Przykład rozliczenia indywidualnego na PIT-36 (dochody w kraju i za granicą) - PIT-y 2008

Przykład -Jak wypełnić PIT-36 – (dochody w kraju i za granicą) za 2008 rok

Pan Andrzej Kwiatkowski do końca kwietnia 2008 r. uzyskiwał w kraju dochody z umowy zlecenia. Łącznie zarobił 24 822,60 zł (netto). To były jego jedyne dochody uzyskane w Polsce w 2008 r..

Na początku maja 2008 r. pan Kwiatkowski podjął pracę w Belgii, uzyskując z tego tytułu dochody przez cztery miesiące (123 dni), a następnie wyjechał do Paryża (Francja), gdzie pracował do końca 2008 r. (122 dni).

Ponieważ w 2008 r. pan Kwiatkowski uzyskał podlegające opodatkowaniu dochody zarówno w Polsce, jak i za granicą, jest zobowiązany złożyć w kraju zeznanie roczne.
Rozliczy je na PIT-36. Do zeznania będzie musiał dołączyć dwa załączniki PIT/ZG. W każdym z nich osobno wykaże dochód osiągnięty z pracy w danym kraju oraz wysokość zapłaconego za granicą podatku (jeśli jest to wymagane).
Dlatego w pierwszym załączniku pan Kwiatkowski wykaże tylko dochody uzyskane z pracy we Francji, a w drugim – dochody z pracy w Belgii oraz wysokość zapłaconego tam podatku (wszystkie kwoty wpisze do odpowiednich rubryk już po przeliczeniu ich na złote).

Ze stosunku pracy w Belgii pan Kwiatkowski osiągnął dochód w wysokości 15 000 euro*, a potrącony podatek wyniósł 3600 euro* (14 040 zł – po przeliczeniu na złote). Natomiast z pracy we Francji dochód pana Kwiatkowskiego wyniósł 20 000 euro*, a zapłacony tam podatek wyniósł 4500 euro*(17 550 zł – po przeliczeniu na złote) .

Pan Kwiatkowski rozlicza się indywidualnie, gdyż jego żona jako przedsiębiorca wybrała opodatkowanie dochodów działalności gospodarczej stawką liniową. Dlatego po wpisaniu wszystkich danych identyfikacyjnych w części B.1 formularza (w tym numeru NIP w rubryce 1) zaznaczy w rubryce 6 kwadrat nr 1.

I. Obliczenie dochodu pana Kwiatkowskiego

Na podstawie informacji PIT-11 otrzymanej od polskiego zleceniodawcy pan Kwiatkowski uwzględni w zeznaniu rocznym następujące kwoty:

1) przychód z umowy zlecenia – 30 000 (rubryka 54 informacji PIT-11);
2) Koszty uzyskania przychodu – 5177,40 zł (rubryka 55 informacji PIT-11);
3)Dochód z umowy zlecenia – 24 882,60 zł (rubryka 56 informacji PIT-11);
4) Zaliczka na podatek dochodowy – 1929 zł (rubryka 57 informacji PIT-11);
5) Składki ZUS - 4113 zł (rubryka 81 informacji PIT-11);
6) Składki na ubezpieczenie zdrowotne – 2006,24 zł (rubryka 82 informacji PIT-11).

Przystępując do rozliczenia dochodów zagranicznych pan Kwiatkowski ma prawo w pierwszej kolejności uwzględnić kwotę przysługującego mu zwolnienia.

W rozliczeniu za 2008 r. uwzględni odliczenie w wysokości 30% diety za każdy dzień pozostawania w stosunku pracy za granicą

- Dieta za jeden dzień podróży służbowej do Belgii – 45 euro.

Limit zwolnienia wynikający z odliczenia 30% diety za każdy dzień pozostawania w stosunku pracy w Belgii – 123 dni x (30% x 45 euro) = 1660,50 euro

Pan Kwiatkowski pomniejszy zatem przychody z pracy w Belgii o kwotę 1660,50 euro. Jego przychody z pracy w Belgii po uwzględnieniu zwolnienia wyniosą: 15 000 euro – 1660,50 euro = 13 339,50 euro.

- Dieta za jeden dzień podróży służbowej do Francji – 45 euro

Limit zwolnienia wynikający z odliczenia 30% diety za każdy dzień pozostawania w stosunku pracy we Francji – 122 dni x (30% x 45 euro) = 1647,00 euro

Pan Kwiatkowski pomniejszy zatem przychody z pracy we Francji o kwotę 1647,00 euro. Jego przychody z pracy we Francji po uwzględnieniu zwolnienia wyniosą: 20 000 euro – 1647,00 euro = 18 353,00 euro

Przychody osiągnięte w obu krajach (tj. zarówno w Belgii, jak i we Francji) pan Kwiatkowski następnie przeliczy na złotówki, stosując średni kurs NBP z dnia uzyskania przychodu. Jego bank stosuje bowiem różne kursy walut i nie można w związku z tym zastosować kursu kupna.

Po przeliczeniu przychody z Francji wyniosły 71 576,70 zł*. Ponieważ pan Kwiatkowski zarówno pracował, jak i mieszkał w Paryżu, to wyliczając dochód stanowiący podstawę do ustalenia stopy procentowej, przyjmie koszty uzyskania przychodów w podstawowej wysokości, tj. 111,25 zł miesięcznie. Za 4 miesiące pracy będzie mógł uwzględnić koszty uzyskania przychodu w łącznej kwocie 445 zł. Jego dochód wyniesie w związku z tym 71 131,70zł. Zostanie on wykazany w załączniku PIT/ZG w części C.1 w poz. 9, a następnie zostanie przeniesiony do rubryki 168 zeznania PIT-36. Dochód ten posłuży do wyliczenia stopy procentowej mającej zastosowanie do dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce (tj. dochodów z umowy zlecenia w Polsce i z pracy w Belgii).

Natomiast przychody pana Kwiatkowskiego z pracy w Belgii po przeliczeniu na złote wyniosły 52 024,05 zł*. Kwota przychodów z Belgii podlega wykazaniu w rubryce 45 formularza PIT-36. Pan Andrzej do pracy w Brukseli dojeżdżał z miejscowości położonej w odległości 10 km. Dlatego może skorzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodu w wysokości 139,06 zł miesięcznie. Za 4 miesiące pracy będzie mógł odliczyć koszty uzyskania przychodu w łącznej kwocie 556,24 zł. Koszty te wykaże w rubryce 46 zeznania. Jego dochód wyniesie zatem 51 467,81 zł. Zostanie on wykazany w części C.1 załącznika PIT/ZG w rubryce 10, a następnie - w rubryce 47 formularza PIT-36.

Po zsumowaniu przychody pana Kwiatkowskiego za 2008 r. wyniosły łącznie 82 024,05 zł (rubryka 84), koszty ich uzyskania wyniosły 5733,64 zł (rubryka 81), a dochód 76 290,41 zł (rubryka 86).

II. Odliczenia od dochodu

Składki na ubezpieczenie społeczne potrącone przez zleceniodawcę w kwocie 4113 zł pan Kwiatkowski wykaże w rubryce 139 formularza PIT-36, przenosząc ją z rubryki 81 informacji PIT-11. Po odliczeniu składki na ubezpieczenie społeczne dochód pana Kwiatkowskiego wynosi 72 177,41 zł (rubryka 143

Pan Kwiatkowski pracując za granicą zgodnie z przepisami obowiązującymi w kraju zatrudnienia podlegał miejscowym ubezpieczeniom społecznym i opłacał składki na to ubezpieczenie do zagranicznych instytucji ubezpieczeniowych. Ponieważ jednak kwota opłaconych składek była odliczana na bieżąco przez zagranicznych pracodawców pana Kwiatkowskiego przy obliczaniu zaliczek na podatek, pan Kwiatkowski nie może skorzystać z odliczenia tych składek w zeznaniu rocznym składanym w Polsce.

Ponieważ pan Kwiatkowski w 2008 r. dokonał wpłaty na konto Fundacji TVN „Nie jesteś sam”, ma prawo odliczyć od podstawy obliczenia podatku kwotę dokonanej darowizny w wysokości 2500 zł. Kwotę tą wpisze w rubryce 13,a także w części Dzałącznika PIT/O – pod danymi adresowymi Fundacji. Podlega ona odliczeniu w całości, gdyż nie przekracza ustawowego limitu wynoszącego 6% dochodu.

Pan Kwiatkowski przekazał także darowiznę na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą w kwocie 7500 zł na rzecz Caritas Archidiecezji Warszawskiej. Darowaną kwotę może odliczyć w całości od podstawy opodatkowania, gdyż nie jest ona objęta 6% limitem (jest to darowizna dokonywana na podstawie przepisów odrębnych ustaw). Odliczenie z tego tytułu wykaże w rubryce 15 oraz części D załącznika PIT/O – pod danymi adresowymi obdarowanej kościelnej osoby prawnej.Pan Kwiatkowski korzysta także ze stałego dostępu do sieci Internet w miejscu swojego zamieszkania. Z tego tytułu poniósł w 2008 r. udokumentowane fakturami wydatki w kwocie 1068 zł. Jednak odliczenia będzie mógł dokonać jedynie w granicach ustawowego limitu. Maksymalnie odliczy zatem 760 zł. Odliczenie to wykaże w rubryce 21 załącznika PIT/O, wpisując tam kwotę 760 zł.
Pan Kwiatkowski wykaże więc odliczenia w łącznej kwocie 10 760 złw rubryce 28 załącznika PIT/O i przeniesie ją do rubryki 145 zeznania. Ponieważ nie korzysta on poza tym z żadnych innych odliczeń od podstawy opodatkowania, jego dochód do opodatkowania wykazany w rubryce 167 wynosi 61 417,41 zł.
Po zaokrągleniu do pełnych złotych kwota 61 417 zł stanowi podstawę obliczenia podatku.

III. Obliczenie podatku

Ponieważ polsko-francuska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zwalnia z opodatkowania w Polsce dochody z pracy we Francji tam opodatkowane, pan Kwiatkowski musi zastosować metodę wyłączenia z progresją do dochodów podlegających w Polsce opodatkowaniu na zasadach ogólnych (tj. dochodów z umowy zlecenia w Polsce oraz dochodów z pracy w Belgii). Ponieważ pan Kowalski rozlicza się indywidualnie, stopa procentowa zostanie ustalona w następujący sposób:

1) od sumy kwot wykazanych w rubryce 167 i 168 zeznania PIT-36 zostanie obliczony podatek według skali:

61 417,41 zł + 71 131,70 zł = 132 549,11 zł – po zaokrągleniu: 132 549 zł;

40% x (132 549 zł – 85 528 zł) + 20 177,65 zł = (40% x 47 021 zł) + 20177,65zł = 18 808,40 zł + 20177,65zł = 38 986,05 zł

2) kwota podatku obliczonego według skali zostanie następnie podzielona przez sumę kwot z rubryk 167 i 168, a następnie pomnożona przez 100:

(38 986,05 zł : 132 549,11 zł ) x 100 = 29,41%

3) Następnie w celu wyliczenia wysokości należnego podatku pan Kwiatkowski tak ustaloną stopę procentową zastosuje do podstawy obliczenia podatku z rubryki 170:

61 417 zł x 29,41% = 18 062,74 zł

4) Podatek należny wykazany w rubryce 171 wyniesie 18 062,74 zł

IV. Odliczenia od podatku

Dochody pana Kwiatkowskiego z pracy w Belgii osiągnięte w 2008 r. nie są w Polsce zwolnione z opodatkowania. Jednak w takim przypadku przysługuje mu odliczenie podatku zapłaconego za granicą. Ponieważ nie może ono przekroczyć kwoty podatku przypadającej proporcjonalnie na dochód uzyskany za granicą (w tym przypadku – w Belgii), konieczne jest ustalenie limitu przysługującego odliczenia. Limit ten pan Kwiatkowski ustali w następujący sposób:

Obliczony z zastosowaniem stopy procentowej należny podatek z rubryki 171 pomnoży przez dochód uzyskany za granicą (wykazany w rubryce 47 zeznania) i podzieli przez łączny dochód uzyskany za granicą i w Polsce (wykazany w rubryce 86 zeznania):

18 062,74 zł x (51 467,81 zł : 76 290,41 zł) = 12 185,67 zł

Podatek zapłacony w Belgii po przeliczeniu na złote wyniósł14 040 zł. Ponieważ jest on wyższy niż kwota limitu odliczenia wynikającego z proporcji (wynoszącego 12 185,67 zł), może zostać odliczony do wysokości limitu. W związku z tym pan Kwiatkowski nie wpisze w rubryce 173 całej kwoty podatku wykazanego w załączniku PIT/ZG w części C.1 w rubryce 11, lecz kwotę wynikającą z limitu odliczenia, tj. 12 185,67 zł.

Po uwzględnieniu odliczenia podatek w rubryce 175 wyniesie 5877,07 zł

Od tego podatku pan Kwiatkowski odliczy składkę na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 2006,24 zł (tj. w kwocie nieprzekraczającej 7,75% podstawy wymiaru), którą odprowadziła firma wypłacająca mu wynagrodzenie z umowy zlecenia (rubryka 176). Pan Kwiatkowski kwotę składki przeniesie z rubryki 82 informacji PIT-11.

Pan Kwiatkowski pracując za granicą zgodnie z przepisami obowiązującymi w kraju zatrudnienia podlegał miejscowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłacał składki na to ubezpieczenie do zagranicznych instytucji ubezpieczeniowych. Ponieważ jednak kwota opłaconych składek była odliczana na bieżąco przez zagranicznych pracodawców pana Kwiatkowskiego przy obliczaniu zaliczek na podatek, pan Kwiatkowski nie może skorzystać z odliczenia tych składek w zeznaniu rocznym składanym w Polsce.

Po odliczeniu ww. kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne podatek wyniesie 3870,83 zł.

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium RP zwana popularnie ustawą abolicyjną wprowadziła specjalną ulgę, zwaną ulgą abolicyjną. Ulga ta polega na odliczeniu od podatku kwoty równej podatkowi „dopłacanemu” w Polsce od dochodów osiąganych za granicą i podlegających w Polsce rozliczeniu. Jej istotą jest więc wyrównanie wysokości podatku płaconego przy rozliczaniu dochodów zagranicznych metodą odliczenia proporcjonalnego z obciążeniami podatkowymi, które trzeba byłoby ponieść, gdyby dochody te zostały rozliczone metodą wyłączenia z progresją.

Pan Kwiatkowski chcąc skorzystać z ulgi abolicyjnej przysługującej mu w związku z osiąganiem dochodów z Belgii rozliczanych – zgodnie z umową polsko-belgijską – metodą proporcjonalnego odliczenia musi wyliczyć kwotę hipotetycznego podatku, jaki przypadałby mu do zapłaty przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją i porównać ją z wysokością podatku wyliczonego z zastosowaniem metody odliczenia proporcjonalnego. Różnica pomiędzy tymi kwotami to wielkość przysługującej mu ulgi abolicyjnej.

Pan Kowalski zastosuje do dochodu polskiego wyliczoną wcześniej stopę procentową (wartość stopy procentowej nie zmieni się, ponieważ nie zmienia się suma dochodów):1) dochód podlegający opodatkowaniu (dochód polski pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne i odliczenia od dochodu wykazane w PIT/O): 9949,60 zł 2) stopa procentowa: 29,41% 3) podatek: 9949,60 zł x 29,41% = 9950 zł x 29,41%= 2926,30 zł 4) różnica, która stanowi „ulgę abolicyjną”: 5877,07 zł – 2926,30 zł = 2950,77 zł

Pan Kwiatkowski wraz z żoną wychowuje dwoje dzieci. W związku z powyższym skorzysta z ulgi na wychowanie dzieci, wykazując przysługującą do odliczenia kwotę najpierw w rubryce 35 załącznika PIT/O, a następnie przenosząc ją do zeznania rocznego. Wysokość limitu odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej pan Kwiatkowski wyliczy jako iloczyn liczby dzieci oraz dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej.

Ponieważ w 2008 r. kwota zmniejszająca podatek wynosi 586,85 zł, to limit odliczenia wyniesie 2 x (2x 586,85 zł) = 2347,40 zł. Do odliczenia z tytułu tej ulgi jest uprawniony tylko pan Kwiatkowski, gdyż jego żona jako przedsiębiorca opodatkowany stawką liniową nie może skorzystać z tej ulgi.

Ponieważ jednak łączna wysokość przysługujących panu Kwiatkowskiemu odliczeń z tytułu ulgi abolicyjnej i ulgi na wychowywanie dzieci jest wyższa od kwoty podatku pomniejszonego o odliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne, pan Kwiatkowski musi ograniczyć wysokość odliczanej kwoty do wysokości podatku.

Dlatego w rubryce 37 załącznika PIT/O wpisze kwotę przysługującej mu ulgi abolicyjnej w kwocie 2950,77 zł, natomiast odliczenie z tytułu ulgi prorodzinnej ograniczy do kwoty 920,06 zł (rubryka 35 załącznika PIT/O). Łączną kwotę odliczeń od podatku w wysokości 3870,83 zł wykazaną w rubryce 42 w części C załącznika PIT/O przeniesie do zeznania rocznego (rubryka 180).

V. Obliczenie zobowiązania podatkowego

Po dokonaniu powyższych odliczeń podatek wyniesie 0,00 zł (rubryka 185).

Ponieważ łączna kwota zaliczek na podatek dochodowy wykazana w rubryce 87 wyniosła 1929 zł (rubryki 189 i 191) i taka też kwota została zapłacona przez płatnika (rubryka 192), u pana Kwiatkowskiego wystąpi nadpłata podatku za 2008 r. w tej samej wysokości - 1929 zł (rubryka 208).

Pan Kwiatkowski poinformuje urząd skarbowy o liczbie i rodzaju dołączanych do zeznania załączników, wpisując ich liczbę odpowiednio do rubryk: 315 (PIT/O) i 316 (PIT/ZG).

Ponieważ składa on zeznanie roczne osobiście, dlatego swój podpis złoży w rubryce 326 formularza PIT-36.

*Uwaga !

Podane w przykładzie kwoty są jedynie przykładowe i nie odzwierciedlają zasad opodatkowania obowiązujących w danym kraju; przykładowy jest również zastosowany do wyliczeń kurs euro wynoszący 3,9000 zł/euro

Wypełniony PIT-36 s.1Wypełniony PIT-36 s.2Wypełniony PIT-36 s.3
Wypełniony PIT-36 s.4
Wypełniony PIT-36 s.5
Wypełniony PIT-36 s.6

Wypełniony PIT/O s.1Wypełniony PIT/O s.2Wypełniony PIT/O s.3

Wypełniony PIT-ZG (Belgia)

Wypełniony PIT-ZG (Francja)

Podstawa prawna: Ustawaz 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.

Anna Welsyng radca prawny, doradca podatkowy
kancelaria www.welsyng.pl