REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalać rezerwy i aktywa z tytułu podatku odroczonego

REKLAMA

Każda jednostka, której sprawozdanie finansowe podlega badaniu musi tworzyć rezerwę i ustalać aktywa z tytułu podatku odroczonego. Podatek odroczony jest konsekwencją odmiennego traktowania przez prawo bilansowe i podatkowe przychodów i kosztów oraz momentu ich rozliczania.

Przychody i koszty w prawie bilansowym są inaczej definiowane niż w prawie podatkowym.

Celem prawa bilansowego jest rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki gospodarczej, rentowności jednostki i wyniku finansowego zgodnie z nadrzędnymi zasadami rachunkowości.


Prawo podatkowe ustalane jest zgodnie z założeniami gospodarczymi i podatkowymi państwa. Zasady ustalania zysku podatkowego określają samodzielnie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych.

Autopromocja


Każda operacja gospodarcza wywołuje określone skutki w prawie bilansowym i podatkowym, co może mieć bezpośredni wpływ na określenie powstania obowiązku podatkowego:

- gdy przychody i koszty są jednakowo rozpoznawane przez prawo bilansowe i podatkowe - mamy do czynienia z bieżącym podatkiem dochodowym,

- gdy przychody i koszty są rozpoznawane przez prawo bilansowe, a nigdy nie będą rozpoznane przez prawo podatkowe - taka sytuacja nie będzie miała wpływu na wysokość podatku dochodowego,

- gdy przychody i koszty są rozpoznawane przez prawo bilansowe i tylko przejściowo nieuznane przez prawo podatkowe - mamy do czynienia z odroczonym podatkiem dochodowym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Skutkiem stosowania odmiennych zasad ustalania zysku (straty) w prawie bilansowym i w prawie podatkowym jest różnica w wielkości wyniku finansowego i podatkowego, która może być:

- trwała,

- przejściowa.


Różnice trwałe
pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym wynikają z tego, że:

- niektóre zaksięgowane koszty nigdy się nie staną kosztami uzyskania przychodu,

- niektóre przychody nigdy nie będą opodatkowane,

- niektóre przychody podatkowe nigdy nie będą przychodami w rozumieniu ustawy o rachunkowości.


Różnice trwałe powstające w bieżącym okresie sprawozdawczym nigdy nie przechodzą i nigdy nie są rozliczane w następnych okresach.

Listę przychodów i kosztów zaliczanych do różnic trwałych znajdziemy przede wszystkim w art. 12 i art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.


Różnice przejściowe
są konsekwencją zastosowania w rachunkowości zasady memoriałowej, zasady ostrożności i zasady współmierności, umożliwiających przedstawienie w księgach rachunkowych rzeczywistej sytuacji finansowej jednostki gospodarczej.


Różnice przejściowe występują wówczas, gdy inny jest moment zaliczenia osiągniętych przychodów lub poniesionych kosztów do okresu rozrachunkowego w rozumieniu prawa bilansowego i podatkowego. Skutek księgowy i podatkowy określonego zdarzenia gospodarczego jest identyczny, ale uznanie tych skutków następuje w różnych okresach sprawozdawczych.


Różnice przejściowe pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym są skutkiem następujących zdarzeń gospodarczych:

- koszty są zarachowane w księgach wcześniej niż w rachunku podatkowym (np. rezerwy kosztowe),

- koszty są uznawane podatkowo wcześniej niż w księgowym rachunku wyników (np. szybsza amortyzacja dla celów podatkowych niż amortyzacja księgowa),

- przychody są wcześniej uznawane w księgach rachunkowych niż podatkowo (np. odsetki od rachunku bankowego naliczone w następnym okresie sprawozdawczym),

- przychody podatkowo są wcześniej uznawane w księgowym rachunku wyników.


Mając na uwadze wpływ różnic przejściowych na wynik podatkowy można je podzielić na ujemne i dodatnie.


Ujemne różnice przejściowe występują wówczas, gdy zapłacony w danym okresie podatek dochodowy jest większy niż gdyby nie pojawiły się różnice pomiędzy prawem bilansowym a podatkowym. Przyczyną różnic ujemnych jest niezaliczenie zarachowanych kosztów do kosztów podatkowych i uwzględnienie przychodu w księgach przy jednoczesnym nieuznaniu go w dochodzie podatkowym.


Dodatnie różnice przejściowe oznaczają, że w danym okresie sprawozdawczym nie zaliczono do dochodu podatkowego przychodu, który jest uwzględniony w wyniku finansowym jednostki, bądź w ustalaniu wyniku podatkowego uwzględniono koszt, który nie jest kosztem uznanym przy ustalaniu wyniku finansowego. Podmiot gospodarczy jest zobowiązany w przyszłości zwrócić podatek fiskusowi "zaoszczędzony" w bieżącym okresie sprawozdawczym.


Konsekwencją występowania przejściowych różnic pomiędzy prawem podatkowym a bilansowym jest odroczony podatek dochodowy.


Obowiązek tworzenia rezerw i ustalania aktywów wynika z ustawy o rachunkowości (art. 37). Zasady tworzenia i ujmowania w księgach i w sprawozdaniach finansowych odroczonego podatku dochodowego zawarte są w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 2 "Podatek dochodowy".


W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia, to może ona odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.


Tabela. Rezerwy i aktywa z tytułu podatku odroczonego


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- to kwota zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, które według przewidywań powstanie w przyszłości, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych. Można ją zaksięgować w następujący sposób:

Wn "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego",

Ma "Rezerwy", w analityce "Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego".


Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- to kwota, jaka według przewidywań zmniejszy w przyszłości zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego lub będzie podlegać zwrotowi w związku z występowaniem ujemnych różnic przejściowych lub w związku ze stratą podatkową, możliwą do odliczenia od dochodu w przyszłości. Może zostać on ujęty w księgach w następujący sposób:

Wn "Pozostałe rozliczenia międzyokresowe", w analityce "Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego",

Ma "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego".


UWAGA!

Wysokość rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się przy uwzględnieniu stawek podatku dochodowego obowiązujących w roku powstania obowiązku podatkowego.


PRZYKŁAD


W 2005 r. w spółce "ABC":

- osiągnięto przychody w wysokości 500 000 zł,

- poniesiono koszty w wysokości 300 000 zł,

- zysk brutto wyniósł 200 000 zł.


Z zapisów w księgach rachunkowych wynika, że dokonano następujących operacji:

1. Wyceniono akcje posiadanej spółki XYZ: 10 000 zł.

2. Naliczone zostały odsetki od przeterminowanych zobowiązań: 5000 zł.

3. Naliczono ujemne różnice kursowe od zobowiązań w walucie obcej: 3000 zł.

4. Otrzymano z urzędu skarbowego odsetki od podatku zwróconego po terminie: 500 zł.

5. Naliczono dodatnie różnice kursowe od należności od kontrahenta zagranicznego: 6000 zł.


Ustalenie różnic między wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wyliczenie wyniku podatkowego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dochód do opodatkowania:

483 500 zł - 292 000 zł = 191 500 zł

Podatek dochodowy CIT-8:

191 500 zł × 19% = 36 385 zł


Ustalenie rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Rachunek zysków i strat

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Utworzona rezerwa zwiększa wartość podatku (zmniejsza wynik finansowy netto).

Naliczone aktywa z tytułu odroczonego podatku zmniejszają kwotę podatku (zwiększają wynik finansowy netto).

W rachunku zysku i strat za 2005 r. będzie wykazany podatek dochodowy w wysokości 37 905 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W ustawie o rachunkowości nie ma zapisu określającego termin rozwiązania ustalonych aktywów i rezerw z tytułu podatku odroczonego. Każda jednostka sama powinna określić w zakładowym planie kont termin ich rozwiązania. Jak pokazuje praktyka życia gospodarczego stosowane są następujące rozwiązania:

- na początek lub na koniec nowego okresu sprawozdawczego wyksięgowuje się utworzone w poprzednim roku obrachunkowym rezerwy i aktywa z tytułu podatku odroczonego. Na koniec roku obrachunkowego księguje się ustalone na nowo rezerwy i aktywa,

- na koniec następnego okresu sprawozdawczego księguje się jedynie zmiany (salda) pomiędzy stanem na koniec i początek roku obrachunkowego .

W spółce przyjęto zasadę, że na koniec okresu sprawozdawczego księguje się tylko zmiany pomiędzy stanem na koniec i na początek okresu.


Na początku roku obrachunkowego 2006 r. stan kont jest następujący:

- rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 3040 zł,

- aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 1520 zł.


Na dzień bilansowy 31 grudnia 2006 r. ustalono:

- stan rezerw z tytułu podatku odroczonego - 4000 zł,

- stan aktywów z tytułu podatku odroczonego - 800 zł.


Oznacza to, że nastąpiło:

- zwiększenie stanu rezerw o 960 zł (4000 zł - 3040 zł = 960 zł).

- zmniejszenie stanu aktywów z tytułu podatku odroczonego o 720 zł (800 zł - 1520 zł = -720 zł).


Wyliczono bieżący podatek dochodowy w wysokości 45 000 zł.

W rachunku zysku i strat za 2006 r. będzie wykazany podatek dochodowy w wysokości 46 680 zł.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa


1. Utworzenie rezerwy na odroczony podatek dochodowy:

Wn "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego" 960

Ma "Rezerwy"

- w analityce "Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego" 960

2. Ewidencja aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego:

Wn "Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego" 720

Ma "Rozliczenia międzyokresowe"

- w analityce "Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego" 720


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Niezwykle istotne jest rzetelne ustalanie i przedstawianie różnic pomiędzy wynikiem finansowym a podatkowym. Jest to ważne i pomocne w procesie zarządzania jednostką gospodarczą. Podatkowe ujęcie zaplanowanych operacji gospodarczych ma wpływ na wynik finansowy, a co za tym idzie na ocenę opłacalności planowanej działalności.

Podstawa prawna:

- art. 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

- uchwała nr 5/04 Komitetu Standardów Rachunkowości z 14 września 2004 r. w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości nr 2 "Podatek dochodowy" - Dz.Urz. Min.Fin. Nr 13, poz. 132

- art. 12, art. 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589


Maryla Piotrowska

księgowa z licencją MF

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA