Rozliczamy się wspólnie na PIT-36 - PIT 2009

Jedną z podstawowych zasad, o jakich powinniśmy pamiętać w przypadku wspólnego opodatkowania z małżonkiem jest wypełnienie zarówno rubryk zatytułowanych „podatnik”, jak i rubryk zatytułowanych „małżonek”.
Przy czym kolejność wypełnienia tych rubryk ustalamy sami (tzn. to my, a nie urząd decydujemy, które z małżonków wystąpi w zeznaniu jako podatnik, a które wypełni rubryki zatytułowane „małżonek”. Jesteśmy jednak zobowiązani do konsekwentnego zachowania tej kolejności we wszystkich częściach zeznania oraz w załącznikach składanych z tym zeznaniem.

Rozliczając się jako osoba samotnie wychowująca dziecko wypełniamy tylko rubryki zatytułowane „podatnik”.

NIP

Rozliczając się wspólnie z małżonkiem oprócz swojego NIP musimy w zeznaniu zamieścić dodatkowo NIP małżonka. Wpisujemy go w rubryce 2 formularza. Jeśli rozliczamy się jako osoba samotnie wychowująca dzieci, wpisujemy tylko swój własny NIP – identycznie jak przy rozliczeniu indywidualnym PIT-36.

Jeśli NIP nie został nam bądź naszemu małżonkowie jeszcze nadany, to do zeznania rocznego mamy obowiązek dołączyć zgłoszenie identyfikacyjne na odpowiednim formularz NIP.

Następnie musimy wskazać, za jaki rok składamy zeznanie. Tą informację wpisujemy w rubryce 5 formularza. Podobnie jak w przypadku pozostałych formularzy, jej brak będzie skutkować wezwaniem nas przez urząd.

Rozliczenie wspólnie z małżonkiem, ze zmarłym małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dzieci wybieramy poprzez zaznaczenie w rubryce 6 odpowiednio kwadratu nr 2, 3 bądź 4. Jest to równoznaczne ze złożeniem wniosku o takie rozliczenie. Dlatego do zeznania nie musimy już dołączać żadnych dodatkowych pism czy oświadczeń.

Począwszy od rozliczenia za 2008 r. możliwość indywidualnego bądź wspólnego rozliczenia na PIT-36 zyskali także nierezydenci.

Chodzi tu o osoby mające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (tj. w Islandii, Norwegii lub Lichtensteinie) albo w Konfederacji Szwajcarskiej).

Osoby te mogą się tu rozliczyć jeżeli swoje przychody wymienione w art. 29 ustawy o PIT (m.in. z działalności wykonywanej osobiście, w tym umów zlecenia i o dzieło, z odsetek, praw autorskich i pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze) - zdecydują się opodatkować na zasadach ogólnych, tj. przy zastosowaniu skali podatkowej.

W tym przypadku pobrany od tych przychodów zryczałtowany podatek dochodowy, traktuje się na równi z pobraną przez płatnika zaliczką na podatek dochodowy.

Będąc nierezydentem i chcąc skorzystać z takiego sposobu opodatkowania przychodów musimy oczywiście wybrać go poprzez zaznaczenie kwadratu w rubryce 7 bądź 8 z równoczesnym zaznaczeniem odpowiedniego kwadratu w rubryce 6 (czyli kwadratu nr 1, 2, 3 bądź 4).

Także pierwszy raz w zeznaniu składanym za 2008 r. preferencyjne zasady rozliczenia (wspólnie z małżonkiem, ze zmarłym małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dzieci) miały zastosowanie również do:

• małżonków, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
• małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polskiej a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
• osób samotnie wychowujących dzieci, które mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej
- jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków (osobę samotnie wychowującą dzieci) w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Zasady te stosuje się, jeżeli istnieje podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, małżonkowie (odpowiednio - osoby samotnie wychowujące dzieci), są obowiązani udokumentować wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.

Trzeba to zrobić przedstawiając zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych lub inny dokument potwierdzający wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.

Część A. Miejsce i cel składania zeznania

W tej części wskazujemy urząd właściwy do przyjęcia od nas zeznania. Rozliczając się wspólnie z małżonkiem powinniśmy złożyć zeznanie do urzędu skarbowego ustalonego według miejsca zamieszkania małżonków w ostatnim dniu roku podatkowego.

Jeśli rozliczamy się wspólnie z małżonkiem, który ma inne miejsce zamieszkania, to możemy wybrać urząd, do którego zostanie złożone nasze zeznanie. Wybierając urząd właściwy dla jednego z małżonków, dobrze jest zawiadomić o dokonanym wyborze drugi z urzędów. Unikniemy w ten sposób wezwania do złożenia wyjaśnień dotyczących przyczyn niezłożenia zeznania w tym urzędzie (zwłaszcza, gdy dotychczas takie zeznanie było w nim co roku składane).

Osoba samotnie wychowująca dzieci rozlicza się w urzędzie właściwym dla jej miejsca zamieszkania.

Jeśli nie mamy miejsca zamieszkania na terytorium RP dla celów podatkowych (jesteśmy nierezydentami), to nasze zeznanie powinniśmy złożyć do urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, określonego w rozporządzeniu Ministra Finansów wydanym na podstawie Ordynacji podatkowej.

Jeśli nierezydentem jest tylko nasz małżonek, to urząd ten jako właściwy dla jednego z małżonków jest zobowiązany przyjąć nasze zeznanie, jeśli rozliczamy się wspólnie z tym małżonkiem i dokonamy takiego właśnie wyboru.

Miejsce zamieszkania nie zawsze jest tożsame z miejscem zameldowania. Jeśli są one różne, zeznanie składamy do urzędu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.

Musimy również wskazać urzędowi, czy składamy zeznanie roczne, czy też jego korektę. W tym celu w rubryce nr 10 zaznaczamy jeden z dwóch kwadratów (kwadrat nr 1 – złożenie zeznania, kwadrat nr 2 – korekta zeznania).

Część B. Dane identyfikacyjne i adres zamieszkania

Wspólne rozliczenie z małżonkiem wymaga podania danych identyfikacyjnych nie tylko naszych, ale również małżonka. Ujawnimy je w części B.2 zeznania. Podobnie jak przy rozliczeniu indywidualnym, konieczne jest podanie numeru PESEL każdego z małżonków.

Polecamy: serwis Podatki osobiste

Polecamy: serwis Urząd skarbowy

Numer PESEL wskazują osoby, którym wcześniej nadano ten numer.

Również i w tym przypadku podajemy adres zamieszkania małżonka na ostatni dzień roku podatkowego, za który składane jest zeznanie. Osoba samotnie wychowująca dzieci podaje tylko swoje dane identyfikacyjne (w tym numer PESEL) – tak samo jak przy rozliczeniu indywidualnym. Nie wypełnia zatem części B.2. zeznania.

Jeśli wybieramy rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, to nie jesteśmy zobowiązani do wypełnienia rubryk 29-38 w części B.2. zeznania, w sytuacji gdy nasz małżonek zmarł przed końcem roku podatkowego, za który składane jest zeznanie.

Część C. Informacje dodatkowe

Jak przy rozliczeniu indywidualnym w tej części zeznania podajemy fiskusowi dodatkowe informacje. Jeśli dotyczą one nas samych, zaznaczamy odpowiednio kwadraty od 39 do 42, wypełniając ewentualnie dodatkowo rubrykę 43. Jeśli do podania tych informacji jest zobowiązany nasz małżonek, zaznaczy odpowiednio kwadraty od 39a do 42a oraz ewentualnie wypełni rubrykę 44.

Część D Dochody/straty ze źródeł przychodów

W tej części zeznania trzeba wykazać dochody obojga małżonków. Każde z małżonków wykazuje swoje dochody odrębnie, w podziale na źródła ich uzyskania, wypełniając odpowiednie wiersze. Część D.1. wypełnia ten z małżonków, który w zeznaniu figuruje jako „podatnik” , natomiast część D.2 – ten, który występuje jako „małżonek”.

Część D.2. należy wypełnić wyłącznie w sytuacji łącznego opodatkowania dochodów małżonków.

Jeśli dane dochody były uzyskiwane za pośrednictwem płatnika (np. zakładu pracy czy ZUS), to wpiszemy ich kwoty do odpowiednich rubryk w tej części zeznania na podstawie informacji otrzymanych od płatników. Jeśli natomiast odprowadzaliśmy zaliczki samodzielnie (np. od dochodów z działalności gospodarczej), to odpowiednie kwoty wpiszemy na podstawie danych którymi dysponujemy (np. ksiąg bądź innych ewidencji prowadzonych dla celów podatkowych). Analogicznie postąpi nasz małżonek.

Osoba samotnie wychowująca dzieci wypełnia tylko część tabeli przeznaczoną dla podatnika.

Dochody małoletnich dzieci doliczane do dochodów rodziców (w podziale na kwoty doliczane do dochodów każdego z rodziców) oraz w takim samym podziale – zaliczki należne (w tym pobrane przez płatnika) wykazujemy w części D.3 zeznania, przenosząc je z załącznika PIT/M.

Część E. Odliczenie dochodu zwolnionego, strat i składek na ubezpieczenia społeczne

Chociaż rozliczamy się wspólnie z małżonkiem, to jednak w tej części zeznania informacje dotyczące dochodu zwolnionego, strat z lat ubiegłych oraz składek na ubezpieczenie społeczne (zarówno zapłaconych samodzielnie, jak i pobranych przez płatników - w tym składek opłaconych do zagranicznych systemów ubezpieczeniowych) podajemy odrębnie od małżonka.

Część F. Odliczenia od dochodu/zwolnienie

Rozliczając się wspólnie z małżonkiem również niektórych odliczeń od dochodu dokonujemy oddzielnie. Taka zasada obowiązuje np. w przypadku odliczeń od dochodu wykazywanych w części B załącznika PIT-O. Pierwszy z małżonków przeniesie kwotę odliczenia z rubryki 28 tego załącznika do rubryki 145 zeznania, drugi wpisze kwotę odliczenia do rubryki 146 (przeniesioną z rubryki 29 załącznika PIT/O).

Natomiast ulgę odsetkową małżonkowie rozliczający się wspólnie odliczają w jednej kwocie. Przenoszą ją do rubryki 147 zeznania z rubryki 34 załącznika PIT/D. Tylko w przypadku odrębnego rozliczenia małżonkowie muszą wskazać, w jaki sposób (tzn. w jakich proporcjach i w którym formularzu) będą wykazywać kwotę ulgi odliczaną przez każde z nich.

Analogicznie jest w przypadku innych wydatków mieszkaniowych odliczanych na zasadzie praw nabytych. Ich kwotę małżonkowie rozliczający się wspólnie przeniosą z rubryki 44 załącznika PIT/D do rubryki 150 zeznania. Jeśli natomiast rozliczają się odrębnie muszą w części B.3 wypełnić dodatkowo identyczny wniosek, jak w przypadku odliczeń z tytułu ulgi odsetkowej. Nie dotyczy on jednak małżonków pozostających w separacji.

Część G. Kwoty zwiększające podstawę opodatkowania/zmniejszające stratę

Rozliczając się wspólnie z małżonkiem kwoty dokonanych odliczeń z tytułu utraty prawa do ulg inwestycyjnych, odliczeń związanych z nabyciem nowych technologii bądź utraty prawa do zwolnienia na podstawie przepisów wykonawczych do ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych wykazujemy również oddzielnie.

Ta sama zasada obowiązuje w przypadku pozostałych kwot wpływających na zwiększenie podstawy opodatkowania bądź zmniejszenie straty z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej. Wysokość strat z obu źródeł po zmniejszeniach wykazujemy odpowiednio w rubrykach 163 oraz 165, a nasz małżonek ujawni je odpowiednio w rubrykach 164 oraz 166.

Część H. Obliczenie podatku

Wybór wspólnego rozliczenia oznacza nieco inny sposób wyliczenia należnego podatku. Rozliczając wyłącznie dochody krajowe dochód po odliczeniach (z rubryki 167) dzielimy na pół. Jego połowa po zaokrągleniu do pełnych złotych jest podstawą, od której liczymy należny podatek według skali (rubryka 170). Wyliczoną kwotę podatku mnożymy przez dwa. Otrzymany wynik wpisujemy do rubryki 171. Jeśli nie doliczamy niczego do podatku, kwotę z rubryki 165 przepisujemy do rubryki 175.

W taki sposób podatek liczą nie tylko małżonkowie rozliczający się wspólnie, ale też osoby samotnie wychowujące dzieci.

Nieco inaczej rozliczymy się w sytuacji, gdy uzyskiwaliśmy dodatkowo dochody zagraniczne (np. z umowy o pracę).

Jeśli praca wykonywana była w kraju, z którym umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania jako metodę rozliczenia przewiduje metodę wyłączenia z progresją,to rozliczając się wspólnie z małżonkiem również musimy ustalić stopę procentową. Uczynimy to w następujący sposób:

1) łączny dochód małżonków po odliczeniach (z rubryki 167) powiększamy o dochody osiągnięte za granicą, wykazane odpowiednio w rubryce 168 (jeśli to my je osiągnęliśmy) i/oraz w rubryce 169 (jeśli osiągnął je nasz małżonek);
2) tak obliczoną sumę dochodów dzielimy na pół;
3) od połowy tej sumy obliczamy należny podatek według obowiązującej skali;
4) następnie ustalamy stopę procentową(z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku), dzieląc kwotę podatku obliczonego według skali przez połowę ww. sumy dochodów, a następnie otrzymany wynik mnożąc przez 100;
5) tak ustaloną stopę procentową stosujemy do dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce, wyliczając należny podatek;
6) tak obliczony podatek mnożymy przez dwa, a następnie wpisujemy w rubryce 171 zeznania.

Jeśli nie dokonujemy już żadnych doliczeń do podatku, kwotę tą przepisujemy do rubryki 175.

Natomiast jeśli dwustronna umowa z krajem, w którym uzyskiwaliśmy dochody przewiduje metodę odliczenia podatku zapłaconego za granicą (bądź takiej umowy brak), to oznacza że dochody te podlegają opodatkowaniu w Polsce. Mamy jedynie prawo odliczyć podatek zapłacony za granicą, ale tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany za granicą.

Pamiętajmy, że nawet rozliczając się wspólnie, każde z małżonków nie tylko odrębnie wykazuje dochody uzyskane za granicą (odpowiednio w części D.1 oraz D.2 zeznania), ale też odrębnie odlicza podatek w granicach wskazanego limitu, wypełniając odpowiednio rubryki 173 oraz 174.

Część I. Odliczenia od podatku

Rozliczając się wspólnie podatek z rubryki 175 możemy obniżyć przede wszystkim o składki na ubezpieczenie zdrowotne, które każdy z małżonków wykaże odrębnie (odpowiednio w rubryce 176 oraz 177). Tutaj też ustawodawca wprowadził limit odliczenia, o którym musimy pamiętać.

Jeśli odliczamy tylko składki potrącone przez płatników, to możemy bezpośrednio przepisać kwoty wskazane przez nich w przekazanych nam informacjach. Oni wpisali tam już kwoty składek po ograniczeniu do wysokości limitu. Łatwo natomiast o pomyłkę, gdy dodatkowo odliczamy składki opłacane w roku podatkowym samodzielnie (np. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej).
Płaciliśmy bowiem kwoty odpowiadające 9% podstawy wymiaru składki, a odliczyć możemy najwyżej kwotę stanowiącą 7,75% podstawy wymiaru. Różnicę finansujemy z własnej kieszeni i nie mamy możliwości odzyskać jej w żaden sposób. Te same reguły musi stosować nasz małżonek odliczając te składki w zeznaniu.

Wskutek najnowszej nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uwzględniającej skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego już w rozliczeniu za 2008 r. zyskaliśmy możliwość odliczenia od podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych za granicą.

Odliczeniu podlegają składki zapłacone w roku podatkowym z naszych własnych środków na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne – nasze lub osób z nami współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej.

Odliczenie składek zagranicznych możemy zastosować pod warunkiem, że:
1) podstawą wymiaru tych składek nie jest dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska,
2) składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne zapłacona w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej nie została odliczona od dochodu (przychodu) albo podatku w tym państwie albo nie została odliczona od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2a ustawy o PIT,
3) istnieje podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym opłacaliśmy składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.

Nie podlegają odliczeniu od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne:
• odliczone od zryczałtowanego podatku dochodowego, na podstawie przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,
• odliczone od podatku obliczonego od dochodu opodatkowanego stawką liniową,
• odliczone od podatku tonażowego,
• których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki (dotyczy to zarówno składek krajowych, jak i zagranicznych).

Kwotę wydatków z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Podlegającą odliczeniu kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne wykazujemy w rubryce 178 zeznania. Jeśli z tego odliczenia korzysta nasz małżonek, jego kwotę wykaże w rubryce 179.Podobnie jak w przypadku odliczeń od dochodu, rozliczając się wspólnie z małżonkiem, niektóre odliczenia od podatku wykażemy odrębnie, a pozostałe – wspólnie.

Osobno musimy wykazać nie tylko składki zdrowotne (zarówno krajowe, jak i zagraniczne), ale też ulgę uczniowską, ulgę na gosposię, ulgę z tytułu wychowywania dzieci.

Jednym z rozwiązań wdrożonych ustawą abolicyjną (czyli ustawą z 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) jest wprowadzenie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulgi zwanej ulgą abolicyjną polegającej na możliwości odliczenia od podatku w zeznaniu rocznym różnicy pomiędzy podatkiem obliczonym przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego a tym, który przypadałby do zapłaty w przypadku obliczenia go z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją (art. 27g ustawy o PIT)
Jeśli chcemy skorzystać z tego odliczenia, to kwotę objętą tą ulgą wykazujemy w rubryce 37 załącznika PIT/O a następnie przenosimy ją do zeznania PIT-36 wraz z pozostałymi odliczeniami, z których korzystamy. Jeśli z tego odliczenia korzysta nasz małżonek, to jego kwotę wykazuje w rubryce 38 załącznika PIT/O, przenosząc ją następnie do zeznania rocznego wraz z pozostałymi odliczeniami.

Łączne kwoty odliczeń z tytułu tych ulg małżonkowie przeniosą do zeznania odpowiednio z rubryki 42 (podatnik) i 43 (małżonek) załącznika PIT/O.

Natomiast jedną kwotę odliczenia małżonkowie przeniosą do zeznania z części C załącznika PIT/D. Odliczą tu ulgę z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej czy też kwoty innych ulg niewykorzystane w latach poprzednich z powodu zbyt niskiego podatku (np. z tytułu ulgi remontowej).

Jeśli małżonkowie rozliczają się odrębnie, to tak samo jak w przypadku odliczeń od dochodu muszą w części C.2.1 załącznika PIT/D wypełnić specjalny wniosek, wskazując w jaki sposób (tzn. w jakich proporcjach i w którym formularzu) będą wykazywać kwotę ulgi odliczaną przez każde z nich. Nie dotyczy on jednak małżonków pozostających w separacji.

---

Część J. Obliczenie zobowiązania podatkowego

Podatek pomniejszony o odliczenia wykazujemy w rubryce 177. W rubryce 178 wpisujemy natomiast kwotę zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu z remanentu likwidacyjnego, jeśli z końcem roku podatkowego zakończyliśmy również prowadzoną działalność gospodarczą. Jeśli działalność prowadził i zakończył nasz małżonek, kwotę tego podatku wykaże odrębnie w rubryce 179.

Po zsumowaniu powyższych kwot i zaokrągleniu do pełnych złotych wyjdzie nam podatek należny (rubryka 180), który porównamy z sumą należnych zaliczek za rok podatkowy (w tym - pobranych przez płatników). W zależności od tego, która z tych wartości jest większa, różnicę pomiędzy nimi ujawnimy odpowiednio w rubryce 182 bądź 183.

Część K. Kwota do zapłaty/nadpłata

W tej części zeznania rozliczający się wspólnie małżonkowie wykazują odrębnie:

- podatek z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych

- zryczałtowany podatek dochodowy od dochodów wymienionych w art. 29, 30 oraz 30a updof, jeśli nie pobrał go płatnik,

- zryczałtowany podatek dochodowy od uzyskanych poza granicami Polski dochodów wymienionych w art. 30a ust. 1 pkt 1-5 updof

- podatek zapłacony za granicą od dochodów wymienionych w art. 30a ust. 1 pkt 1-5 updof

Wynik wspólnego rozliczenia podatkowego małżonkowie wpisują w rubryce 199, jeśli są zobowiązani dopłacić podatek, bądź w rubryce 200 – gdy wyjdzie im nadpłata.

Małżonkowie, tak samo jak inni podatnicy, mają czas na dopłatę należnego podatku do 30 kwietnia. Natomiast nadpłatę fiskus zwróci małżonkom w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania, o ile wcześniej nie zakwestionuje jego treści.

Części L, M i N zeznania małżonkowie rozliczający się wspólnie wypełniają, wykazując odrębnie kwoty dotyczące odpowiednio każdego z małżonków.

Część L. Zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 44 ust. 1 ustawy

Tą część zeznania wypełniają osoby niemające miejsca zamieszkania w Polsce (nierezydenci), które bez pośrednictwa płatników uzyskują przychody wymienione w art. 29 updof. Chodzi tu o następujące przychody:

1) z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 updof:

- z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych,

- przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników (z wyjątkiem wynagrodzeń za terminowe odprowadzanie podatków), i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze

- przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych,

- przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,

b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze

- przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

2) z odsetek,

3) z praw autorskich lub z praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw,

4) z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, w tym także środka transportu, oraz za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how)

5) z opłat za usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą, a organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

6) z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych

7) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej

8) z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze

Należny zryczałtowany podatek dochodowy jest wykazywany po zaokrągleniu do pełnych złotych w podziale na poszczególne miesiące roku podatkowego. Przy obliczaniu podatku należy uwzględnić postanowienia dwustronnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których Polska jest stroną.

Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika certyfikatem rezydencji.

Część M. Odsetki naliczone zgodnie z art. 22e ust. 1 pkt 4 i ust. 2 ustawy

W tej części wykazujemy kwotę odsetek naliczonych od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku niezaliczonych do środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych ze względu na przewidywany okres używania krótszy niż rok, do dnia, w którym okres ich używania do celów działalności gospodarczej przekroczył rok.

Tak samo musimy postąpić, gdy wydatki na zakup lub wytworzenie takiego składnika majątku najpierw zaliczyliśmy bezpośrednio do kosztów, a następnie jeszcze przed upływem roku zdecydowaliśmy się zaliczyć go do środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych firmy.

W obu przypadkach kwoty odsetek w podziale na poszczególne miesiące wykazujemy po zaokrągleniu do pełnych złotych.

Część N. Należne zaliczki, o których mowa w art. 44 ust. 1, 1a i 7 ustawy

Tutaj wykazujemy należne zaliczki na podatek dochodowy, które byliśmy zobowiązani opłacać samodzielnie w trakcie roku podatkowego z następujących tytułów:

1) z działalności gospodarczej

2) z najmu lub dzierżawy

3) ze stosunku pracy z zagranicy,

4) z emerytur i rent z zagranicy,

5) z niektórych rodzajów działalności wykonywanej osobiście (określonych w art. 13 pkt 2, 4 i 6-9 updof)

W tej części mamy obowiązek wykazać również zaliczkę należną z tytułu dochodów osiągniętych z pracy za granicą, którą jesteśmy zobowiązani uiścić do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wróciliśmy do kraju po czasowym pobycie za granicą.

Zaliczki po zaokrągleniu do pełnego złotego wykazujemy w podziale na miesiące, bądź kwartały (jeśli wybraliśmy opłacanie zaliczek w odstępach kwartalnych).

W tej części nie wykazuje się należnych zaliczek uiszczanych w formie uproszczonej.

Część O. Informacje o załącznikach

Zarówno małżonkowie rozliczający się wspólnie, jak i osoba samotnie wychowująca dzieci muszą poinformować urząd o liczbie i rodzaju załączników dołączanych do zeznania rocznego. Jeśli małżonkowie rozliczają się odrębnie, muszą dodatkowo poinformować urząd o tym, który z nich dołączy do swojego zeznania załącznik PIT/D oraz podać dane tego małżonka (imię, nazwisko oraz NIP) oraz dane urzędu, do którego trafi zeznanie z tym załącznikiem.

Część P. Wniosek o przekazanie 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (opp)

Rozliczając się wspólnie z małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dzieci również możemy przekazać do 1% naszego podatku wybranej organizacji pożytku publicznego. Tak samo, jak przy rozliczeniu indywidualnym musimy jedynie wskazać urzędowi jej nazwę oraz nr KRS oraz kwotę, którą chcemy przekazać, po jej zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół. Nie może ona przekroczyć 1% podatku należnego z rubryki 180.

Część R. Oświadczenie i podpis podatnika/małżonka/pełnomocnika

Jeśli rozliczamy się wspólnie z małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dziecko, to podpisując się pod zeznaniem składamy nie jedno, ale dwa oświadczenia. Nie tylko stwierdzamy, że mamy świadomość odpowiedzialności karnej za podanie nieprawdziwych danych, ale też oświadczamy że spełniamy warunki do preferencyjnego sposobu rozliczenia.

Musimy też pamiętać, że wspólne rozliczenie z małżonkiem obliguje do złożenia podpisu przez oboje małżonków. Pierwszy z małżonków powinien się zatem podpisać w rubryce 315, a drugi – w rubryce 316. Złożenie podpisu przez oboje małżonków nie będzie konieczne, jeśli złożą zeznanie przez pełnomocnika.

Wówczas jego dane wraz z podpisem powinny znaleźć się w rubryce 317. W takim przypadku, tak samo jak przy rozliczeniu indywidualnym, do zeznania powinno zostać dołączone pełnomocnictwo, z tym że musi ono zostać udzielone przez oboje małżonków.

Podstawa prawna: Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 (tekst jednolity) – ze zmianami.

Anna Welsyng

radca prawny, doradca podatkowy

kancelaria welsyng.pl