REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wycena operacji wyrażonych w walutach obcych

Ewa Chorowska-Kasperlik

REKLAMA

Jakie kursy walut stosujemy przy wycenie bilansowej? Jakie są różnice przy przeliczaniu walut obcych dla celów bilansowych i podatkowych?

Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadzona ustawą z 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz.U. Nr 63, poz. 393) wprowadziła m.in. zmiany w zakresie wyceny operacji wyrażonych w walutach obcych. Zmiany te dostosowują przepisy ustawy o rachunkowości do przepisów ustaw o podatkach dochodowych w zakresie ustalenia kursu, po którym powinna następować wycena operacji wyrażonych w walutach obcych. Zmiany te obowiązują od 1 stycznia 2009 r.

Autopromocja

Wycena bilansowa

Zgodnie z nowymi przepisami nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w walutach obcych:

1) składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP,

2) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez NBP.

Analiza tych przepisów prowadzi do wniosku, że dokonano w nich jedynie zmian doprecyzowujących, w zakresie kursu, po jakim ma następować wycena bilansowa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W poprzednim brzmieniu mowa była o obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ustalonym dla danej waluty przez NBP, natomiast od 1 stycznia 2009 r. na potrzeby wyceny bilansowej stosuje się średni kurs NBP ogłoszony na dzień bilansowy (a nie na dzień poprzedzający dzień bilansowy, jak w przypadku wyceny niektórych operacji bieżących).

Sformułowanie „kurs ustalony” zastąpiono zapisem „kurs ogłoszony”.

Zatem w zakresie wyceny bilansowej pozycji aktywów i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych nadal należy stosować praktycznie dotychczasowe zasady, tj. kurs średni NBP ogłoszony dla danej waluty na dzień bilansowy.

Wycena operacji gospodarczych

Od 1 stycznia 2009 r. ulegają zmianie zasady dotyczące wyceny wyrażonych w walutach obcych operacji gospodarczych ujmowanych w księgach rachunkowych w trakcie roku obrotowego. Zasadniczym problemem związanym z wyceną rachunkową tych operacji do 31 grudnia 2008 r. była niespójność z regulacjami w podatkach dochodowych oraz w podatku od towarów i usług.

Na mocy znowelizowanego przepisu wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,

2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w punkcie powyższym, a także w przypadku pozostałych operacji.

Wyjątkiem są sytuacje, gdy odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych, stanowią inaczej.

A zatem w przypadku wyceny bieżących transakcji wyrażonych w walutach obcych praktycznie będziemy mieć do czynienia albo z kursem faktycznie zastosowanym, albo z kursem średnim ogłoszonym przez NBP z dnia poprzedzającego dzień operacji. Powoduje to, że dla celów księgowych i rozliczeń podatku dochodowego będzie stosowany ten sam kurs waluty do wyceny operacji.

Należy bowiem przypomnieć, że od 1 stycznia 2007 r. zmianie uległy przepisy ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych, które wprowadziły nowe zasady przeliczania przychodów i kosztów wyrażonych w walutach obcych. Polegają one na tym, że:

1) przychody i koszty przelicza się według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień operacji, a nie z dnia operacji,

2) spłatę należności i zobowiązań przelicza się po kursie faktycznie zastosowanym, a jeśli nie da się go ustalić, to po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień operacji.

Różnice kursowe powstałe w związku z wyceną odnosi się na przychody lub koszty podatkowe, chyba że zwiększają one wartość początkową aktywów trwałych.

Jednocześnie wprowadzono możliwość wyboru zasad wyceny operacji wyrażonych w walutach obcych i ustalania różnic kursowych metodą:

1) księgową, tj. zgodnie z ustawą o rachunkowości, po spełnieniu warunków określonych w przepisach podatkowych (art. 9b u.p.d.o.p., art. 14b u.p.d.o.f.),

2) podatkową, tj. wynikającą z przepisów o podatku dochodowym.

Metoda podatkowa uwzględnia jedynie zrealizowane różnice kursowe, przy czym do przychodów podatkowych zalicza się dodatnie różnice kursowe, a do kosztów podatkowych ujemne różnice kursowe. W przypadku różnic kursowych powstających w związku z finansowaniem zakupu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych - zwiększają one wartość początkową do czasu przekazania tych aktywów do używania.

 

Jak zatem przebiega wycena operacji wyrażonych w walutach obcych zgodnie z ustawą o rachunkowości od 1 stycznia 2009 r.? Prześledźmy to:

1. Ujęcie przychodu lub kosztu (np. sprzedaż lub zakup materiałów, towarów, usług) i powstałych w związku z tym rozrachunków - wycena według kursu średniego NBP ogłoszonego dla danej waluty z dnia poprzedzającego dzień operacji.

2. Zapłata zobowiązania walutą obcą z rachunku bankowego - wycena po kursie sprzedaży danej waluty stosowanym przez bank obsługujący jednostkę, gdy nastąpił zakup waluty od banku (wycena operacji tak jak dotychczas).

3. Wpływ na rachunek waluty obcej z tytułu spłaty należności przez kontrahenta - wycena nastąpi po kursie zakupu waluty stosowanym przez bank, z którego usług korzysta jednostka, gdy nastąpiła odsprzedaż waluty bankowi (wycena operacji tak jak dotychczas).

4. Wpływ waluty na rachunek walutowy zakupionej w kantorze wymiany walut lub w banku - wycena według kursu kantorowego lub bankowego (kurs faktycznie zastosowany).

5. Wpływ waluty na rachunek walutowy z tytułu spłaty należności przez kontrahenta - wycena według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego wpływ na rachunek; nie stosuje się tu kursu bankowego, gdyż faktycznie nie nastąpiło przewalutowanie.

6. Zapłata zobowiązań w walucie obcej z rachunku walutowego jednostki - wycena po kursie zastosowanym przy wycenie wpływu tych walut na rachunek walutowy, przy uwzględnieniu jednej z metod wyceny rozchodu waluty, tj. LIFO (ostatnie weszło - pierwsze wyszło), FIFO (pierwsze weszło - pierwsze wyszło) lub przeciętnych cen, a więc metod wynikających z art. 34 ust. 4 pkt 1-3 ustawy o rachunkowości.

7. Zapłata zobowiązań walutą zakupioną w kantorze wymiany walut - wycena według kursu zastosowanego przez kantor.

8. Wpłata do kasy waluty wypłaconej z rachunku walutowego - wycena według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego wpływ na rachunek; nie stosuje się tu kursu bankowego, gdyż faktycznie nie nastąpiło przewalutowanie.

Kursem faktycznie zastosowanym będzie przykładowo odpowiedni kurs banku (kurs zakupu lub sprzedaży), w którym jednostka posiada rachunek bankowy, kurs kantorowy czy też kurs wynikający z umowy (np. umów dotyczących transakcji terminowych typu forward). Kurs ten - odpowiedni do charakteru transakcji - będzie stosowany w przypadku wyceny przychodu lub rozchodu walut obcych innych niż wpływ waluty na własny rachunek walutowy z tytułu spłaty należności. Z kolei rozchód waluty z własnego rachunku walutowego wyceniany jest zgodnie z przyjętą przez jednostkę jedną z trzech metod wyceny rozchodu, przy czym przyjęta metoda powinna być stosowana w sposób ciągły.

Kompensata

W praktyce gospodarczej występują sytuacje, gdy kontrahenci posiadają wzajemne należności i zobowiązania. Ich rozliczenie często nie następuje drogą faktycznego przekazania środków pieniężnych, a zamiast tego dokonywana jest kompensata (potrącenie) należności i zobowiązań. W przypadku kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań wyrażonych w walucie obcej z kontrahentem zagranicznym należy zastosować niższy kurs historyczny, tj. niższy z kursów, po którym wyceniono należności i zobowiązania w momencie wprowadzenia ich do ksiąg. Kursem do wyceny tych rozrachunków w momencie ujęcia w księgach rachunkowych jest - od 1 stycznia 2009 r. - średni kurs ogłaszany przez NBP dla danej waluty na dzień poprzedzający dzień powstania należności lub zobowiązania. Zatem w przypadku kompensaty kursem faktycznie zastosowanym będzie średni kurs NBP, lecz nie z dnia kompensaty, a kurs zastosowany do pierwotnej wyceny rozrachunków. Przy kompensacie nie następuje zakup lub sprzedaż walut obcych, dlatego nie będzie miał zastosowania kurs banku czy kurs kantorowy.

Bilansowe różnice kursowe

Zmianie nie uległy zasady rozliczania różnic kursowych określone w art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości. Tak więc nadal powstające różnice kursowe wynikające z różnych kursów walut stosowanych do wyceny bieżącej operacji gospodarczych, jak również do wyceny bilansowej, będą odpowiednio ujmowane jako przychody lub koszty finansowe, a w uzasadnionych przypadkach zostaną zaliczone do kosztu wytworzenia produktów, ceny nabycia towarów, ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych lub będą rozliczone z kapitałem z aktualizacji wyceny (dotyczy inwestycji długoterminowych).

Przeliczenie podstawy VAT

Warto podkreślić, że również przepisy ustawy o podatku od towarów i usług zostały znowelizowane w zakresie wyceny wyrażonej w walucie obcej podstawy opodatkowania. Od 1 stycznia 2009 r. obowiązuje art. 31a ustawy o VAT, który stanowi, że gdy podstawa opodatkowania VAT jest określona w walucie obcej, wówczas do przeliczenia kwoty na złote polskie stosuje się średni kurs NBP ogłoszony dla danej waluty na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Będzie to więc taki sam kurs jak stosowany dla celów wyceny księgowej i rozliczeń podatku dochodowego.

Z kolei w art. 31a ust. 2 znowelizowanej ustawy o VAT przewidziano, że jeśli podatnik wystawi fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, lecz w przewidzianym prawem terminie - to przeliczenie kwoty wyrażonej w walucie obcej nastąpi według kursu średniego ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający wystawienie faktury. W przypadku importu należy stosować kurs zgodnie z przepisami celnymi, co oznacza że będzie to kurs z dokumentu odprawy celnej.

Podstawa prawna:

• art. 30 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),

• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.),

• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),

• art. 31a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Opłaty za jednorazowe opakowania plastikowe do żywności - rozliczenia VAT, CIT i PIT w 2024 roku [wyjaśnienia Ministerstwa Finansów]

    W komunikacie z 28 marca 2024 r. Ministerstwo Finansów udzieliło wyjaśnień odnośnie zasad rozliczania opłat pobieranych z tytułu sprzedaży opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje lub żywność na gruncie VAT oraz podatków dochodowych. Komunikat ten nie ma formalnego statusu interpretacji podatkowej ani objaśnień podatkowych.

    Tabela kursów średnich NBP z 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona przez NBP 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]. Jaki dzisiaj kurs euro? Jakie zmiany w kursach walut?

    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    REKLAMA