REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Głos w dyskusji o tajemnicy zawodowej doradców podatkowych

Krajowa Izba Doradców Podatkowych
Samorząd zawodowy doradców podatkowych
Głos w dyskusji o tajemnicy zawodowej doradców podatkowych
Głos w dyskusji o tajemnicy zawodowej doradców podatkowych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Tajemnicę zawodową najczęściej definiuje się jako obowiązek nieujawniania informacji pozyskanych w związku z wykonywanym zawodem zaufania publicznego. Do zawodów tych należą przede wszystkim lekarze, pielęgniarki, adwokaci, radcowie prawni, czy doradcy podatkowi. Przedstawiciele tych zawodów zobowiązani są do zachowania w tajemnicy informacji poufnych pod sankcją odpowiedzialności dyscyplinarnej, cywilnej, a nawet karnej.

22 września 2016 r. w Dzienniku Gazecie Prawnej ukazał się wywiad z prokuratorem Pawłem Kołodziejskim, który został przeprowadzony przez redaktor Agnieszkę Pokojską. Wywiad ten obarczono tytułem: „Profesjonalni doradcy podatkowi nadużywają tajemnicy zawodowej”. Na skutek skutecznej interwencji Rzeczniczki Krajowej Izby Doradców Podatkowych tytuł wywiadu został zmieniony na: „Profesjonalni doradcy nadużywają tajemnicy zawodowej”.

Autopromocja

Tytuł ten stanowił nadużycie, bowiem doradcom podatkowym poświęcony jest jedynie jeden akapit wywiadu. Artykuł w całości dotyczy przestępczości finansowo-skarbowej i niedociągnięć (oraz perspektyw naprawy) aparatu państwa polskiego w kontekście jej zwalczania. Sama zmiana tytułu polegająca na usunięciu przymiotnika „podatkowi” nie spowodowała, że tytuł stał się adekwatny do treści wywiadu. Do kogo bowiem miałby odnosić się tytuł wywiadu - „Profesjonalni doradcy nadużywają tajemnicy zawodowej” - dotyczącego kwestii okołopodatkowych? Większość czytelników odniesie ten tytuł bezpośrednio do doradców podatkowych. Powszechnie wiadomo, że doradca podatkowy jest na mocy ustawy zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej na takich samych zasadach jak adwokat, lekarz, czy radca prawny.

Jedynie część wywiadu odnosi się do ogólnie pojętej tajemnicy zawodowej, czyli tajemnicy skarbowej, celnej pracownika kontroli skarbowej, doradcy podatkowego, ZUS-u, bankowej, adwokata, czy też radcy prawnego. Prokurator Paweł Kołodziejski jest zdania, iż ze względu na powyższe tajemnice, ukończenie śledztwa w (instrukcyjnym) terminie spotyka się ze znaczącymi trudnościami. Większość powyższych tajemnic stanowi wrażliwe informacje znajdujące się w posiadaniu rożnych organów państwowych. W związku z tym „łatwiejszy dostęp do informacji objętych głównie tajemnicą skarbową (...)”, zgodnie z oczekiwaniami pana prokuratora, możnaby uzyskać poprzez stworzenie, na gruncie prawa powszechnie obowiązującego, systemu wymiany informacji pomiędzy tymi organami państwowymi. Autorzy nie są w stanie odpowiedzieć, jaki związek powyższa kwestia ma z tajemnicą zawodową „doradcy”, jak miałby sugerować tytuł wywiadu.

Zdaniem prokuratora Pawła Kołodziejskiego „niektórzy doradcy [podatkowi] starają się wykorzystać ją [tajemnicę zawodową] do odmowy wydania dokumentów księgowych podatnika, faktur, rejestrów zakupu i sprzedaży, czyli dokumentów, które są niezbędne w śledztwie skarbowym. Zdaniem autorów przywołane wyżej dokumenty nie są objęte tajemnicą zawodową doradcy podatkowego. Stanowią one dokumenty księgowe podlegające wydaniu na żądanie prokuratora. W tym miejscu przypomnieć należy, że działalność księgowa nie jest elementem działalności doradztwa podatkowego, zastrzeżonym zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym tylko dla doradców podatkowych. Sam fakt wykonywania czynności księgowych przez doradcę podatkowego nie przenosi tajemnicy zawodowej na ogół wykonywanych przez niego czynności. Przede wszystkim informacje powzięte celem przygotowania przywołanych wyżej dokumentów (np. korekt deklaracji podatkowych) objęte są tajemnicą zawodową doradcy podatkowego.

Dodatkowo pan prokurator zdaje się zapominać o zmianach wprowadzonych Ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1649). Nowo dodany do Ordynacji podatkowej art. 193a wprowadził zmianę w zakresie udostępniania organom podatkowym ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych w jednolitym formacie elektronicznym, w pliku o odpowiedniej strukturze logicznej. Od 1 lipca 2018 roku, obowiązek udostępniania organom na żądanie tzw. Jednolitego Pliku kontrolnego będzie ciążyć na wszystkich przedsiębiorcach. W strukturze JPK znajdować się będą wszystkie przywołane przez prokuratora dokumenty księgowe. To do kompetencji racjonalnego ustawodawcy należy umocowanie prokuratorów prowadzących postępowanie karno-skarbowe do żądania dokumentów księgowych znajdujących się w strukturze Jednolitego Pliku Kontrolnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Jednolity Plik Kontrolny – praktyczny poradnik (wydanie II z dodatkiem specjalnym) (książka)

Pogląd o „nadużywaniu tajemnicy zawodowej doradców podatkowych” może wynikać z błędnego występowania o dokumenty przez organy władzy publicznej, w tym przez prokuratorów prowadzących śledztwa karno-skarbowe. Z praktyki zawodowej autorów wynika, że organy występują z żądaniem o wydanie wszelkich dokumentów znajdujących się w posiadaniu doradcy podatkowego, które dotyczyłyby prowadzonego postępowania. Tak szeroki zakres żądania narusza tajemnicę zawodową. Wśród „wszelkich informacji”, którymi dysponuje doradca podatkowy znajdują się bowiem dane poufne. W takim wypadku doradca podatkowy, zobowiązany jest do odmowy określonego działania. Zgodnie z zasadami etyki zawodowej rzeczą niedopuszczalną jest naruszenie tajemnicy zawodowej. Nie mniej istotnym jest fakt, iż właścicielem dokumentów jest mocodawca doradcy podatkowego.

Szczególnym przypadkiem nieprawidłowego postępowania są też pojawiające się nieuzasadnione próby przesłuchania doradcy podatkowego na okoliczności objęte tajemnicą zawodową. Taką sytuację należy porównać z próbą przesłuchania adwokata na okoliczność informacji powziętych w związku z obroną oskarżonego w postępowaniu karnym. Przypomnieć należy, że jedną z podstaw kontynentalnego systemu prawnego jest prawo do obrony. Stanowi ono jeden z elementów cywilizacji łacińskiej. Esencją prawa do obrony jest tajemnica obrończa (w tym tajemnica doradcy podatkowego). W demokratycznym państwie prawa jedynie w nadzwyczajnych sytuacjach dopuszcza się uchylenie tajemnicy obrończej. Zgodnie z art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego „Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej, dziennikarskiej lub statystycznej mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. W postępowaniu przygotowawczym w przedmiocie przesłuchania lub zezwolenia na przesłuchanie decyduje sąd, na posiedzeniu bez udziału stron, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od daty doręczenia wniosku prokuratora”. Pomimo to zdarza się, że wbrew przywołanemu wyżej przepisowi, prokuratorzy próbują w celu ułatwienia przeprowadzenia postępowania przygotowawczego pozyskać informacje od doradcy podatkowego, które winni są zdobyć inną drogą.

Z sytuacją próby uchylenia tajemnicy zawodowej spotkał się też współautor - doradca podatkowy Ryszard Małkiewicz. W ramach prowadzonego postępowania karno-skarbowego Sąd Rejonowy w Płocku uchylił jego tajemnicę zawodową w związku z postępowaniem karno-skarbowym prowadzonym przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej próbował w sposób niedopuszczalny pozyskać informacje na okoliczność sporządzenia korekt deklaracji VAT-7 na rzecz jego mocodawcy. Na skutek zażalenia autora Sąd Okręgowy w Płocku odmówił uchylenia tajemnicy zawodowej autora (sygn. akt V Kz 295/15), podnosząc argument braku wypełnienia przesłanki zawartej w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego, czyli  braku możliwości ustalenia danej okoliczności na podstawie innego dowodu. Rzeczą oczywistą jest, iż w zaistniałym stanie faktycznym w sposób niedopuszczalny próbował uzyskać dowód z zeznań doradcy podatkowego na okoliczność czynności doradztwa podatkowego wykonywanych na rzecz mocodawcy.

Ryszard Małkiewicz
doradca podatkowy

Marcin Hermanowski
aplikant doradcy podatkowego

Ryszard Małkiewicz, doradca podatkowy
Marcin Hermanowski, aplikant doradcy podatkowego
Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA