REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy stowarzyszenie może odliczać VAT od składek członkowskich w całości

Joanna Dmowska
Joanna Dmowska
Prawnik specjalizujący się w zagadnieniach dotyczących podatku VAT, redaktor naczelna Biuletynu VAT, autorka licznych publikacji w czasopismach branżowych oraz kilkunastu specjalistycznych wydawnictw książkowych.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Stowarzyszenia, które pobierają składki członkowskie i przeznaczają je następnie na realizację celów statutowych - wykonują czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT. Jeśli zakupy stowarzyszenia mają związek wyłącznie ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu, to nie ma ono prawa do odliczenia podatku zapłaconego od tych zakupów, ponieważ nie jest spełniony podstawowy warunek, tj. dokonane zakupy nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną. Jeśli nie jest możliwe przyporządkowanie kwot podatku naliczonego do poszczególnych działalności, podatek taki podlega odliczeniu w całości. Na takim stanowisku stanęły sądy w najnowszych wyrokach.

Kiedy składki członkowskie nie podlegają VAT

Autopromocja

Stowarzyszenia, które pobierają składki członkowskie, finansując z nich swoje cele statutowe, wykonują czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT, ponieważ nie można uznać, że wykonywane czynności są świadczone odpłatnie.

Wprawdzie według art. 8 ust. 1 ustawy o VAT za świadczenie usług uznawane jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, jednak świadczone usługi muszą mieć charakter odpłatny. Odpłatność oznacza w tym przypadku wykonanie ich za wynagrodzeniem.

Czynnikiem decydującym o tym, że mamy do czynienia z wynagrodzeniem za dokonanie dostawy towarów lub świadczenie usługi (a nie tylko z przekazanym świadczeniem pieniężnym) jest określenie, czy wynagrodzenie było należne z tytułu danego świadczenia. Dlatego należy ustalić, czy pomiędzy otrzymaną zapłatą a wykonanym świadczeniem (dostawą towarów lub wykonaną usługą) istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

W związku z tym świadczenia finansowanego ze składki członkowskiej nie należy uznawać za odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu VAT. Składki wpłacane w związku z przynależnością do stowarzyszenia nie są bowiem wynagrodzeniem za wykonaną usługę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Takie stanowisko znalazło odzwierciedlenie w orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 8 marca 1988 r., nr 102/86 [w sprawie Apple and Pear Development Council v. Commissioners of Customs and Excise (Wielka Brytania)], w którym Trybunał uznał, że obowiązkowe składki uiszczane przez członków zrzeszenia - jeżeli przeznaczane są na dowolne cele statutowe, a członkowie nie mają wpływu na ich przeznaczenie - nie są uznawane za wynagrodzenie.

Podobne zdanie mają również polskie organy podatkowe. W piśmie z 26 lipca 2007 r. Pierwszego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście (nr 1435/PP1/443-71/06/ŁK) czytamy: „Biorąc pod uwagę ww. przepisy, tutejszy organ podatkowy zauważa, że czynnikiem warunkującym kwestię opodatkowania pobieranych składek członkowskich oraz wpisowego jest cel, na który zostaną one przeznaczone. Wydatkowanie środków finansowych pochodzących z ww. źródeł na zakup usług i towarów, dokonywany w ramach prowadzonej działalności, powoduje opodatkowanie tych środków podatkiem od towarów i usług, natomiast przeznaczenie składek członkowskich i wpisowego na utrzymanie, organizację i inne cele statutowe podmiotu nieprowadzącego działalności gospodarczej jest zdarzeniem nierodzącym obowiązku podatkowego w przedmiotowym podatku. Strona oświadcza, że składki członkowskie oraz wpisowe pobierane od hodowców przeznaczane są w całości na utrzymanie Związku oraz finansowanie imprez hodowlanych w ramach działalności statutowej. W związku z tym wpisowe oraz składki członkowskie należy uznać za czynności nierodzące skutków prawnopodatkowych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług”.

Co to oznacza dla rozliczenia VAT? Oznacza to tyle, że czynności tej nie wykazujemy w ogóle w deklaracji, niezależnie od tego, czy stowarzyszenie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, czy nie.

Podatek naliczony od czynności niepodlegających opodatkowaniu

Jeśli stowarzyszenie dokonuje czynności finansowanych ze składek członkowskich, które nie podlegają VAT, powstaje problem z podatkiem naliczonym. Szczególnie gdy oprócz tych czynności, niepodlegających opodatkowaniu, stowarzyszenie wykonuje też czynności opodatkowane VAT.

Przepisy zobowiązują podatnika, aby określił, które zakupy są związane z czynnościami dającymi prawo do odliczenia VAT. Są to przede wszystkim czynności opodatkowane oraz czynności niepodlegające opodatkowaniu ze względu na to, że są świadczone poza terytorium kraju. Stowarzyszenie nie ma prawa do odliczenia VAT związanego z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu. Jednak każdy podatnik ponosi pewien rodzaj kosztów, które trudno przypisać do konkretnej działalności (np. opłaty za czynsz, telefon). Mimo że przepisy nie dają prawa do odliczenia w przypadku czynności niepodlegających opodatkowaniu, to nie wskazują sposobu, jak obliczyć podatek należny, gdy podatek jest związany zarówno z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, które prawa do odliczenia nie dają, jak i opodatkowanymi, które takie prawo dają.

 

Nie można stosować w tym przypadku art. 90 ustawy o VAT, który wskazuje, jak obliczyć podatek naliczony podlegający odliczeniu, przede wszystkim wtedy, gdy wydatek jest związany zarówno z czynnościami opodatkowanymi, jak i zwolnionymi. Proporcję ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (art. 90 ust. 3 ustawy o VAT). Ustawa odnosi się do obrotu z tytułu czynności, które dają prawo do odliczenia VAT, lub obrotu z tytułu czynności, które takiego prawa nie dają. Natomiast według art. 29 ust. 1 obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Natomiast sprzedaż jest definiowana jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Dlatego nie wliczymy do proporcji czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Potwierdza to również część organów podatkowych.

W piśmie z 25 stycznia 2006 r. Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni (nr PP3/443--0112/05) czytamy: „Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ukształtowało utrwaloną linię interpretacyjną artykułu 19 (1) VI Dyrektywy w kwestii zaliczania przychodów nieobjętych podatkiem VAT do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego przez podatników wykonujących zarówno czynności, które uprawniają do odliczenia podatku naliczonego, jak i czynności, które takiego prawa nie dają. Stanowisko Trybunału jednoznacznie wskazuje, że zarówno w liczniku, jak i w mianowniku ułamka, zdefiniowanego w artykule 19 (1), odzwierciedlającego proporcję, o której mowa w artykule 17 (5), uwzględnia się jedynie transakcje objęte VAT. Kwestią decydującą o zasadach proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego w konkretnym przypadku będzie zatem każdorazowe ustalenie, czy przychód uzyskany przez podatnika może być uznany za wynagrodzenie z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej, czy też nie spełnia on tych warunków i powinien być uznany za niepodlegający podatkowi VAT. W takim przypadku otrzymany przychód nie będzie miał wpływu na wysokość proporcji obliczanej na podstawie artykułu 19 (1)”.

Urzędy nie wskazują jednak, jak należy postąpić w takim przypadku. Zatem powstaje pytanie, czy podatnik odlicza VAT związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu w całości? Należy na nie odpowiedzieć twierdząco.

Takie stanowisko zostało przedstawione w wydanym ostatnio wyroku WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 1925/07). Sąd uznał, że: „W sytuacji gdy podatek naliczony związany jest zarówno z czynnościami opodatkowanymi (jednakże nie zwolnionymi z podatku) oraz z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT i nie jest możliwe odrębne przyporządkowanie kwot tego podatku do poszczególnych z powyższych typów działalności, podatek taki podlega odliczeniu w całości. Nie znajdują w takiej sytuacji zastosowania przepisy dotyczące proporcjonalnego odliczenia podatku określone w art. 20 ustawy o VAT z 1993 r. oraz w art. 90 ustawy o VAT z 2004 r.”.

Jak należy postępować w przypadku świadczenia czynności opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu VAT?

1. Najpierw należy ustalić podatek naliczony związany wyłącznie z czynnościami, które dają prawo do odliczenia VAT - odliczamy go w całości,

2. Następnie podatek naliczony, którego nie możemy przypisać wprost żadnym czynnościom - odliczamy również w całości.

PRZYKŁAD

Stowarzyszenie pobiera składki członkowskie, które przeznacza na cele statutowe. Świadczy również usługi reklamowe, opodatkowane VAT. W maju poniosło następujące wydatki:

• wynajem siedziby - wydatek związany z oboma rodzajami działalności, którego nie można przypisać konkretnym czynnościom - dlatego odliczamy VAT w całości,

• energia elektryczna, woda, Internet, telefon - wydatek związany z oboma rodzajami działalności, którego nie można przypisać konkretnym czynnościom - dlatego odliczamy VAT w całości; wyjątkiem jest wydatek na usługi telekomunikacyjne, gdy na podstawie billingu można przypisać rozmowy do konkretnych rodzajów działalności,

• druk ulotek i materiałów informacyjnych związanych z realizacją celów statutowych - wydatek związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu - dlatego nie odliczamy VAT w ogóle,

• wynajem sali wykładowej - wydatek związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu - dlatego nie odliczamy VAT w ogóle,

leasing samochodu - wydatek związany z oboma rodzajami działalności, którego nie można przypisać konkretnym czynnościom - dlatego odliczamy VAT w całości.

Należy pamiętać, że przedstawione stanowisko, poparte najnowszym orzecznictwem sądów administracyjnych, może nie być uznawane przez wszystkie organy podatkowe. Dlatego zawsze istnieje możliwość wystąpienia do Ministerstwa Finansów, za pośrednictwem izby skarbowej, o interpretację w konkretnej sprawie.

Podstawa prawna:

• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA