REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe

EMPIRIUM Jaroń Klęczar spółka cywilna
DORADCY PODATKOWI I RADCOWIE PRAWNI
Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe /Fot. Fotolia
Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zmiana realiów rynkowych wywołana światową pandemią COVID-19 w wielu przypadkach będzie wiązać się z koniecznością rewizji uzgodnień biznesowych w grupach kapitałowych. Odzwierciedleniem obrotu towarowego i usługowego między powiązanymi jednostkami jest dokumentacja TP sporządzana zgodnie z przepisami CIT. Nie wszyscy przedsiębiorcy są świadomi, że korekta cen transferowych może również wpływać na rozliczenie VAT oraz wymiar należności celnych.

Korekta cen transferowych musi mieć uzasadnienie biznesowe

Popularnym modelem współpracy w wielu grupach kapitałowych jest pełnienie przez lokalną spółkę zależną roli producenta kontraktowego lub dystrybutora o ograniczonym ryzyku. Podmiot taki na zlecenie spółki-matki (centrali) wytwarzając i sprzedając np. na terenie Polski, otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie pokrywające koszty oraz zapewniającą mu zysk marżę. Praktykowany model biznesowy stanowi podstawę do sporządzenia wymaganej przepisami CIT dokumentacji cen transferowych (TP), która potwierdza, że ustalone między powiązanymi podmiotami warunki transakcji odpowiadają tym, jakie przyjęłyby w relacjach gospodarczych niezależne jednostki.

Autopromocja

Biorąc pod uwagę, że spowolnienie gospodarcze wywołane epidemią koronawirusa niewątpliwie wpływa na wysokość obrotów, skalę produkcji, utrudnia zbyt towarów i obniża zapotrzebowanie na usługi spółek z grupy, znaczącej zmianie ulegnie w konsekwencji rentowność całego biznesu. Należy spodziewać się, że w takiej sytuacji pryncypał, na rzecz którego lokalny partner np. produkuje towary, dokona rewizji poziomu dotychczas wypłacanej mu marży i zechce dostosować jej wysokość do aktualnego poziomu rynkowego. Nie można wykluczyć, że w trudnej sytuacji gospodarczej podmiot dominujący zechce pójść jeszcze dalej, decydując o czasowym niewypłacaniu marży z tytułu usług świadczonych na jego rzecz przez zależny podmiot powiązany. W takiej sytuacji dotychczas stosowane w grupie ceny transferowe i sporządzona w związku z nimi dokumentacja TP będą musiały zostać zmienione z uwagi na ich nieadekwatność w świetle cen praktykowanych w obrocie rynkowym.

Fiskus będzie kontrolował „rynkowość” korekty TP

W powyższej sytuacji rewizja cen transferowych może zostać zakwestionowana przez organy podatkowe, które mogą uznać, że ustawowe przesłanki korekty cen transferowych nie zostały spełnione. Jest ona bowiem możliwa m.in. w przypadku, gdy w transakcjach między powiązanymi jednostkami ustalone zostały zasady jakie przyjęłyby podmioty niepozostające w takich relacjach, jak również istotnej zmianie uległy okoliczności gospodarcze skutkujące koniecznością zapewnienia zgodności przyjętych cen transferowych z realiami rynkowymi. W wypadku sporu z fiskusem podatnik będzie musiał wykazać, że w istocie doszło do takiej szczególnej zmiany okoliczności, co niewątpliwie w wielu sytuacjach może być kwestią ocenną, niepoddającą się wymiernym kryteriom. Stosowany poziom cen transferowych, odpowiadający realiom rynkowym, musi „bronić się” natomiast przez cały okres rozliczeniowy, za który sporządzona została dokumentacja TP.

Kontrolujący mogą również argumentować, że to centrala, jako podmiot gromadzący w ubiegłych latach zyski na transakcjach z powiązanymi podmiotami powinna ponieść ciężar i ryzyko zmiany realiów gospodarczych, a nie przerzucać je na kontraktora np. poprzez ograniczenie lub wyłączenie należnej mu marży. Nie można także wykluczyć zarzutu, że ustalona w ramach benchmarkingu zmiana poziomu cen rynkowych powinna zostać uwzględniona dopiero dla potrzeb ustalania cen transferowych za przyszłe okresy. Z tego względu kwestia utrzymania poziomu rynkowego cen stosowanych w relacjach z powiązanymi kontrahentami za cały rok jest niezmiernie istotna. Aby uniknąć dotkliwych konsekwencji w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego oraz sankcji karnoskarbowych, poziom cen transferowych przyjętych między podmiotami powiązanymi musi zostać poparty wnikliwą analizą ekonomiczną oraz biznesowym uzasadnieniem. Trzeba zadbać o wykazanie rynkowego charakteru transakcji, m.in. należycie przedstawiając przesłanki przemawiające za rewizją dotychczas stosowanego poziomu cen. Z perspektywy zobowiązań podatkowych, ale również odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe kluczowe znaczenie ma realizacja obowiązków z zakresu TP z zachowaniem należytej staranności i zgodnie z najlepszą posiadaną wiedzą.

Ceny transferowe a sankcje karnoskarbowe wobec osób odpowiedzialnych

Jakkolwiek dokumentacja TP ma fundamentalne znaczenie z punktu widzenia rozliczeń podatkowych zobowiązanego podmiotu, należy również zwrócić uwagę na możliwe konsekwencje, w tym karnoskarbowe, grożące osobom fizycznym reprezentującym spółkę i zajmującym się jej sprawami finansowymi. W świetle Kodeksu karnego skarbowego zarządzający spółką, ale także m.in. księgowi i dyrektorzy finansowi mogą odpowiadać za nieprawidłowości związane z korektą cen transferowych skutkujące zaniżeniem i narażeniem na uszczuplenie należnego podatku. Biorąc pod uwagę, że podmioty zobowiązane do posiadania dokumentacji TP mają także obowiązek składać oświadczenie o jej sporządzeniu z uwzględnieniem warunków rynkowych, nie można w praktyce wykluczyć odpowiedzialności za poświadczenie uwzględnionych w nim informacji w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Celem ograniczenia ryzyka z tytułu odpowiedzialności karnoskarbowej w omawianym zakresie, należy podjąć działania, które wykażą zasadność korekty stosowanych cen transferowych. W przypadku, gdy zmiana ustaleń biznesowych zostanie spółce narzucona przez centralę, trzeba pamiętać o udokumentowaniu należytej staranności członków zarządu, w tym ich aktywnego udziału w uzgodnieniach z pryncypałem. Dobrym rozwiązaniem będzie z pewnością przeprowadzenie niezależnej, odrębnej od dokonanej na poziomie spółki dominującej, analizy porównawczej potwierdzającej rynkowy poziom korekty TP z perspektywy lokalnej. Celem podjętych działań powinno być zgromadzenie dokumentacji w postaci defence file, stanowiącym materiał dowodowy i zbiór argumentów na wypadek sporu z fiskusem dotyczącym obowiązków z zakresu TP.

Wyrównanie dochodowości rodzi problemy w VAT

Problematyka cen transferowych powszechnie kojarzy się z kalkulacją podatku dochodowego i niewątpliwie w tym zakresie wywołuje najistotniejsze skutki. Nie wszyscy podatnicy zdają sobie jednak sprawę, że korekta dochodowości w obrocie z powiązanymi podmiotami, odzwierciedlająca ustalony w polityce TP poziom zyskowności transakcji (ang. TP adjustment, true-up),  może wpływać także na ich rozliczenia VAT. Zasady wyrównywania dochodowości są zazwyczaj uregulowane w umowie obowiązującej w danej grupie, a celem takiego TP adjustment jest dostosowanie na koniec okresu rozliczeniowego cen, stosowanych przez pryncypała np. wobec dystrybutora, do poziomu marży (dochodowości) określonego w przyjętej polityce cen transferowych.

W takiej sytuacji pojawia się wątpliwość, czy wyrównanie będzie skutkować obowiązkiem korekty należnego VAT i jakie konsekwencje grożą podatnikom, którzy nie uwzględnią korekty dochodowości w podstawie opodatkowania VAT. Nie jest też jasne, czy TP adjustment powinien być traktowany na gruncie VAT jako osobna dostawa towarów lub świadczenie usług, a jeśli tak, to czy i w jakim okresie należałoby takie zdarzenie udokumentować fakturą VAT.

Potencjalne skutki niedokonania w takiej sytuacji korekty będą  odmienne w zależności od tego, czy TP adjustment dokonany będzie in plus czy in minus, a także czy wyrównanie dochodowości polegać będzie na zmianie cen towarów i usług lub jedynie na dokonaniu stosownych przepływów pieniężnych. W przypadku korekty in plus polegającej na korekcie cen, bez jednoczesnej korekty rozliczenia VAT, nabywca towarów i usług naraża się na zakwestionowanie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonanych nabyć, z kolei w przypadku wyrównania dochodowości w postaci przepływu pieniężnego, dostawca może spotkać się z zarzutem zaniżenia obrotu z tytułu dokonanej dostawy towaru lub świadczenia usługi. Na zasadzie lustrzanego odbicia, w sytuacji korekty in minus polegającej na obniżeniu ceny, bez korekty VAT, pojawia się ryzyko zaniżenia obrotu przez dostawcę, a z kolei w razie rozliczenia w formie przepływu pieniężnego nabywca może nie mieć z tego tytułu prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Przedstawiony problem nie doczekał się szerszego omówienia w rozstrzygnięciach sądów administracyjnych i organów podatkowych, a tym samym brak jest ugruntowanego, konsekwentnego stanowiska, co do traktowania korekt dochodowości dla celów VAT. Tytułem przykładu można wskazać wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 listopada 2018 r. (sygn. III SA/Wa 340/18), w którym skład orzekający wskazał, iż gdyby nie uwzględniać wyrównania dla celów VAT, to stosowana marża pozostawałaby niejako poza opodatkowaniem. WSA podkreślił jednocześnie, że dla definitywnego rozstrzygnięcia tej kwestii konieczna jest analiza konkretnych postanowień umownych łączących kontrahentów w grupie. Kwestia ta nadal będzie zatem budzić wątpliwości w praktyce, a skutki podatkowe stosowanego modelu biznesowego powinny zostać potwierdzone w drodze interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS.

TP adjustment a należności celne

Wartość celna towaru, określona w zgłoszeniu celnym i stanowiąca podstawę kalkulacji należności celnych z tytułu importu towarów nie może być dowolnie korygowana przez dokonującego zgłoszenia. Z drugiej strony najczęściej stosowanym sposobem obliczania cła jest metoda wartości transakcyjnej obejmującej ceną towaru i wszystkie opłaty związane z zakupem. Biorąc zatem pod uwagę, że wartość celna powinna uwzględniać cenę faktycznie zapłaconą lub należną za towary, a zatem cenę ostateczną, wydaje się, że korekta dochodowości do poziomu założonego w polityce TP powinna mieć również wpływ na wysokość należności celnych od importowanych towarów.

Omawiana kwestia z pewnością wymaga rozważenia, gdyż w przypadku zidentyfikowania przez organ celno-skarbowy,  iż cena towaru po wyrównaniu dochodowości jest wyższa, niż przyjęta dla celów kalkulacji jego wartości celnej, importer może być zobowiązany do uiszczenia zaległo cła oraz VAT importowego wraz z odsetkami. Nie można również wykluczyć w takim przypadku zarzutu zaniżenia wartości celnej, a w konsekwencji odpowiedzialności karnoskarbowej z tego tytułu.

Uzyskanie zwrotu nadpłaconych należności na skutek korekty dochodowości in minus może okazać się natomiast niewątpliwie wyzwaniem w relacjach z organami celnymi i podatkowymi. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę, że postępowania w tym zakresie należy wszcząć osobno w stosunku do poszczególnych transakcji importowych, a uzyskanie zwrotu całej nadpłaty w jednej, zbiorczej procedurze jest mało prawdopodobne. Jednak z uwagi na brak ukształtowanej praktyki administracji celnej odnośnie traktowania TP adjustment, niewątpliwie warto podjąć w tym zakresie dialog z organami KAS i „powalczyć” o pozytywne rozstrzygnięcie tej kwestii.

Jakub Jaroń
doradca podatkowy

Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    REKLAMA