REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Metoda przychodowa ustalania prewspółczynnika VAT niekorzystna dla gmin

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Metoda przychodowa ustalania prewspółczynnika VAT niekorzystna dla gmin
Metoda przychodowa ustalania prewspółczynnika VAT niekorzystna dla gmin

REKLAMA

REKLAMA

Metoda odliczania VAT, wskazana przez ministra finansów, jest w wielu przypadkach ewidentnie niekorzystna dla samorządów. Dlatego wolą one opracować własny algorytm. Gra toczy się o miliony złotych. Chodzi o wprowadzony już z początkiem 2016 roku prewspółczynnik, czyli sposób liczenia, jaką część VAT wykazanego na fakturach zakupowych można odliczyć od podatku należnego.

Prewspółczynnik obowiązuje od ośmiu miesięcy, ale gminy w większości go nie stosują (informowaliśmy o tym w DGP nr 154/2016). Nie odpowiada im metoda przychodowa wskazana przez ministra finansów w rozporządzeniu z 17 grudnia 2015 r. (Dz.U. poz. 2193). Zgodnie z nią każda jednostka powinna ustalać proporcję (prewspółczynnik), biorąc pod uwagę roczny obrót z działalności gospodarczej oraz swoje dochody.

Autopromocja

Samorządy wiedzą, że inne metody (np. powierzchniowa, czasowa) pozwalałyby im odliczać więcej VAT. W ich przekonaniu lepiej określałyby też, jaka część podatku naliczonego dotyczy działalności opodatkowanej, jaka zwolnionej, a jaka w ogóle niepodlegającej VAT. A to przecież jest istotą prewspółczynnika.

Dlatego samorządy wybrały na razie inne rozwiązanie – tam, gdzie mają do czynienia z trzema rodzajami działalności, w ogóle nie odliczają VAT. Potem zamierzają złożyć korekty deklaracji.

Rzecz idzie o miliony złotych. – Jednostki samorządowe mają bowiem od kilku do kilkuset jednostek budżetowych (w skali kraju jest ich w sumie ponad 50 tys.). Nawet niewielkie różnice w prewspółczynniku przekładają się na możliwość odliczenia większej części VAT. Jeśli pomnożymy te kwoty przez 50 tys. (liczba jednostek), to będziemy widzieli skalę zjawiska zarówno dla budżetu centralnego, jak i budżetów samorządowych – mówi Michał Borowski, doradca podatkowy i partner w Crido Taxand.

Ustawa o VAT pozwala opracować własne metody prewspółczynnika (art. 86 ust. 2a–2h). Problem polega na tym, że – jak przyznają eksperci – w praktyce organy podatkowe upierają się, aby samorządy stosowały metodę z rozporządzenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z przykładów opracowanych na prośbę redakcji DGP przez ekspertów wynika, że inne metody pozwoliłyby z reguły na odzyskanie większego podatku.

Polecamy: Biuletyn VAT

PRZYKŁAD 1  - Urząd gminy

Roczny VAT naliczony od wydatków bieżących urzędu gminy (media, artykuły biurowe, usługi doradcze itp.) wynosi 500 tys. zł. W praktyce prewspółczynnik wyliczany dla urzędu gminy według wzoru z rozporządzenia MF waha się w przedziale 5–20 proc. (średnia matematyczna: 12,5 proc., czyli w zaokrągleniu – 13 proc.). Oznacza to, że przy zastosowaniu tego wskaźnika urząd gminy odliczy rocznie 65 tys. zł VAT naliczonego z wydatków bieżących.

Jednak – jak mówi Michał Borowski – wskaźnik osobowy lub powierzchniowy byłby w tym przykładzie średnio 2–3 razy wyższy niż prewspółczynnik z rozporządzenia MF, czyli wyniósłby ok. 37,5 proc. (38 proc. w zaokrągleniu). Przy takim prewspółczynniku odliczenie VAT naliczonego wyniosłoby 190 tys. zł.

– Najbardziej widoczna różnica dotyczy działalności szkół – przyznaje Michał Borowski. W tym przypadku prewspółczynnik z rozporządzenia MF oscyluje w okolicach 4 proc.

Na kolejnym przykładzie pokazujemy, ile mogłyby zyskać szkoły, gdyby zastosowały inną metodę niż proponowana przez MF.

PRZYKŁAD 2 - Szkoła

Szkoła ma 30 tys. zł VAT naliczonego z wydatków bieżących oraz 1 mln zł VAT naliczonego z inwestycji (np. termomodernizacja budynku wraz z halą sportową). Sale lekcyjne i hala sportowa oraz towarzysząca im infrastruktura (szatnie, toalety, korytarze) są po godzinach lekcyjnych wynajmowane, a dodatkowo szkoła wynajmuje powierzchnie pod sklepik szkolny i stołówkę.

Przy zastosowaniu prewspółczynnika z rozporządzenia MF, który wynosi 4 proc., szkoła będzie mogła odliczyć 41 200 zł VAT naliczonego ([1 mln zł + 30 tys. zł] x 4 proc.).

Specyfika działalności szkoły powinna jednak skłaniać ku zastosowaniu klucza powierzchniowo-czasowego, uwzględniającego zarówno powierzchnię przeznaczoną do zadań oświatowych i pod wynajem, jak i czas, w którym pomieszczenia są oferowane pod wynajem oraz wykorzystywane do zadań oświatowych.

W takim wypadku prewspółczynnik wynosi najczęściej od 25 do 35 proc. (średnio 30 proc.), co w naszym przykładzie pozwalałoby odliczyć 309 tys. zł VAT naliczonego rocznie.

Raz lepiej, raz gorzej

Nie zawsze jednak inne metody niż przychodowa pozwolą na odzyskanie więcej podatku. – To działa w obydwie strony, raz gminy zyskują, raz tracą – mówi Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy i partner w MDDP.

Zwraca uwagę, że metoda przychodowa jest błędna z tego powodu, że nie zawsze pozwala na precyzyjne określenie, w jakiej części dany wydatek został wykorzystany do działalności gospodarczej.

PRZYKŁAD 3 - Infrastruktura sportowa

Jednostka budżetowa, zarządzająca w imieniu gminy infrastrukturą sportową, prowadzi swoją działalność gospodarczą przy wykorzystaniu dwóch obiektów sportowych.

Pierwszy to lodowisko, które jest wykorzystywane przez 90 proc. czasu do czynności opodatkowanych VAT (odpłatne udostępnianie zainteresowanym), a przez 10 proc. czasu w ramach działalności statutowej jednostki (organizacja nieodpłatnych imprez promujących zdrowy styl życia).

Drugi obiekt to stadion lekkoatletyczny, który przez 95 proc. czasu jest nieodpłatnie udostępniany w ramach działalności statutowej jednostki, natomiast przez 5 proc. czasu – do czynności opodatkowanych VAT (odpłatne udostępnianie stowarzyszeniom sportowym).

Jednostka budżetowa co roku wydaje na bieżące utrzymanie obu obiektów po 1 mln zł netto (podatek VAT – 230 tys. zł).

Prewspółczynnik wyliczony metodą przychodową dla jednostki wynosi 20 proc.

Stosując go, jednostka odliczy:
– od lodowiska: 46 tys. zł (230 tys. zł x 20 proc.)
– od stadionu: 46 tys. zł.

Gdyby jednak zastosowała współczynnik czasowy, a więc wyliczyła, ile czasu wykorzystuje lodowisko i stadion w działalności opodatkowanej, mogłaby odliczyć:
– od lodowiska: 207 tys. zł (prewspółczynnik wyniósłby 90 proc., bo przez taki czas jednostka go wynajmuje), co stanowi 161 tys. zł więcej niż przy proporcji liczonej zgodnie z rozporządzeniem MF,
– od stadionu: 11,5 tys. zł (prewspółczynnik wyniósłby jedynie 5 proc.), czyli o 34,5 tys. zł mniej.

Przykład 3 pokazuje, że metoda przychodowa nie pozwala na dokonanie odliczenia kwoty VAT, która jest obiektywnie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT. Mimo że lodowisko i stadion są faktycznie wykorzystywane przez jednostkę do czynności opodatkowanych VAT w różnym zakresie, to metoda z rozporządzenia narzuca odliczenie według tego samego prewspółczynnika.

– Lepszym rozwiązaniem, które pozwoliłoby na zobiektywizowanie dokonywanych przez jednostkę odliczeń VAT, byłoby przyjęcie przez jednostkę dwóch prewspółczynników VAT o charakterze czasowym odrębnie dla każdego z obiektów sportowych – ocenia Paweł Buda, doradca podatkowy w kancelarii Cabaj Kotala.

PRZYKŁAD 4 - Budynki

Gmina ma w swoim zasobie 15 budynków. Są one wykorzystywane do działalności gospodarczej w znikomym zakresie (stosunek powierzchni wynajmowanej do powierzchni ogółem nie przekracza 3 proc.), z wyjątkiem jednego budynku (w tym przypadku proporcja wynosi 95 proc.).

Prewspółczynnik przychodowy wyliczony według wzoru obowiązującego dla urzędu gminy wynosi 6 proc.

Natomiast jeśli zastosujemy prewspółczynnik powierzchniowy, gmina powinna odliczyć:
– w stosunku do budynku, którego 95 proc. powierzchni jest wynajęte: 95 proc. kwoty VAT naliczonego od wydatków związanych z budową, remontami oraz utrzymaniem tego budynku,
– w stosunku do 14 pozostałych budynków – według proporcji ustalonej dla tych budynków (nie więcej niż 3 proc.).

Zatem stosując prewspółczynnik przychodowy, gmina odliczy – od wydatków na budynek wynajmowany w 95 proc. – znacznie mniej, niż wynikałoby to ze sposobu jego wykorzystania, a od wydatków na pozostałe budynki – dwa razy więcej, niż wynikałoby to z faktycznego sposobu ich wykorzystania.


Zależy, kto wynajmie

Agnieszka Bieńkowska wyjaśnia, że w przypadku inwestycji w budynki poziom odliczenia VAT może zależeć od tego, w jaki sposób i przez kogo zostaną wykorzystane. Ilustruje to kolejny przykład.

PRZYKŁAD 5 - Inwestycja w budynki

Gmina wybudowała budynek, który ma być w 95 proc. wynajmowany, a w 5 proc. będzie korzystała z niego straż miejska (czyli gminna jednostka budżetowa).

Prewspółczynnik przychodowy wyliczony według wzoru obowiązującego dla urzędu gminy wynosi 6 proc., prewspółczynnik według metody powierzchniowej – 95 proc.

– Jeśli jednak gmina przekaże budynek straży miejskiej, to podatek naliczony będzie podlegał odliczeniu według prewspółczynnika obliczonego dla tej jednostki budżetowej (będzie więc inny niż dla gminy) – tłumaczy Agnieszka Bieńkowska.

Zwraca jednak uwagę, że zarówno wtedy, gdy gmina zostawi budynek u siebie, jak i w przypadku gdy przekaże go straży miejskiej, prewspółczynnik będzie miał się nijak do faktycznego zakresu wykorzystania budynku do działalności gospodarczej.

Łukasz Zalewski

 lukasz.zalewski@infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA