REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady wypłaty wynagrodzenia

Zasady wypłaty wynagrodzenia
Zasady wypłaty wynagrodzenia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Płaca korzysta ze szczególnej ochrony prawnej. Odpowiednikiem praw pracownika w tym zakresie jest ciążący na pracodawcy obowiązek prawidłowej wypłaty wynagrodzenia. Obowiązek ten został dość szeroko unormowany. Obejmuje on przede wszystkim wypłatę wynagrodzenia w odpowiedniej wysokości i formie, we właściwym terminie i miejscu.

Termin wypłaty wynagrodzenia

Termin wypłaty wynagrodzenia to wyznaczony pracodawcy dzień spełnienia świadczenia czyli wypłaty pracownikom ich zarobku.

Autopromocja

Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i z góry ustalonym terminie.

Termin wynagrodzenia powinien być przede wszystkim uregulowany w układzie zbiorowym, regulaminie pracy, wynagradzania lub innych zakładowych aktach. W przypadku nieobowiązywania powyższych aktów, pracodawca powinien poinformować na piśmie o terminie wypłaty wynagrodzenia w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę (art. 29 § 3 k.p.).

Z tego obowiązku pracodawca będzie zwolniony, jeśli termin wypłaty został określony przez strony w umowie. Istotne jest by termin ten był wyznaczony z góry i był stały, co ułatwia pracownikowi dysponowanie swoim zarobkiem. Określenie terminu wypłaty powinno jednoznacznie wskazywać w każdym układzie kalendarzowym dzień wymagalności roszczenia o wynagrodzenie.

Częstotliwość wypłaty

Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 17 grudnia 1996 r., II UKN 32/96) potwierdził nakaz cykliczności, stwierdzając, że wypłata wynagrodzenia powinna następować przynajmniej raz w miesiącu, za wyjątkiem składników płacy przysługujących za dłuższe okresy. Pracodawca nie może wypłacać wynagrodzenia rzadziej niż raz w miesiącu, wyznaczony okres miesięczny jest maksymalnym terminem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dopuszczalne jest natomiast stosowanie okresów krótszych. Jeśli wynagrodzenie wypłacane jest częściej niż raz w miesiącu, możliwe jest ustalenie w układzie zbiorowym lub regulaminie pracy okresu potrzebnego pracodawcy do obliczenia pełnej wysokości zarobku.

Przyjmuje się, że większa częstotliwość dokonywania wypłat jest dla pracownika korzystna, więc nie jest konieczne przesuwanie w takiej sytuacji terminu wypłaty specjalną regulacją, gdy jego wysokość ustalana jest w oparciu o wydajność pracy. B. Wagner postuluje, by nie zakładać z góry korzyści płynących dla pracownika z wypłacania wynagrodzenia częściej niż raz w miesiącu, a indywidualnie oceniać tę okoliczność, przy uwzględnieniu obiektywnych kryteriów, jak np. wysokość wynagrodzenia, sytuacja rodzinna i finansowa pracownika. Bezsporny pozostaje jednak wymóg korzystnej dla pracownika regulacji.

Wypłata wynagrodzenia „z dołu”

Zgodnie z § 2 art. 85 k.p. wynagrodzenie płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca. Wynagrodzenie stanowi ekwiwalent za świadczoną pracę, zatem zasadne jest przyjęcie jego wypłacania z dołu. Przepisy szczególne przewidują niekiedy korzystniejsze od kodeksowych terminy wypłaty wynagrodzeń. Dopuszczalne jest zawarcie w umowie o pracę zapisu o wypłacaniu zarobku z góry.

Zasada niezwłocznego wypłacania zarobku nakłada na pracodawcę obowiązek dokonania wypłaty pensji niezwłocznie po zakończeniu miesiąca, z możliwością przesunięcia terminu wypłaty maksymalnie o 10 dni. Przesunięcie jest dopuszczalne jedynie w przypadku ustalania wysokości wynagrodzenia na podstawie wydajności pracy. Gdy wynagrodzenie ustalone jest na stałym poziomie miesięcznym, pracodawca nie potrzebuje czasu na obliczenie jego wysokości. Nakaz niezwłocznego wypłacenia wynagrodzenia w takim przypadku powinien być rozumiany jako obowiązek dokonania wypłaty na koniec miesiąca. Przepis § 3 art. 85 kodeksu stanowi natomiast, że w przypadku, gdy ustalony dzień wypłaty jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie należy wypłacić w dniu poprzedzającym.

W sytuacji, gdy dodatkowe składniki wynagrodzenia przysługują za okresy dłuższe niż miesiąc, np. tzw. trzynastka, premie roczne, płatne są z dołu w terminach ustalonych przepisami płacowymi lub postanowieniami które je regulują. Terminy ich wypłaty nie muszą się zatem pokrywać z terminem nabycia do nich prawa.

Czas wypłaty

Przepis art. 86 § 1 k.p. zawiera zobowiązanie pracodawcy do wypłaty wynagrodzenia w miejscu i czasie określonym w regulaminie pracy lub innych przepisach prawa pracy. Strony stosunku pracy mogą je określić inaczej. Pracodawcy niezobowiązani do wydania powyższych aktów mogą ten obowiązek realizować w zasadzie w dowolnej formie – wybrać formę regulaminową, ustalać te warunki w umowie o pracę, bądź kształtować jednostronnie i w ciągu maksymalnie 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę przedstawić na piśmie pracownikowi (art. 29 § 3 k.p.).

Czas wypłaty wynagrodzenia to pora, w której pracownik może wypłacić lub pobrać należną wypłatę. Powinien on przypadać w czasie wolnym od pracy, a nie w godzinach pracy, by pracownik mógł swobodnie pobrać należność. Czas podjęcia zapłaty nie jest zakwalifikowany jako przerwa wliczana do czasu pracy, nie jest też odpłatnym zwolnieniem z obowiązku wykonywania pracy. W praktyce jednak najczęściej pora wypłaty wynagrodzenia przypada na czas pracy pracownika. Taki stan należy uznać za płatne zwolnienie pracownika z wykonywania pracy na okres potrzebny do pobrania zarobku.

Pracodawca może wskazać konkretną godzinę wypłaty wynagrodzenia, np. 12.00, 13.30 lub ograniczyć się do stwierdzenia, że wynagrodzenie wypłacane jest w danym dniu do określonej pory. O wyznaczonej porze suma odpowiadająca wysokości wynagrodzenia powinna być już przygotowana i dostępna dla pracownika. W przypadku nieokreślenia pory wypłaty wynagrodzenia przyjmuje się, że jest to cały dzień kalendarzowy przypadający na termin wypłaty, a więc nie godziny działania zakładu pracy, a cała doba.

Miejsce wypłaty

Przez miejsce wypłaty wynagrodzenia rozumie się wyodrębnioną fizycznie część powierzchni, skąd pracownik może pobrać wynagrodzenie. Może być to odrębne pomieszczenie, lokal, wydzielony obszar lub nawet fragment wolnej przestrzeni w terenie. Gdy nie wskazano miejsca wypłaty wynagrodzenia, zostanie ono ustalone zgodnie z art. 454 k.c., a więc będzie to przede wszystkim miejsce wynikające z właściwości zobowiązania.

Za takie uznaje się miejsce świadczenia pracy, więc w pierwszej kolejności będzie nim siedziba pracodawcy. W sytuacji stałego wykonywania pracy poza nią, miejscem wypłaty należnego pracownikowi wynagrodzenia będzie miejsce świadczenia pracy.  Pracodawca nie jest zobowiązany przesyłać na adres pracownika niepodjętego przez niego wynagrodzenia. Sytuacja wypłaty wynagrodzenia w miejscu zamieszkania pracownika może mieć miejsce w razie wypłaty zarobku po ustaniu stosunku pracy.

Forma pieniężna wynagrodzenia

Przepis 86 § 2 k.p. formułuje zasadę wypłaty w pieniądzu wynagrodzenia, stanowiąc, że wypłata wynagrodzenia dokonywana jest w formie pieniężnej, a częściowe spełnienie tego świadczenia w innej postaci jest dopuszczalne jedynie, gdy zostało to przewidziane ustawą lub układem zbiorowym pracy.

Przez formę pieniężną wynagrodzenia rozumie się wyrażenie jego wysokości w pieniądzu, np. 3000 zł, a nie jako jeden samochód bądź tona węgla. Wyrażony w polskim pieniądzu zarobek może być wypłacony w formie gotówkowej, np. w kasie zakładu pracy, lub bezgotówkowej, np. przekazem pocztowym, przelewem bankowym.

W formie innej niż pieniężna możliwe jest wypłacenie tylko części wynagrodzenia, nigdy całego. Nie ma za to żadnych przeszkód, by dodatkowe świadczenia przysługujące poza wynagrodzeniem były udzielane pracownikowi w innej postaci, jak np. prawo korzystania z telefonu służbowego prywatnie, upominki dla pracowników, podarowanie produkowanych towarów poza należnym wynagrodzeniem. Należy odróżnić świadczenia w naturze udzielane z samego tylko tytułu zatrudnienia a nie jako część płacy od składników wynagrodzenia wypłacanych w formie niepieniężnej. Wątpliwości co do charakteru świadczenia powinno być ustalane indywidualnie.

Zarobek wypłacany w naturze nie może stanowić większości zarobku i może mieć wyłącznie uzupełniający charakter. Ustalenie składników niepieniężnych w wysokości przekraczającej wartość wynagrodzenia pieniężnego należałoby uznać za obejście prawa. Nawet w przypadku układowej regulacji takiego stosunku składników pracownik może powoływać się na sprzeczność tych postanowień układu z art. 86 § 2 k.p. i domagać się pieniężnej formy.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Leasing - Raport INFOR - PDF

Emerytury - Raporty INFOR - PDF

PDF - Podróże służbowe - Raporty INFOR

Wypłata wynagrodzenia w polskiej walucie

Zobowiązania pieniężne na terytorium RP mogą być wyrażane tylko w polskim pieniądzu. Istnieją liczne wyjątki od powyższej zasady w prawie dewizowym. Przede wszystkim dokonywanie wypłaty wynagrodzenia w obcej walucie będzie mieć miejsce w przypadku świadczenia należnego za pracę wykonywaną za granicą. W przypadku delegacji pracownika za granicę należy określić rodzaj waluty, w jakiej ustalone i wypłacone będzie wynagrodzenie. B. Wagner wprost podważa przyznanie zasadzie walutowości rangi powszechnej reguły, szczególnie w obliczu przynależności Polski do Unii Europejskiej.

Wypłata gotówkowa

Przepis art. 86 § 3 k.p. ustanawia zasadę wypłaty wynagrodzenia w gotówce, stanowiąc, że wynagrodzenie wypłaca się do rąk pracownika, a w inny sposób tylko wtedy, gdy stanowi tak układ zbiorowy lub pracownik uprzednio wyrazi na to pisemną zgodę.

Na gruncie prawa polskiego możliwa jest gotówkowa i bezgotówkowa zapłata należnego świadczenia. Wśród bezgotówkowych - przelew na konto bankowe. Nie mogą być za to traktowane jako pieniądz weksle, czeki, akcje, obligacje i inne papiery wartościowe. Dopuszczalnymi sposobami wypłaty wynagrodzenia są natomiast przekaz pocztowy i przelew bankowy.

Pracownik powinien wyrazić zgodę na bezgotówkową wypłatę wynagrodzenia przed jej dokonaniem i może w każdym czasie ją cofnąć, bądź dokonywać zmian. Wymóg uzyskania pisemnej zgody ma charakter ściśle obowiązujący. Pisemna zgoda, a tym samym upoważnienie pracodawcy do wypłaty zarobku w innej formie, powinna zostać dołączona do dokumentów pracownika.


Należy pamiętać, że zastosowanie innej formy wypłaty wynagrodzenia wymaga od pracodawcy dodatkowej staranności. Powinien wcześniej przesłać odpowiednią sumę pieniężną, by w ustalonym terminie wypłaty wynagrodzenia pracownik mógł je podjąć i nim dysponować. W innym razie nie dochowany zostanie ustalony termin wypłaty. Pracodawca nie ma obowiązku dostarczania pracownikowi zarobku do jego miejsca zamieszkania, jeśli nie pobrał on właściwie przygotowanego wynagrodzenia. Może to uczynić, np. drogą przekazu pocztowego, jednak wtedy ponosi ryzyko związane z utratą lub wypłaceniem pieniędzy osobie nieuprawnionej.

Wypłacenie wynagrodzenia niewłaściwej osobie nie zwalnia pracodawcy z obowiązku spełnienia świadczenia i nie skutkuje wygaśnięciem jego zobowiązania. Należy rozróżnić dwie sytuacje: kiedy pracownik zostaje faktycznie pozbawiony swojego zarobku przez błędne wydanie go osobie trzeciej oraz gdy uzyskuje od tej osoby swoją płacę lub jej część.

W pierwszym przypadku nieskorzystania z wynagrodzenia ma prawo żądać jego wypłaty od pracodawcy, a nie od osoby trzeciej, zaś pracodawca chcąc odzyskać wypłaconą sumę może domagać się jej zwrotu od osoby nieuprawnionej. Ponadto pracodawca zazwyczaj będzie pozostawał w zwłoce, więc pracownik może domagać się odsetek, a także, jeśli poniósł szkodę, ma prawo żądać jej naprawienia. Obciąża go udowodnienie poniesienia szkody i związku przyczynowego między stratą a zwłoką pracodawcy.

W drugiej sytuacji, skorzystania z płacy, pracownik może potwierdzić odebranie wynagrodzenia od osoby nieuprawnionej (art. 452 w zw. z art. 300 k.p.). Pracodawca jest zwolniony z obowiązku spełnienia świadczenia w takim zakresie, w jakim pracownik skorzystał z wynagrodzenia.

To na pracodawcy spoczywa ciężar dowodu w zakresie prawidłowej wypłaty wynagrodzenia – art. 6 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

Ilona Stefaniak

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA