REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stwierdzenie nabycia spadku a przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

REKLAMA

Dnia 13 października 2010 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę, w której stwierdził, że nie jest dopuszczalna apelacja co do braku w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku wzmianki, że przyjęcie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza (sygn. akt III CZP 64/10).

Autopromocja

Na wstępie warto wyjaśnić, że zgodnie z art. 1012 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej „kc”), spadkobierca może przyjąć spadek z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe (tzw. przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza). Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest uzasadnione i stosowane przede wszystkim wtedy, kiedy spadek przedstawia realną wartość (np. spadkodawca miał wartościowe nieruchomości), a więc nie jest uzasadnione jego odrzucenie, lecz jednocześnie spadkobierca obawia się odpowiedzialności za długi spadkowe, o których może nie wiedzieć.

W praktyce wiele osób uznaje postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku za podstawowy dokument służący udowodnieniu względem osób trzecich prawa do spadku. Dla takich osób istotne znaczenie ma zatem interpretacja przepisów przedstawiona przez SN w uzasadnieniu do Uchwały.

Omawianą Uchwałę SN uzasadnił przede wszystkim tym, że zakres rozstrzygnięcia sądu w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku co do zasady wyczerpująco określa art. 677 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm., dalej „kpc”), zgodnie z którym, w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobierców oraz wymienia spadkodawcę, wszystkich spadkobierców i wysokość ich udziałów. Z tych względów, nie można domagać się zamieszczenia wzmianki o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza w trybie apelacji. Z kontekstu rozważań Sądu Najwyższego wynika, że nie można domagać się tego także w trybie wniosku o uzupełnienie postanowienia (art. 351 §1 kpc w zw. z art. 13 §2 kpc).

Nie należy zatem liczyć, że postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku posłuży w celu udowodnienia np. wierzycielom spadkodawcy, że przyjęcie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza (tzn. w celu wykazania ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe). SN zwrócił uwagę, że wykazanie i urzeczywistnienie powyższego ograniczenia odpowiedzialności może nastąpić w innych postępowaniach, np. zgodnie z art. 319 kpc, w procesie wytoczonym przeciwko spadkobiercy przez wierzyciela spadkodawcy, można domagać się, aby w przypadku uwzględnienia powództwa, w wyroku zastrzeżono prawo powołania się na ograniczenie odpowiedzialności w toku egzekucji. Zamieszczenia podobnego zastrzeżenia można domagać się także w klauzuli wykonalności, jeśli wyrok wydany został przeciwko spadkodawcy, zaś jedynie klauzula wykonalności ma być nadana przeciwko spadkobiercy (art. 792 kpc). Jeśli zaś klauzula wykonalności zostałaby nadana przeciwko spadkobiercy zanim złożyłby on oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobiercy pozostaje jeszcze możliwość wytoczenia tzw. powództwa przeciwegzekucyjnego na podstawie art. 840 §1 pkt 2) kpc.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powyższe stwierdzenia warto jednak uzupełnić o wskazówki, jak w ogóle można udowodnić przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (jeśli nie będzie na ten temat wzmianki w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku), ponieważ ta kwestia nie była przedmiotem rozważań SN. Warto zatem przede wszystkim zachować dokument stwierdzający złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza (zgodnie z art. 1018 §3 kc, może nastąpić to przed notariuszem lub przed sądem, należy zatem uzyskać odpis aktu notarialnego, lub odpis z protokołu sądowego). W przypadku, jeśli dotyczy nas przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, wskutek przyjęcia go w taki sposób przez innego spadkobiercę (w przypadku jeśli sami nie złożyliśmy żadnego oświadczenia w tym przedmiocie - art. 1016 kc), warto postarać się o powyższe dokumenty stwierdzające złożenie oświadczenia przez innego spadkobiercę (zgodnie z art. 640 §1 kpc, niezależnie od tego gdzie zostały one sporządzone, takie oświadczenia powinny zostać przesłane do sądu spadku, tzn. co do zasady do sądu ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy). Pewnym dodatkowym dowodem, choć nie bezpośrednim, przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, może być także postanowienie sądu o sporządzeniu spisu inwentarza, które sąd wydaje z urzędu, jeśli złożono oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 644 kpc), jeśli inwentarz nie był wcześniej sporządzony z innej przyczyny (np. na żądanie wierzyciela - art. 638 kpc).

Warto zatem pamiętać, że składając wniosek o stwierdzenie nabycia spadku nie możemy liczyć, iż postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku posłuży nam za dowód przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza. O udowodnienie tej okoliczności musimy więc zadbać sami, wykorzystując powyższe, przykładowo wskazane, lub inne dostępne dowody.

Krzysztof Niepytalski

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA