Nie posiadamy rachunku dewizowego i zaliczki na delegacje zagraniczne wypłacamy pracownikom w złotych. Według jakiego kursu rozliczać poniesione w związku z delegacjami koszty podróży służbowych (diety, noclegi)?
RADA
W przypadku gdy pracodawca nie posiada rachunku walutowego najlepszym rozwiązaniem wydaje się stosowanie tego samego kursu, tj. kursu sprzedaży banku zarówno do wyceny wypłaty, jak i do rozliczenia zaliczki.
UZASADNIENIE
Kodeks pracy stanowi, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Wysokość oraz warunki ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. Rozporządzenie określa, że z tytułu podróży, odbywanej w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:
1) diety,
2) zwrot kosztów:
a) przejazdów i dojazdów,
b) noclegów,
c) innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.
Warunki wypłacania należności należy ustalić w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę. W przypadku gdy układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania lub umowa o pracę nie zawiera zasad wypłacania należności z tytułu podróży służbowej, pracownikowi przysługują należności na pokrycie kosztów podróży służbowej ustalone na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
W przypadku wyjazdu zagranicznego pracownik otrzymuje zaliczkę w walucie obcej na niezbędne koszty podróży i pobytu poza granicami kraju. Za zgodą pracownika zaliczka może być wypłacona w walucie polskiej, w wysokości stanowiącej równowartość przysługującej pracownikowi zaliczki w walucie obcej.
Rozliczenie kosztów podróży jest dokonywane w walucie otrzymanej zaliczki, w walucie wymienialnej albo w walucie polskiej, w terminie 14 dni od dnia zakończenia podróży.
UWAGA!
Do rozliczenia kosztów podróży pracownik załącza dokumenty (rachunki) potwierdzające poszczególne wydatki.
Nie dotyczy to diet oraz wydatków objętych ryczałtami. Jeżeli uzyskanie dokumentu (rachunku) nie było możliwe, pracownik składa pisemne oświadczenie o dokonanym wydatku i przyczynach braku jego udokumentowania.
Rozporządzenie nie precyzuje, według jakiego kursu walut obcych należy rozliczać poniesione koszty w związku z delegacją zagraniczną.
Jeżeli jednostka nie posiada rachunku walutowego, musi zakupić walutę obcą do wypłaty zaliczki lub wypłacić ją pracownikowi w polskich złotych. W tym przypadku to pracownik musi wymienić otrzymane środki.
Jeżeli wymiany dokonuje pracodawca, wypłata następuje według kursu sprzedaży banku, z którego usług korzysta jednostka. Przy rozliczaniu pracownika należy pamiętać, że pracownik nie może ponieść straty. Oznacza to, że rozliczenie zaliczki podróży służbowej powinno nastąpić po tym samym kursie, po którym dokonano jej wypłaty.
Ta sama zasada dotyczy wypłaty zaliczek w walucie polskiej.
Przykład
Jednostka wypłaciła pracownikowi zaliczkę na niezbędne koszty podróży służbowej do Włoch. Pracownik złożył oświadczenie na piśmie, że wyraża zgodę na wypłatę zaliczki w walucie polskiej, w wysokości stanowiącej równowartość przysługującej pracownikowi zaliczki w walucie obcej. Rozliczając się z delegacji pracownik przedłożył rachunki za noclegi w kwocie przekraczającej wysokość limitu ustalonego w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
Ewidencja księgowa
1. Pobranie środków pieniężnych do kasy:
Wn „Kasa” 5 000
Ma „Rachunek bankowy” 5 000
2. Wypłata zaliczki:
Kurs sprzedaży euro z dnia pobrania środków pieniężnych stosowany w banku, z którego usług korzysta jednostka, wynosi 3,7810 PLN/EUR:
a) 12 diet × 42 euro × 3,7810 PLN/EUR = 1905,62 zł
Wn „Rozrachunki z pracownikami” 1 905,62
– w analityce „Koszty diety”
Ma „Kasa” 1 905,62
b) 9 ryczałtów za noclegi × 105 EUR × 25% × 3,7810 PLN/EUR = 893,26 zł
Wn „Rozrachunki z pracownikami” 893,26
Ma „Kasa” 893,26
3. Rozliczenie z zaliczki:
Poniesiony przez pracownika koszt wynosi 1000 zł, z kwoty której pracodawca na podstawie przedstawionych faktur refunduje kwotę określoną w rozporządzeniu, tj. 9 × 105 euro = 945 euro
Wypłacono: 9 ryczałtów za noclegi × 105 euro × 25% = 236,25 euro.
Różnica: 945 euro – 236,25 euro = 708,75 euro.
Kurs sprzedaży euro stosowany przez bank w dniu wypłaty zaliczki wynosi 3,7810 PLN/EUR.
Kwota do wypłaty dla pracownika: 708,75 euro × 3,7810 PLN/EUR = 2679,78 zł.
• art. 77 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935
• § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju – Dz.U. Nr 236, poz. 1991; ost.zm. Dz.U. z 2005 Nr 186, poz. 1555
Marianna Sobolewska
biegły rewident, właścicielka Zakładu Usług Rachunkowych „Buchalter” w Augustowie
