Jak wykazać i rozliczać w księgach bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów

Przykład 2

Jednostka prowadzi ewidencję kosztów tylko w układzie kont zespołu 5 „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”.

Wariant 1 - rzeczywiste koszty < rezerwa

1. Zarachowanie biernego rozliczenia międzyokresowego kosztów - utworzenie rezerwy na koszty działalności operacyjnej poprzez zaksięgowanie w ciężar kosztów okresu bieżącego ścisłej lub prawdopodobnej wysokości przyszłego zobowiązania w wysokości 200 000 zł:

Wn „Koszty według typów działalności” 200 000

Ma „RMK - bierne” 200 000

2. Zaksięgowanie rzeczywiście poniesionych kosztów działalności operacyjnej w wysokości 180 000 zł związanych z utworzonym w okresach poprzednich biernym rozliczeniem międzyokresowym kosztów:

Wn „RMK - bierne” 180 000

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 180 000

3. Rozwiązanie niewykorzystanej części rezerwy w wysokości 20 000 zł - niewykorzystana część rezerwy zmniejsza koszty okresu, w którym została stwierdzona:

Wn „RMK - bierne” 20 000

Ma „Koszty według typów działalności” 20 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wariant 2 - rzeczywiste koszty > rezerwa

1. Zarachowanie biernego rozliczenia międzyokresowego kosztów - utworzenie rezerwy na koszty działalności operacyjnej poprzez zaksięgowanie w ciężar kosztów okresu bieżącego ścisłej lub

prawdopodobnej wysokości przyszłego zobowiązania w wysokości 200 000 zł:

Wn „Koszty według typów działalności” 200 000

Ma „RMK - bierne” 200 000

2. Zaksięgowanie rzeczywiście poniesionych kosztów działalności operacyjnej w wysokości 220 000 zł związanych z utworzonym w okresach poprzednich biernym rozliczeniem międzyokresowym kosztów:

Wn „RMK - bierne” 220 000

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 220 000

3. Zaksięgowanie nadwyżki kosztów działalności operacyjnej ponad kwotę utworzonego w okresach poprzednich biernego rozliczenia międzyokresowego kosztów w koszty okresu bieżącego:

Wn „Koszty według typów działalności” 20 000

Ma „RMK - bierne” 20 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 3

Jednostka prowadzi pełną ewidencję kosztów, ujmując je jednocześnie na kontach zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” oraz kontach zespołu 5 „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”.

Wariant 1 - rzeczywiste koszty < rezerwa

1. Zarachowanie ścisłej (lub prawdopodobnej) wysokości biernego rozliczenia międzyokresowego kosztów - utworzenie rezerwy na koszty działalności operacyjnej w wysokości 250 000 zł:

Wn „Koszty według typów działalności” 250 000

Ma „RMK - bierne” 250 000

2. Poniesienie kosztów prostych związanych z utworzonym w okresach poprzednich biernym rozliczeniem międzyokresowym kosztów w wysokości 200 000 zł:

a) ewidencja w układzie rodzajowym

Wn „Koszty rodzajowe” 200 000

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 200 000

b) przeniesienie kosztów na konta zespołu 5

Wn „RMK - bierne” 200 000

Ma „Rozliczenie kosztów” 200 000

3. Nadwyżka rezerw nad kosztami rzeczywiście poniesionymi - 50 000 zł:

Wn „RMK - bierne” 50 000

Ma „Koszty według typów działalności” 50 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wariant 2 - rzeczywiste koszty > rezerwa

1. Zarachowanie ścisłej (lub prawdopodobnej) wysokości biernego rozliczenia międzyokresowego kosztów - utworzenie rezerwy na koszty działalności operacyjnej w wysokości 250 000 zł:

Wn „Koszty według typów działalności” 250 000

Ma „RMK - bierne” 250 000

2. Poniesienie kosztów prostych związanych z utworzonym w okresach poprzednich biernym rozliczeniem międzyokresowym kosztów w wysokości 300 000 zł:

a) ewidencja w układzie rodzajowym

Wn „Koszty rodzajowe” 300 000

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 300 000

b) przeniesienie kosztów na konta zespołu 5

Wn „RMK - bierne” 300 000

Ma „Rozliczenie kosztów” 300 000

3. Nadwyżka kosztów rzeczywiście poniesionych ponad utworzoną rezerwę w wysokości 50 000 zł:

Wn „Koszty według typów działalności” 50 000

Ma „RMK - bierne” 50 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 6, art. 28 oraz art. 39 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694: ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393

• projekt Krajowego Standardu Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”

Mariusz Bukowiński

Partner Zarządzający MB Audyt