REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy możliwy jest zwrot nadpłaty w VAT po upływie terminu przedawnienia?

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Po przedawnieniu nie da się odzyskać nadpłaty /Fot. Fotolia
Po przedawnieniu nie da się odzyskać nadpłaty /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wniosek o zwrot nadpłaty w podatku VAT, złożony po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest bezskuteczny, nawet w sytuacji, gdy ta nadpłata powstała w wyniku orzeczenia TSUE. Regulacja ta jest zgodna z zasadą równoważności i nie narusza zasady skuteczności prawa unijnego.

Autopromocja

To wniosek z wczorajszego (z 20 grudnia br.) wyroku TSUE (sygn. akt C-500/16, w sprawie Caterpillar Financial Services sp. z o.o.). Trybunał zastanawiał się nad tym, co w sytuacji, gdy orzeka po myśli podatników, ale ich zobowiązania podatkowe już się przedawniły. Czy podatnicy mimo to mogą starać się o zwrot nadpłaty?

Na korzystny wyrok TSUE mogą bowiem powoływać się nie tylko ci, w których sprawie on zapadł, lecz także wszyscy pozostali, będący w podobnej sytuacji. Potwierdził to niedawno NSA w uchwale z 16 października 2017 r. (sygn. akt I FPS 1/17).

TSUE po 5 latach

W praktyce często dzieje się tak, że podatnik płaci podatek na podstawie krajowego przepisu, a po kilku lub kilkunastu latach unijny trybunał stwierdza, że przepis był niezgodny z dyrektywą i podatek nie powinien był zostać zapłacony. Wyrok TSUE daje prawo do żądania zwrotu nadpłaty wraz z pełnym oprocentowaniem (art. 74 ordynacji podatkowej).

Problemu nie ma, gdy TSUE orzeknie szybko, zanim zobowiązanie podatnika zdąży się przedawnić. Gorzej, gdy zapadnie po przedawnieniu, czyli po 5 latach liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy w takiej sytuacji podatnik może mimo wszystko starać się o zwrot nadpłaty?

Nie – powiedział Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 11 czerwca 2015 r., sygn. akt I FSK 515/14 (patrz ramka).

Wczoraj potwierdził to sam trybunał.

Leasing i ubezpieczenie

Wyrok TSUE zapadł na tle słynnej już sprawy VAT od usług ubezpieczenia leasingu. Fiskus przegrał w niej przed unijnym trybunałem 17 stycznia 2013 r. (w sprawie BGŻ Leasing, sygn. akt C-224/11).

Sprawa była o tyle skomplikowana, że wcześniej w tej samej sprawie NSA wydał uchwałę, która brzmiała całkiem przeciwnie niż późniejszy wyrok TSUE (z 8 listopada 2010 r., sygn. akt I FPS 3/10). Po uchwale ruszyły kontrole i firmy leasingowe były zmuszone dopłacić zaległy podatek.

Dlatego gdy zapadł korzystny wyrok TSUE, spółki wystąpiły o zwrot nadpłaty. W wielu przypadkach fiskus uznał jednak, że doszło już do przedawnienia i odmawiał zwrotu.

Nie przedawniły się tylko sprawy firm, które poszły do sądu (tak jak BGŻ Leasing), a NSA, czekając na rozstrzygnięcie trybunału, zawieszał postępowanie (co wstrzymało bieg terminu przedawnienia).

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

Spółka, która zapłaciła podatek i tego nie zakwestionowała, poczekała na wyrok TSUE z 17 stycznia 2013 r. i dopiero po nim wystąpiła o zwrot nienależnie zapłaconego podatku, tłumaczyła, że nie jest jej winą, iż trybunał dopiero po latach rozstrzygnął spór.

Gdy fiskus odmówił jej zwrotu, spółka poszła do sądu, a ten skierował nowe pytanie do TSUE – tym razem w sprawie zwrotu nadpłaty po przedawnieniu.

Trzeba się sądzić

TSUE stwierdził wczoraj, że jeśli jego rozstrzygnięcie zapadnie po przedawnieniu, to podatnik nie ma możliwości odzyskania nadpłaty. Miał już bowiem 5 lat na to, by dochodzić go na podstawie przepisów krajowych.

Trybunał dodał, że zasadniczo państwa członkowskie są zobowiązane do zwrotu podatków pobranych niezgodnie z prawem UE. Mają prawo jednak robić to w ramach różnych procedur i terminów.


TSUE uznał, że podatnik może starać się o nadpłatę, nawet gdy z uchwały NSA wynika co innego. Jeśli bowiem zaskarży decyzję do sądu, to zawieszony zostanie bieg terminu przedawnienia zobowiązania. A w tym czasie może już zapaść korzystny dla niego wyrok TSUE – wyjaśnił trybunał w Luksemburgu.

Uznał zatem, że spółka mogła zakwestionować decyzje fiskusa wydane po uchwale NSA i wnieść skargę do sądu, co powodowałoby zawieszenie biegu terminu przedawnienia. Tego jednak nie zrobiła.

Zdaniem ekspertów takie stanowisko jest niedorzeczne, bo po pierwsze nie wiadomo, czy taki wyrok zapadnie, po drugie, jaki będzie, a spółka, która wchodzi w spór, ryzykuje konsekwencje karne skarbowe, nie może liczyć na zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach i np. brać udziału w przetargach. ⒸⓅ

NSA: Fiskus i podatnik muszą mieć te same prawa

NSA w wyroku z 11 czerwca 2015 r. (sygn. akt I FSK 515/14) stwierdził:

„Wniosek o zwrot nadpłaty w podatku od towarów i usług, złożony po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (...) jest bezskuteczny, nawet w sytuacji, gdy ta nadpłata powstała w wyniku orzeczenia TSUE. Regulacja ta jest zgodna z zasadą równoważności i nie narusza zasady skuteczności prawa unijnego”.

NSA wyjaśnił, że upływ terminu przedawnienia obowiązuje zarówno organy podatkowe, jak i podatników. Nie może być tak, że podatnik może złożyć wniosek o zwrot nadpłaty w każdym czasie, a organ podatkowy jest związany terminem 5-letnim. „Instytucja przedawnienia ma na celu stabilizację stosunków prawnych, przy czym owa stabilizacja działa w obie strony” – stwierdził NSA. ⒸⓅ

infoRgrafika

OPINIA

Argumenty unijnego trybunału są niepokojące

Alicja Sarna doradca podatkowy, partner, szef zespołu postępowań podatkowych w MDDP

We wczorajszym wyroku TSUE szczególnie niepokojące są dwie kwestie dotyczące polskich przepisów. Po pierwsze, całkowicie nietrafione jest stanowisko, jakoby do nadpłat „nadzwyczajnych”, a więc będących efektem wyroków TSUE, stosowało się identyczne przepisy jak te, które dotyczą „zwyczajnych” wniosków o stwierdzenie nadpłaty. W ordynacji podatkowej znajdziemy bowiem dwa odrębne tryby: stwierdzenie nadpłaty (tryb dotyczący błędnych rozliczeń podatnika) oraz zwrot nadpłaty, gdy jest ona skutkiem błędnego wdrożenia przepisów i wydanego w tej sprawie wyroku TSUE.

Owszem, obie instytucje są podobne (ekonomicznie chodzi o odzyskanie nadpłaconego podatku), ale nie są tożsame. Tę kwestię trybunał pominął.

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Co więcej, w okresie, którego dotyczyła sprawa, ordynacja podatkowa nie przewidywała terminu przedawnienia wystąpienia z wnioskiem o zwrot nadpłaty. Taki przepis obowiązywał tylko w odniesieniu do stwierdzenia nadpłaty.

Po drugie, TSUE stanął na stanowisku, iż spółka Caterpillar (podobnie jak wiele innych firm leasingowych) nie musiała płacić zaległości podatkowej po wydaniu przez NSA uchwały o sygn. I FPS 3/10. Trybunał wskazał wręcz, że uchwała ta została wydana w sprawie innej spółki. Pominął natomiast całkowicie jej precedensowy charakter i wpływ na orzecznictwo sądów administracyjnych. ⒸⓅ

Patrycja Dudek

Mariusz Szulc

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA