Ulga na złe długi w PIT i CIT

Złe długi - stan obecny

Autopromocja

W podatku dochodowym, obowiązuje zasada, że przychodem są kwoty należne choćby faktycznie nie zostały otrzymane. Ma to ten skutek, że przychód podatkowy powstaje niezależnie od tego, czy została zapłacona należność wynikająca z tego przychodu. Jest to w oczywisty sposób niekorzystne dla wierzycieli, którym dłużnicy zalegają z wypłaceniem należności. Z kolei analogiczne zastosowanie opisanej zasady oznacza, że zalegający dłużnicy, uprawnieni są do obniżania przychodu do opodatkowania o niezapłacone wierzycielowi kwoty z tytułu dokonanych operacji gospodarczych. Przy tym brak terminowej zapłaty za towary lub usługi, jak również długie oczekiwanie na nią, oznacza szereg negatywnych konsekwencji dla wierzycieli i prowadzi do tzw. zatorów płatniczych.

Skutki wprowadzenia ulgi na złe długi w podatkach dochodowych

Od 1 stycznia 2020 r. wierzyciele pomniejszą podstawę opodatkowania o kwotę wierzytelności w przypadku, w którym wierzytelność nie zostanie uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub fakturze (rachunku). Z kolei dłużnicy będą mieli obowiązek doliczenia do podstawy opodatkowania kwoty nieuregulowanego zobowiązania, co ma ich motywować do zapłaty (zob. art. 26i updof, art. 18f updop i art. 11 ust 4-19 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – w brzmieniu projektowanym od 1 stycznia 2020 r.).

Autopromocja

VAT 2024.
Komentarz

Sprawdź

Warto dodać, że ulga na złe długi jest rozwiązaniem wprowadzonym na wzór ulgi obowiązującej już w zakresie VAT. Nowe przepisy wprowadzone w podatkach dochodowych mają rozwiązać kwestie tzw. "nieściągalnych wierzytelności" na wzór rozwiązania przyjętego w podatku od towarów i usług.

Oczywiście po pomniejszeniu podstawy opodatkowania może dojść do sytuacji w której

1. dłużnik zapłaci wierzytelność lub
2. wierzyciel wierzytelność sprzeda.

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

VAT 2024 + PIT, CIT i Ryczałt ewidencjonowany 2024 + Ordynacja podatkowa, NIP 2024

Sprawdź

W takim wypadku, wierzyciel będzie musiał zwiększyć podstawę opodatkowania oraz zapłacić podatek w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana (zbyta). Natomiast dłużnik, który ureguluje zobowiązanie, będzie miał prawo do korekty zwrotnej w rozliczeniu za okres, w którym zobowiązanie zostanie uregulowane.

Warunki uprawniające do zastosowania ulgi na złe długi

Autopromocja

Ordynacja podatkowa, NIP 2024

Sprawdź

Prawo do ulgi będzie przysługiwało pod warunkiem, że:

1. wierzyciel i dłużnik podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,
2. wobec dłużnika nie będzie prowadzone postępowanie restrukturyzacyjne lub likwidacyjne,
3. faktura dokumentująca wierzytelność zostanie wystawiona w czasie przewidzianym w ustawie (zob. niżej).

Opisane warunki muszą być przy tym spełnione łącznie, aby można było skorzystać z ulgi.

Ulga na złe długi będzie miała zastosowanie tylko, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa nie upłynęły 2 lata. Przy tym w przypadku, gdy rok kalendarzowy wystawienia faktury jest inny niż rok zawarcia umowy, nie mogą upłynąć 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności.

Za dodatkowy warunek należy także uznać brak powiązań kapitałowych między dłużnikiem a wierzycielem. Podmioty powiązane z ulgi nie będą więc mogły skorzystać (w zakresie wzajemnych transakcji).

Autopromocja

VAT 2024. Komentarz

Sprawdź

Stosowanie ulgi – przepisy przejściowe

Ulgę na złe długi będzie można stosować do transakcji handlowych, których termin zapłaty upływa po dniu 31 grudnia 2019 r. (art. 16. ustawy nowelizującej). Przy tym w przypadku podatników CIT, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpocznie się przed dniem 1 stycznia 2020 r., przepisy o uldze mają zastosowanie począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2019 r., w odniesieniu do transakcji handlowych, w przypadku których termin zapłaty upływa po dniu 31 grudnia 2019 r. (art. 17 ust 2 ustawy  nowelizującej

Podsumowanie

Z powodu możliwości zastosowania ulgi na złe długi dodatkowo rośnie znaczenie terminowej zapłaty zobowiązań przez dłużników. Skutki niepłacenia na czas swoich długów będą od 1 stycznia 2020 r. coraz  bardziej dotkliwe dla dłużników. Dlatego warto rozważyć pozyskanie zewnętrznego źródła finansowania (np. kredytu w rachunku bieżącym) by nie dopuścić do powstania zaległości w płaceniu zobowiązań.

Od redakcji

Autopromocja

Rozliczamy najem. Przykłady, wypełnione druki

Sprawdź

Biura, które szukają wsparcia merytorycznego oraz sposobu na pozyskiwanie nowych klientów powinny wiedzieć, że mogą je uzyskać przyłączając się nieodpłatnie do Ogólnopolskiej Sieci Certyfikowanych Biur Rachunkowych (www.osbcr.pl) stworzonej przez firmę Cash Director we współpracy z mBankiem.

Źródło:

• art. 2, 3, 7, 16 i 17 ustawy z 4 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych – ustawa przekazana do Senatu, Senat wniósł poprawki

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor „MONITORA księgowego”, ekspert podatkowy, autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego

Artykuł opracowany we współpracy z mBankiem i Ogólnopolską Siecią Certyfikowanych Biur Rachunkowych