REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ulga rehabilitacyjna a alimenty na niepełnosprawne dziecko

Ulga rehabilitacyjna a alimenty na niepełnosprawne dziecko
Ulga rehabilitacyjna a alimenty na niepełnosprawne dziecko
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Rodzic samotnie wychowujący niepełnosprawne dziecko nie może skorzystać z tzw. „ulgi rehabilitacyjnej” jeśli zostały zasądzone alimenty. Zasądzone alimenty są traktowane przez sądy jako dochód dziecka, co pozbawia je ulgi. Alimenty płacone dobrowolnie nie powodują takiego skutku. Sprawa jest rozpatrywana przez Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt SK 13/16).

Do Ministra Finansów wpłynęły w tej sprawie 2 interpelacje poselskie tj. interpelacja nr 6201 z dn. 15 września 2016 r. oraz interpelacja nr 6059 z 12 września 2016 r.

Autopromocja

Ulga rehabilitacyjna dla rodziców samotnie wychowujących niepełnosprawne dziecko

 Obowiązujące w Polsce przepisy pozwalają rodzicom wychowującym niepełnosprawne dziecko skorzystać z tzw. ulgi rehabilitacyjnej. Mogą oni odliczyć od dochodu wydatki na rehabilitację.

Rodzic, który samotnie wychowuje niepełnosprawne dziecko, może korzystać z ulgi podatkowej wyłącznie wtedy, kiedy dziecko nie posiada zasądzonych alimentów. Przyznane przez sąd alimenty są wliczane przez organ podatkowy do dochodu dziecka, co pozbawia je ulgi na rehabilitację. Problem nie istnieje natomiast, jeśli drugi rodzic płaci alimenty na dziecko dobrowolnie. Wówczas korzystanie z ulgi rehabilitacyjnej jest możliwe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 oraz art. 21 ust. 1 pkt. 127a ustawy o podatku VAT, alimenty należą do dochodów ustawowo zwolnionych z podatku i nie podlegają opodatkowaniu, więc nie powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości dochodu niepełnosprawnego dziecka. Zdarzają się jednak sytuacje, w których organy skarbowe traktują alimenty jako dochód dziecka.

Wypada jednak podkreślić, iż sytuacja materialna rodziców samotnie wychowujących niepełnosprawne, wymagające długotrwałej rehabilitacji dzieci, jest najczęściej bardzo trudna. Głównym celem ulgi rehabilitacyjnej jest natomiast częściowe chociażby zrekompensowanie dodatkowych, niemałych wydatków, które są ponoszone celem wykonywania przez niepełnosprawne dzieci codziennych czynności życiowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

W związku z tym, wysoce niesprawiedliwym dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, procederem posłowie zwrócili się z pytaniami o przyczyny takiego stanu rzeczy oraz o to, czy MF zamierza podjąć jakieś działania w celu zniwelowania tych nierówności.

W imieniu ministra finansów odpowiedzi na interpelację nr 6059 udzielił 28 września 2016 r.podsekretarz stanu, Leszek Skiba.

Przypomniał o przede wszystkim, że wszelkie warunki korzystania z ulgi na cele rehabilitacyjne określa art. 26 ustawy o PIT.

 Ulga rehabilitacyjna - jakie wydatki podlegają odliczeniu

Na podstawie art. 26 ust. 1 ww. ustawy o PIT odliczeniu od dochodu podlegają wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Zamknięty katalog wydatków podlegających odliczeniu w ramach tej ulgi zawiera art. 26 ust. 7a ustawy. Odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej podlegają wydatki, które nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

Zgodnie z art. 26 ust. 7c ustawy warunkiem odliczenia wydatków rehabilitacyjnych jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Kto może korzystać z odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej

Z odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne mogą korzystać podatnicy, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione,

dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe – jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9 120 zł (art. 26 ust. 7e ustawy).

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami (...) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przytoczono także treść obowiązku alimentacyjnego, określonego w art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082, z późn. zm.). Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Stosownie do postanowień art. 133 §1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Alimenty stanowią dochód dziecka

Co do zasady alimenty zasądzone przez sąd na rzecz dzieci, wypłacane są przez zobowiązanego rodzica do rąk drugiego z rodziców (przedstawiciela ustawowego), sprawującego stałą opiekę nad dzieckiem małoletnim. Jednakże wypłata alimentów rodzicowi nie zmienia faktu, że zostały one przyznane dziecku. Stanowią one zatem dochód małoletniego dziecka, a nie jego rodzica.

Potwierdza to orzecznictwo sądowo-administracyjne. Wojewódzki Sąd Administracyjny w prawomocnym wyroku z dnia 5 lutego 2015 r. sygn. akt I SA/Sz 1019/14 wskazał, iż „obowiązek alimentacyjny określony w art. 128 k.r.o. jest prawem osobistym i niezbywalnym, ściśle powiązanym z osobą wierzyciela, którym był syn podatniczki, potwierdziło to, iż otrzymywane przez niego kwoty były świadczeniem alimentacyjnym, uregulowanym w art. 128 k.r.o. i stanowiły jego dochód, a nie dochód skarżącej.”

W tej sytuacji, na gruncie ustawy, uznać należy, że alimenty na rzecz dzieci jako, że stanowią ich dochód, brane są pod uwagę przy ustalaniu limitu dochodu osoby niepełnosprawnej (9 120 zł), o którym mowa w art. 26 ust. 7e ustawy o PIT. Dlatego też, otrzymywanie alimentów na rzecz dzieci małoletnich może stanowić okoliczność powodującą ograniczenie stosowania przez rodzica ulgi rehabilitacyjnej z tytułu wydatków poniesionych na rzecz niepełnosprawnego dziecka.

Istotny jest rzeczywisty dochód osoby niepełnosprawnej

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 lipca 2013 r. (sygn. akt II FSK 2258/11) stwierdził: „należy wyraźnie zaznaczyć, że ustawodawca nie dokonał żadnych ograniczeń co do źródeł dochodu uzyskanego przez osobę niepełnosprawną, tym samym nie wykluczył z nich alimentów. Jasno sformułowane są przesłanki umożliwiające podatnikowi skorzystanie z uprawnienia wynikającego z art. 26 ust. 7e ustawy o PIT, a mianowicie osoba niepełnosprawna musi pozostawać na utrzymaniu podatnika oraz dochody tej osoby nie przekraczają kwoty 9.120 zł.


Należy zatem podzielić stanowisko wyrażone w skardze kasacyjnej, że ustawodawca określając w art. 26 ust. 7e ustawy o PIT limit dochodu osoby niepełnosprawnej w wysokości 9.120,00 zł nie zdefiniował tego dochodu jako "dochodu podlegającego opodatkowaniu", nie ograniczył sposobu opodatkowania tych dochodów oraz nie dokonał zastrzeżenia, z którego wynikałoby, że do dochodów, o których mowa w ww. przepisie nie wlicza się dochodów wolnych od podatku dochodowego. Wobec tego do ustalenia wysokości dochodu, o którym mowa w art. 26 ust. 7e ustawy o PIT przyjmuje się wszystkie dochody osiągane przez osobę niepełnosprawną, istotne jest bowiem jakim rzeczywistym dochodem dysponuje osoba niepełnosprawna."

Analogiczny pogląd wyraził również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 sierpnia 2015 r. sygn. akt II FSK 979/14.

Sprawą zajmuje się TK

Należy także zauważyć, iż przywołane regulacje są przedmiotem skargi konstytucyjnej (sygn. akt SK 13/16), której rozpatrzenie powinno rozstrzygnąć kwestię zgodności istniejących rozwiązań z konstytucyjną zasadą sprawiedliwości społecznej. Do czasu rozpoznania sprawy przez Trybunał Konstytucyjny przedwczesne wydaje się podejmowanie działań mających na celu zmianę dotychczasowych zasad korzystania z tzw. ulgi rehabilitacyjnej.

Zapewnił również, że Ministerstwo Finansów poddaje wnikliwej analizie wszelkie głosy dotyczące możliwej poprawy obowiązujących zasad opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych.

Iga Kucharska

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA