REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opodatkowanie dochodów z nieujawnionych źródeł – zmiany od 2015 roku

Opodatkowanie dochodów z nieujawnionych źródeł – zmiany od 2015 roku
Opodatkowanie dochodów z nieujawnionych źródeł – zmiany od 2015 roku
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia 2015 roku obowiązywać mają nowe zasady opodatkowania przychodów (dochodów) z nieujawnionych źródeł oraz przychodów nieznajdujących pokrycia w źródłach ujawnionych. Do takich dochodów mają mieć zastosowanie dwie „karne” stawki PIT: 75 % i 55% . Obniżona 55% stawka ma mieć zastosowanie do przychodów, które podatnik ujawni dobrowolnie.

Dotychczasowe zasady opodatkowania dochodów z nieujawnionych źródeł są niekonstytucyjne

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 lipca 2013 r. w sprawie opodatkowania dochodów z nieujawnionych źródeł wywołał burzę wśród podatników, prawników i urzędników. Spowodował lawinę wniosków o wznowienie zakończonych postępowań, a z drugiej strony – rozbieżności w orzecznictwie i wątpliwości organów podatkowych, w tym Ministra Finansów.

Autopromocja

Zapoczątkował nowy porządek prawny, któremu za dość ma czynić projekt ustawy z dnia 2 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy – Ordynacja podatkowa.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 18 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 18/09) orzekł o niekonstytucyjności przepisów regulujących podatek od nieujawnionych dochodów. W uzasadnieniu wyroku wskazał na liczne błędy legislacyjne i zarzucił ustawodawcy wieloletnią bezczynność w przedmiotowym zakresie.

Zła legislacja

Trybunał stwierdził, że prawodawstwo w tym zakresie jest zbyt lakoniczne, niejednoznaczne i nieprecyzyjne, a zbyt ogólne uregulowanie prowadzi do arbitralności decyzji. Zauważył także, że podatnik musi zapoznać się nie tylko z ustawodawstwem, ale i z orzecznictwem i stanowiskiem organów podatkowych, by poznać swoje prawa i obowiązki, co narusza zasadę demokratycznego państwa prawa. Za niezgodne z zasadą sprawiedliwości społecznej Trybunał uznał stosowanie takiej samej kary w przypadku różnych kwot zatajonego przychodu i różnych stawek podatku.

Będący przedmiotem postępowania stan prawny obowiązywał wprawdzie w latach 1998-2006, jednak aktualne brzmienie przepisów prawa jest niemal identyczne, a więc i obarczone podobnymi błędami, na co wskazał sam Trybunał.  Swoje stanowisko Trybunał Konstytucyjny podtrzymał i rozwinął w postanowieniu z dnia 2 kwietnia 2014 roku (sygn. akt SK 18/09) dotyczącym wniosku Sejmu o wyjaśnienie wątpliwości związanych z zapadłym wyrokiem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ordynacja podatkowa – zmiany od 2015 i 2016 roku

Opodatkowanie dochodów z nieujawnionych źródeł - nowelizacja

2 czerwca 2014 r. światło dzienne ujrzał projekt nowelizacji ustawy o PIT i Ordynacji podatkowej autorstwa Ministra Finansów, który wprowadzić ma nowe zasady opodatkowania przychodów (dochodów) ze źródeł nieujawnionych oraz przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach.

Kwestii tzw. karnego podatku zostać ma poświęcony nowy odrębny rozdział ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych-  rozdział 5a  - Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych.

Zawiera definicje przychodu pochodzącego z nieujawnionego źródła i przychodu nieznajdującego pokrycia w źródłach ujawnionych, zmienia okres przedawnienia roszczeń i wprowadza nową stawkę podatkową. Przyjmuje domniemanie uzyskania przychodu z czynności mogącej być prawnie skuteczną umową oraz zasadę pierwszeństwa stosowania podatku dochodowego, a nie karnego.

Korekta faktur - Raport INFOR - PDF

Podatki 2014 - Nowy VAT 500 pytań i odpowiedzi na trudne pytania

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Co podlega opodatkowaniu karnym podatkiem?

Projektowana nowelizacja różnicuje przychody o nieznanym pochodzeniu i przychody o znanym pochodzeniu.

Przychodem o nieznanym pochodzeniu (ze źródeł nieujawnionych) jest przychód niewskazany przez podatnika i nieustalony przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej.  

Przychód ze znanego źródła pochodzenia (nieznajdujący pokrycia w źródłach ujawnionych)  to przychód o wysokości niewykazanej prawidłowo co do którego niemożliwe jest określenie bądź ustalenie zobowiązania podatkowego przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej.

W obu przypadkach przychody stanowią każdorazową nadwyżkę wydatków nad przychodami opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi.

Jak ustalić przychód?

Dla określenia przychodu istotne jest ustalenie chronologicznego następstwa wydatków i przychodów w ciągu roku i zbadanie, czy ponoszone wydatki znajdują pokrycie w uprzednio uzyskanych przychodach. Ustawodawca definiuje wydatki i przychody, z których wydatki są finansowane. 

Do katalogu wydatków zalicza się gromadzenie mienia w rozumieniu art. 44 kodeksu cywilnego oraz wydawanie środków finansowych nieprowadzące do gromadzenia mienia. Tutaj klasyfikowane będą m.in. nieruchomości, ruchomości, oszczędności, papiery wartościowe, prawa majątkowe, ale i kredyty, pożyczki, darowizny i skonsumowane środki pieniężne.

Przychody to wartości jakimi podatnik dysponuje przed poniesieniem wydatku. Prawodawca wprowadza podział przychodów na opodatkowane i nieopodatkowane. Przychodem opodatkowanym jest wartość jaką o ustalonym pochodzeniu (tytuł, kwota, okres uzyskania) i  opodatkowana właściwym podatkiem. W przypadku przychodu nieopodatkowanego wartości będące w posiadaniu podatnika są także ustalone, lecz są np. wolne od podatku, zwolnione z opodatkowania lub obowiązek podatkowy względem nich wygasł.

Podstawa opodatkowania i stawka podatku

- Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystąpienia nadwyżki wydatków nad legalnymi przychodami (opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi).

- Podstawą opodatkowania jest natomiast suma wszystkich nadwyżek z roku podatkowego.

- Podatek karny ustalany będzie w drodze konstytutywnej decyzji właściwego organu podatkowego lub właściwego organu kontroli skarbowej.

Obok dotychczasowej 75% stawki podatkowej, zostaje wprowadzona druga stawka 55% .

Nowa obniżona stawka opodatkowania przychodów nieujawnionych dotyczyć będzie podatników, którzy sami ujawnią przychód zanim zrobi to organ podatkowy. Jak możemy przeczytać w uzasadnieniu:
Jednocześnie projekt ustawy wprowadza szczególną stawkę podatku w wysokości 55%, która znajdzie zastosowanie do tej części przychodów, którą podatnik, z własnej inicjatywy, ujawni organowi prowadzącemu postępowanie, zanim fakt ten ujawni ten organ i jednocześnie uprawdopodobni, że nadwyżka została pokryta przychodami (dochodami) uprzednio niezadeklarowanymi do opodatkowania, z tytułu  których zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych uległo przedawnieniu”.

Nowa stawka ma odpowiadać zasadzie sprawiedliwości społecznej i jednocześnie spełniać funkcje prewencyjną i restytucyjną. Wprowadza zróżnicowane sankcje dla podatników w pełni realizujących swój obowiązek podatkowy, podatników zatajających przychody w celu uniknięcia podatku i podatników, którzy dobrowolnie ujawnią dotychczas zatajonego. Ustawodawca liczy, że podatnicy zachęceni niższą stawką podatkową będę częściej dobrowolnie zgłaszać nieujawnione przychody.

Nowe zasady prowadzenia postępowań

Punktem wyjścia jest przyjęcie domniemania legalności przychodu. Według nowego ustępu 6 artykułu 2 ustawy o PIT „w braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że przychody pochodzą z czynności, które mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy”. Przewidziana jest oczywiście możliwość obalenia ww. domniemania.

Wyjątkowy podatek karny

Główną zasadą postępowania ma być dążenie do opodatkowania przychodu właściwym dla niego podatkiem, do czego doprowadzić ma ustalenie pochodzenia przychodu i jego wysokości, a następnie opodatkowanie, np. podatkiem od spadków i darowizn. O ile w toku postępowania ustalone zostaną źródła przychodu i wysokość przychodu umożliwiająca poniesienie wydatków, karny podatek nie znajdzie zastosowania. Ten jest przewidziany wyłącznie dla sytuacji, kiedy niemożliwe jest ustalenie obowiązku podatkowego w związku z określonym źródłem finansowania wydatków.  Organ podatkowy będzie miał możliwość zweryfikować poniesione wydatki i przychody podatnika już na etapie czynności sprawdzających.

Ciężar dowodu

Obowiązkiem organu podatkowego jest wykazanie istnienia nadwyżek wydatków nad przychodami. Na podatniku spoczywa zaś ciężar udowodnienia przychodów wystarczających na pokrycie nadwyżki (art. 25g).

Dłuższy termin przedawnienia

Zgodnie z art. 68 § 4 termin przedawnienia podatku karnego wynosić będzie nie 5, a 10 lat. „Zobowiązanie podatkowe z tytułu opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została  doręczona po upływie 10 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy w tym zakresie”.

W kontekście wyroku Trybunały Konstytucyjnego, 10letni termin przedawnienia umożliwi opodatkowanie ukrytych przychodów za wszystkie lata podatkowe. Zdaniem ustawodawcy wydłużenie terminu przedawnienia wpłynie pozytywnie na poczucie sprawiedliwości społecznej, powszechność opodatkowania i efektywność postępowań.


Przerwanie biegu przedawnienia

Nowością jest także zastosowanie przerwania biegu przedawnienia w przypadku uzyskiwania informacji od władz podatkowych innych państw. Na podstawie art. 70 a § 1 bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu „jeżeli możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, a ustalenie lub określenie przez organ podatkowy wysokości tego zobowiązania uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa”.
Potrzebę wprowadzenia takiego rozwiązania uzasadnia się długotrwałym procesem uzyskiwania informacji od zagranicznych organów podatkowych.

W skrócie:

- Od 2015 roku obowiązywać mają dwie stawki podatku karnego 75 %  i 55% .

- Obniżona 55% stawka ma mieć zastosowanie do przychodów, które podatnik ujawni dobrowolnie.

- Przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem karnym będzie zdefiniowany jako każdorazowa nadwyżka wydatków (zgromadzonego mienia i wydanych środków pieniężnych) nad legalnymi przychodami (opodatkowanymi lub nieopodatkowanymi).

- Podstawą opodatkowania będzie suma wszystkich nadwyżek w danym roku podatkowym.

- Termin przedawnienia wynieść ma 10 lat.

Projekt ustawy znaleźć można na stronie biuletynu informacji publicznej Rządowego Centrum Legislacji pod adresem http://legislacja.rcl.gov.pl/lista/2/projekt/224156. Tutaj można także śledzić jego ścieżkę legislacyjną i obserwować ewentualne zmiany.

Do pełnego tekstu projektu w formacie pdf prowadzi bezpośrednio link: http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/224156/224159/224160/dokument115717.pdf.

Ilona Stefaniak

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    Oszczędności Polaków 2024. Na rachunkach bankowych jest 1 223,46 mld zł

    Gospodarstwa domowe w Polsce w końcu lutego 2024 roku dysponowały na rachunkach bankowych środkami w wysokości 1 223,46 mld zł. Były one o 15,20 mld i 1,26% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 120,54 mld zł tj. 10,9% większe niż przed rokiem (w styczniu roczna dynamika tych depozytów wynosiła 11,3%).

    Podmiot uprawniony do zatwierdzania czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji. Co wynika z przepisów ustawy?

    Podmiot zatwierdzający czynności zarządu jest nową instytucją, która po raz pierwszy pojawiła się w polskim systemie prawnym w Ustawie o fundacji rodzinnej. Uprawnienie do zatwierdzania czynności obejmuje okres, gdy fundacja rodzinna posiada status fundacji rodzinnej w organizacji, to jest okres od momentu zawiązania fundacji rodzinnej (odpowiednio: złożenia oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej stanowiącego akt założycielski fundacji, albo otwarcia spadku po spadkodawcy, który ustanowił fundację rodzinną w treści testamentu). Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie sposobu funkcjonowania tego podmiotu.

    Wynajmujesz magazyn lub halę produkcyjną? Czy wiesz, że możesz uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego?

    Przedsiębiorca nie musi być właścicielem nieruchomości, żeby skorzystać ze wsparcia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Znaczna część działalności prowadzonej w wynajmowanych halach produkcyjnych i magazynowych kwalifikuje się do zwolnień od podatku. Jak to więc możliwe, że wielu najemców nie korzysta z ulg podatkowych, chociaż mogliby?

    Składka zdrowotna może wzrosnąć po przekroczeniu limitów. „Przedsiębiorcy znowu się będą zastanawiać, jaką formę wybrać, a jak źle wybiorą, to zapłacą wyższy podatek niż powinni”

    Poznaliśmy propozycje zmian w składce zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Składka od stycznia 2025 roku ma wynosić w podstawowej wysokości 9 proc. liczonych od 75 proc. płacy minimalnej. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem linowym lub ryczałtem składka może wzrosnąć po przekroczeniu limitów, których wysokość jest uzależniona od średniego wynagrodzenia. Zmiany w składce zdrowotnej komentuje doradca podatkowy Adam Mariański.

    REKLAMA