REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w orzecznictwie TSUE

Mateusz Rudaś
Doradca podatkowy
Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w orzecznictwie TSUE
Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w orzecznictwie TSUE
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej jest niezwykle istotne z punktu widzenia prawidłowego ustalenia miejsca świadczenia usług w VAT. Przepisy polskiej ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają jednakże definicji tego pojęcia. Definicja taka istnieje wprawdzie w prawie unijnym, jednakże budzi ona liczne wątpliwości interpretacyjne. W celu prawidłowego zidentyfikowania, czy świadczenie lub nabycie usług jest związane z stałymi miejscem prowadzenia działalności, bardzo ważna jest zatem znajomość orzecznictwa TSUE.

Regulacje unijne

Od dnia 1 lipca 2011 r. stałe miejsce prowadzenia działalności zostało zdefiniowane w Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego sytemu podatku od wartości dodanej. W świetle art. 11 tego rozporządzenia „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznacza dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by

Autopromocja

1) umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (z punktu widzenia usługobiorcy) lub

2) umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje (z punktu widzenia usługodawcy).

Wprowadzenie powyższej definicji do prawa unijnego jest zwieńczeniem dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wypracował kryteria umożliwiające wyodrębnienie stałego miejsca prowadzenia działalności. Jednakże z uwagi na stale pojawiające się wątpliwości interpretacyjne orzecznictwo TSUE wciąż jest istotne dla prawidłowego rozumienia tego pojęcia. Wskazuje na to również preambuła wspomnianego już Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011, gdzie w pkt 14 zawarto stwierdzenie, że w celu zapewnienia jednolitego stosowania zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu należy wyjaśnić pojęcia, takie jak: siedziba działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania oraz zwykłe miejsce pobytu. Stosowanie możliwe jak najbardziej precyzyjnych i obiektywnych kryteriów powinno ułatwić stosowanie tych pojęć w praktyce; należy przy tym uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Oznacza to, że za każdym razem oceniając stan faktyczny pod kątem posiadania przez dany podmiot stałego miejsca prowadzenia działalności należy wziąć pod uwagę nie tylko definicję zawartą w Rozporządzeniu, ale i orzeczenia TSUE dotyczące tego zagadnienia. Poniżej zaprezentowane zostały kluczowe wnioski sformułowane w wyrokach TSUE.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Orzecznictwo TSUE

W jednym z pierwszych wyroków w sprawie stałego miejsca prowadzenia działalności z dnia 4 lipca 1985 r. w sprawie 168/84 Gunter Berkholz v. Finanz-amt Hamburg-Mitte-Altstadt TSUE uznał, że zamontowanie [urządzeń] do prowadzenia działalności gospodarczej, takich jak automaty do gier, na pokładzie statku kursującego na pełnym morzu poza terytorium kraju, mogło być potraktowane jako stałe miejsce prowadzenia działalności jedynie w przypadku, gdy w miejscu tym znajduje się na stałe zarówno zasoby ludzkie, jak i techniczne niezbędne do świadczenia tych usług oraz gdy nie ma podstaw do uznania, że usługi te zostały wykonane w miejscu siedziby usługodawcy.

W wyroku z dnia 20 lutego 1997 r. w sprawie C-260/95 Commissioners of Customs and Excise v. DFDS A/S TSUE wskazał, że usługi świadczone przez biuro podróży, posiadające siedzibę w jednym państwie, poprzez firmę – pośrednika działającego w drugim państwie, mogą być uważane za świadczone w tym drugim państwie, jeśli spółka ta, działająca jako jednostka pomocnicza dla biura podróży, ma personel oraz zaplecze techniczne, typowe dla stałego miejsca prowadzenia działalności. Z orzeczenia tego wyprowadzić można niezwykle istotny wniosek, że stałe miejsce prowadzenie działalności niekoniecznie musi być związane z posiadaniem własnego personelu, tj. z zatrudnianiem pracowników i z posiadaniem własnego zaplecza technicznego. Podatnik może bowiem uzyskać strukturę o wystarczającym stopniu trwałości poprzez zawarcie umów z innymi podmiotami (np. najmu, dzierżawy, obsługi magazynowej itp.).

Przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału były kilkukrotnie sprawy dotyczące podmiotów świadczących usługi leasingowe. W orzeczenia z dnia 17 lipca 1997 r. w sprawie C-190/95 ARO Lease BV v. Inspecteur van de Belastingdienst Grote Ondernemingen te Amsterdam wynika, że jeśli spółka leasingowa nie posiada w państwie członkowskim zarówno własnego personelu, jak i struktury organizacyjnej, która ma wystarczający stopień trwałości umożliwiający sporządzanie umów bądź podejmowanie decyzji zarządczych i w ten sposób umożliwiający niezależne świadczenie usług, nie można przyjąć, iż spółka ta posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w tym państwie. Natomiast w wyroku z dnia 7 maja 1998 r. w sprawie C-390/96 Lease Plan Luxembourg SA v. Państwo Belgijskie TSUE stwierdził, że przedsiębiorstwo z siedzibą w jednym państwie członkowskim, które wynajmuje lub leasinguje pewną liczę pojazdów klientom mającym siedzibę w innym państwie członkowskim, nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności w tym drugim państwie członkowskim tylko dlatego, że wynajmuje bądź leasinguje pojazdy.

W orzeczeniu z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie C-73/06 Planzer Luxembourg Sarl v. Bundeszentralamt für Steuern Trybunał zajął się kwestią stałego miejsca prowadzenia działalności w kontekście usług transportowych. W wyroku w tej sprawie TSUE uznał, że jeżeli chodzi o działalność transportową, to stałe miejsce prowadzenia działalności oznacza, dla celu wspólnotowych przepisów dotyczących podatku VAT, co najmniej pomieszczenie biurowe, w którym mogą być sporządzane umowy i z którego mogą być podejmowane decyzje dotyczące zwykłego zarządu, a także miejsce postoju pojazdów służących wykonywaniu tej działalności. Z kolei rejestracja tych pojazdów w danym państwie członkowskim niekoniecznie jest oznaką posiadania stałego przedsiębiorstwa w danym państwie członkowskim.

Biuletyn VAT

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

W uzasadnieniu do powyższego wyroku TSUE wskazał ponadto, że stałego miejsca prowadzenia działalności nie kreuje trwałe urządzenie używane przez danego przedsiębiorcę do działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym, takiej jak rekrutacja pracowników lub zakup środków technicznych koniecznych dla wykonywania działalności przedsiębiorcy. Natomiast z innego wyroku z dnia 25 października 2012 r. w połączonych sprawach C-318/11 i C-319/11 Daimler AG i Widex A/S v. Skatteverket wynika, że za podmiot mający w danym państwie stałe miejsce prowadzenia działalności nie można uważać podatnika przeprowadzającego w tym państwie jedynie testy techniczne lub prace badawcze z wyłączeniem transakcji podlegających opodatkowaniu.

Z kolei w najnowszym orzeczeniu z dnia 16 października 2014 r. w sprawie C-605/12 Welmory sp. z o.o. v. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku TSUE zajął się problematyką powstania stałego miejsca prowadzenia działalności w przypadku bliskiej współpracy dwóch podmiotów powiązanych. Z uzasadnienia do wyroku w tej sprawie wynika, że aby jedną spółkę można było uważać za posiadającą stałe miejsce prowadzenia działalności w rozumieniu art. 44 dyrektywy VAT, powinna ona dysponować przynajmniej strukturą charakteryzującą się wystarczającą stałością, umożliwiającą, w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych przez drugą spółkę do własnych potrzeb działalności gospodarcze. W kontekście stanu faktycznego tej sprawy (działalność polegająca na sprzedaży internetowych „bidów”) TSUE stwierdził, że strukturą umożliwiającą odbiór i wykorzystywanie usług na potrzeby własnej działalności byłoby przykładowo wyposażenie informatyczne, serwery i odpowiednie oprogramowanie.


Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej a VAT - podsumowanie

Z zaprezentowanych powyżej orzeczeń TSUE dotyczących problematyki stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej wyprowadzić można szereg wskazówek interpretacyjnych, które nie wynikają z samej definicji tego pojęcia zawartej w Rozporządzeniu Wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011. W szczególności:

  • analizując czy posiadana struktura w zakresie zaplecza personalnego i technicznego spełnia kryteria stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej należy wziąć pod uwagę rodzaj prowadzonej działalności (np. przy usługach internetowych niezbędne są serwery, oprogramowanie itp.);
  • do posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej nie jest konieczne zatrudnianie pracowników (możliwe jest również korzystanie z obcego personelu, outsourcing);
  • zaplecze techniczne stałego miejsca prowadzenia działalności oznacza nie tylko składniki majątku podatnika, ale również środki, którymi dysponuje na podstawie umów najmu, dzierżawy, leasingu itp.;
  • stałe miejsce prowadzenia działalności nie powstaje w przypadku wykonywania czynności o charakterze przygotowawczym, pomocniczym, testowym lub badawczym.
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    REKLAMA