REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego
Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Zbyt pośpiesznie wykreślono z ordynacji przepisy o odpowiedzialności odszkodowawczej za błąd organu podatkowego. Osoby, które nie są dobrze zorientowane w przepisach prawa, zwłaszcza cywilnego, mogą mieć duży problem z odzyskaniem pieniędzy - twierdzi Dorota Szubielska, radca prawny, partner w kancelarii Chadbourne & Parke.

Jak ocenia pani wykładnię NSA z 1 czerwca 2015 r. (sygn. akt I FSK 1994/13), że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może uchylić swojej ostatecznej decyzji, mimo że są ku temu przesłanki, np. wyrok Trybunału Konstytucyjnego?

Autopromocja

Dorota Szubielska: Z formalnego punktu widzenia stanowisko NSA jest poprawne. Nie sądzę jednak, żeby podatnikom podobało się uzasadnienie, że instytucja przedawnienia jest nie tylko w ich interesie, ale ma też na celu stabilizację stosunków podatkowych.

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Sprawa jest więc beznadziejna?

Dorota Szubielska: Moim zdaniem nie. Podatnik może wystąpić do sądu powszechnego z roszczeniem odszkodowawczym i domagać się naprawienia szkody. Zapłacił przecież podatek na podstawie bezprawnej decyzji. Takie uprawnienie daje mu art. 260 ordynacji, który odsyła w tym zakresie do prawa cywilnego. Zgodzę się jednak z oceną, że dla zwykłego podatnika zrozumienie sytuacji, w której się znalazł, może nie być proste. Było to bardziej zrozumiałe, gdy w ordynacji podatkowej były przepisy regulujące odpowiedzialność odszkodowawczą. Zostały one jednak istotnie zmienione w 2007 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co się wtedy stało?

Dorota Szubielska: Przede wszystkim został wykreślony art. 261, który w par. 3 mówił, że o odszkodowaniu orzeka organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność albo – uwaga – który wydał decyzję na podstawie art. 245 par. 1 pkt 3 lub art. 247 par. 2. Mieliśmy zatem kompleksową regulację, z której wynikało, że jeżeli organ – z powodu upływu terminu przedawnienia – odmawiał uchylenia dotychczasowej decyzji, mimo że doszło do naruszenia prawa, to się to wiązało z odpowiedzialnością odszkodowawczą. Ten sam organ miał bowiem obowiązek wydać decyzję o odszkodowaniu. Obecnie zaś mamy sytuację następującą: jest przesłanka do uchylenia decyzji, ale jest to niemożliwe ze względu na upływ terminu przedawnienia. I mamy proste odesłanie w art. 260, który mówi, że do odpowiedzialności odszkodowawczej stosuje się przepisy prawa cywilnego. Jestem ciekawa, kto jest w stanie od razu wyjaśnić podatnikowi, w jakiej się znalazł sytuacji i kto powinien mu zrekompensować konsekwencje wydania wadliwej decyzji, której następnie nie można było uchylić z powodu upływu terminu przedawnienia. Kto wytłumaczy mu, jaka jest możliwość żądania zwrotu zapłaconego niesłusznie podatku?

Spróbujmy zatem to wyjaśnić.

Dorota Szubielska: Artykuł 4171 par. 2 kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, to jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem. Odnosi się to również do sytuacji, w których prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie przepisu niezgodnego z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą. Należałoby więc – odnosząc to do sprawy rozstrzygniętej przez NSA 1 czerwca 2015 r. – wyjaśnić podatniczce, że w jej sprawie organ wydał prejudykat*), w którym wyjaśnia, że była podstawa do wznowienia postępowania, ale decyzja nie mogła być uchylona z powodu upływu terminu przedawnienia. Taki prejudykat daje podstawę do tego, by wystąpić do sądu powszechnego z roszczeniem odszkodowawczym.

Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

Pakiet VAT 2015

Jaki przepis kodeksu byłby podstawą dochodzenia odszkodowania?

Dorota Szubielska: Przede wszystkim art. 417 k.c. i następne dotyczące odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych.

Czy takim czynem niedozwolonym jest odmowa uchylenia decyzji mimo istnienia przesłanki?

Dorota Szubielska: Nie, tylko wydanie decyzji wadliwej, a odmowa jej uchylenia jest rodzajem rozstrzygnięcia, który wynika z art. 245 par. 1 pkt 3 o.p. Może być trudno przekonać sąd powszechny o takiej zawiłości prawnej. W tej chwili jak się nie wytłumaczy, o co chodzi w sprawie i co jest prejudykatem, to żaden sąd nie zasądzi odszkodowania. Polskie sądy są niewyobrażalnie skąpe w zasądzaniu odszkodowań, zwłaszcza od Skarbu Państwa. Dlatego uważam, że przepisy o odpowiedzialności odszkodowawczej organów podatkowych powinny być bardzo uproszczone. Należałoby się też poważnie zastanowić nad modyfikacją zarówno art. 245 par. 1 pkt 3 ordynacji, określającego sposób rozstrzygnięcia po wznowieniu postępowania, jak i analogicznego art. 247 par. 2, który mówi o sposobie rozstrzygnięcia po stwierdzeniu nieważności decyzji ostatecznej. Kierunek orzekania powinien być taki, jak przyjął WSA w Białymstoku w sprawie podatniczki. Szkoda, że poszedł trochę na skróty.

Czy sąd powszechny nie będzie się jednak kierował tą samą logiką, co NSA – skoro doszło już do przedawnienia, to klamka zapadła i nie ma odszkodowania?

Dorota Szubielska: Nie potrafię powiedzieć, jaka będzie praktyka orzecznicza. Nie wiem, czy w podobnej sprawie zapadło orzeczenie sądu w sprawie cywilnej.

*) orzeczenie stanowiące wytyczną do orzekania w podobnych przypadkach

Samochód w firmie 2015 – multipakiet

Z Dorotą Szubielską, radcą prawnym, partnerem w kancelarii Chadbourne & Parke rozmawiała Katarzyna Jędrzejewska

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    Oszczędności Polaków 2024. Na rachunkach bankowych jest 1 223,46 mld zł

    Gospodarstwa domowe w Polsce w końcu lutego 2024 roku dysponowały na rachunkach bankowych środkami w wysokości 1 223,46 mld zł. Były one o 15,20 mld i 1,26% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 120,54 mld zł tj. 10,9% większe niż przed rokiem (w styczniu roczna dynamika tych depozytów wynosiła 11,3%).

    Podmiot uprawniony do zatwierdzania czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji. Co wynika z przepisów ustawy?

    Podmiot zatwierdzający czynności zarządu jest nową instytucją, która po raz pierwszy pojawiła się w polskim systemie prawnym w Ustawie o fundacji rodzinnej. Uprawnienie do zatwierdzania czynności obejmuje okres, gdy fundacja rodzinna posiada status fundacji rodzinnej w organizacji, to jest okres od momentu zawiązania fundacji rodzinnej (odpowiednio: złożenia oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej stanowiącego akt założycielski fundacji, albo otwarcia spadku po spadkodawcy, który ustanowił fundację rodzinną w treści testamentu). Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie sposobu funkcjonowania tego podmiotu.

    Wynajmujesz magazyn lub halę produkcyjną? Czy wiesz, że możesz uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego?

    Przedsiębiorca nie musi być właścicielem nieruchomości, żeby skorzystać ze wsparcia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Znaczna część działalności prowadzonej w wynajmowanych halach produkcyjnych i magazynowych kwalifikuje się do zwolnień od podatku. Jak to więc możliwe, że wielu najemców nie korzysta z ulg podatkowych, chociaż mogliby?

    REKLAMA