REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Termin na przekazanie dowodu

Russell Bedford Poland Sp. z o.o.
Grupa doradcza Russell Bedford jest członkiem międzynarodowej sieci niezależnych firm doradczych Russell Bedford International, zrzeszających prawników, audytorów, doradców podatkowych, księgowych, finansistów oraz doradców biznesowych. Russell Bedford doradza klientom w ponad 90 krajach na całym świecie. Grupa posiada ponad 290 biur i zatrudnia ok. 7.000 profesjonalnych doradców.
Termin na przekazanie dowodu /Fotolia
Termin na przekazanie dowodu /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Problem ten dotyczy dowodów znajdujących się w posiadaniu podatnika. Przez dowód należy rozumień wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem (art. 180 §1 Ordynacji podatkowej, Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926 ze zm.) W szczególności będą to więc księgi podatkowe, złożone przez podatnika deklaracje, wystawione lub otrzymane faktury, potwierdzenia dokonania przelewów, wyjaśnienia etc.

W ramach postępowania dowodowego organ może wydać postanowienie w przedmiocie wyznaczenia stronie terminu do przedstawienia dowodu będącego w jej posiadaniu. Termin ustala się uwzględniając charakter dowodu i stan postępowania, przy czym nie może on być krótszy niż 3 dni (art. 189 Ordynacji podatkowej). Co ważne na to postanowienie nie przysługuje zażalenie.

Autopromocja

Głównym celem stojącym za tą regulacją jest zdyscyplinowanie strony i zapewnienie sprawnego przebiegu postępowania. Służyć ma to również przeciwdziałaniu ukrywania przez stronę dowodów. Termin 3-dniowy jest najkrótszym możliwym terminem, jaki organ może wyznaczyć stronie do przedłożenia żądanych dokumentów lub złożenia wyjaśnień.

Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego

Warto jednak zauważyć, że z treści przepisu wynika również, iż termin powinien być wyznaczony przez organ z uwzględnieniem charakteru dowodu, jak i aktualnego stanu sprawy. Wymusza to spersonalizowanie warunków na potrzeby danej sprawy, tak aby strona miała realną możliwość przekazania dowodu, którego domaga się organ.

Organy w praktyce ograniczają się jednak do zastosowania najkrótszego możliwego terminu, z pominięciem możliwości i indywidualnych interesów strony. W ten sposób, niejednokrotnie może dość do sytuacji, że organ pomija tak istotne fakty, jak zakres i rozmiar prowadzonej przez strony działalności, realny dostęp do wymaganej dokumentacji i czas potrzeby na jej przeanalizowanie oraz selekcję interesujących organ informacji. W wielu przypadkach już na samo znalezienie odpowiednich dokumentów termin 3-dniowy może być niewystarczający i w żaden sposób nie przystaje do realiów, w jakich funkcjonuje strona postępowania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

Doktryna prawa podatkowego szeroko krytykuje przepis art. 189 OP ze względu na wątpliwości związane z jego zastosowaniem. Przyjmuje się, że przepis ten przyznaje jedynie uprawnienie organu do wyznaczenia terminu na przedstawienie dowodów, a nie implikuje nałożenia na stronę obowiązku przedstawienia i dostarczenia dowodu na ręce organu. Kwestią problematyczną jest również sama treść dochodzonego dowodu. Trudno uważać, że organy podatkowe mogą domagać się dowodu, który działałby na korzyść strony, a tym samym przeciwko prowadzonemu postępowaniu. Pojawia się tu problem samooskrażenia strony, o czym z niechęcią wypowiada się nauka prawa.

W przedmiocie skutków, jakie wywołuje niezastosowanie się do wyznaczonego terminu, stanowiska doktryny i praktyki prawa podatkowego są rozbieżne. Nauka stoi na stanowisku, że obowiązek przedstawienia dowodu nie jest opatrzony sankcja na gruncie OP, a tym samym nie znajdują tu zastosowania przepisu dotyczącego kar porządkowych. Ignorancja i bierność strony nie rzutuje negatywnie - zdaniem doktryny – na sytuację strony.

Zupełnie odmienne – i bardziej znaczące z perspektywy podatnika – jest stanowisko organów kontroli oraz sądów administracyjnych. Przyjmują one bowiem, że instytucja wezwania do przedstawienia dowodów nie jest tworem indywidualnym, a jedynie unormowaniem szczególnym w odniesieniu do treści przepisów dotyczących wezwań tj. art. 155- 160 OP. Stanowi to tym samym, że zastosowanie znajduje tu sankcja kary porządkowej, co ma negatywne skutki wobec strony postępowania. Stanowisko to jest potwierdzone w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego i wydaje się stanowić powszechną praktykę w sprawach z tego zakresu (vide wyroki NSA z dn. 24.08.2011 r., sygn. II FSK 608/10, z dn. 24.08.2011 sygn. II FSK 467/10).

Nowelizacja ordynacji podatkowej, czyli dla kogo jesteśmy „rajem podatkowym”?

Kwestie odrębną stanowi fakt, że zachowania strony mające na celu niedostarczenie dowodów w sprawie może doprowadzić do wszczęcia postępowania karno-skarbowego i skutkować postawieniem stronie zarzutu utrudniania czynności kontrolnych poprzez nieokazanie księgi lub innego dokumentu dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej. Kodeks Karny Skarbowy stanowi, że czyn ten jest zagrożony karą grzywny do 720 stawek dziennych.

W sytuacji, gdy strona nie ma obiektywnej możności sprostania nałożonemu terminowi, istnieje możliwość skierowania  do organu wniosku o wydłużenie terminu, zgodnie z art. 168 OP.

Wniosek ten powinien zostać należycie uzasadniony, a tym samym powinny zostać przytoczone wszelkie okoliczności faktyczne przemawiające za tym, że termin wyznaczony przez organ nie przystaje do sytuacji, w jakiej znajduje się strona. Argumentacja może obejmować fakty dotyczące objętości dokumentacji, nakładu pracy, jaką należy wnieść, aby odnaleźć interesujące organ informacje, jak też inne obiektywne trudności uniemożliwiające sprostaniu terminowi. Organ w tym przedmiocie wydaje postanowienie, na które nie przysługuje zażalenie.

Strona może również salwować się poprzez próbę przywrócenia terminu na przekazanie dowodów. Z tej instytucji można skorzystać w sytuacji, gdy nastąpiło uchybienie terminowi, ale stało się bez winy strony, na warunkach określonych w art. 162 § 1 OP. Konieczne jest tu wskazanie obiektywnych okoliczności, które uzasadniają wniosek. Okoliczności te nie muszą być udowadniane. Ustawa stanowi, że strony powinny je jedynie uprawdopodobnić, co stanowi znaczne ułatwienie w sferze dowodowej. Jednakże, aby móc skorzystać z przywrócenia terminu powinny zostać kumulatywnie spełnione następujące warunki: uchybienie terminu powinno nastąpić tzn. strona nie przekazała dowodów, których domagał się organ następnie należy złożyć wniosek, a wraz z nim niedostarczone terminowo dowody i w końcu wnioskodawca musi uprawdopodobnić brak swojej winy w uchybieniu terminu. Organ ma obowiązek ocenić stan faktyczny przedstawiony przez stronę i wydać w tym przedmiocie odpowiednie postanowienie.

Wyznaczanie minimalnego 3-dniowego terminu na dostarczanie dowodów przez stronę, której sytuacja uniemożliwia sprostaniu takim wymaganiom, osłabia zaufanie do organów podatkowych. Organy nie odnoszą się do okoliczności, w jakich działa strona i pomijają te fakty podczas wydawania postanowienia w tym przedmiocie. Błędne zastosowanie powyższych przepisów skutkuje często pojawieniem się niepotrzebnych represji wobec podatników, którzy chcą współpracować z organami podatkowymi, ale obiektywnie nie są w stanie dostarczyć żądanych dokumentów w wyznaczonym terminie. Ponadto organy nie wyjaśniają zasadności przesłanek dla wyznaczania najkrótszego możliwego terminu na dokonanie określonych czynności, co zaburza komunikację na linii organ- strona.

Poprawa obecnego stanu rzeczy powinna być dokonana w dużej mierze poprzez zmianę praktyki stosowania przepisów przez organy podatkowe, która powinna uwzględniać potrzeby i możliwości podatników. Ustawodawca również nie powinien być obojętny wobec powyższego problemu. Pozytywnie należałoby ocenić pomysł wydłużenia najkrótszego terminu na przekazanie dowodu będącego w posiadaniu strony i umieszczenia przepisu o takim charakterze w Ordynacji podatkowej.

Autor: Rafał Dąbrowski
Manager w Departamencie Doradztwa Podatkowego. Doradca Podatkowy nr 12498. Od 2013 roku związany z kancelarią Russell Bedford Poland, pełniąc funkcję osoby zarządzającej Departamentem Doradztwa Podatkowego. Specjalizuje się w prawie podatkowym. Autor artykułów o tematyce prawno-podatkowej publikowanych na branżowych portalach internetowych. Posiada wykształcenie z zakresu prawa podatkowego.

Artykuł pochodzi z RB Magazine wydawanego przez Russell Bedford

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    REKLAMA