REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Różnice inwentaryzacyjne w ujęciu bilansowym i podatkowym

Dominika Dębowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Przeprowadzenie inwentaryzacji na koniec każdego roku obrotowego ma na celu sporządzenie m.in. szczegółowego spisu z natury składników majątkowych i źródeł ich pochodzenia na określony dzień. Za pomocą inwentaryzacji ustalamy stan wszystkich rzeczowych i pieniężnych składników majątkowych, jak też różnic pomiędzy stanem rzeczywistym stwierdzonym podczas inwentaryzacji, a stanem wynikającym z ewidencji księgowej.


Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości (art. 27 ust. 1 i 2) „przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych”, a „ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji”.

Autopromocja

W trakcie przeprowadzania inwentaryzacji pojawiające się różnice inwentaryzacyjne mogą przyjąć formę niedoborów lub nadwyżek. Z niedoborem będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy stan rzeczywisty ustalony w drodze inwentaryzacji jest niższy od stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, natomiast z nadwyżką będziemy mieli do czynienia, gdy stan rzeczywisty ustalony w drodze inwentaryzacji jest wyższy od stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych. Możemy spotkać się z następującymi rodzajami niedoborów:

- niedobory zawinione powstają w wyniku świadomych działań, bądź też zaniedbań ze strony osób odpowiedzialnych za powierzone im składniki aktywów i mogą stać się roszczeniem wobec osoby odpowiedzialnej,

- niedobory niezawinione powstają z przyczyn niezależnych takich jak: zdarzenia losowe (kradzież, pożar itp.) lub też ubytki w granicach tzw. normy, czyli niedobory (ubytki) naturalne związane ze specyfiką danego towaru lub specyfiką działalności oraz niedobry (ubytki) pozorne oddane np. w najem lub użyczone.

W przypadku nadwyżek to mogą być one rzeczywiste, bądź pozorne (spowodowane błędami w ewidencji rozchodów albo w trakcie samej inwentaryzacji).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ujawnione podczas inwentaryzacji niedobory i nadwyżki składników majątku mogą zostać ze sobą skompensowane. Przy czym kompensacie z nadwyżkami mogą podlegać wyłącznie niedobory uznane za niezawinione. Dodatkowo, aby dokonać kompensaty niedoborów i nadwyżek, muszą być spełnione jednocześnie następujące warunki:

a) różnice zostały ujawnione w ramach jednego (tego samego) spisu z natury,

b) różnice wystąpiły w tym samym miejscu składowania składników majątkowych (to samo pole spisowe, te same osoby materialnie odpowiedzialne),

c) różnice zostały stwierdzone w podobnych składnikach majątku (asortymentach) lub dotyczą składników majątku w podobnych opakowaniach, w wyniku czego mogło dojść do pomyłki przy przyjmowaniu lub wydawaniu tych składników.

Należy pamiętać, że kompensaty dokonuje się według zasady „mniejsza ilość, niższa cena”. Oznacza to, że do rozliczenia przyjmuje się mniejszą ilość niedoboru lub nadwyżki oraz niższą cenę kompensowanych ze sobą składników majątkowych.

Kompensaty niedoborów z nadwyżkami w ujęciu bilansowym zaprezentujemy po stronie Wn na koncie  „rozliczenie nadwyżek”, a po stronie Ma na koncie „rozliczenie niedoborów”.

Po kompensacie niedoborów z nadwyżkami mogą powstać następujące różnice, które wymagają dalszego rozliczenia:

- ilościowe - jeśli ceny kompensowanych składników są równe, a ilości są różne,

- wartościowe - jeśli ceny kompensowanych składników są różne, a ilości są równe,

- ilościowe i wartościowe - jeśli zarówno ceny, jak i ilości kompensowanych składników są różne.

Ujawnione w trakcie inwentaryzacji zarówno niedobory jak i nadwyżki do momentu ich rozliczenia wykazujemy na koncie „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”. W ujęciu bilansowym będzie wyglądać to następująco:

- niedobór (po WN konto „rozliczenie niedoborów”, po MA konto odpowiadające danemu składnikowi majątku);

- nadwyżka (po WN konto odpowiadające danemu składnikowi majątku, po MA konto „rozliczenie nadwyżek” ).

 

Jeżeli ewidencja zapasów w firmie prowadzona jest w innych cenach niż ceny zakupu (nabycia) lub koszt wytworzenia, to musimy wyksięgować odchylenia od cen ewidencyjnych tych składników, zapisem:

- w przypadku niedoboru: Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów, towarów lub produktów”, Ma konto „Rozliczenie niedoborów”,

- w przypadku nadwyżki: Wn konto „Rozliczenie nadwyżek”, Ma konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów, towarów lub produktów”.

Konto „rozliczenie niedoborów i nadwyżek” na koniec roku obrotowego nie powinno wykazywać salda, gdyż wszystkie różnice inwentaryzacyjne muszą zostać rozliczone wraz z zamknięciem ksiąg za dany rok obrotowy. Na koniec roku obrotowego niedobory nierozliczone powinny być traktowane jako roszczenia.

Kierownik jednostki podejmuje decyzję, o tym w jaki sposób nastąpi rozliczenie powstałych różnic inwentaryzacyjnych oraz o odpowiednim ich ujęciu w zależności od przyczyny oraz charakteru każdej różnicy. Podjęte decyzje, kierownik opiera na przedstawionych przez komisję inwentaryzacyjną wynikach inwentaryzacji i opisanych przyczynach powstania różnic. Ewidencja różnic po zatwierdzeniu przedstawia się następująco:

- niedobór niezawiniony (po WN konto „pozostałych kosztów operacyjnych” po MA konto „rozliczenie niedoborów”);

- niedobór zawiniony (po WN konto „pozostałe rozrachunki z pracownikami” lub „pozostałe rozrachunki” jeśli dotyczy to np. jednostki zewnętrznej obsługującej magazynowanie towaru, po MA konto „rozliczenie niedoborów”). Zaleca się dokonanie odpisu aktualizującego do tego typu nierozliczonego niedoboru na koniec roku obrotowego.

- niedobór wynikający z ubytków w granicach norm zakładowych i ubytków naturalnych (po WN konto „koszty według rodzajów", lub "koszt sprzedanych produktów", lub "wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)” po MA konto „rozliczenie niedoborów”);

- niedobór powstały w wyniku zdarzenia losowego (po WN konto „straty nadzwyczajne” po MA konto „rozliczenie niedoborów”);

- nadwyżki rzeczywiste (po WN konto „rozliczenie nadwyżek” po MA konto „pozostałe przychody operacyjne”);

- nadwyżki pozorne (po WN konto „rozliczenie nadwyżek” po MA konto „pozostałe przychody operacyjne” lub po WN konto „rozliczenie nadwyżek” i po WN zmniejszenie odpowiednich kosztów).

Powołując się na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych niedobory i nadwyżki można uznać odpowiednio za przychód bądź też koszt uzyskania przychodu. Z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych można wywnioskować, że w sytuacji gdy po przeprowadzonej inwentaryzacji mamy do czynienia z nadwyżką towaru, to traktujemy ten towar jako otrzymany nieodpłatnie. Nie co inaczej sytuacja wygląda z powstałymi niedoborami. Niedobory w uzasadnionych przypadkach mogą stanowić koszt uzyskania przychodu pod warunkiem jeśli przedmiotowe niedobory powstały w trakcie normalnego i racjonalnego działania spółki, z przyczyn od niej niezależnych. Dlatego tak ważne są procedury i środki techniczne, które miałyby na celu zapobieżenie powstawaniu niedoborów.

Należy również pamiętać, że w przypadku niedoboru zawinionego może wystąpić obowiązek korekty VAT naliczonego przy zakupie tego towaru. Potwierdzają to stanowiska organów podatkowych, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 kwietnia 2010 r., nr IPPP1-443-342/10-2/IGo oraz WSA w Poznaniu z 14 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Po 842/10). W przypadku niedoborów niezawinionych nie ma podstaw do dokonywania korekt podatku naliczonego przy zakupie towaru. Potwierdza to w swoim stanowisku Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 9 czerwca 2009 r., nr ILPP2/443-348/09-2/EWW. Stwierdzenie niedoboru towaru nie jest czynnością opodatkowaną. Nie traktujemy tego bowiem ani jako dostawę towarów, ani świadczenie usług. Nie występuje zatem tutaj konieczność wykazania VAT należnego. Dotyczy to zarówno niedoborów zawinionych, jak i niezawinionych. Potwierdzają to Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja indywidualna z 9 czerwca 2009 r., nr ILPP2/443-348/09-2/EWW) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja indywidualna z 16 stycznia 2009 r., nr IBPP2/443-10/09/WN).


Podstawa prawna:

- ustawa o rachunkowości (Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm.);

- ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Dominika Dębowska

Outsourcing Rachunkowości - Grant Thornton

 

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    REKLAMA