Zgodnie z projektem zmian w Ordynacji podatkowej i innych ustawach, który ma zreformować system podatkowy, z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostanie uchylony pkt 60 dotyczący kosztów finansowania prywatnej opieki medycznej.
Co to oznacza w praktyce? Od przyszłego roku – bo wtedy miałoby zacząć obowiązywać nowe rozwiązanie – będzie można zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki na prywatną opiekę medyczną przy jednoczesnym włączeniu jej do podstawy wymiaru PIT. Taka zmiana będzie sporo kosztować. Według szacunków MF będzie to 25 mln zł. O ocenę tej propozycji poprosiliśmy niezależnych ekspertów. Wszyscy są zgodni – zmiana jest korzystna, choć jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach.
– Wprowadzenie takiego odliczenia będzie stymulowało rozwój prywatnej służby zdrowia ograniczając jednocześnie szarą strefę – wyjaśnił Trajan Szuladziński, doradca podatkowy. Podkreślił jednak, że najistotniejszy będzie szczegółowy zapis ustawy o PIT regulujący zakres odliczenia wydatków na opiekę medyczną. Można założyć, że prawo do takiego odliczenia nie będzie zależne od źródła uzyskiwanych przychodów. Tym samym odliczeń będą mogli dokonywać zarówno ci, którzy prowadzą działalność gospodarczą, jak i osoby uzyskujące przychody z pracy.
Obecne przepisy są złe
Dziś nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków związanych z finansowaniem świadczeń zdrowotnych przez pracodawcę na rzecz pracowników, z wyjątkiem kosztów świadczeń zdrowotnych, do których ponoszenia zobowiązują pracodawcę przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw.
– Obecne uregulowania nie znajdują żadnego uzasadnienia. Pracodawca bezpośrednio pokrywający koszty opieki zdrowotnej pracowników nie może zaliczyć tego wydatku do kosztów. Jeżeli natomiast wypłaci pracownikowi wyższą pensję, którą ten ostatni przeznaczy na koszty opieki zdrowotnej, to wydatek ten będzie potrącalny podatkowo. Nie ma w takim uregulowaniu żadnej logiki. Dlatego pomysł, by koszty opieki zdrowotnej były potrącalne podatkowo, zasługuje na pochwałę – uważa Arkadiusz Michaliszyn, prawnik z CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta.
Zdaniem dr Janusza Fiszera, partnera w Kancelarii Prawnej White & Case i adiunkta Uniwersytetu Warszawskiego propozycja MF to właściwa i pożądana zmiana. Nie ma bowiem racjonalnego powodu, aby tego rodzaju wydatek, ponoszony przez pracodawcę – podatnika CIT albo PIT – na rzecz pracownika, nie miałby być traktowany jako koszt uzyskania przychodu.
– Każdy wydatek ponoszony na rzecz pracownika powinien stanowić koszt uzyskania przychodu, gdyż taka właśnie jest jego ekonomiczna funkcja jako pozapłacowego elementu wynagrodzenia pracownika – wyjaśnił dr Fiszer. Dodał jednak, że z drugiej strony nie ma powodu, aby takie niepieniężne świadczenie otrzymane od pracodawcy miało być wyłączone u pracownika z podstawy opodatkowania dla celów PIT. Dotychczas świadczenia te były włączane do podstawy opodatkowania u pracownika, lecz jednocześnie nie stanowiły kosztu dla pracodawcy, co ewidentnie naruszało ogólną zasadę prawa podatkowego, że wydatek, który u jednego podmiotu jest kosztem – u drugiego podmiotu stanowi przychód, względnie dochód do opodatkowania.
Zachęta dla pracodawców
Zdaniem specjalistów zmiana w katalogu kosztów będzie korzystna dla przedsiębiorców. Ewa Flor, starszy konsultant podatkowy BDO Polska uważa, że po wprowadzeniu rozwiązania resortu finansów pracodawcy nie będą musieli dokonywać interpretacji, do jakich świadczeń zdrowotnych są zobowiązani przez przepisy prawa, a które są nieobowiązkowe i nie stanowią kosztów podatkowych. Wyeliminowane zostaną także częste spory z urzędami skarbowymi dotyczące prawidłowego kwalifikowania wydatków.
Również Michał Szychowski, doradca podatkowy HLB Frąckowiak i Wspólnicy stwierdził, że proponowana przez MF zmiana przepisów zachęci pracodawców do ponoszenia wydatków na prywatną opiekę medyczną pracowników. Włączenie jednak wartości tych świadczeń do podstawy wymiaru PIT zwiększy obciążenia pracowników z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne.
– Z punktu widzenia dotychczasowej praktyki organów podatkowych, przypisanie do przychodu pracowników wartości tych świadczeń może niekiedy być trudne – zauważył Michał Szychowski.
Korzyści dla pracowników
Ewentualne wprowadzenie możliwości uznania za koszty uzyskania przychodu wydatków poniesionych na prywatną opiekę medyczną stanowi w istocie dostosowanie regulacji prawnej do istniejącego stanu faktycznego – twierdzą specjaliści.
– Podatnicy korzystają obecnie z prywatnej opieki medycznej, ponosząc koszty w całości. Nowa regulacja zapewni większą równowagę pomiędzy aspektem solidarnościowym ochrony zdrowia a faktyczną ekwiwalentnością świadczeń – podkreślił dr Robert Zajdler, ekspert podatkowy. Dodał także, iż rozwiązanie takie będzie dobre dla korzystających z prywatnej opieki medycznej. Szczególne korzyści będą widoczne w rozwoju tego podsektora rynku, który oferuje płatne świadczenia medyczne wysokiej jakości. Dla podatników rozwiązania te będą stanowiły dodatkową zachętę do korzystania z tego rodzaju świadczeń.
