Jak rozliczyć pożyczkę od rodziny na prowadzenie firmy?
REKLAMA
REKLAMA
Polecamy produkt: Samochód w firmie 2015 - multipakiet
Pożyczka może wymagać zapłaty 2% PCC
Ogólnie, pożyczka to przekazanie środków pieniężnych (lub rzeczy), w której jedna strona przekazuje te pieniądze, a druga strona zobowiązuje się je zwrócić. Trzeba zatem odróżnić pożyczkę od darowizny, w której druga strona nie zwraca uzyskanych środków. Co za tym idzie, w przypadku uzyskania pożyczki nie występuje podatek od spadków i darowizn. Ponadto, strona otrzymująca pożyczkę nie traktuje jej jako przychodu i nie musi od niej płacić VAT-u. Może natomiast pojawić się inna opłata na rzecz państwa.
Generalnie umowa pożyczki wiąże się z koniecznością zapłaty 2% podatku od czynności cywilnoprawnych (liczonych od kwoty pożyczonych pieniędzy). Istnieje jednak szereg możliwości uniknięcia lub obniżenia tego podatku.
Co istotne, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, mają możliwość pożyczania pieniędzy „na firmę” korzystając z takich samych przywilejów jak prywatni pożyczkobiorcy. To oznacza, że jeśli zaciągają pożyczkę od członków rodziny korzystają ze zwolnień od PCC, pod warunkiem, że spełnią przewidziane prawem kryteria. Korzystanie ze zwolnień nie jest również uzależnione od przeznaczenia pożyczonych pieniędzy.
Jak zatem pożyczać aby nie płacić podatku? Warto zobrazować to przykładami.
Zakładanie firmy - księgowość i podatki
Sytuacja 1: Ojciec chce pożyczyć synowi rozpoczynającemu prowadzenie działalności gospodarczej 40 tys. złotych. W jaki sposób nie płacić podatku od czynności cywilnoprawnych?
Zgodnie z przepisami podatkowymi zwolnione z PCC są pożyczki w formie pieniężnej w wysokości przekraczającej kwotę 9 637 zł, udzielane na podstawie umowy małżonkowi, dzieciom, rodzicom, pasierbowi, rodzeństwu, ojczymowi i macosze (tzw. zerowa grupa podatkowa), pod warunkiem:
- Złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności (tj. od dnia zawarcia umowy pożyczki).
- Udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
W powyższym przykładzie, aby skorzystać ze zwolnienia warto (dla celów dowodowych) zawrzeć umowę pożyczki na piśmie opiewającą na kwotę 40 tys. złotych (określając w niej m.in. warunki i termin zwrotu pieniędzy, a także ewentualne odsetki należne pożyczkodawcy). Następnie - w ciągu 14 dni od zawarcia umowy - syn powinien złożyć deklarację PCC-3 właściwemu urzędowi skarbowemu. Konieczne jest również udokumentowanie faktycznego otrzymania pożyczki na rachunek bankowy. Nie jest możliwe więc przekazanie pieniędzy „z ręki do ręki”.
Zmiany dotyczące samochodów od 1 kwietnia 2014 r. - odpowiedzi na najważniejsze pytania księgowych
Jak założyć i prowadzić firmę?
Uwaga:
W sytuacji, gdy syn nie dopełni, którejś z wymaganych prawem formalności np. nie złoży deklaracji PCC-3 w terminie, będzie zobowiązany do zapłaty 2% podatku, ale tylko od nadwyżki ponad kwotę 9 637 zł.
Sytuacja 2: Synowa planuje rozszerzenie działalności swojej firmy i na ten cel otrzymuje od teścia pożyczkę w wysokości 5 tys. złotych. Czy jest zwolniona z PCC?
Ze zwolnienia od PCC bez konieczności dokumentacji transakcji w urzędzie skarbowym korzystają pożyczki zarówno od najbliższej (małżonek, dzieci, rodzice, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym i macocha), jak i dalszej rodziny (zięć, synowa, teściowie), ale tylko do kwoty 9 637 zł.
A więc w przypadku pożyczki na kwotę 5 tys. złotych udzielonej synowej przez teścia nie jest konieczne złożenie deklaracji PCC-3, a pożyczkobiorczyni nie ma obowiązku dokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym. Gdyby zaś kwota pożyczki przekraczała kwotę wolną, synowa powinna zapłacić podatek w wysokości 2% od nadwyżki ponad kwotę 9 637 zł.
A co w sytuacji, gdy pożyczkodawcą jest znajomy?
Inaczej wygląda sytuacja, gdy przedsiębiorca decyduje się na zaciągnięcie pożyczki od znajomego lub członka dalekiej rodziny. Wówczas, bez płacenia podatku może pożyczyć 5 tys. złotych od jednej osoby lub 25 tys. złotych od kilku osób łącznie na przestrzeni 3 lat. Przekroczenie tych kwot wiąże się z koniecznością złożenia deklaracji PCC-3 oraz zapłaty 2% podatku.
PCC może stanowić koszt
Przy tej okazji warto także pamiętać, że zapłata PCC w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą może być kosztem uzyskania przychodu. Dzieje się tak wówczas, gdy otrzymane pożyczki ma służyć prowadzeniu firmy (np. zakupieniu samochodu firmowego). PCC nie stanowi kosztu, gdy pożyczane pieniądze mają zaspokoić potrzeby osobiste przedsiębiorcy.
Odpowiedzialność wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Pożyczka na prowadzenie firmy a odsetki
Może się zdarzyć, że pożyczka udzielana jest „na procent”, czyli wymaga zapłaty odsetek (choć nie ma konieczności naliczania odsetek, aby przekazanie pieniędzy było traktowane jak pożyczka). Jeżeli bliższy lub dalszy członek rodziny zdecydował się na udzielenie przedsiębiorcy pożyczki z oprocentowaniem to otrzymywane przez niego z tego tytułu odsetki stanowią przychód, który trzeba rozliczyć.
Co istotne, obowiązek rozliczenia ciąży na przedsiębiorcy (pożyczkobiorcy), który otrzymał pieniądze. Musi on obliczyć i zapłacić do urzędu skarbowego zryczałtowany 19% podatek dochodowy od odsetek zapłaconych pożyczkodawcy. Podatek należy rozliczyć do 20 dnia miesiąca, w którym został on pobrany. Ponadto, konieczne jest wypełnienie deklaracji PIT-8AR i złożenie jej do urzędu do końca stycznia następnego roku. Warto o tym pamiętać, gdyż niezłożenie deklaracji PIT-8AR wiąże się z nałożeniem na przedsiębiorcę wysokiej grzywny.
Uwaga:
Zapłacone odsetki od pożyczki zaciągniętej w związku z działalnością firmy mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Jeżeli natomiast przeznaczeniem pożyczki jest finansowanie inwestycji, która ma być amortyzowana odsetki podlegają zaliczeniu do kosztów pośrednio, poprzez odpisy amortyzacyjne.
Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach
Sebastian Bobrowski
Dyrektor Finansowy inFakt
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat