Jak rozliczać VAT od nabycia towarów i usług wykorzystywanych do wytworzenia środków trwałych

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT w zakresie, w jakim nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo to przysługuje również wówczas, gdy podatnik nabywa towary i usługi służące do wytworzenia środków trwałych, które będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (por. pismo naczelnika Urzędu Skarbowego w Olecku z 21 grudnia 2004 r., nr US.VIII/443/43/04; publikowane na stronach internetowych Ministerstwa Finansów http://sip.mf.gov.pl/).

Odliczeniu nie stoi na przeszkodzie przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy, który wyłącza prawo do odliczenia w przypadku nabycia towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Stosownie bowiem do art. 88 ust. 3 pkt 1 ustawy przepis ten nie dotyczy wydatków związanych z nabyciem towarów i usług, o których mowa w art. 87 ust. 3 ustawy, a więc towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz wydatków związanych z nabyciem gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów.

Dlatego też w omawianym przypadku prawo do odliczenia powstaje na zasadach ogólnych (najczęściej w momencie otrzymania faktur dokumentujących nabycie towarów i usług). Nie ma zatem potrzeby czekania do momentu oddania środka trwałego do użytku. Należy jednak zauważyć, że można się spotkać z odmiennym poglądem (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 23 listopada 2004 r., sygn. akt III SA 319/03, niepubl.).

Co więcej – prawo do odliczenia VAT w omawianym przypadku przysługuje w krótszym, 60-dniowym terminie. Jest to konsekwencją przyjęcia stanowiska (za Naczelnym Sądem Administracyjnym w przytoczonym wyroku z 5 czerwca 2002 r.), że przez wydatki związane z nabyciem towarów i usług, o których mowa w art. 87 ust. 3 ustawy o VAT, uważa się zarówno wydatki na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jak i wydatki na ich wytworzenie i ulepszenie.

Reasumując, należy stwierdzić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabywanymi towarami i usługami służącymi wytworzeniu przedmiotowych środków trwałych powstaje na zasadach ogólnych, najczęściej w momencie otrzymania faktur dokumentujących nabycie towarów i usług (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy). Już w tym miesiącu podatnik może wykazać podatek naliczony w pozycjach 41 i 42 deklaracji VAT-7, a jednocześnie kwota tego podatku powiększy kwotę różnicy podatku naliczonego nad należnym podlegającą zwrotowi w terminie 60 dni.

Tomasz Krywan

Podstawa prawna