REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Private enforcement - odszkodowania za naruszenie prawa konkurencji

Private enforcement - odszkodowania za naruszenie prawa konkurencji
Private enforcement - odszkodowania za naruszenie prawa konkurencji

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 27 czerwca 2017 r. weszła w życie ustawa z 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (Ustawa). Ustawa ta wprowadziła do polskiego systemu prawnego nową instytucję „private enforcement”, czyli indywidualne uprawnienie odszkodowawcze przysługujące podmiotowi poszkodowanemu naruszaniem przez inny podmiot reguł konkurencji obowiązujących na rynku wspólnotowym. Uprawnienie to przysługuje każdemu poszkodowanemu przez podmioty stosujące praktyki ograniczające konkurencję rynkową – tj. zarówno przedsiębiorcom jak i konsumentom. Na mocy nowych przepisów można dochodzić przed sądami cywilnymi roszczeń odszkodowawczych, obejmujących zarówno szkodę rzeczywistą, jak i utracone korzyści.

Implementacja dyrektywy

Wprowadzenie rozwiązań ułatwiających dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia prawa konkurencji wynikało z konieczności implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/10/UE z dnia 26 listopada 2014 r. (Dyrektywa).

Autopromocja

Zgodnie z Dyrektywą nowowprowadzone przepisy powinny przewidywać m.in.:

  • powszechność uzyskania pełnego odszkodowania,
  • instytucję ujawniania istotnych dowodów znajdujących się w posiadaniu podmiotu naruszającego, jak również osób trzecich,
  • wiążący skutek rozstrzygnięć organów ochrony konkurencji dla sądu orzekającego,
  • termin przedawnienia roszczeń wynoszący co najmniej 5 lat,
  • solidarną odpowiedzialność przedsiębiorców naruszających prawo konkurencji w wyniku wspólnych działań.

Kto może wystąpić z roszczeniem?

Ustawa stanowi, że sprawca naruszenia obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej „komukolwiek”. Tym samym, podmiotami uprawnionymi do dochodzenia odszkodowania są zarówno przedsiębiorcy, jak i konsumenci.

Uprawnienie do dochodzenia odszkodowania przyznano również podmiotom, które zostały dotknięte naruszeniem jedynie pośrednio. Ustawa wprowadza bowiem zasadę, zgodnie z którą, o ile naruszenie prawa konkurencji skutkowało nadmiernym obciążeniem dla nabywcy bezpośredniego (podmiotu nabywającego produkty lub usługi wprost od sprawcy naruszenia), domniemywa się, że nadmierne obciążenie zostało przerzucone na nabywcę pośredniego (kolejnego nabywcę).

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przeciwko komu przysługuje odszkodowanie?

Odpowiedzialność odszkodowawczą uregulowaną w Ustawie ponoszą uczestnicy rynku naruszający prawo konkurencji poprzez zawieranie porozumień, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji rynkowej, albo nadużywanie pozycji dominującej.

Przykłady naruszeń prawa konkurencji:

  • Porozumienie zakazane: uzgadnianie pomiędzy przedsiębiorcami cen towarów albo ograniczanie produkcji.
  • Nadużywanie pozycji dominującej: narzucanie nieuczciwych cen lub stosowanie niejednolitych lub uciążliwych warunków w podobnych umowach zawieranych z osobami trzecimi; stosowanie systemów rabatowych, w których rabaty przyznawane są nie wszystkim zainteresowanym przedsiębiorcom, a jedynie wybranej przez udzielającego części z nich.

Co istotne, jeżeli stosowanie danej praktyki zostało stwierdzone prawomocną decyzją Prezesa UOKiK (względnie prawomocnym wyrokiem wydanym w wyniku wniesienia środka odwoławczego od takiej decyzji), sąd będzie związany tym stwierdzeniem. Związanie odnosi się do wszystkich uczestników rynku, a nie tylko tych, wobec których Prezes UOKiK prowadził postępowanie.

Ustawa przewiduje również solidarną odpowiedzialność wszystkich naruszających zasady konkurencji. Z tym, że odpowiedzialność małych i średnich przedsiębiorców podlega szczególnym regulacjom.

Odpowiedzialność odszkodowawcza naruszającego prawo konkurencji oparta jest na zasadzie winy. Zastosowanie znajdują zatem przepisy Kodeksu Cywilnego o czynach niedozwolonych.

Postępowanie dowodowe

Dochodzenie roszczeń odszkodowawczych zostało znacznie ułatwione w stosunku do zasad ogólnych. Przede wszystkim Ustawa wprowadza domniemanie, zgodnie z którym każde naruszenie prawa konkurencji wyrządza szkodę. To na pozwanym (podmiocie naruszającym) spoczywa ciężar wykazania, że powód nie poniósł szkody lub doznali jej np. inni uczestnicy w łańcuchu dostaw.

Ustawa przewiduje również szereg ułatwień dotyczących ustalenia wysokości szkody. Sąd rozpoznający sprawę może bowiem:

  • posiłkować się wytycznymi zawartymi w komunikacie Komisji Europejskiej 2013/C 167/07 oraz wytycznymi Komisji Europejskiej, o których mowa w art. 16 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/104/UE;
  • zwrócić się z wnioskiem do Prezesa UOKiK lub organu ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego UE o pomoc przy ustaleniu wysokości szkody.

Dodatkowym ułatwieniem dla podmiotów poszkodowanych jest możliwość złożenia – po uprawdopodobnieniu roszczenia i zobowiązaniu się do wykorzystania dowodu jedynie na potrzeby toczącego się postępowania – wniosku o nakazanie pozwanemu wyjawienia środka dowodowego (np. umów, dokumentów księgowych, korespondencji) istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy. Wniosek taki może dotyczyć także wyjawienia środka dowodowego znajdującego się w aktach sprawy prowadzonej przez organ ochrony konkurencji. Zgodnie z zasadą „równowagi broni” z ww. wnioskiem wystąpić może również pozwany. Celem zapewnienia wykonalności postanowienia sądu nakazującego wyjawienie środka dowodowego Ustawa przyznaje takiemu prawomocnemu postanowieniu walor tytułu egzekucyjnego przeciwko obowiązanemu do wyjawienia.

Przed jakim sądem i w jakim terminie?

Sądami właściwymi do rozpoznania spraw o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji są sądy okręgowe.

Termin przedawnienia roszczeń powstałych w wyniku naruszenia prawa konkurencji zaczyna swój bieg dopiero z chwilą zaprzestania naruszenia i wynosi pięć lat. Ponadto, bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia prawa konkurencji przez Prezesa UOKiK lub Komisję Europejską/organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego UE.


Przedstawiciele branż szczególnie narażeni na kierowanie wobec nich roszczeń odszkodowawczych

Podmiotami najbardziej narażonymi na konieczność podejmowania obrony przed roszczeniami odszkodowawczymi są przedstawiciele rynku dostaw usług/produktów masowych (energetycznego, telekomunikacyjnego, wodociągowego, komunikacyjnego, czy produkcji i dostaw wyrobów budowlanych). Przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, że podmioty te:

  • konkurują z niewielką liczbą innych uczestników,
  • najczęściej są adresatami decyzji o stosowaniu praktyk niedozwolonych (por. wskazane wyżej związanie sądu stwierdzeniem naruszenia prawa konkurencji),
  • świadczą usługi kierowane do najszerszego kręgu odbiorców.

Kontakt:

Wojciech Jaworski, Partner, Adwokat, praktyka Postępowań Sądowych i Arbitrażu, wojciech.jaworski@ssw.pl

Jakub Jędrzejewski, Counsel, Radca Prawny, praktyka Prawa Konkurencji, jakub.jedrzejewski@ssw.pl

Mariusz Nowakowski, Senior Associate, Adwokat, praktyka Postępowań Sądowych i Arbitrażu, mariusz.nowakowski@ssw.pl

Kancelaria Spaczyński, Szczepaniak i Wspólnicy sp.k.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Newseria.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA