REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalać rezerwy i aktywa z tytułu podatku odroczonego

REKLAMA

Każda jednostka, której sprawozdanie finansowe podlega badaniu musi tworzyć rezerwę i ustalać aktywa z tytułu podatku odroczonego. Podatek odroczony jest konsekwencją odmiennego traktowania przez prawo bilansowe i podatkowe przychodów i kosztów oraz momentu ich rozliczania.

Przychody i koszty w prawie bilansowym są inaczej definiowane niż w prawie podatkowym.

Celem prawa bilansowego jest rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki gospodarczej, rentowności jednostki i wyniku finansowego zgodnie z nadrzędnymi zasadami rachunkowości.


Prawo podatkowe ustalane jest zgodnie z założeniami gospodarczymi i podatkowymi państwa. Zasady ustalania zysku podatkowego określają samodzielnie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych.

Autopromocja


Każda operacja gospodarcza wywołuje określone skutki w prawie bilansowym i podatkowym, co może mieć bezpośredni wpływ na określenie powstania obowiązku podatkowego:

- gdy przychody i koszty są jednakowo rozpoznawane przez prawo bilansowe i podatkowe - mamy do czynienia z bieżącym podatkiem dochodowym,

- gdy przychody i koszty są rozpoznawane przez prawo bilansowe, a nigdy nie będą rozpoznane przez prawo podatkowe - taka sytuacja nie będzie miała wpływu na wysokość podatku dochodowego,

- gdy przychody i koszty są rozpoznawane przez prawo bilansowe i tylko przejściowo nieuznane przez prawo podatkowe - mamy do czynienia z odroczonym podatkiem dochodowym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Skutkiem stosowania odmiennych zasad ustalania zysku (straty) w prawie bilansowym i w prawie podatkowym jest różnica w wielkości wyniku finansowego i podatkowego, która może być:

- trwała,

- przejściowa.


Różnice trwałe
pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym wynikają z tego, że:

- niektóre zaksięgowane koszty nigdy się nie staną kosztami uzyskania przychodu,

- niektóre przychody nigdy nie będą opodatkowane,

- niektóre przychody podatkowe nigdy nie będą przychodami w rozumieniu ustawy o rachunkowości.


Różnice trwałe powstające w bieżącym okresie sprawozdawczym nigdy nie przechodzą i nigdy nie są rozliczane w następnych okresach.

Listę przychodów i kosztów zaliczanych do różnic trwałych znajdziemy przede wszystkim w art. 12 i art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.


Różnice przejściowe
są konsekwencją zastosowania w rachunkowości zasady memoriałowej, zasady ostrożności i zasady współmierności, umożliwiających przedstawienie w księgach rachunkowych rzeczywistej sytuacji finansowej jednostki gospodarczej.


Różnice przejściowe występują wówczas, gdy inny jest moment zaliczenia osiągniętych przychodów lub poniesionych kosztów do okresu rozrachunkowego w rozumieniu prawa bilansowego i podatkowego. Skutek księgowy i podatkowy określonego zdarzenia gospodarczego jest identyczny, ale uznanie tych skutków następuje w różnych okresach sprawozdawczych.


Różnice przejściowe pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym są skutkiem następujących zdarzeń gospodarczych:

- koszty są zarachowane w księgach wcześniej niż w rachunku podatkowym (np. rezerwy kosztowe),

- koszty są uznawane podatkowo wcześniej niż w księgowym rachunku wyników (np. szybsza amortyzacja dla celów podatkowych niż amortyzacja księgowa),

- przychody są wcześniej uznawane w księgach rachunkowych niż podatkowo (np. odsetki od rachunku bankowego naliczone w następnym okresie sprawozdawczym),

- przychody podatkowo są wcześniej uznawane w księgowym rachunku wyników.


Mając na uwadze wpływ różnic przejściowych na wynik podatkowy można je podzielić na ujemne i dodatnie.


Ujemne różnice przejściowe występują wówczas, gdy zapłacony w danym okresie podatek dochodowy jest większy niż gdyby nie pojawiły się różnice pomiędzy prawem bilansowym a podatkowym. Przyczyną różnic ujemnych jest niezaliczenie zarachowanych kosztów do kosztów podatkowych i uwzględnienie przychodu w księgach przy jednoczesnym nieuznaniu go w dochodzie podatkowym.


Dodatnie różnice przejściowe oznaczają, że w danym okresie sprawozdawczym nie zaliczono do dochodu podatkowego przychodu, który jest uwzględniony w wyniku finansowym jednostki, bądź w ustalaniu wyniku podatkowego uwzględniono koszt, który nie jest kosztem uznanym przy ustalaniu wyniku finansowego. Podmiot gospodarczy jest zobowiązany w przyszłości zwrócić podatek fiskusowi "zaoszczędzony" w bieżącym okresie sprawozdawczym.


Konsekwencją występowania przejściowych różnic pomiędzy prawem podatkowym a bilansowym jest odroczony podatek dochodowy.


Obowiązek tworzenia rezerw i ustalania aktywów wynika z ustawy o rachunkowości (art. 37). Zasady tworzenia i ujmowania w księgach i w sprawozdaniach finansowych odroczonego podatku dochodowego zawarte są w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 2 "Podatek dochodowy".


W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia, to może ona odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.


Tabela. Rezerwy i aktywa z tytułu podatku odroczonego


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- to kwota zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, które według przewidywań powstanie w przyszłości, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych. Można ją zaksięgować w następujący sposób:

Wn "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego",

Ma "Rezerwy", w analityce "Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego".


Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- to kwota, jaka według przewidywań zmniejszy w przyszłości zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego lub będzie podlegać zwrotowi w związku z występowaniem ujemnych różnic przejściowych lub w związku ze stratą podatkową, możliwą do odliczenia od dochodu w przyszłości. Może zostać on ujęty w księgach w następujący sposób:

Wn "Pozostałe rozliczenia międzyokresowe", w analityce "Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego",

Ma "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego".


UWAGA!

Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.


PRZYKŁAD


W 2005 r. w spółce "ABC":

- osiągnięto przychody w wysokości 500 000 zł,

- poniesiono koszty w wysokości 300 000 zł,

- zysk brutto wyniósł 200 000 zł.


Z zapisów w księgach rachunkowych wynika, że dokonano następujących operacji:

1. Wyceniono akcje posiadanej spółki XYZ: 10 000 zł.

2. Naliczone zostały odsetki od przeterminowanych zobowiązań: 5000 zł.

3. Naliczono ujemne różnice kursowe od zobowiązań w walucie obcej: 3000 zł.

4. Otrzymano z urzędu skarbowego odsetki od podatku zwróconego po terminie: 500 zł.

5. Naliczono dodatnie różnice kursowe od należności od kontrahenta zagranicznego: 6000 zł.


Ustalenie różnic między wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wyliczenie wyniku podatkowego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dochód do opodatkowania:

483 500 zł - 292 000 zł = 191 500 zł

Podatek dochodowy CIT-8:

191 500 zł × 19% = 36 385 zł


Ustalenie rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Rachunek zysków i strat

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Utworzona rezerwa zwiększa wartość podatku (zmniejsza wynik finansowy netto).

Naliczone aktywa z tytułu odroczonego podatku zmniejszają kwotę podatku (zwiększają wynik finansowy netto).

W rachunku zysku i strat za 2005 r. będzie wykazany podatek dochodowy w wysokości 37 905 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W ustawie o rachunkowości nie ma zapisu określającego termin rozwiązania ustalonych aktywów i rezerw z tytułu podatku odroczonego. Każda jednostka sama powinna określić w zakładowym planie kont termin ich rozwiązania. Jak pokazuje praktyka życia gospodarczego stosowane są następujące rozwiązania:

- na początek lub na koniec nowego okresu sprawozdawczego wyksięgowuje się utworzone w poprzednim roku obrachunkowym rezerwy i aktywa z tytułu podatku odroczonego. Na koniec roku obrachunkowego księguje się ustalone na nowo rezerwy i aktywa,

- na koniec następnego okresu sprawozdawczego księguje się jedynie zmiany (salda) pomiędzy stanem na koniec i początek roku obrachunkowego .

W spółce przyjęto zasadę, że na koniec okresu sprawozdawczego księguje się tylko zmiany pomiędzy stanem na koniec i na początek okresu.


Na początku roku obrachunkowego 2006 r. stan kont jest następujący:

- rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 3040 zł,

- aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 1520 zł.


Na dzień bilansowy 31 grudnia 2006 r. ustalono:

- stan rezerw z tytułu podatku odroczonego - 4000 zł,

- stan aktywów z tytułu podatku odroczonego - 800 zł.


Oznacza to, że nastąpiło:

- zwiększenie stanu rezerw o 960 zł (4000 zł - 3040 zł = 960 zł).

- zmniejszenie stanu aktywów z tytułu podatku odroczonego o 720 zł (800 zł - 1520 zł = -720 zł).


Wyliczono bieżący podatek dochodowy w wysokości 45 000 zł.

W rachunku zysku i strat za 2006 r. będzie wykazany podatek dochodowy w wysokości 46 680 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa


1. Utworzenie rezerwy na odroczony podatek dochodowy:

Wn "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego" 960

Ma "Rezerwy"

- w analityce "Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego" 960

2. Ewidencja aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego:

Wn "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego" 720

Ma "Rozliczenia międzyokresowe"

- w analityce "Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego" 720


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Niezwykle istotne jest rzetelne ustalanie i przedstawianie różnic pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym. Jest to ważne i pomocne w procesie zarządzania jednostką gospodarczą. Podatkowe ujęcie zaplanowanych operacji gospodarczych ma wpływ na wynik finansowy, a co za tym idzie na ocenę opłacalności planowanej działalności.

Podstawa prawna:

- art. 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

- uchwała nr 5/04 Komitetu Standardów Rachunkowości z 14 września 2004 r. w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości nr 2 "Podatek dochodowy" - Dz.Urz. Min.Fin. Nr 13, poz. 132

- art. 12, art. 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589


Maryla Piotrowska

księgowa z licencją MF

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    REKLAMA