Odszkodowanie dla działkowca za likwidację ogródka działkowego nie jest zwolnione z PIT

W ustawie o PIT nie ma definicji pojęcia odszkodowanie. Trzeba w tym przypadku odwołać się do przepisów prawa cywilnego – a więc w szczególności do Kodeksu cywilnego. W rozumieniu tych przepisów świadczenia odszkodowawcze to świadczenia mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest natomiast uszczerbek (majątkowy lub niemajątkowy) jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W tym kontekście Dyrektor KIS zauważył, że przepisy ustawy o ROD (w szczególności art. 25) nie zawierają norm określających zasady ustalania (obliczania) kwoty odszkodowania dla działkowców za likwidowane ROD. Nie ma też tu odesłania do innych przepisów w tym zakresie (np. do art. 22 ust. 2 ustawy o ROD, odnoszącego się do ustalenia wysokości odszkodowania w wyniku uzyskania opinii biegłego).

Dyrektor KIS powołał się też na wyrok NSA z 16 stycznia 2018 r. (sygn. akt II FSK 1123/16). W tym wyroku NSA zaaprobował stanowisko zgodnie z którym dla spełnienia się warunków zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT konieczne jest, aby odrębny przepis (odrębny względem ogólnych zasad prawa cywilnego) wskazywał konkretną wysokość odszkodowania lub sposób, w jaki należy je ustalić (podobnie: wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 1122/16, wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt. II FSK 978/16).

Wobec powyższych argumentów Dyrektor KIS stwierdził, że otrzymane przez działkowca odszkodowanie z tytułu likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego przyznane na podstawie art. 25 ustawy o ROD, nie korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odszkodowanie to powinno być opodatkowane (jako „przychód z innych źródeł”) na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT.