REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w rachunkowości nie zakończą kryzysu

Agnieszka Pokojska
Agnieszka Pokojska

REKLAMA

Przywódcy największych gospodarek w Europie chcą zmian w rachunkowości banków. Wycena aktywów według wartości rynkowej powoduje destabilizację sektora bankowego. Według ekspertów kryzysowi winni są nieuczciwi ludzie, nie rachunkowość jako system.

W związku z kryzysem, który dotknął sektor finansowy, prezydent Francji Nicolas Sarkozy wraz z przywódcami Niemiec, Wielkiej Brytanii i Włoch postulują zmianę przepisów dotyczących zasad rachunowości banków. W przyszłości miałoby to zapobiec podobnym kryzysom, jak ten, z którym borykają się dziś banki w Stanach Zjednoczonych i Europie. Jako przyczyna złej sytuacji wskazywana jest zasada market-to-market, czyli wycena oparta na wartościach rynkowych. Znaczny spadek cen rynkowych aktywów opartych na hipotece bezpośrednio wpływa na niekorzystny obraz sytuacji majątkowej przedstawionej w sprawozdaniach finansowych banków. Czy jednak za obecną sytuację można winić zasady ewidencji księgowej? Eksperci z taką oceną się nie zgadzają.

Autopromocja

Według prof. Aldony Kameli-Sowińskiej, rektora Wyższej Szkoły Handlu i Rachunkowości w Poznaniu, obecny kryzys nie jest wynikiem wad w rachunkowości czy nieprawidłowych metod wyceny.

- Rachunkowość jest bez zarzutu - podkreśla nasza rozmówczyni. Amerykańskie i Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) są przygotowane do ewidencji i odzwierciedlania rzeczywistości. Według eksperta wina leży po stronie ludzi, braku ich uczciwości lub wiedzy. MSR są tak elastyczne, że w wielu przypadkach pozwalają użyć stosownej do rzeczywistości metody wyceny. Jednak w określonych przypadkach nie ma innych metod pokazania wartości niż wartość rynkowa. W przypadku banków są jednak takie instrumenty, jak obowiązkowe rezerwy.

- Za kryzys finansowy odpowiadają analitycy finansowi, księgowi, dyrektorzy finansowi i audytorzy, a nie rachunkowość jako system - podkreśla Aldona Kamela-Sowińska.

Również zdaniem prof. Gertrudy Świderskiej, prezesa Mac Auditor, kierownika Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH, próba poszukiwania wpływu stosowanych zasad rachunkowości na kryzys finansowy nie znajduje uzasadnienia. Obecnie instytucje finansowe wydzielają cztery portfele aktywów finansowych. Dwa z nich: aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności oraz pożyczki i wierzytelności są wyceniane według skorygowanej ceny nabycia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Dwa pozostałe, tj. aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik oraz dostępne do sprzedaży, są wyceniane według wartości godziwej - twierdzi rozmówczyni.

Równoległe występowanie kilku metod wyceny może powodować, że te same instrumenty finansowe będą wyceniane inaczej w różnych podmiotach lub nawet w tych samych podmiotach (ze względu na intencję nabywcy lub możliwość opcji wartości godziwej), co powoduje niższą porównywalność sprawozdania finansowego.

- Wątpliwe, aby zmiany w zakresie rachunkowości wpłynęły na zapobieganie kryzysom finansowym o różnych podłożach - dodaje dr Wojciech Więcław, biegły rewident w Mac Auditor, adiunkt w Katedrze Rachunkowości Menedżerskiej SGH. Podkreśla, że ewentualne zmiany mogą jedynie przyspieszyć lub opóźnić dostarczenie właściwej informacji o sytuacji finansowej instytucji finansowych. Dostarczenie informacji o charakterze predykcyjnym o sytuacji podmiotu może jednak ułatwić jego uratowanie lub zapobiec negatywnym tendencjom.

Niebezpieczne pozycje w bilansie

Na jakie pozycje powinno się szczególnie zwracać uwagę przy analizie sytuacji finansowej banków?

- Wydaje się, że szczególne znaczenie ma jakość portfela kredytowego oraz skala wykorzystania instrumentów o dużym ryzyku - w tym instrumentów pochodnych, ale także akcji i jednostek uczestnictwa - wyjaśnia Wojciech Więcław.

Zwodnicza rachunkowość

Z kolei prof. Elżbieta Mączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, podstaw kryzysu dopatruje się m.in. w rachunkowości kreatywnej, a dokładnie rachunkowości defraudacyjnej.

- Widzę związki między nowymi produktami finansowymi, które spowodowały bańkę spekulacyjną na rynku nieruchomości a nowymi produktami, nowymi rozwiązaniami w rachunkowości, które stają się coraz bardziej skomplikowane i niezrozumiałe - twierdzi nasza rozmówczyni. Zwraca uwagę na pracę Josepha Stiglitza, który w 2001 roku otrzymał Nagrodę Nobla za analizę problemu asymetrii informacji w gospodarce. Noblista w swej książce - Szalone lata dziewięćdziesiąte, wskazuje na zwodniczość rachunkowości oraz wynikające z tego zagrożenia gospodarcze i społeczne. Podkreśla, że sprawozdania finansowe przedsiębiorstw stają się coraz bardziej skomplikowane, a przez to mało przejrzyste, co sprzyja różnego rodzaju manipulacjom księgowym. Pokazuje również wielkie możliwości ukształtowania wyniku finansowego powstałe w związku z nadmierną złożonością rachunkowości.

 

Według Elżbiety Mączyńskiej, kryzys doprowadził m.in. do kompromitacji niektórych firm ratingowych. Instytucje te nadawały oceny firmom, które niedługo po tym upadały.

- Można zatem przypuszczać, że jedną z przyczyn obecnej sytuacji jest coraz mniej przejrzysta rachunkowość - uważa ekspert. W związku z tym w coraz bardziej złożonej rachunkowości zaczynają się gubić nawet urzędy nadzoru.

Z drugiej strony - według prezes PTE - problemem jest fakt, że w praktyce firmę audytorską, czyli firmę, która ocenia prawidłowość sprawozdań finansowych, wybiera i opłaca oceniany, tj. zarząd. Dlatego też nie można wykluczyć, że firmy audytorskie, obawiając się utraty intratnych zleceń na audyt, nie mają dostatecznie silnych bodźców do wnikliwych analiz oraz ocen i nie dostrzegają w porę symptomów nieprawidłowości albo wręcz przymykają na nie oko.

Biegli rewidenci

Powstaje więc pytanie, kto zapłaci za nieprawidłowe stosowanie zasad rachunkowości. Czy powtórzy się kryzys zaufania do sprawozdawczości, który był konsekwencją skandalu z Enronem. Wówczas z rynku znikła duża firma audytorska Arthur Andersen.

Dziś nie sposób zaś nie zauważyć, że z bankami ze Stanów Zjednoczonych (np. upadły Washington Mutual), które są w złej sytuacji finansowej, powiązane są firmy audytorskie z wielkiej czwórki.

Według Aldony Kameli-Sowińskiej możliwy jest kolejny skandal. Ekspert zwraca uwagę, że audytorzy podpisywali się pod sprawozdaniami finansowymi banków, potwierdzając ich prawidłowość i dobrą sytuację finansową. Natomiast po upływie pół roku okazuje się, że banki mają bilionowe straty.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wartość godziwa

Agnieszka Pokojska

agnieszka.pokojska@infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    REKLAMA