REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koszty uzyskania przychodów pracownika z praw autorskich

Koszty uzyskania przychodów pracownika z praw autorskich
Koszty uzyskania przychodów pracownika z praw autorskich

REKLAMA

REKLAMA

W wielu przypadkach w ramach jednego stosunku pracy pracownik wykonuje czynności zarówno chronione prawem autorskim, jak i niebędące przedmiotem prawa autorskiego, pozbawione cech twórczych. Zgodnie z ostatnimi interpretacjami organów podatkowych w takich sytuacjach możliwe jest stosowanie podwyższonych 50% kosztów uzyskania przychodów o ile wyraźnie rozróżnione (i udokumentowane) będzie wynagrodzenie pracownika z tytułu przeniesienie praw autorskich do konkretnego, udokumentowanego utworu (utworów) chronionego prawem autorskim. Sama ewidencja czasu pracy pokazująca ile czasu pracownik spędził na czynnościach twórczych nie wystarczy do zastosowania 50% kosztów.

Organy podatkowe podkreślają przy tym, że to na płatniku (np. pracodawcy) ciąży obowiązek oceny, czy wykonywana praca jest przedmiotem prawa autorskiego lub wynalazczego. Z pewnością organ podatkowy nie ma uprawnień do oceny, czy dane efekty pracy są utworami w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynalazkami w rozumieniu prawa wynalazczego itd.

Autopromocja

Pracownicy – twórcy a koszty w PIT

Problem stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w PIT z tytułu z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich (także praw do wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego), jest od lat szczególnie żywy w przypadku pracowników (np. informatyków, inżynierów, grafików, architektów), którzy podczas wykonywania umowy o pracę tworzą utwory, wynalazki, autorskie projekty itd.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) koszty uzyskania niektórych przychodów określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu:

1) z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego;

2) z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3) z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Trzeba też pamiętać, że (przynajmniej do końca 2017 roku) te 50% koszty w danym roku podatkowym nie mogą w sumie przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej PIT – czyli nie mogą przekroczyć kwoty 42 764,- zł.

Od 1 stycznia 2018 roku limit ten najprawdopodobniej zostanie podniesiony z obecnych 42 764 zł do 85 528 zł ale 50% koszty uzyskania przychodu będą mogli stosować podatnicy PIT do dochodów ze ściśle określonych rodzajów działalności twórczej. Więcej: 50% koszty uzyskania przychodu w PIT w 2018 roku

Co więcej, ustawa o PIT stanowi także, że jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania ww. normy procentowej - koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Ale nawet te 50% koszty są oczywiście bardzo korzystne w porównaniu np. do zwykłych, ustalanych kwotowo kosztów pracowniczych określonych w art. 22 ust. 2 ustawy o PIT.

Koszty pracownicze (z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej):
- wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
- nie mogą przekroczyć łącznie 2.002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
- wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę;
- nie mogą przekroczyć łącznie 2.502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Polecamy:  Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

Kiedy można zastosować 50% koszty w PIT do przychodów pracowników

Nie byłoby problemu, gdyby pracownicy cały swój czas pracy poświęcali na tworzenie utworów, czy wynalazków. Jednak najczęściej mniejsza lub większa część ich czasu pracy jest poświęcana na czynności inne niż praca twórcza. Jak w takich sytuacjach ocenić kiedy i do jakiego przychodu zastosować ryczałtowe 50% koszty w PIT?

Niektórzy pracodawcy próbują poradzić sobie z tym problemem zobowiązując pracowników do rejestracji czasu pracy rozgraniczającej go na czas pracy związany z tworzeniem (utworów, projektów, wynalazków itd.) i na czas pracy dotyczący wykonywania innych czynności pracowniczych i administracyjnych nie związanych z procesami twórczymi.

Taka ewidencja czasu pracy pozwala na określenie jaka część przychodu stanowi wynagrodzenie np. za zbycie praw autorskich do wykonywanego dzieła (utworu) i zastosowania do tej części przychodu 50% stawki kosztu uzyskania przychodu.

Organy podatkowe czasem akceptowały taką praktykę. Przykładem jest interpretacja indywidualna z 19 października 2015 r.  Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (IBPB-2-2/4511-519/15/MZM). Chociaż nawet w tej interpretacji organ podatkowy zastrzegł, że w postępowaniu podatkowym, to na podatniku (także na płatniku) ciąży obowiązek udowodnienia, że istotnie przychody, do których zastosuje 50% koszty uzyskania przychodu, są przychodami z tytułu praw autorskich (czy np. praw wynalazczych).

Jednak ostatnio organy podatkowe zmieniły swoje podejście. W interpretacji indywidualnej z 4 grudnia 2017 r. (0111-KDIB2-3.4011.240.2017.1.SK) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że:

 „Wewnętrzna ewidencja czasu pracy nie ma charakteru kształtującego stosunek pracy, posiada jedynie charakter odtworzeniowy (dokumentacyjny) w zakresie wykorzystania czasu pracy konkretnego pracownika. Dane określające ilość czasu pracy poświęconego na pracę twórczą w stosunku do miesięcznej normy czasu pracy, wykazują tylko czas pracy poświęcony na pracę o charakterze twórczym, ale nie określają wysokości honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Wskazana w ten sposób część wynagrodzenia jest odzwierciedleniem proporcji czasu pracy na pracę twórczą w stosunku do czasu pracy poświęconego na wypełnianie pozostałych obowiązków pracowniczych, natomiast art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymaga związania przychodu z uzyskaniem praw autorskich i rozporządzeniem nimi, a nie z czasem pracy przeznaczonym na uzyskanie tych praw.

Wobec powyższego, przedstawiony podział wynagrodzenia nie stwarza możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu względem wynagrodzenia za wykonywaną pracę twórczą. Do całości uzyskiwanych przez Wnioskodawcę przychodów ze stosunku pracy zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”

W tej interpretacji Dyrektor KIS odnosił się do stanu faktycznego, w którym w danym zakładzie pracy prowadzona jest ewidencja czasu pracy pozwalająca na rozgraniczenie czasu pracy na pracę związaną z tworzeniem projektów technicznych oraz na pracę dotyczącą wykonywania innych czynności. Czas pracy zarejestrowany i wykazany w systemie rozliczeniowym stanowił tam podstawę do ustalenia czasu pracy poświęconego pracy twórczej polegającego na tworzeniu projektów technicznych w ramach całkowitego czasu pracy poświęconego na prace projektowe. W konsekwencji na podstawie tej ewidencji dzielono wynagrodzenie brutto danego pracownika na wynagrodzenie z tytułu korzystania z praw autorskich (i do nich stosowano ryczałtowe 50% koszty) i na pozostałe wynagrodzenie, do którego stosowano zwykłe (kwotowe) koszty pracownicze.

O interpretację wystąpił jeden z pracowników, który w ramach powierzonych obowiązków służbowych, wynikających z umowy o pracę wykonuje projekty techniczne (dokumentacje projektowe dla obiektów inżynierskich, obejmujące części rysunkowe, modelowe oraz opisowe).

Dyrektor KIS podkreślił, że „(…) wyodrębnienie należnego pracownikowi wynagrodzenia za pracę twórczą nie może polegać na wyróżnieniu w umowie o pracę części czasu pracy przeznaczonej na pracę twórczą, gdyż z takiego wyróżnienia nie wynika, czy jakikolwiek utwór rzeczywiście powstał i czy w związku z jego eksploatacją wypłacono honorarium. Przez wyodrębnienie honorarium z łącznej wartości wynagrodzenia nie można ponadto uznać sytuacji, w której pracodawca określa je jako procent ogólnego wynagrodzenia pracownika. Wykonywanie pracy twórczej nie oznacza bowiem automatycznie powstania utworu i przejścia praw z tego tytułu na pracodawcę. Czas pracy nie jest wyznacznikiem wartości przychodu, w stosunku do którego przysługują 50% koszty uzyskania przychodu. Istotne jest, aby utwór faktycznie powstał, co powinno być udowodnione oraz że za przejęcie utworu pracodawca zapłacił konkretną wartość. Honorarium nie ma dotyczyć tylko i wyłącznie czasu pracy poświęconego na pracę twórczą, a ma stanowić zapłatę za korzystanie przez pracodawcę z praw autorskich przysługujących pracownikowi.”


Umowa o pracę a prawa autorskie

Jak już wspomniano organy administracji skarbowej nie mają uprawnień do oceny odnośnie określonych efektów pracy za utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W razie wątpliwości taką ocenę pozostawia się biegłym. Warto jedynie wskazać, że co do zasady prawo autorskie opiera się na pojęciu utworu, który definiuje jako każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Każdy utwór spełniający te wymogi jest chroniony prawem autorskim.

Na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: 

  1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe); 
  2. plastyczne; 
  3. fotograficzne; 
  4. lutnicze; 
  5. wzornictwa przemysłowego; 
  6. architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne; 
  7. muzyczne i słowno-muzyczne; 
  8. sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne; 
  9. audiowizualne (w tym filmowe). 
     

Powstanie i nabycie prawa autorskiego do utworów pracowniczych

W art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określono, że o ile ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. Jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej - z chwilą przyjęcia utworu pracodawca nabywa własność przedmiotu, na którym utwór utrwalono. 

Zdaniem Dyrektora KIS podwyższone koszty uzyskania przychodów można  stosować, jeżeli umowa o pracę nie stanowi inaczej niż wynika to z treści art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, obowiązki ze stosunku pracy sprowadzają się do działalności twórczej, a wynagrodzenie za pracę stanowi równocześnie wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Najlepiej, jak wyraźnie z treści umowy o pracę wynika, że obowiązki ze stosunku pracy obejmują także działalność twórczą, a wyodrębniona część wynagrodzenia stanowi honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Konieczne jest dokładne i klarowne wyróżnienie tej części wynagrodzenia, która związana jest z przeniesieniem bądź korzystaniem z praw autorskich przez podatnika. 

Zatem aby możliwe było zastosowanie ryczałtowych 50% kosztów uzyskania przychodów do części wynagrodzenia pracownika związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi muszą zostać spełnione poniższe warunki: 

  • praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
  • pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,
  • stosunek prawny łączący pracownika i pracodawcę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi za część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz prowadzona jest stosowna dokumentacja w tym zakresie, np. szczegółowa ewidencja przeniesionych praw autorskich. 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA