Czy odszkodowanie za uszkodzenie samochodu podlega wykazaniu w PIT-8C

Odszkodowanie jest świadczeniem, które ma na celu naprawienie szkody wyrządzonej poszkodowanemu. W aspekcie podatkowym wypłata lub postawienie do dyspozycji osoby fizycznej należnego jej odszkodowania oznacza wystąpienie okoliczności, z którą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wiążą powstanie obowiązku podatkowego. Z zasady powszechności opodatkowania określonej w art. 9 ust. 1 updof wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c updof oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z powyższego zwolnienia zostały wprost wyłączone przez ustawodawcę następujące rodzaje odszkodowań:

• określone w prawie pracy odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

• odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

• odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

• odszkodowania przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

• odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

• odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach ogólnych,

• odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód.

Z treści powołanych przepisów wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Przepisy wyraźnie wskazują, że chodzi o odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

(-) Zwolnieniu nie podlegają odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód.

W sytuacji opisanej w pytaniu pomiędzy osobą poszkodowaną a podmiotem zobowiązanym do wypłaty odszkodowania została zawarta odrębna ugoda. Odszkodowanie nie korzysta więc ze zwolnienia i stanowi dla podatnika przychód z innych źródeł. Podlega on opodatkowaniu wraz z pozostałymi, osiągniętymi w roku podatkowym dochodami według skali podatkowej. Potwierdził to Naczelnik Urzędu Skarbowego w Pabianicach w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 8 września 2005 r., nr USIB/406/23/05.

(+) Natomiast podmiot wypłacający odszkodowanie w wysokości wynikającej z zawartej ugody jest zwolniony z obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Jednak jest on zobligowany do sporządzenia w trzech egzemplarzach informacji PIT-8C. W terminie do końca lutego następnego roku podatkowego ma obowiązek przekazać jeden egzemplarz podatnikowi, a drugi urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

Katarzyna Krawień

specjalista w zakresie podatków dochodowych