REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Roszczenie o naprawienie szkody z powodu pogorszenia rzeczy - służebność przesyłu

inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 8 września 2011 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę, w której uznał, że właścicielowi nieruchomości nie przysługuje wobec nieuprawnionego posiadacza służebności przesyłu roszczenie o naprawienie szkody z powodu obniżenia jej wartości, związanego z normalnym korzystaniem z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści takiej służebności (sygn. akt III CZP 43/11).


W omawianej uchwale SN odniósł się do istotnego zagadnienia, sprowadzającego się do odpowiedzi na pytanie, czy właścicielowi nieruchomości przysługuje w stosunku do posiadacza zależnego nieruchomości w złej wierze, które to posiadanie odpowiada służebności przesyłu, roszczenie o naprawienie szkody z powodu pogorszenia rzeczy?

Autopromocja

W stanie faktycznym sprawy na nieruchomości powódki wybudowane zostały urządzenia elektroenergetyczne (linie wraz ze słupami i stacją transformatorową), z których usytuowaniem wiąże się konieczność istnienia strefy ochronnej, co znacząco ograniczyło możliwość zagospodarowania przedmiotowej nieruchomości. Pozwana, ani jej poprzednicy prawni nie posiadali jakiegokolwiek tytułu prawnego do nieruchomości powódki, jednak w zakresie odpowiadającym treści służebności byli jej posiadaczami, choć było to posiadanie w złej wierze. Sąd Rejonowy wydał w tej sprawie wyrok zasądzając na rzecz powódki kwotę 31 238 zł wraz z odsetkami za utratę wartości rynkowej działek, w związku ze zbudowaniem na nich infrastruktury służącej do przesyłu energii elektrycznej. Sąd pierwszej instancji stwierdził w wyroku, że usytuowanie bez zgody powódki urządzeń przesyłowych na jej nieruchomości doprowadziło do spadku wartości rynkowej przedmiotowej nieruchomości, a w konsekwencji do pogorszenia rzeczy.

Natomiast zdaniem sądu drugiej instancji zasadność roszczenia o naprawienie szkody z tytułu pogorszenia rzeczy należy oceniać ze względu na „cechę trwałości i nieodwracalności” stanu pogarszającego daną rzecz, o której można mówić tylko w przypadku gdy właściciel nie może żądać od posiadacza przywrócenia stanu zgodnego z prawem. Sąd drugiej instancji przychylił się do stanowiska, że odpowiednie stosowanie przepisów do stanu faktycznego, w którym mamy do czynienia z korzystaniem z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności przesyłu, oznacza ograniczenie roszczeń jedynie do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy.

Rozpatrując niniejsze zagadnienie, SN w pierwszej kolejności wskazał, że roszczenie o naprawienie szkody za pogorszenie rzeczy przysługuje właścicielowi w przypadku, gdy działania lub zaniechania posiadacza prowadzą do obniżenia wartości użytkowej lub ekonomicznej rzeczy. Ponadto posiadacz w złej wierze odpowiada również za przypadkowe uszkodzenie lub utratę rzeczy, jednak wyłącznie do wartości rzeczy.

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powołując się na literaturę i dotychczasowe orzecznictwo, SN wskazał, że szkoda polegająca na zmniejszeniu wartości nieruchomości występuje jedynie wtedy, gdy obniżenie wartości nieruchomości ma trwały i nieodwracalny charakter. Jednocześnie, nie można dokonać właściwej oceny trwałości zaistniałego stanu pogorszenia, w sytuacji gdy właściciel ma możliwość wystąpienia z roszczeniem negatoryjnym doprowadzając w konsekwencji do przywrócenia stanu zgodnego z prawem. W tym wypadku przywrócenie stanu zgodnego z prawem wiąże się zazwyczaj z uzyskaniem przez przedsiębiorstwo energetyczne tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, co wiąże się bezpośrednio z obowiązkiem zapłaty na rzecz właściciela stosownego ekwiwalentu, wykluczającego możliwość wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym.

SN przywołał i podzielił zdanie judykatury, w którym przedstawiono pogląd, że nie można uznać za pogorszenie rzeczy takiego zmniejszenia jej wartości, które podlega kompensacji z racji wynagrodzenia za korzystanie z tej rzeczy.

Analizując stan faktyczny i prawny w przedmiotowej sprawie SN wskazał ostatecznie, że pogorszenie nieruchomości, wynikłe z wybudowania na niej urządzeń elektroenergetycznych jest rekompensowane poprzez świadczenie, jakie właściciel może uzyskać w związku z obciążeniem jego prawa służebnością przesyłu. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu powinno równoważyć wszelki uszczerbek związany z trwałym obciążeniem nieruchomości.

Podsumowując, omówiona uchwała SN ma praktyczne znaczenie dla właścicieli nieruchomości, na których bez ich zgody umieszczone zostały urządzenia przesyłowe. SN jasno wskazał, że w takim przypadku właścicielowi przysługuje w pierwszej kolejności roszczenie o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem, które powinno zrekompensować wszelkie szkody związane z obciążeniem nieruchomości. Właściciele nieruchomości nie mogą w takim przypadku skutecznie dochodzić naprawienia szkody z powodu obniżenia wartości tej nieruchomości w związku z normalnym korzystaniem z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności przesyłu. Zdaniem SN, roszczenie o naprawienie szkody z tytułu pogorszenia rzeczy jest zasadne w przypadku kiedy pogorszenie to łączy się z nieprawidłowym korzystaniem z danej rzeczy, np. w sytuacji kiedy wskutek pożaru wywołanego awarią instalacji elektrycznej zniszczeniu uległy części składowe gruntu: budynek, roślinność itp.

Marta Musioł, młodszy prawnik

Patrycja Dzięgielewska, aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Opłaty za jednorazowe opakowania plastikowe do żywności - rozliczenia VAT, CIT i PIT w 2024 roku [wyjaśnienia Ministerstwa Finansów]

    W komunikacie z 28 marca 2024 r. Ministerstwo Finansów udzieliło wyjaśnień odnośnie zasad rozliczania opłat pobieranych z tytułu sprzedaży opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje lub żywność na gruncie VAT oraz podatków dochodowych. Komunikat ten nie ma formalnego statusu interpretacji podatkowej ani objaśnień podatkowych.

    Tabela kursów średnich NBP z 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona przez NBP 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]. Jaki dzisiaj kurs euro? Jakie zmiany w kursach walut?

    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    REKLAMA