REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatnicy i fiskus rzadko korzystają z mediacji

Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Przepisy o postępowaniu mediacyjnym przed sądami administracyjnymi są w praktyce martwe. Przyczyną jest niechęć fiskusa do dialogu i brak zainteresowania ze strony podatników. Urzędnicy wolą przegrać przed sądem, niż odpowiadać za decyzje niekorzystne dla budżetu.


Postępowania mediacyjne przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi, w których mogą uczestniczyć podatnicy, to rzadkość. Tylko w niektórych województwach od początku funkcjonowania tej instytucji, czyli od 1 stycznia 2004 r., przeprowadzono po kilka takich postępowań. Są jednak regiony, w których mediacji nie przeprowadzono ani razu. Takie wnioski płyną z sondy przeprowadzonej przez Gazetę Prawną w izbach skarbowych.

- W lubelskiej Izbie Skarbowej nie odbyła się dotychczas żadna rozprawa mediacyjna. Wynika to z faktu, że podatnicy nie wnieśli wniosku w tym zakresie, a dotychczasowe sprawy odwoławcze nie wymagały zastosowania tej procedury z urzędu - wyjaśniła Marta Szpakowska z Izby Skarbowej w Lublinie.

Podobne informacje otrzymaliśmy z izb skarbowych w Krakowie i Zielonej Górze.

- Postępowania mediacyjne należą w Izbie Skarbowej w Szczecinie do rzadkości. Celem postępowania mediacyjnego jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa. Z uwagi na to, że przesłanki te zachodzą wyjątkowo - gdyż co do zasady stan faktyczny i prawny jest ustalany dogłębnie w toku postępowania podatkowego - szczecińska izba nie wnioskuje o przeprowadzenie mediacji. Również podatnicy o to nie wnioskują - tłumaczyła Małgorzata Komecka z Izby Skarbowej w Szczecinie.

Podobnie jest w innych województwach. W Izbie Skarbowej w Gdańsku przeprowadzono jedno postępowanie mediacyjne, w Bydgoszczy - szesnaście, a w Łodzi i Wrocławiu - po pięć.

Zdaniem ekspertów, przyczyną sporadycznych mediacji jest to, że podatnicy nie wnioskują o ich przeprowadzenie, a urzędy wolą poczekać na rozstrzygnięcie sprawy przez sąd administracyjny.


Fiskus bez odpowiedzialności...


Przepisy dotyczące postępowania mediacyjnego znajdują - jak dotąd - znikome zastosowanie praktyczne. Hanna Filipczyk, menedżer Accreo Taxand, zauważa, że do rangi symbolu urasta fakt, że w ubiegłym roku w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie przeprowadzono i zakończono jedno tylko takie postępowanie - i to nie w sprawie podatkowej (informacja ta pochodzi ze strony internetowej sądu).

- O przeprowadzeniu w sprawie postępowania mediacyjnego decyduje sędzia sprawozdawca, działając z urzędu lub na wniosek jednej ze stron. Należy odnotować, że organy podatkowe często nie są przychylne tego rodzaju wnioskom strony skarżącej (przykładowo, nie odpowiadając na pytanie sądu o celowość prowadzenia postępowania w tym trybie). Trzeba to łączyć z nierzadko obserwowaną postawą asekuracyjną organów, deficytem ich samodzielności decyzyjnej - argumentuje Hanna Filipczyk.

Według naszej ekspert bywa, że w trakcie postępowania podatkowego organy uchylają się od merytorycznej dyskusji z podatnikiem, w odpowiedzi na podawane przez niego argumenty, wydając decyzję dla niego niekorzystną i wskazując na sąd administracyjny jako instancję najwłaściwszą do rozstrzygnięcia sporu.

Zdaniem Hanny Filipczyk, takie podejście implikuje również niechęć do ponownego przejęcia odpowiedzialności za rozstrzygnięcie sprawy w postępowaniu mediacyjnym.

- Choć nie każda sprawa nadaje się do rozpatrzenia w trybie mediacji, warto o niej pomyśleć, np. w przypadku gdy spór dotyczy sposobu przeprowadzenia postępowania dowodowego lub wykorzystania przez organy swobody interpretacyjnej. Mediacja daje obu stronom sporu okazję do ponownego przedstawienia swoich racji, nie pozbawiając zarazem podatnika uprawnienia do dochodzenia praw w zwykłym postępowaniu sądowym - radziła nasza rozmówczyni.


...i bez zaufania


Wraz z wejściem w życie przepisów dotyczących postępowania mediacyjnego przed podatnikami otworzyła się dodatkowa droga rozwiązania sporów z fiskusem. Takiego zdania jest Michał Lejman, konsultant z BDO Numerica. Według niego, mediacja to sposób oszczędzający zarówno czas, jak i pieniądze podatnika. W jego ramach strony mogą wyjaśnić istotne dla sprawy zagadnienia prawne i faktyczne, przedstawić argumenty i ocenić stanowisko strony przeciwnej.

- Z tego postępowania warto korzystać, gdyż nawet gdy strony nie dojdą do konsensusu, to i tak sprawa będzie rozpoznawana przez sąd. Ponadto na akt wydany na podstawie ustaleń mediacyjnych można w ciągu 30 dni wnieść skargę do sądu wojewódzkiego - wyjaśnił Michał Lejman.

Jednocześnie dodał, że wydawałoby się, że omawiana instytucja powinna spotkać się z dużym zainteresowaniem podatników. Jednak z drugiej strony nie dzieje się tak głównie ze względu na pewnego rodzaju nieufność organów podatkowych względem mediacji i ogólnie istniejące przekonanie o tym, że w przypadku sporu co do prawa mediacje nie są skuteczne.


Warto korzystać z prawa


Przypomnijmy, że wprowadzenie 1 stycznia 2004 r. instytucji mediacji w postępowaniu przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi miało na celu stworzenie alternatywy dla tradycyjnego sposobu rozstrzygania spraw podatkowych przez sądownictwo administracyjne.

Jacek Kędzior, partner Ernst&Young, wyjaśnił w rozmowie z nami, że postępowanie mediacyjne miało być mniej kosztowną i bardziej kompromisową metodą rozstrzygania sporów. Obowiązująca regulacja zawarta w ustawie - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stwarza odpowiednie ramy prawne dla realizacji tych założeń.

- Warto przypomnieć, że każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji, z tym że wniosek taki musi być złożony przed wyznaczeniem rozprawy. Mediacja ma na celu wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa. Uzgodnione protokolarnie ustalenia stron, co do sposobu załatwienia sprawy, są wiążące dla organu, który wydał zaskarżoną decyzję - tłumaczył Jacek Kędzior.

Według niego mediacja jest instytucją potrzebną i dającą możliwości kompromisowego zakończenia sporów. W praktyce jednak możliwość ta jest bardziej teoretyczna niż realna. Oczywiście natura niektórych spraw nie pozwala na wykorzystanie tej instytucji - nie dotyczy to jednak większości sporów zawisłych przed sądami administracyjnymi.

- W większości przypadków organy podatkowe po prostu nie biorą pod uwagę możliwości kompromisowego zakończenia sporu. Stąd nie powinno dziwić, że pełnomocnicy organów obecni na posiedzeniu mediacyjnym często nie mają mandatu do przyjęcia jakichkolwiek ustaleń innych od tych zawartych w zaskarżonej decyzji. Trudno oprzeć się wrażeniu, że organom podatkowym łatwiej jest przyjąć późniejsze negatywne dla nich rozstrzygnięcie sądu niż skorzystać z możliwości, jaką daje postępowanie mediacyjne - skomentował nasz rozmówca.

Po naszej analizie nasuwa się pytanie, po co tworzyć przepisy, których z jednej strony boi się fiskus, z drugiej zaś, podatnicy nie chcą korzystać. Widocznie fiskus woli zrzucić odpowiedzialność za rozstrzygnięcie niewygodnej sprawy na sąd, niż przyjąć ją na siebie. Jeśli natomiast chodzi o podatników, to być może niechęć do korzystania z mediacji wynika z nieznajomości prawa. Tymczasem zalety przepisów o mediacji warto poznać. Warto też z nich korzystać.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewa Matyszewska

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA