REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sankcje za niezłożenie skonsolidowanego sprawozdania do KRS

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Sankcje za niezłożenie skonsolidowanego sprawozdania do KRS
Sankcje za niezłożenie skonsolidowanego sprawozdania do KRS
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku gdy podmiot nie składa sprawozdań do KRS, sąd rejestrowy może wszcząć postępowanie przymuszające. Polega ono na wezwaniu do złożenia dokumentów. W razie niewykonania obowiązków w wyznaczonym (siedmiodniowym) terminie sąd nakłada grzywnę na zobowiązane osoby. W jednym postanowieniu sąd może wymierzyć grzywnę nie wyższą niż 1 tys. zł. Grzywna w tej wysokości może zostać wymierzona trzykrotnie. Gdy to nie przyniesie efektu, sąd może ponawiać jej nakładanie już bez ograniczenia kwotowego. W praktyce zdarza się, że są to kwoty opiewające na kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Zdaniem ekspertów trzeba jeszcze skutecznej weryfikacji, czy kierownik wypełnia ten obowiązek. Sąd nie będzie miał wystarczających danych, aby to zrobić. Z kolei biegły rewident nie musi przekazywać informacji na ten temat.

Autopromocja

Dlatego pomimo właściwego kierunku ostatnich zmian w zakresie odpowiedzialności (art. 77 i 79 ustawy o rachunkowości), ustawodawcy zabrakło postawienia „kropki nad i”. Samo rozszerzenie odpowiedzialności kierownika (m.in. zarządu) także na inne sprawozdania, np. skonsolidowane sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej nie wystarczy. [tabela] W praktyce bowiem rzeczywista egzekucja tego obowiązku będzie trudna. Potrzeba wyraźnego wskazania w ustawie, jak powinna ona przebiegać i kto ma za nią odpowiadać. Przy noweli z 23 lipca br. takiej zmiany zabrakło.

Zmiany w rachunkowości od 2016 roku

Zmiany niedoskonałe...

Jak wskazuje Maciej Czapiewski, biegły rewident, partner zarządzający HLB M2 Audyt – o ile w przypadku jednostkowych sprawozdań finansowych właściwy sąd rejestrowy łatwo zauważy, że wymagane sprawozdanie nie zostało złożone w terminie, o tyle w przypadku sprawozdań skonsolidowanych sąd nie będzie dysponował wiedzą, czy jednostka objęta rejestrem jest zobowiązana do jego sporządzenia. Nawet jeśli takie sprawozdanie było sporządzone w roku poprzednim, w kolejnym jednostka dominująca mogła utracić ten status lub skorzystać z dopuszczalnego prawem zwolnienia z obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Według rozmówcy jedynym niezależnym podmiotem, który może rzetelnie zweryfikować istnienie obowiązku sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania, jest biegły rewident przeprowadzający badanie jednostkowego sprawozdania finansowego.

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– W tej chwili nie ma on jednak takiego obowiązku wynikającego wprost z ustawy o rachunkowości. Może co najwyżej zwrócić uwagę na brak stosownych ujawnień o jednostkach powiązanych i ewentualnym zwolnieniu z obowiązku konsolidacji w jednostkowej informacji dodatkowej – twierdzi Maciej Czapiewski.

I dodaje, że jeśli ustawodawca oczekuje zapewnienia realnej egzekucji obowiązku sporządzania i ujawniania skonsolidowanych sprawozdań, powinien rozważyć wprowadzenie wprost do ustawy obowiązku przeprowadzenia stosownej weryfikacji przez biegłych rewidentów badających jednostkowe sprawozdania finansowe. Może ich np. zobowiązać do zamieszczania uwagi objaśniającej w opinii w przypadku stwierdzenia, że jednostka dominująca w grupie kapitałowej nie dochowała w roku poprzednim obowiązków związanych z konsolidacją.

Korekta kosztów po sporządzeniu sprawozdania

Grzegorz Błaszkowski, biegły rewident, partner zarządzający Russell Bedford Audyt Poland również uważa, że jeżeli ustawodawcy zależy na faktycznym wzmocnieniu jakości sprawozdawczości finansowej, powinien pomyśleć nad praktycznymi rozwiązaniami weryfikacji zgodności prawa w tym zakresie. Według tego eksperta może to przykładowo nastąpić poprzez wyrywkową kontrolę w organach otrzymujących te sprawozdania, tj. w sądach rejestrowych, o ile posiadałyby stosowne kompetencje. Aby bowiem przepisy były stosowane, ważna jest egzekucja prawa. Tak jak to jest w przypadku przepisów podatkowych, gdzie przedsiębiorcy widzą ryzyko kontroli ze strony urzędu skarbowego i nałożenia konkretnych kar za ich nieprzestrzeganie.

...ale mają zalety

Dlatego zdaniem Macieja Czapiewskiego wcześniejszy brak sankcji za niesporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego i niezłożenie go do właściwego rejestru był niedopatrzeniem ustawodawcy. Szczególnie że, jak zwraca uwagę, w przypadku jednostek dominujących, które tworzą grupę kapitałową, skonsolidowane sprawozdanie jest wręcz ważniejsze dla podmiotów zainteresowanych rzeczywistą sytuacją finansową raportującego niż sprawozdanie jednostkowe. Tłumaczy, że pozwala ono zapoznać się z sytuacją finansową grupy kapitałowej po wyeliminowaniu skutków transakcji dokonanych między jednostkami pozostającymi pod kontrolą jednostki dominującej, które mogą silnie zaburzać wyniki jednostkowe. – Dlatego dostęp do rzetelnych sprawozdań skonsolidowanych jest z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego taki ważny – twierdzi ekspert.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Według Grzegorza Błaszkowskiego nowe regulacje powinny stanowić impuls dla zarządów spółek, aby większą wagę przykładały do jakości, rzetelności i zgodności z przepisami tworzonych sprawozdań finansowych. Jest to ważne nie tylko w przypadku sprawozdań pojedynczych podmiotów, ale także grup kapitałowych, szczególnie tych mniejszych. Warto zauważyć, że w kilku ostatnich latach powstało wiele małych grup funduszy seed i venture capital, w wielu przypadkach dofinansowywanych poprzez środki dostępne z finansowania unijnego.

– Z jakością rozliczeń, szczególnie w tego typu podmiotach, bywa różnie – twierdzi ekspert. I dodaje, że w większym stopniu dbają one o zgodność rozliczeń z przepisami podatkowymi. – Rozwiązania podatkowe są wręcz wykorzystywane w rozliczeniach rachunkowych, co czasem może powodować niezgodność sprawozdań finansowych. Przykładowo tak się zdarza w przypadku nagminnego stosowania amortyzacji podatkowej zamiast bilansowej, która powinna być oparta na ekonomicznym okresie użytkowania – podkreśla Grzegorz Błaszkowski.

Od kiedy

Jest jednak czas na doprecyzowanie przepisów, bo zmiana dotyczy sprawozdań za przyszły rok. Wprawdzie nowelizacja obowiązuje od 23 września br., ale jej przepisy będą miały zastosowanie po raz pierwszy właśnie do sprawozdań finansowych sporządzanych za 2016 r. ©?

Tabela. Zapisy ustawowe

Kto wbrew przepisom ustawy o rachunkowości:

Kara

Sprawozdania za 2015 rok

Sprawozdania za 2016 rok

dopuszcza do niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych

dopuszcza do niesporządzenia sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, sporządzenia ich niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tych sprawozdaniach nierzetelnych danych

podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie

nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym

nie składa sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym

podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności

OPINIA EKSPERTA

dr Katarzyna Trzpioła Katedra Rachunkowości i Finansów UW

Wprawdzie dotychczas ustawa o rachunkowości nie przewidywała sankcji, ale za niezłożenie skonsolidowanego sprawozdania kierownik mógł być ukarany na podstawie przepisów ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1142). Artykuł 40 ustawy o KRS wskazuje, że do rejestru składa się także skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Zgodnie z art. 47 ust. 1 tej ustawy podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców są zobowiązane zgłaszać te dane niezależnie od obowiązków wynikających z odrębnych przepisów. Na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o KRS w razie stwierdzenia, że wniosek o wpis do KRS lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa zobowiązanych do ich złożenia, wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin pod rygorem zastosowania grzywny przewidzianej w kodeksie postępowania cywilnego o egzekucji świadczeń niepieniężnych. W razie niewykonania obowiązków we wskazanym powyżej terminie, sąd rejestrowy nakłada grzywnę na zobowiązanych, która przy braku wykonania obowiązków może być ponowiona. Jeśli pomimo stosowania grzywien osoba prawna wpisana do rejestru przedsiębiorców nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 24 ust. 1, sąd rejestrowy może ustanowić dla niej kuratora na okres nieprzekraczający roku. Sąd rejestrowy może przedłużyć ustanowienie kuratora na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, jeżeli jego czynności nie mogły zostać zakończone przed upływem okresu, na który został ustanowiony (art. 26 ust. 1 ustawy o KRS). Te przepisy były jednak bardzo rzadko wykorzystywane w praktyce, ponieważ sąd ma ograniczoną możliwość sprawdzenia, czy spółka powinna sporządzać skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Wskazówką mogłoby być złożenie w poprzednim roku takiego sprawozdania. Ale bycie w jednym roku spółką dominującą nie oznacza automatycznie utrzymania takiego statusu w roku kolejnym. Poza tym spółki dominujące niższego szczebla mogą być także zwalniane ze sporządzania sprawozdania skonsolidowanego. Od strony wspólnika sąd, aby sprawdzić, czy spółka z o.o. powinna być objęta skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, musiałby przeanalizować dane dotyczące udziałowców posiadających co najmniej 10 proc. udziałów. Zgodnie z art. 38 ust. 8 pkt lit. c ustawy o KRS ujawnieniu w KRS podlegają wspólnicy, którzy mają co najmniej 10 proc. kapitału zakładowego spółki. Ten obowiązek wynika też z art. 188 par. 3 kodeksu spółek handlowych. Niestety w przypadku spółek akcyjnych takiego obowiązku brak. Zresztą sama analiza wpisów w spółkach z o.o. dotycząca ich udziałowców, choć bardzo pracochłonna, nie byłaby 100-proc. źródłem informacji. Istnieje przecież wiele okoliczności przewidujących możliwość zwolnienia z objęcia danej spółki konsolidacją (art. 57 i 58 ustawy o rachunkowości).

Polecamy: Sporządzanie polityki rachunkowości w firmie – przykład praktyczny

Tak naprawdę to biegły rewident powinien poinformować czytelników sprawozdania skonsolidowanego o braku jego złożenia do KRS. W opinii z badania jako dodatkowe objaśnienie powinno się zgodnie z pkt 13 Krajowego Standardu Rewizji Finansowej nr 2 zastosować regulacje KSRF1. A te z kolei wskazują, że biegły powinien w opinii umieścić informację o niezłożeniu przez jednostkę, do dnia zakończenia badania, sprawozdania finansowego za rok poprzedzający do Krajowego Rejestru Sądowego (pkt 70 KSRF1). Biegły rewident nie ma obowiązku powiadomienia o tym fakcie sądu rejestrowego.

Agnieszka Pokojska

Podstawa prawna

Art. 1 pkt 30 i 31 ustawy z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1333). Art. 77 pkt 2 i art. 79 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA