REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rodzaje pustych faktur i sankcje za ich wystawianie

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Rodzaje pustych faktur i sankcje za ich wystawianie /fot. Shutterstock
Rodzaje pustych faktur i sankcje za ich wystawianie /fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Puste faktury to takie dokumenty, które zostały wprowadzone do obrotu wyłącznie w celu osiągnięcia bezprawnych korzyści fiskalnych. Ustawa o VAT sankcjonuje wprowadzenie pustej faktury do obrotu prawnego. Wystawienie takiej faktury może także skutkować odpowiedzialnością za przestępstwo skarbowe lub przestępstwo powszechne z Kodeksu karnego.

Pomimo szerokiej palety narzędzi informatycznych i weryfikacyjnych, którymi dysponuje Krajowa Administracja Skarbowa, w dzisiejszych realiach gospodarczych wciąż występuje zjawisko wprowadzania do obrotu prawnego tzw. pustych faktur. Wystawienie takiej faktury może skutkować nie tylko zastosowaniem sankcji finansowych wobec jej wystawcy, ale również zakwestionowaniem przez organ podatkowy prawa do odliczenia z niej podatku naliczonego lub ujęcia jej w kosztach podatkowych przez jej odbiorcę.

Autopromocja

Rodzaje pustych faktur

Co do zasady przez puste faktury należy rozumieć takie dokumenty, które zostały wprowadzone do obrotu wyłącznie w celu osiągnięcia bezprawnych korzyści fiskalnych. Pusta faktura może zatem służyć nieuprawnionemu zwiększeniu odliczenia VAT lub też zwiększeniu struktury kosztów podatkowych w firmie (tzw. handel kosztami). Na przestrzeni ostatnich lat ukształtowało się bogate orzecznictwo sądów administracyjnych określających cechy rozpoznawcze pustych faktur. Zgodnie z przyjętymi poglądami można wyróżnić ich trzy rodzaje:

- dokumentujące transakcje, które w ogóle nie zaistniały – nie doszło do dostawy towarów lub wykonania usługi przez wystawcę faktury;

- dokumentujące prawdziwe zdarzenia gospodarcze, lecz z udziałem innego podmiotu niż wystawca faktury, o czym wiedział i na co godził się odbiorca faktury;

- firmanctwo – dokonywanie obrotu gospodarczego z nabywcą polegające na zatajeniu przez wystawcę danych podmiotu, który de facto dokonał dostawy towaru lub wykonał daną usługę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Szczególnie groźne dla nabywców są faktury opisane w pkt. 1 i 2, ponieważ nabywca jest każdorazowo zobowiązany zweryfikować poprawność wystawienia faktury przed skorzystaniem z prawa do odliczenia podatku naliczonego i skonfrontować, czy opis towarów lub usługi jest zgodny z rzeczywistością. Tym samym, jeśli posiadał wiedzę, iż faktury nie dokumentują realnych transakcji i następnie uwzględnił je w ewidencjach podatkowych, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej-skarbowej albo zapłaty dodatkowej sankcji VAT.

W innym układzie należy rozpatrywać sytuacje, w których pomimo zachowania przez podatnika tzw. reguł należytej staranności w weryfikacji kontrahenta, nabywca nieświadomie dokonał obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z pustej faktury. Dopiero gdy podatnik udowodni, że wykazał się odpowiednią w warunkach biznesowych ostrożnością, może uchronić się przed restrykcjami ze strony organów podatkowych.

Pusta faktura w obrocie prawnym

Co istotne, ustawa o VAT w art. 108 ust. 1 sankcjonuje wprowadzenie tzw. pustej faktury do obrotu prawnego. Zgodnie z jego treścią obowiązek zapłaty podatku następuje bez względu na to, czy faktura odzwierciedla stan faktyczny, czy też nie. Istotne jest bowiem przekazanie nabywcy egzemplarza faktury (wprowadzenie do obrotu), które implikuje powstanie obowiązku zapłaty VAT wykazanego na fakturze. Wystawienie pustej faktury może również skutkować odpowiedzialnością za przestępstwo skarbowe z KKS lub przestępstwo powszechne z Kodeksu karnego.

Nieco łagodniej podchodzi się do tych faktur, które zostały wystawione przez przedsiębiorcę omyłkowo. Choć przepisy o VAT nie stanowią o tym wprost, praktyka wykształciła dwie metody minimalizujące negatywne konsekwencje wystawienia pustych faktur:

- anulowanie wewnętrzne – możliwe wyłącznie przed przekazaniem jednego z egzemplarzy faktury dostawcy (tj. przed wprowadzeniem do obrotu prawnego);

- wystawienie faktury korygującej oraz otrzymanie potwierdzenia jej odbioru przez odbiorcę faktury korygującej; tylko bowiem po otrzymaniu potwierdzenia jej odbioru możliwe będzie jej ujęcie w ewidencji podatkowej VAT.

Pusta faktura z perspektywy odbiorcy

Niestety, przepisy są również bardzo rygorystyczne, jeśli chodzi o uwzględnienie pustej faktury w ewidencji VAT i ujęcie wynikającego z niej podatku naliczonego w deklaracji VAT. Po pierwsze art. 88 ust. 3a pkt 4 ustawy o VAT wymienia wprost katalog negatywnych przesłanek, których wystąpienie nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony lub zwrotu podatku. Mowa tutaj m.in. o wystawieniu faktury w sposób nierzetelny, tzn. w sposób, który nie ma nic wspólnego z rzeczywistymi zdarzeniami, a w konsekwencji uniemożliwia odliczenie VAT.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Zakwestionowanie zmniejszenia podatku należnego o podatek naliczony oraz „wyrzucenie” faktury z kosztów podatkowych przedsiębiorstwa nie są jedynymi konsekwencjami grożącymi nieroztropnemu nabywcy. Organ podatkowy może jednocześnie nałożyć na odbiorcę faktury, z której odliczono VAT naliczony, tzw. sankcyjną stawkę VAT w wysokości aż do 100% zawyżenia podatku naliczonego. Skorygowanie rozliczeń przed wszczęciem czynności ze strony fiskusa poprzez złożenie przez nabywcę odpowiednich korekt deklaracji oraz wpłatę podatku należnego wraz z odsetkami powinno uchronić podatnika przed sankcyjnym VAT.

Niemniej jednak przedsiębiorcy występujący zarówno w roli wystawcy, jak i odbiorcy faktur powinni wystrzegać się sytuacji prowadzących do uwzględniania w swoich rozliczeniach faktur, które w rzeczywistości w ogóle nie miały miejsca. W tym celu zaleca się wdrożenie procedur podatkowych minimalizujących ryzyko wystawienia lub otrzymania i rozliczenia pustej faktury VAT. Warto zatem, aby także pracownicy spoza branży księgowo-podatkowej zaznajomili się z zagrożeniami, jakie niesie za sobą obrót pustymi fakturami. Z pewnością będzie to inwestycja, która przyniesie wymierną wartość dodaną dla firmy.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    REKLAMA