REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czarna lista nierzetelnych podatników VAT

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Czarna lista nierzetelnych podatników VAT
Czarna lista nierzetelnych podatników VAT

REKLAMA

REKLAMA

Powstanie czarna lista nierzetelnych podatników VAT. Ministerstwo Finansów utworzy dwa publiczne wykazy: podmiotów wykreślonych z rejestru VAT (i takich, którym odmówiono rejestracji) oraz przywróconych do rejestru.

Autopromocja

Oba ma prowadzić szef Krajowej Administracji Skarbowej. W pierwszym będzie podana data odmowy rejestracji albo wykreślenia z listy oraz podstawa prawna. Ci, którzy odzyskają status podatnika VAT, zostaną przeniesieni do drugiego wykazu.

W obu mają się znaleźć dane, których dziś na Portalu Podatkowym nie ma. Będą to więc nie tylko imiona i nazwiska właścicieli (wspólników) i nazwa firmy, ale też imiona i nazwiska osób uprawnionych do reprezentacji, w tym prokurentów.

Każda osoba będzie oznaczona numerem PESEL bądź NIP, będzie podany numer REGON firmy i numer wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Nie mówiąc o tak oczywistych danych, jak adres siedziby lub miejsca zamieszkania albo stałego miejsca prowadzenia działalności.

Ministerstwo Finansów argumentuje, że nowy wykaz zwiększy bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, bo łatwo będzie można sprawdzić, czy kontrahent jest rzetelny. Dlatego chce, żeby ustawa weszła w życie jak najszybciej – 7 dni od opublikowania w Dzienniku Ustaw.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tak jak w Czechach

– W praktyce pierwszy wykaz będzie czymś na wzór czeskiej czarnej listy nierzetelnych podatników – komentuje Roman Namysłowski, partner w Crido Taxand. Przypomina, że zanim u naszych południowych sąsiadów utworzono taką listę, długo debatowano, czy w ogóle można ją publikować i w oparciu o jaką podstawę prawną.

Na czeski przykład powołuje się również Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu. „W czeskim systemie podatkowym w celu przeciwdziałania oszustwom w podatku VAT wprowadzono instytucję podatnika nierzetelnego” – przypomina resort.

O zakusach, żeby taką czarną listę stworzyć, mówił także były już wiceminister finansów Wiesław Jasiński w styczniowym wywiadzie dla DGP.

Wszechmocny Portal

Dziś, chcąc uniknąć kłopotów z fiskusem, przedsiębiorcy powinni przy okazji każdej transakcji sprawdzać wyszukiwarkę Portalu Podatkowego. Zdaniem urzędników fiskusa jest to absolutne minimum, aby można było mówić o tym, że przedsiębiorca działa w dobrej wierze i zachował „należytą staranność” w kontaktach biznesowych. Tym samym – aby miał prawo do odliczenia VAT.

Portal ma jednak wady. Po pierwsze, bywa, że zawarte w nim informacje są aktualizowane dopiero po kilku dniach, przez co mogą wprowadzać w błąd. Po drugie, żaden przepis nie mówi o tym, że sprawdzanie Portalu Podatkowego jest gwarancją zachowania należytej staranności w kontaktach biznesowych, a tym samym i prawa do odliczenia VAT.

– Obecna rola Portalu Podatkowego nie ma żadnego umocowania w przepisach – mówi Monika Banach, doradca podatkowy w WTA Warmiński Tax Attorneys.

Jej zdaniem trudno oczekiwać od firm, aby na wypadek kontroli miały legitymować się skanami czy zrzutami ekranu z wyszukiwarki Portalu Podatkowego. – Nie mają i nie powinny mieć one wiążącej mocy prawnej – podkreśla ekspertka.

Roman Namysłowski, partner w Crido Taxand, zwraca uwagę na to, że czym innym jest podstawa prawna do upubliczniania przez ministra finansów informacji o podmiotach wykreślonych z rejestru (bądź takich, którym odmówiono rejestracji), a czym innym zobowiązanie podatników do śledzenia takiego rejestru.

Przyznaje jednak, że obecnie nie ma ani jednej, ani drugiej podstawy prawnej. – Sam fakt, że minister finansów prowadzi rejestr podatników czynnych VAT, nie oznacza, że ma on prawo ten rejestr upubliczniać – mówi ekspert.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Z kolei – dodaje – podatnicy mają prawo kontaktować się z urzędem skarbowym, żeby upewnić się co do zarejestrowania swojego kontrahenta. – Nigdzie w przepisach nie jest jednak powiedziane, że taką formą kontaktu jest zaglądanie na Portal Podatkowy – przyznaje ekspert.

Dobre, ale spóźnione

Lukę dostrzegło również Ministerstwo Finansów. W ustawie o VAT ma się więc znaleźć nowy przepis, który upoważni szefa KAS (obecnie jest nim wiceminister finansów Marian Banaś) do prowadzenia elektronicznych wykazów podmiotów:

1) którym odmówiono rejestracji jako podatnicy VAT czynni i którzy zostali z rejestru wykreśleni;

2) którym przywrócono rejestrację.

– Utworzenie rejestrów to dobra zmiana, ale mocno spóźniona – komentuje Monika Banach. Przypomina, że z jednej strony w szerokim zakresie przerzucono część obowiązków związanych z identyfikacją „oszustów podatkowych” na przedsiębiorców. Z drugiej nie dano im narzędzi, które pozwolą na przeciwdziałanie nieprawidłowościom.

– Firmy chcą się skupić na prowadzeniu biznesu i to rząd powinien im to umożliwić, zamiast przerzucać na nie część obowiązków fiskusa – dodaje ekspertka.


Nowa przesłanka

Projekt rozszerza też przesłanki wykreślania podatników i odmowy ich rejestracji. Naczelnik urzędu skarbowego zrobi to, jeśli będzie miał wiarygodne podejrzenie, że przedsiębiorca chce wykorzystywać banki lub SKOK-i do celów „mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu projektowanego działu IIIB Ordynacji podatkowej”.

Chodzi zarówno o przestępstwa skarbowe, jak i fałszowanie faktur sankcjonowane na podstawie kodeksu karnego (nawet do 25 lat więzienia).

W razie ewentualnej pomyłki i wykreślenia albo odmowy rejestracji uczciwej firmy będzie ona mogła, tak jak dziś, „łatwo to udowodnić” – uspokaja MF. Dodaje, że można to zrobić za pomocą dowolnych środków.

Skąd ten problem

Szersze możliwości wykreślania przedsiębiorców z rejestru czynnych podatników VAT pojawiły się z początkiem 2017 r. Naczelnicy urzędów skarbowych robią to na podstawie dziewięciu przesłanek, m.in. gdy firma nie istnieje, mimo udokumentowanych prób urząd nie może się z nią skontaktować, podała nieprawidłowe dane, wystawia puste faktury, wiedziała bądź miała uzasadnione powody, by przypuszczać, że jej kontrahent ma na celu wyłudzanie podatków.

Podstawą wykreślenia jest też zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na co najmniej pół roku. Co istotne, w żadnym z tych przypadków urzędnicy nie muszą powiadamiać o wykreśleniu przedsiębiorcy z rejestru. Często nie musi więc on wiedzieć, że formalnie nie jest już traktowany jako podatnik VAT.

Jeśli nadal wystawia faktury, to fiskus ma już możliwość to „wyłapać” dzięki analizie danych z jednolitego pliku kontrolnego. Potwierdził to dla DGP Tomasz Jasik, zastępca dyrektora departamentu poboru podatków Ministerstwa Finansów.

Tylko do końca lutego z rejestru zniknęło 22,3 tys. firm, w tym prawie 13 tys. z powodu zawieszenia biznesu.

Trudności czekają również przedsiębiorców, którzy dopiero chcą zarejestrować działalność. O ile jeszcze w ubiegłym roku taka rejestracja następowała najczęściej z dnia na dzień, o tyle obecnie można na nią czekać nawet dwa miesiące. Tu też fiskus nie musi w ogóle powiadamiać o odmowie rejestracji. Wynika to z art. 96 ust. 4a ustawy o VAT.ⒸⓅ

Blokada na 72 godziny z możliwością przedłużenia

Najważniejszym celem projektu jest uruchomienie (najprawdopodobniej w drugiej połowie 2017 r.) systemu informatycznego STIR, w którym będą gromadzone dane dotyczące rachunków firmowych prowadzonych w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.

Jeśli okaże się, że konto bankowe albo rachunek w SKOK służą do wyłudzania podatków, to szef KAS będzie mógł zlecić ich blokadę do 72 godzin. Jeśli zajdzie uzasadnione przypuszczenie, że przedsiębiorca „nie wykona zobowiązania podatkowego”, to w ciągu tych 72 godzin będzie można przedłużyć blokadę nawet na trzy miesiące.

Nowy system będzie więc analizować zebrane informacje, aby ułatwić fiskusowi ocenę, czy banki i SKOK-i nie są wykorzystywane przez przedsiębiorcę do wyłudzania podatków. Do wyników takich analiz będzie miał dostęp zarówno szef Krajowej Administracji Skarbowej, jak i „inne uprawnione organy”. ⒸⓅ

OPINIA

Lepiej byłoby sprecyzować, czym jest „należyta staranność” i „dobra wiara”

infoRgrafika

Tomasz Pabiański dyrektor w dziale doradztwa prawnopodatkowego w PwC

Samo wprowadzenie mechanizmu, który poinformuje o podatnikach niezarejestrowanych dla celów VAT, jest krokiem w dobrym kierunku. Podobne bazy funkcjonują od kilku lat w niektórych krajach naszego regionu. Nadal jednak przepisy będą pozwalać na wykreślanie firm z rejestru VAT bez informowania ich o tym. Podatnicy, którzy chcą na bieżąco sprawdzać status większej liczby kontrahentów, są uzależnieni od serwisów prowadzonych przez MF.

To niekoniecznie się zmieni po uruchomieniu nowych wykazów. Pojawia się również dodatkowa wątpliwość, czy korzystanie z niego nie będzie de facto obligatoryjne jako warunek dochowania należytej staranności w doborze partnerów handlowych.

Niezależnie od wykazów z pewnością pomogłyby podatnikom ustawowe kryteria tego, czym taka „należyta staranność” i „dobra wiara” w ogóle są. ⒸⓅ

Współpraca Katarzyna Jędrzejewska

Mariusz Szulc

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    REKLAMA