REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kształcenie zawodowe objęte szerszym zwolnieniem z VAT

Małopolski Instytut Studiów Podatkowych
Doradztwo podatkowe, rachunkowość, audyt, obsługa i pomoc w trakcie postępowań z organami podatkowymi, ceny transferowe
Kształcenie zawodowe objęte szerszym zwolnieniem z VAT
Kształcenie zawodowe objęte szerszym zwolnieniem z VAT
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kraj członkowski UE ma obowiązek zwolnić od podatku, m. in. kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie. Zwolnienia tego nie można natomiast uzależniać od wykonania świadczenia w formie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach – takie stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 września 2016 r.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Autopromocja

Sprawa dotyczyła podatnika prowadzącego zwolnioną z opodatkowania VAT działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie nauczania języków obcych. Chcąc podwyższać kwalifikacje zawodowe swoich pracowników, podatnik nabywał specjalistyczne usługi kształcenia zawodowego lektorów i nauczycieli języków obcych od organizacji wyższej użyteczności publicznej (tzw. registered charity) działającej na terenie Wielkiej Brytanii. W ramach nabywanych usług podwładni wnioskodawcy korzystali z kompletnych pakietów szkoleniowych poruszających tematykę metodyki i technik nauczania, hospitacji zajęć, organizacji toku nauczania, zarządzania zasobami ludzkimi oraz efektywnego marketingu jakości w edukacji językowej.

Świadczenia zagranicznego podmiotu obejmowały także konferencje przeznaczone dla kadry kierowniczej, na których m. in. poruszano problemy związane sytuacją rynku edukacyjnego i branży szkoleniowej, a także odnoszono się do kwestii nowych technologii oraz nowatorskich metod nauczania. W związku z powyższym, po stronie wnioskodawcy pojawiła się wątpliwość dotycząca ewentualnej konieczności rozliczania podatku VAT od importu tego typu usług. Podatnik zastanawiał się bowiem, czy nabywane przez niego świadczenia są zwolnione z podatku od towarów i usług na postawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT.

Ze względu na powyżej wskazane wątpliwości, podatnik zwrócił się do organu podatkowego z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w której wyraził swoje stanowisko, zgodnie z którym takie zwolnienie powinno mu przysługiwać. Ze stanowiskiem wnioskodawcy nie zgodził się organ podatkowy. W wydanej interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż podatnik w przedmiotowym stanie faktycznym nie jest uprawniony do skorzystania z wyrażonego w ustawie zwolnienia z opodatkowania VAT. 

Polecamy: Biuletyn VAT

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 5 lutego 2014 r. przychylił się jednak do stanowiska wnioskodawcy. Zdaniem Sądu, wyrażony w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT warunek prowadzenia usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach nie wynika z treści przepisów dyrektywy VAT. Przepis art. 132 ust. 1 lit. i w/w dyrektywy pozwala bowiem państwom członkowskim jedynie na podmiotowe zawężenie zwolnienia (w myśl przepisów dyrektywy zwolnieniu podlegają bowiem świadczenia wykonywane przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie).

W związku z powyższym Sąd stwierdził, iż przepis art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy został niewłaściwie implementowany do polskiego systemu prawnego, przez co w przedmiotowej sprawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT nie powinien zostać zastosowany.

Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem zawartym w rozstrzygnięciu WSA w Krakowie, wnosząc jednocześnie skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, która została jednak oddalona.

Zdaniem NSA, przepis zawarty w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT nie precyzuje wymaganego przez art. 132 ust. 1 lit i dyrektywy VAT zakresu podmiotowego zwolnienia – nie wskazuje bowiem jakie odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w dziedzinie kształcenia zawodowego powinny z owego zwolnienia korzystać. Zamiast tego w omawianym przepisie ustawodawca przewidział ograniczenie przedmiotowe, co z kolei nie jest zgodnie z założeniami dyrektywy VAT. W konsekwencji sposób określenia zwolnienia w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy nie zapewnia jego prawidłowego i prostego stosowania, czego wymaga art. 131 dyrektywy. Według Sądu, odesłanie w zakresie zwolnienia do bliżej niewskazanych przepisów krajowych nie zapewnia także spełnienia wyrażonego w pkt 34 preambuły dyrektywy warunku jednolitości zwolnień w krajach członkowskich, które opierać się powinny na przesłankach mających charakter porównywalny. W związku z powyższym NSA potwierdził pogląd Sądu I Instancji, zgodnie z którym art. 43 ust. pkt 29 ustawy o VAT wadliwie implementuje przepisy dyrektywy, przez co w omawianym przypadku nie powinien być zastosowany.

Realizując zalecenia wyroku WSA w Krakowie, organ podatkowy ponownie jednak wydał interpretację niekorzystną dla podatnika. W swoim uzasadnieniu stwierdził on, iż przepisy Dyrektywy VAT pozwalają krajowemu ustawodawcy na dowolne określenie przesłanek ograniczających możliwość zastosowania omawianego zwolnienia. W uzasadnieniu decyzji wskazano również, iż Organ nie akceptuje tezy o wadliwej interpretacji przepisów dyrektywy przez art. 43 ust. 1. pkt 29 ustawy o VAT.  Organ stwierdził także, że podmiot brytyjski, od którego podatnik nabywał przedmiotowe usługi, funkcjonuje w formie prawnej nieznanej prawu polskiemu (registered charity), w związku z czym odpowiednio należy w tym przypadku stosować przepisy o stowarzyszeniach. W oparciu o wskazaną argumentacje w interpretacji przedstawiono tezę, w myśl której podmiot brytyjski prowadzi działalność gospodarczą w formie organizowania kursów językowych w zamian za opłaty członkowskie (ponieważ zgodnie z prawem polskim, stowarzyszenia uprawnione są do prowadzenia działalności gospodarczej).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 września 2016 r. (sygn. I SA/Kr 617/16) uchylił zaskarżoną interpretacje uznając m.in., iż  zasadny był zarzut skargi dot. naruszenia przez organ podatkowy art. 153 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez niezastosowanie się  przy wydaniu interpretacji do wskazań WSA z wyroku z dnia 5 lutego 2014 r.. Sąd wskazał bowiem, że WSA oraz NSA w poprzednich wyrokach jednomyślnie uznały, iż art. 43 ust. 1. pkt 29 ustawy o VAT stanowi niewłaściwą implementację art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy VAT, w związku z czym organ w przedmiotowej sprawie powinien odmówić zastosowania przepisu krajowego i bezpośrednio zastosować regulacje dyrektywy. Zdaniem Sądu, organ naruszył art. 153 PPSA również  poprzez brak dokonania analizy,  czy świadczone przez brytyjski podmiot usługi mogą być zwolnione bezpośrednio na podstawie przepisu dyrektywy, a więc czy jest to podmiot, którego cele uznane są przez Państwo Polskie za podobne do celów podmiotów prawa publicznego.

W uzasadnieniu wyroku zauważono także, że organ niewłaściwe odwołał się do przepisów polskiej ustawy prawa o stowarzyszeniach przy analizie charakteru formy organizacyjnej  podmiotu brytyjskiego.  Mając na uwadze fakt, iż w krajowym porządku prawnym nie istnieje instytucja odpowiadająca brytyjskiemu registered charity, organ, analizując okoliczność wypełnienia przez podmiot brytyjski przesłanek zawartych w art. 132 ust. 1 lit i dyrektywy VAT, powinien odwołać się do „charakteru i zasad funkcjonowania przedmiotowej organizacji przedstawionych we wniosku”. Ponadto Sąd podkreślił, że stanowisko Organu, zgodnie z którym usługi szkoleniowe nabyte od podmiotu z Wielkiej Brytanii nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług bezpośrednio na podstawie przepisów dyrektywy VAT jest dyskryminujące i narusza zasadę równości wobec prawa. Nie można bowiem brytyjskiemu podmiotowi odmówić zwolnienia od podatku VAT tylko dlatego, że posiada on siedzibę w Wielkiej Brytanii, lub też dlatego, że nie jest on instytucją działającą pod kontrolą państwa polskiego. Sąd w pełni podzielił też stanowisko Podatnika dotyczące zastosowania art. 133 Dyrektywy VAT w przedmiotowej sprawie, wskazując, iż ów przepis w sposób enumeratywny określa, od jakich warunków państwo członkowskie może uzależnić przyznanie zwolnień określonych w art. 132 dyrektywy VAT. Sposób zredagowania art. 133 nie wskazuje natomiast na możliwość stosowania przez państwo członkowskie ograniczeń odmiennych od zawartych w przywołanej regulacji. Sąd podkreślił równocześnie, iż krajowy ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie żadnego z ograniczeń wyrażonych w komentowanym przepisie dyrektywy VAT.

Z przedstawionym powyżej stanowiskiem nie sposób się nie zgodzić. Polska jako członek Unii Europejskiej zobowiązana jest do dostosowywania swojego prawa do regulacji i zasad obowiązujących na terenie Unii Europejskiej. Krajowy ustawodawca nie posiada zatem uprawnień do samodzielnego kreowania norm prawnych w całkowitym oderwaniu od założeń prawa wspólnotowego. Reguła ta podlega skrupulatniejszemu zastosowaniu w odniesieniu do przepisów implementujących do krajowego systemu prawa regulacje zawarte w unijnych dyrektywach. W niektórych przypadkach bowiem wadliwe wprowadzenie do krajowego porządku prawnego reguł wynikających z dyrektyw skutkować może możliwością powołania się obywateli wprost na postanowienia aktu prawa unijnego (Por. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 maja 1980 r. , sprawa 102/79, European Commission v. Belgium).

Podkreślenia wymaga, iż konieczność respektowania autonomiczności regulacji prawa unijnego zauważana jest również w doktrynie prawa podatkowego. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez dr Izabelę Andrzejewską – Czernek, w prawie podatkowym UE stosuje się liczne pojęcia, które pozbawione są definicji legalnej. Jednocześnie prawodawca unijny przy ich formułowaniu nie odwołuje się do definicji zawartych w krajowych regulacjach. Trybunał Sprawiedliwości UE wiele z tych pojęć natomiast określa jako „autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które powinny być definiowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego"  (I. Andrzejewska – Czernek - Wykładnia prawa podatkowego w Unii Europejskiej., Lex 2013, str. 249). Pogląd powyższy znajduje oparcie w dorobku orzeczniczym Trybunału Sprawiedliwości UE. Przytoczyć można tutaj m. in. treść wyroku z dnia 21 kwietnia 2005 r. C-25/03, w którym Trybunał stwierdził, co następuje: „(…)zgodnie z utrwalonym orzecznictwem terminy używane przez przepisy szóstej dyrektywy, które nie zawierają żadnego wyraźnego odesłania do prawa państw członkowskich celem ustalenia ich znaczenia i zakresu, powinny być w zasadzie w całej Wspólnocie interpretowane autonomicznie i jednolicie, aby uniknąć rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich”.

Sam wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, potwierdzającego wcześniej sformułowane stanowiska WSA w Krakowie oraz NSA,  traktować natomiast należy jako kolejny przejaw ugruntowanej już linii interpretacyjnej, odnoszącej się do wykładni przepisów zawartych w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT. Warto podkreślić, że stanowiska podobne do opisanych powyżej NSA zajmował już w latach poprzednich. Warto w tym miejscu przytoczyć treść wyroku z dnia 4.07.2013 r. (sygn. akt: I FSK 1014/12), w którym stwierdzono, że: „przy wprowadzaniu zwolnień do krajowego porządku prawnego (…) należy pamiętać, że Dyrektywa VAT wyczerpująco definiuje zakres oraz rodzaje zwolnień, które we wszystkich krajach Unii Europejskiej muszą być identyczne. Obowiązek ten wynikał wprost z preambuły do VI Dyrektywy (motyw dziewiąty i jedenasty), zgodnie z którym Dyrektywa ta miała na celu harmonizację podstawy opodatkowania VAT, a zwolnienia od tego podatku stanowią samodzielne pojęcia prawa wspólnotowego, które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT ustanowionego przez Dyrektywę (…)”. Podobny pogląd NSA wyraził w orzeczeniu z dnia 22.10.2013 r. (sygn. akt: I FSK 1622/12). Sąd przyznał w nim bowiem, iż przepis art. 132 dyrektywy VAT „nakazuje, aby warunki zwolnień były ustalane przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.” W uzasadnieniu podkreślono również, że „kiedy w pkt 34 Preambuły do dyrektywy stanowi się, że należy sporządzić wspólny wykaz zwolnień, aby umożliwić gromadzenie zasobów własnych Wspólnoty w porównywalny sposób we wszystkich państwach członkowskich, oznacza to, konieczność jednolitego implementowania zwolnień, a tym samym wprowadzania w poszczególnych krajach członkowskich w miarę jednolitych (uniwersalnych) kryteriów ich stosowania. Przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a) u.p.t.u. niestety nie spełnia tych wymogów.” Tożsame z powyższymi stanowisko przedstawione zostało również w wyroku NSA z dnia 12.09.2013 r. (sygn. akt: I FSK 1145/12).


Omawiane orzeczenie stanowi również kolejny przykład sytuacji, w której przedstawiciele orzecznictwa sądów administracyjnych w formułowanych przez siebie wyrokach optymalizują skutki przepisów wadliwie implementujących postanowienia unijnych dyrektyw. W przedstawionym przypadku ustawodawca po raz kolejny wykazał się zbyt swobodnym podejściem do interpretacji przepisów Dyrektywy o VAT. Warto w tym miejscu nadmienić, iż funkcjonowanie w obrocie prawnym niekorzystnych dla podatników regulacji, stojących w sprzeczności z postanowieniami dyrektyw, stanowi okoliczność ogromnie szkodliwą dla sposobu postrzegania struktury państwowej przez obywateli. W przypadku, gdy dyrektywa unijna przewiduje skonkretyzowane uprawnienie po stronie podatnika, którego nie zawiera implementujący ją przepis polskiego prawa, podatnik, dochodząc swoich uprawnień wobec państwa, może powołać się wprost na przepis dyrektywy. W przypadku ustalenia, iż przepis krajowy nie jest zgodny z regulacją unijną, sąd krajowy ma obowiązek  pominąć przy wyrokowaniu przepis krajowy, wydając orzeczenie bezpośrednio w oparciu o dyrektywę.

Zauważenia wymaga także, iż podatnik, chcąc uzyskać korzystne dla siebie rozstrzygnięcie, musi przebyć całą drogę postępowania podatkowego – organy podatkowe mogą bowiem wydawać decyzje jedynie w oparciu o przepisy krajowe. Sytuacja taka skutkuje niewątpliwie obniżeniem zaufania obywateli do prawa krajowego oraz instytucji państwowych. W kontekście powyższych okoliczności, przedstawiony wyrok NSA uznać należy za słuszny. W tym miejscu warto wyrazić także nadzieje, że ugruntowana już linia orzecznicza sądów administracyjnych, dotycząca zwolnień z podatku VAT usług kształcenia zawodowego, przełoży się także na działania krajowego ustawodawcy w kierunku naprawienia wadliwie implementowanego przepisu.

Wyrok WSA w Krakowie z dnia 14 września 2016 r. (sygn. akt: I SA/Kr 617/16)

Justyna Zając-Wysocka Mateusz Oleksy

Departament Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Składka zdrowotna przedsiębiorców - czy wróci ryczałt? Czy jeszcze w 2024 roku nastąpią zmiany?

    O przywrócenie ryczałtowej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców (wg zasad sprzed Polskiego Ładu) apelują zarówno sami przedsiębiorcy, ich stowarzyszenia, a także Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. Rzecznik MŚP proponuje, by koszty związane z przywróceniem poprzednich zasad rozliczania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców częściowo pokryć przez ograniczenie beneficjentów tzw. wakacji od ZUS.

    Czy 13 i 14 emerytura wlicza się do dochodu osoby niepełnosprawnej?

    Czy 13 i 14 emerytura wlicza się do dochodu osoby niepełnosprawnej, ustalanego na potrzeby skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej?

    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    REKLAMA