REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wpływ sprzedaży na kształtowanie się zysku

Jakub Kornacki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Każde przedsiębiorstwo prowadzące działalność komercyjną stawia sobie za cel maksymalizowanie zysku. Cel ten może dotyczyć zarówno krótkiego, jak i długiego okresu. Jak wiadomo, zysk jest kategorią wynikową rachunku zysków i strat. Jego poziom zależy przede wszystkim od poziomu sprzedaży oraz od poziomu i struktury kosztów.

Kształtowanie się i tendencje zysku przedsiębiorstwa w poszczególnych latach powinny być objęte szczegółową analizą, która powinna dać odpowiedź na pytanie o przyczyny wahań zysku w poszczególnych okresach, a także powinna określać możliwości ewentualnego polepszenia zyskowności w następnych latach. Ma tu zastosowanie metoda porównawcza.

Autopromocja

Celem metody porównawczej zysku jest zestawienie poziomu zysku w poszczególnych okresach i porównanie ich z zyskiem w okresie bazowym lub w okresie poprzednim. Porównanie takie może być dokonywane w wartościach bezwzględnych (poprzez różnicę w poziomie zysku) lub wartościach względnych (dynamika zysku).

W celu wyeliminowania wpływu inflacji na poziom zysku analizę porównawczą przeprowadza się na bazie cen z pierwszego badanego okresu lub z okresu ostatniego. Usztywnienie cen pozwala więc określić realny wpływ poszczególnych składowych zysku na jego poziom.

UWAGA

W analizie porównawczej zysku istotne jest również wzięcie pod uwagę wpływu inflacji w badanych okresach. Jeżeli inflacja występująca w badanym okresie ma istotny poziom (np. powyżej 3% rocznie), to nieuwzględnienie jej może prowadzić do błędnych wniosków.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład 1

Wielkość zysku przedsiębiorstwa Alfa SA w badanych okresach była następująca:

• rok 2005 - 12 260 000 zł,

• rok 2006 - 14 650 000 zł,

• rok 2007 - 17 830 000 zł.

Chcąc obliczyć dynamikę zysku w poszczególnych okresach, należy odnieść poziom zysku w każdym z badanych lat do poziomu zysku w roku bazowym, którym w tym przypadku jest rok 2005. Dynamikę zysku liczymy według następującego wzoru:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 1. Zysk w cenach bieżących

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak łatwo zauważyć, zysk z 2006 r. zwiększył się w stosunku do poziomu zysku w 2005 r. o 19,5%, a zysk w 2007 r. zwiększył się w stosunku do zysku w 2005 r. o 45,4%.

Przedstawiona analiza byłaby przydatna, gdyby w gospodarce nie występowała inflacja. Jeżeli ceny rosną, analiza ta powinna zostać przeprowadzona w ujęciu realnym, tj. po skorygowaniu o inflację.

Inflacja w badanym okresie wyniosła odpowiednio:

• rok 2006 - 3%,

• rok 2007 - 5%.

Najprostszym sposobem uwzględnienia inflacji w analizie jest przeliczenie zysku w latach 2006 i 2007 do poziomu cen w roku 2005.

Realny poziom zysku obliczymy, dzieląc jego nominalny poziom w danym okresie przez wszystkie wskaźniki wzrostu cen, począwszy od końca okresu bazowego do końca analizowanego okresu:

• realny poziom zysku w 2006 r. w stosunku do roku 2005 obliczymy, dzieląc zysk z 2006 r. przez wskaźnik wzrostu cen w 2006 r.,

• realny poziom zysku w 2007 r. w stosunku do roku 2005 obliczymy, dzieląc zysk z 2007 r. przez wskaźnik wzrostu cen w 2007 r., a następnie przez wskaźnik wzrostu cen w 2006 r.

Tabela 2. Zysk realny

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak widać, po uwzględnieniu inflacji zysk netto w 2006 r. zwiększył się w stosunku do roku poprzedniego już tylko o 16% (jak pamiętamy, nominalnie wzrósł o 19,5%), natomiast zysk netto w 2007 r. w stosunku do 2005 r. zwiększył się realnie o 34,5% (nominalnie o 45,4%). Zatem wpływ inflacji na uzyskane wyniki ma w tym przypadku istotne znaczenie i powinien być uwzględniony w analizie.

Zmiana zysku a zmiana przychodów i kosztów

Analizę dynamiki zysku można uzupełnić również o analizę dynamiki przychodów i kosztów jako elementów składowych zysku. Dla uproszczenia założymy, że zysk równa się różnicy między sumą przychodów a sumą kosztów. W praktyce taką kategorią jest np. zysk na sprzedaży - od przychodów odejmujemy koszt własny sprzedaży.

Zysk na sprzedaży = przychody ze sprzedaży - koszt własny sprzedaży

Załóżmy, że w danych latach poziomy przychodów ze sprzedaży, kosztów własnych oraz zysku ze sprzedaży przedstawiały się następująco:

Tabela 3. Kształtowanie się przychodów i kosztów

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W omawianym przypadku dynamika zysku ze sprzedaży jest pochodną dynamiki przychodów ze sprzedaży oraz dynamiki kosztów własnych sprzedaży. Wysoka dynamika zysku ze sprzedaży wynika przede wszystkim z niższej dynamiki kosztów w stosunku do dynamiki przychodów.

To, w jakim stopniu na dynamikę zysku wpłynęła dynamika przychodów ze sprzedaży, a w jakim relatywna obniżka kosztów własnych sprzedaży, można ustalić, dokonując odpowiednich przeliczeń. W tym celu należy wziąć pod uwagę:

• wskaźnik dynamiki sprzedaży (WDS), który wynosi 128,77,

• wskaźnik dynamiki kosztów (WDK), który wynosi 122,61.

Wpływ wielkości sprzedaży na zmianę zysku obliczymy według następującego wzoru:

DZs = (Z2006 x WDS) : 100 - Z2006

gdzie:

WDS - wskaźnik dynamiki sprzedaży.

Po podstawieniu odpowiednich danych otrzymujemy następującą wartość:

 

DZs = (705 000 zł x 128,77) : 100 - 705 000 zł = 202 842 zł

Zmiana zysku wynikająca z samej dynamiki sprzedaży wynosi 202 842 zł wobec faktycznej zmiany zysku o 225 000 zł. Różnica przyrostu w kwocie 132 158 zł wynika ze względnej obniżki kosztów. Wartość tę możemy uzyskać również z następującego wzoru:

 

DZk = (WDK - WDS) : 100 x K2006

 

gdzie:

WDK - wskaźnik dynamiki kosztów.

Po podstawieniu odpowiednich danych otrzymujemy następującą wartość:

 

DZk = (122,61 - 128,79) : 100 x 2 145 000 zł = -132 158 zł

 

Koszty obniżyły się względnie o 132 158 zł. Taką samą wartość otrzymaliśmy jako przyrost zysku z tytułu względnej obniżki kosztów.

Tabela 4. Czynniki kształtujące zysk

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Liczba 335 000 zł jest to odchylenie od danych bazowych (patrz tabela 3).

Analiza przyczynowa zysku

Analiza przyczynowa zysku jest rozszerzeniem analizy porównawczej. Pozwala odpowiedzieć na pytanie, jakie czynniki wpływają na kształtowanie danej kategorii zysku (np. zysku ze sprzedaży), tj. które elementy rachunku zysków i strat wpływają na wzrost zysku, a które na jego obniżenie. Analizę przyczynową zysku rozpoczyna się od ustalenia bezwzględnego odchylenia między zyskiem zrealizowanym a zyskiem budżetowanym lub zyskiem z poprzedniego okresu, tj.:

 

DZ = Z1 - Z0

gdzie:

Z1 - zysk w danym okresie,

Z0 - zysk w okresie poprzednim lub zysk budżetowany.

Czynniki wpływające na wielkość zysku:

• wielkość sprzedaży,

• ceny sprzedaży,

• jednostkowe koszty własne sprzedaży.

Celem analizy przyczynowej zysku jest ustalenie, w jakim stopniu każdy z wymienionych czynników wpływa na zmianę zysku w porównaniu z zyskiem budżetowanym lub zyskiem z ubiegłego okresu.

Cena sprzedaży wpływa na zysk w sposób proporcjonalny, tj. przy wzroście ceny i innych czynnikach niezmienionych poziom zysku również rośnie. Jednostkowe koszty własne sprzedaży mają natomiast wpływ odwrotnie proporcjonalny, tj. ich wzrost powoduje przy innych czynnikach niezmienionych spadek zysku.

Wpływ wielkości sprzedaży na zysk zależy z kolei od wysokości marży jednostkowej (cena minus jednostkowy koszt zmienny). Jeżeli marża jest dodatnia, wzrost poziomu sprzedaży wpłynie na wzrost zysku. W przypadku ujemnej marży wzrost sprzedaży spowoduje spadek zysku lub pogłębienie straty. Jeśli więc poziom marży jest dodatni, można założyć, że wpływ sprzedaży na zysk jest również proporcjonalny.

Warto przy tym pamiętać, że w takiej sytuacji wzrost ilości sprzedaży wpływa na wzrost zysku w dwojaki sposób. Przy stałej i dodatniej marży każdy wzrost wolumenu sprzedaży powoduje wzrost wartości zysku na sprzedaży. Ponadto wzrost ilości sprzedaży powoduje również spadek kosztu stałego w przeliczeniu na jednostkę i tym samym zwiększa marżę jednostkową.

Przykład 2

Przedsiębiorstwo Beta SA wykazało następujące wielkości sprzedaży, kosztów i zysku w roku 2006:

Wariant 1

Wolumen sprzedaży - 10 000 szt.

Cena jednostkowa - 40 zł

Jednostkowy koszt zmienny - 30 zł

Koszty stałe - 55 000 zł

Rachunek kosztów będzie następujący:

Przychody ze sprzedaży 10 000 × 40 zł = 400 000 zł

Koszty własne sprzedaży 10 000 × 30 zł + 55 000 zł = 355 000 zł

Zysk brutto 400 000 zł - 355 000 zł = 45 000 zł

Jednostkowa marża na sprzedaży i jednostkowy koszt stały kształtują się następująco:

Jms = 40 zł - 30 zł = 10 zł

Jks = 55 000 zł : 10 000 szt. = 5,5 zł

Zysk jednostkowy = 10 zł - 5,5 zł = 4,5 zł

Mnożąc zysk jednostkowy przez liczbę jednostek, otrzymamy poziom zysku na sprzedaży:

10 000 szt. × 4,5 zł = 45 000 zł

Wariant 2

Załóżmy, że w 2006 r. poziom ceny i kosztów się nie zmienił. Wzrosła jedynie ilość sprzedaży.

Wolumen sprzedaży - 12 000 szt.

Cena jednostkowa - 40 zł

Jednostkowy koszt zmienny - 30 zł

Koszty stałe - 55 000 zł

Zysk przy zwiększonym poziomie sprzedaży:

10 zł × 12 000 szt. - 55 000 zł = 65 000 zł

Bezwzględny poziom zysku zwiększył się o 20 000 zł. Na ten wzrost wpłynął przede wszystkim wzrost jednostek sprzedaży oraz wzrost jednostkowego zysku. Gdyby wzrost sprzedaży zwiększył się o 2000 szt., a zysk jednostkowy pozostawał bez zmian, wówczas zysk zwiększyłby się o:

2000 szt. × 4,5 zł = 9000 zł

Pozostały wzrost zysku w kwocie: 20 000 zł - 9000 zł = 11 000 zł, miał swoje źródło we wzroście jednostkowego zysku lub w spadku jednostkowych kosztów stałych. Po zwiększeniu sprzedaży jednostkowe koszty stałe wynoszą:

55 000 zł : 12 000 szt. = 4,58 zł

W porównaniu z wcześniejszymi 5,5 zł nastąpił spadek o 0,92 zł.

O tyle wzrósł również zysk jednostkowy.

Jeżeli przemnożymy różnicę w jednostkowym zysku przez łączną liczbę sprzedanych jednostek, to otrzymamy:

0,92 zł × 12 000 szt. = 11 000 zł

Przykład 3

Przedsiębiorstwo ABC wykazało w latach 2006 i 2007 następujące elementy rachunku zysków i strat.

Tabela 5. Dane produkcyjne

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wykorzystując powyższe dane, należy ustalić wpływ zmiany liczby sprzedanych produktów, ceny i kosztów na łączne odchylenie bezwzględne zysku na sprzedaży.

Krok 1

Bezwzględne odchylenie zysku

180 000 zł - 135 000 zł = 45 000 zł

Krok 2

Określenie składowych zysku

Z = P - K (przychody - koszty)

Przychody to inaczej iloczyn liczby sprzedanych jednostek i ceny, natomiast koszty to iloczyn liczby sprzedanych jednostek i kosztu jednostkowego. Rozpisując w ten sposób dane przychody i koszty, uzyskujemy następującą formułę:

Z = p × q - q × k

gdzie:

p - cena,

k - koszt jednostkowy,

q - ilość.

Wpływ zmiany poszczególnych czynników na zmianę zysku uzyskamy, wychodząc od zysku w okresie bazowym (2006 r.) i podstawiając w miejsce poszczególnych składowych z roku 2006 dane z roku 2007.

Krok 3

Rozpisanie zysku w okresie bazowym na elementy składowe

Z0 = 350 zł × 2700 - 300 zł × 2700 zł = 135 000 zł

Krok 4

Określenie wpływu zmiany ilości na zmianę zysku

Z0q = 350 zł × 3000 - 300 zł × 3000 = 150 000 zł

Oznacza to, że wzrost ilości sprzedaży w 2007 r. wpłynął na wzrost zysku o 15 000 zł (150 000 zł - 135 000 zł).

Krok 5

Ustalenie wpływu zmiany ceny na zmianę zysku

Z0qp = 370 zł × 3000 - 300 zł × 3000 = 210 000 zł

Oznacza to, że wzrost ceny w 2007 r. przyczynił się do wzrostu zysku o 60 000 zł (210 000 zł - 150 000 zł).

Krok 6

Ustalenie wpływu zmiany kosztu jednostkowego na zmianę zysku

Z0qpk = Z1 = 370 zł × 3000 - 310 zł × 3000 = 180 000 zł

Oznacza to, że wzrost kosztu jednostkowego w 2007 r. wpłynął na zmniejszenie zysku o 30 000 zł (180 000 zł - 210 000 zł).

Po zsumowaniu wszystkich zmian cząstkowych otrzymamy łączne odchylenie bezwzględne zysku, które policzyliśmy w kroku 1:

15 000 zł + 60 000 zł - 30 000 zł = 45 000 zł

Jakub Kornacki

specjalista ds. rachunkowości zarządczej

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zwolnienie z podatku Belki. Nowe zasady oszczędzania i inwestowania

    "Jeżeli ktoś osiągnie zysk z lokaty bankowej oraz z inwestycji w fundusze, to limity, będące rodzajem kwoty wolnej od osiągniętego zysku, będą liczone rozdzielnie" – powiedział w piątek minister finansów, Andrzej Domański. Wprowadzane limity stanowią swoistego rodzaju ochronę przed opodatkowaniem dla osiągniętych zysków.

    Opłaty za jednorazowe opakowania plastikowe do żywności - rozliczenia VAT, CIT i PIT w 2024 roku [wyjaśnienia Ministerstwa Finansów]

    W komunikacie z 28 marca 2024 r. Ministerstwo Finansów udzieliło wyjaśnień odnośnie zasad rozliczania opłat pobieranych z tytułu sprzedaży opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje lub żywność na gruncie VAT oraz podatków dochodowych. Komunikat ten nie ma formalnego statusu interpretacji podatkowej ani objaśnień podatkowych.

    Tabela kursów średnich NBP z 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona przez NBP 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]. Jaki dzisiaj kurs euro? Jakie zmiany w kursach walut?

    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    REKLAMA