Polecenie księgowania jako dokument księgowy
REKLAMA
REKLAMA
Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)
Autorzy: prof. dr hab. Irena Olchowicz, dr Agnieszka Tłaczała, dr Wanda Wojas, Ewa Sobińska, Katarzyna Kędziora, Justyna Beata Zakrzewska, dr Gyöngyvér Takáts
Czym jest polecenie księgowania?
Polecenie księgowania (PK – „Polecenie księgowania”) to uniwersalny dowód księgowy własny wewnętrzny jednostki. Służy on dokumentowaniu w księgach rachunkowych tych zapisów, które nie mogą być udokumentowane za pomocą innych dokumentów źródłowych. Polecenie księgowania można stosować zarówno do wprowadzania zapisów w ewidencji bilansowej, jak i pozabilansowej jednostki.
Prowadzenie i przechowywanie ksiąg rachunkowych
Sporządzenie takiego dokumentu może wynikać z konieczności:
1) ujmowania w urządzeniach księgowych zbiorczych sum wynikających z różnych zestawień źródłowych dokumentów księgowych (np. polecenie księgowania służące do ujmowania w ewidencji księgowej wynagrodzeń na podstawie zbiorczego zestawienia miesięcznego list płac),
2) korygowania błędnych zapisów dokonanych w księgach rachunkowych (storno),
3) ujmowania w księgach rachunkowych operacji, które nie są dokumentowane za pomocą specjalnie przeznaczonych do tego celu dowodów źródłowych (np. zaksięgowanie naliczonej amortyzacji bądź umorzenia, różnic kursowych),
4) dokonywania rozliczeń (np. dokonywania rozliczeń kosztów),
5) ujmowania księgowań związanych z zamykaniem i otwieraniem roku obrotowego w księgach rachunkowych (np. otwarcie ksiąg rachunkowych polega na wprowadzeniu na podstawie dowodu PK sald początkowych, tzw. bilansu otwarcia, na konta syntetyczne księgi głównej oraz konta analityczne i szczegółowe ksiąg pomocniczych).
Zobacz wzór: PK - Polecenie księgowania (format A4)
Treść dokumentu Polecenie księgowania
Polecenie księgowania jest wystawiane przez odpowiedniego merytorycznie pracownika komórki księgowości w jednym egzemplarzu. Każdy dokument Polecenia księgowania musi zawierać następujące elementy:
1) nazwa i symbol dokumentu, jego niepowtarzalny numer i datę wystawienia oraz datę, pod jaką wskazane w nim operacje należy ująć w księgach rachunkowych,
2) opis celu, w jakim zostało wystawione (np. storno, roczne księgowanie umorzenia środków trwałych),
3) wskazanie kont, na jakich należy dokonać księgowania i księgowanych kwot.
W przypadku zbiorczych dokumentów Polecenia księgowania należy w nich pojedynczo wymienić dokumenty źródłowe.
Pod wystawionym dokumentem PK podpisuje się wystawca, osoba sprawdzająca dokument pod względem formalno-rachunkowym (zazwyczaj jest to główny księgowy) i osoba zatwierdzająca do księgowania wskazane w nim operacje (zazwyczaj kierownik jednostki).
Kontrola dokumentu Polecenie księgowania
Obowiązki księgowego i jego odpowiedzialność
Tak jak każdy dokument, również polecenie księgowania podlega weryfikacji. Kontrola tego dokumentu obejmuje sprawdzenie:
1) czy dany rodzaj operacji podlega udokumentowaniu w formie PK,
2) czy dokument został prawidłowo wystawiony przez osobę do tego upoważnioną i wypełniony w sposób kompletny i prawidłowy,
3) czy suma zbiorcza wynika z jednorodnych operacji ujętych w dokumentach źródłowych, w przypadku dokumentów zbiorczych,
4) czy prawidłowo dokonano sklasyfikowania przedstawionych w nim danych – dla dokumentów rozliczeniowych,
5) czy wskazany w PK zapis wymaga korekty oraz czy zakres tej korekty jest zgodny ze stanem rzeczywistym (faktyczną treścią ekonomiczną i przebiegiem operacji) – dla korekt zapisów.
Sprawdzenie i zatwierdzenie dowodu PK
Tak jak i inne dokumenty księgowe stosowane w jednostce, również Polecenia księgowania przed ich zaksięgowaniem powinny być sprawdzane i zatwierdzane do ujęcia w księgach rachunkowych. Przepisy wewnętrzne jednostki powinny określać zasady sporządzania, sprawdzania i zatwierdzania tych dokumentów. Zasady te ustala kierownik jednostki i umieszcza je w instrukcji obiegu i kontroli dokumentów księgowych, która stanowi nieobowiązkową część polityki rachunkowości przedsiębiorstwa.
W przypadku, gdy kontrola zewnętrzna wykryje błędy w poleceniach księgowania odpowiedzialnością za ich powstanie obciążony zostanie nie tylko pracownik, który wystawił te dokumenty i na ich podstawie dokonał nieprawidłowych zapisów w księgach rachunkowych. Odpowiedzialność spadnie również na głównego księgowego w związku z brakiem bieżącego nadzoru nad pracą pracowników księgowości jemu podległych. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy skutkiem błędów jest nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych. Oprócz tego odpowiedzialność za nieustalenie procedur kontroli dokumentów księgowych spoczywa na kierowniku jednostki. Ponosi on odpowiedzialność za brak ustaleń procedur kontroli dla dokumentu Polecenie księgowania w przepisach wewnętrznych, jak i za niezapełnienie przestrzegania tych procedur, w sytuacji gdy jedynie odpowiedni pracownicy się z nich nie wywiązują.
Polecenie księgowania jest dowodem własnym wewnętrznym jednostki. W związku z tym błędy, jakie się w nich pojawiają mogą być poprawiane przez skreślenie błędnej treści lub kwoty. Należy pamiętać przy tym o utrzymaniu czytelności skreślonych wyrażeń czy liczb oraz o wpisaniu poprawnej treści wraz z datą poprawki. Dodatkowo osoba upoważniona do wykonania tej poprawki składa podpis pod zmianą. Powyższe wymagania obowiązują, pod warunkiem, że odrębna ustawa nie stanowi inaczej. Warto wspomnieć, że nie wolno poprawiać pojedynczych liter lub cyfr.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Podstawa prawna
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 885; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 938)
Rozporządzenie Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 289)
Autor: Marta Przyborowska
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat