REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.
OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W wyniku zmian o ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o fundacjach, która zacznie obowiązywać od 9 listopada 2015 r., organizacje pożytku publicznego (OPP) będą musiały wyodrębniać w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc., w tym wysokość środków wydatkowanych na promocję 1 proc. PIT.

Autopromocja

Organizacje pozarządowe oraz inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego mogą uzyskiwać szczególny status organizacji pożytku publicznego (OPP). Mają one wtedy m.in. prawo do uzyskiwania środków pochodzących z części podatku dochodowego od osób fizycznych, tzw. 1 proc. Obecnie obowiązujące przepisy nie określają formy posiadania informacji na temat źródeł i celów wydatkowania tych środków. Sytuacja ta jednak się zmieni na mocy ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz ustawy o fundacjach (Dz.U. z 2015 r. poz. 1339), która zacznie obowiązywać od 9 listopada 2015 r.

Tylko z ksiąg

Wprowadzone zmiany zmierzają m.in. do skuteczniejszej kontroli sposobu wydatkowania środków pochodzących z 1 proc. Dlatego wprowadzono zasadę, że jeśli OPP wyda środki finansowe pochodzące z 1 proc. PIT w sposób niezgodny z przeznaczeniem, tj. nie na cele statutowe, i zostanie to stwierdzone w wyniku kontroli, to organizacja ta będzie zobowiązana na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do zwrotu nieprawidłowo wydatkowanych środków. Aby jednak taka kontrola mogła być efektywnie przeprowadzona, dodano ust. 2c w art. 27 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. Wskazano w nim, że OPP wyodrębnia w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc., w tym wysokość środków wydatkowanych na promocję 1 proc. PIT.

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Skoro więc w przepisie mowa o ewidencji księgowej, to informacja ta musi być włączona do ksiąg rachunkowych Nie można tak, jak to bywało dotychczas, opierać się wyłącznie na adnotacjach na fakturach i innych dokumentach źródłowych. Z ksiąg rachunkowych będzie musiało jednoznacznie wynikać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- jaki był cel wydatku,

- czy został on poniesiony zgodnie z przepisami i wewnętrznymi regulacjami,

- jakie było źródło finansowania tego wydatku.

Obecnie nawet jeśli stosowano księgi, to jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, często systemy finansowo-księgowe umożliwiały wyodrębnienie przychodów z odpisu, natomiast nie przewidywały wyodrębnienia wydatków (kosztów) finansowanych z tego źródła. Nie pozwalało to na ustalenie wielkości i zgodności wydatkowania tych środków z obowiązującymi przepisami prawa i celami statutowymi. Od 9 listopada br. ma się to zmienić.

Jak spełnić wymogi

Najwygodniej OPP będzie gromadzić te dane w ewidencji analitycznej w systemie FK. Poprzez wyodrębnione konta najprościej będzie można wychwycić moment poniesienia nakładu i jego rodzaj oraz zidentyfikować dokumenty i daty zdarzeń gospodarczych z nim związanych. [przykład 1]

Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2016 r.

Jeśli jednak stosowany system księgowy nie pozwala na rozbudowywanie kont, to możliwe będzie prowadzenie ewidencji analitycznej w postaci dodatkowych zestawień. Będą one traktowane jako księgi pomocnicze, ale muszą spełniać wymogi wynikające z ksiąg rachunkowych. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej. Musi być zatem zgodność kwot zapisanych w zestawieniach i rejestrach z kwotami ujętymi na koncie głównym.

Pamiętać też należy, że sposób prowadzenia ewidencji analitycznej powinien być ujęty w dokumentacji polityki rachunkowości. Powinna ona określać wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej (art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o rachunkowości).

Rozwiązanie niewłaściwe

Informacje dotyczące wydatkowania środków z 1 proc. nie mogą mieć formy ewidencji pozabilansowej. Wynika to z tego, że konta pozabilansowe nie wchodzą w zakres ksiąg rachunkowych, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Operacje ujmowane w ewidencji pozabilansowej mają charakter informacyjny i nie są wykazywane w bilansie ani w rachunku zysków i strat. Niektóre z nich podlegają wykazaniu w informacji dodatkowej. Operacji objętych ewidencją pozabilansową nie należy ujmować w dzienniku.

Dotychczasowa praktyka

Przepisy obowiązujące do 8 listopada 2015 r. nie wskazują sposobu gromadzenia informacji na temat źródeł i celów wydatkowania środków pochodzących z 1 proc. Jedynie art. 27 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego wskazuje, że otrzymane przez OPP środki finansowe pochodzące z 1 proc. PIT mogą być wykorzystane wyłącznie na prowadzenie działalności pożytku publicznego. Oznacza to, że jednostka powinna mieć możliwość wykazania w sposób księgowy albo pozaksięgowy, iż dokonała wydatkowania tych środków w sposób zgodny z przepisami. Najczęściej jednostki wprowadzały w ramach ksiąg rachunkowych dodatkowe konta analityczne. [przykład 2]

Polecamy: Ściągi księgowego – PDF

Nie było też dotychczas przeszkód, aby informacje na temat wydatkowania były gromadzone w sposób pozaksięgowy. Jak wskazał NIK w wystąpieniu pokontrolnym „Sprawowanie przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego nadzoru nad korzystaniem przez organizacje pożytku publicznego z jednoprocentowego odpisu od podatku dochodowego od osób fizycznych” (nr ewid.168/2014/I/13/002/KPS): „W skontrolowanych przez NIK organizacjach pożytku publicznego z reguły w ewidencji nie wydzielono przychodów i kosztów dotyczących środków pozyskiwanych z odpisu”. [przykład 3]

Sprawozdanie

Należy też podkreślić, że jednostki te na podstawie art. 23 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie są zobowiązane do sporządzania sprawozdania merytorycznego bądź uproszczonego sprawozdania merytorycznego. Na potrzeby tej sprawozdawczości konieczna jest wiedza, jakie konkretnie wydatki zostały sfinansowane z 1 proc. W sprawozdaniach tych wskazuje się, jaka część środków z 1 proc. została wydatkowana na:

- konkretne działania wraz z szacunkowymi kwotami przeznaczonymi na te działania,

- cele szczegółowe w rozumieniu przepisów o PIT wskazane przez podatników PIT, na które organizacja pożytku publicznego wydatkowała najwięcej środków pochodzących z 1 proc. podatku dochodowego w okresie sprawozdawczym wraz z kwotą,

- koszty z tytułu prowadzenia nieodpłatnej działalności pożytku publicznego,

- koszty z tytułu prowadzenia odpłatnej działalności pożytku publicznego,

- koszty kampanii informacyjnej lub reklamowej związanej z pozyskiwaniem 1 proc. PIT,

- pozostałe koszty ogółem.

Zmiany w rachunkowości od 2016 roku

Warto zwrócić uwagę, że wskazania zawarte w zeznaniach podatkowych osób przekazujących 1 proc., dotyczące wsparcia konkretnego celu, nie mają charakteru wiążącego, lecz są traktowane jedynie jako pewnego rodzaju wytyczne, instrukcja, wskazówka dla organizacji będącej beneficjentem tych środków. Z przepisów prawa nie wynika obowiązek przekazywania środków z 1 proc. na konkretny wskazany przez podatnika cel. Nie jest to prawnym obowiązkiem organizacji.

Nadal wyodrębnienie

Warto też przypomnieć, że na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie istnieje obowiązek rachunkowego wyodrębnienia form działalności, tj. nieodpłatnej działalności pożytku publicznego, odpłatnej działalności pożytku publicznego lub działalności gospodarczej. Wyodrębnienie takie powinno nastąpić w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z tych działalności, z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości. Przepis ten stosuje się odpowiednio też w przypadku organizacyjnego wyodrębnienia działalności pożytku publicznego.

Przypomnieć należy, że zakres prowadzonej działalności nieodpłatnej lub odpłatnej pożytku publicznego organizacje pozarządowe określają w statucie lub w innym akcie wewnętrznym. Najczęściej organizacje wprowadzają takie wyodrębnienie w postaci kont syntetycznych lub kont analitycznych uszczegółowiających zapisy na kontach syntetycznych. ©?

PRZYKŁAD 1

Zespół 4...

Stowarzyszenie W wyodrębniło w systemie FK konta analityczne kosztów działalności statutowej w ramach zespołu nr 4, na których będą ujmowane zdarzenia finansowane ze środków 1 proc. według schematu:

401 Zużycie materiałów,

401-01 – Zużycie materiałów – finansowane ze środków 1 proc.,

401-02 – Zużycie materiałów – finansowane z pozostałych środków.

PRZYKŁAD 2

...i 5 kosztów

Fundacja X zgodnie z wewnętrznym regulaminem przeznacza środki pochodzące z 1 proc. na cele wskazane w zeznaniach PIT albo w przypadku środków, gdzie takiej informacji brak, na główne działania realizowane w III i IV kwartale roku, w którym otrzymano środki. Fundacja nie finansuje kampanii informacyjnej ze środków z 1 proc. zgodnie z decyzją zarządu fundacji.

W związku z tym zarząd fundacji podjął decyzję o wprowadzeniu dodatkowych kont analitycznych w ramach zespołu 5 kosztów:

501 – koszty nieodpłatnej działalności pożytku publicznego,

501-12 – koszty działań wskazanych przez donatorów 1 proc.,

501-13 – koszty działań pozostałych współfinansowane z 1 proc.

PRZYKŁAD 3

Zestawienie

Księgowa w stowarzyszeniu AWAL sporządzała na koniec roku zestawienie faktur i rachunków dotyczące wydatkowania środków pochodzących z 1 proc. w następujący sposób:

Kwoty wydatkowane

Data faktury

Nr faktury rachunku

Data zapłaty

Wydatki na promocję

Cele szczegółowe wskazane przez beneficjentów

Cele inne opisane na fakturze

Razem

WZÓR

Ewidencja kosztów operacji w ujęciu analitycznym ze względu na źródło finansowania – konto syntetyczne nr...

Lp.

Nr dziennika

Data dokumentu

Data operacji gospodarczej

Numer dokumentu

Nazwa i nr NIP kontrahenta

Treść operacji gospodarczej

Kwota finansowana z 1 proc.

Kwota finansowana z pozostałych środków

Konto syntetyczne przeciwstawne

Razem od początku strony

z przeniesienia

Razem od początku strony

Katarzyna Trzpioła

Katedra Rachunkowości i Finansów UW

Podstawa prawna:

Art. 2 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Art. 10, art. 27 ust. 1, art. 27 ust. 2c ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1118 ze zm.).

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    REKLAMA