REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samofakturowanie - kiedy jest dopuszczalne

Samofakturowanie - kiedy jest dopuszczalne
Samofakturowanie - kiedy jest dopuszczalne

REKLAMA

REKLAMA

Faktury są najczęściej wystawiane przez sprzedawców. Przepisy dopuszczają jednak możliwość wystawiania faktur przez nabywców towarów i usług. Nie wszystkie podmioty biorące udział w obrocie towarami i usługami mogą wystawiać akceptowalne przez przepisy faktury w ramach samofakturowania. Z reguły problem tkwi w statusie nabywcy, ale też rodzaju transakcji, którą taka faktura miałaby dokumentować. Warto zapoznać się z tymi zasadami, aby nie popełniać błędów i zawierać umowy o samofakturowanie tylko z podmiotami, którym przepisy prawa umożliwiają taką czynność.

Faktury są najczęściej wystawiane przez sprzedawców. Istnieje jednak możliwość wystawiania faktur (w tym faktur korygujących oraz duplikatów faktur) przez nabywców towarów i usług. Jest to tzw. samofakturowanie.

Autopromocja

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

1. Kto może wystawiać faktury w ramach samofakturowania

Możliwość samofakturowania przewiduje art. 106d ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z nim faktury może wystawiać nabywający towary i usługi, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Faktury w ramach samofakturowania mogą zatem wystawiać zarówno polscy podatnicy, jak i podatnicy zagraniczni oraz osoby prawne niebędące podatnikami (zob. tabelę).

Podmioty mogące wystawiać faktury w ramach samofakturowania

Kto jest nabywcą

Czy może wystawiać faktury w ramach samofakturowania

Polski podatnik

TAK

Podatnik z innego państwa członkowskiego

TAK

Podatnik spoza UE

TAK

Osoba prawna niebędąca podatnikiem

TAK

Osoba fizyczna niebędąca podatnikiem

NIE

Jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej niebędąca podatnikiem

NIE

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Spółka z o.o. prowadzi hurtownię materiałów budowlanych. Jednym z jej stałych kontrahentów jest polska firma budowlana. Możliwe jest, aby spółka zawarła z tą firmą umowę w sprawie samofakturowania.

Innym kontrahentem spółki jest osoba prywatna budująca dom systemem gospodarczym. Z tą osobą spółka nie może zawrzeć umowy w sprawie samofakturowania.

Zauważyć należy, że podatnikami w rozumieniu VAT są wszystkie podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT), a więc nie tylko podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, ale również podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT zwolnieni oraz podatnicy niezarejestrowani. Również tacy podatnicy mogą wystawiać faktury w ramach samofakturowania.

Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że polska firma budowlana, o której w nim mowa, korzysta ze zwolnienia podmiotowego, tj. zwolnienia obejmującego sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł (art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Przepisy nie zabraniają zawarcia z tą firmą umowy w sprawie samofakturowania. Jeżeli umowa taka zostanie zawarta, firma budowlana – mimo że nie jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT – będzie mogła wystawiać za spółkę z o.o. faktury z wykazanymi kwotami VAT.

Polecamy: Biuletyn VAT

2. Jakie transakcje mogą być dokumentowane w ramach samofakturowania

Na podstawie art. 106d ust. 1 ustawy o VAT w ramach samofakturowania mogą być wystawiane trzy rodzaje faktur (zob. tabelę).

Faktury, które mogą być wystawiane w ramach samofakturowania

Rodzaj faktury

Podstawa prawna

Faktury dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży (a więc odpłatnej dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów) na rzecz podmiotu, z którym została zawarta umowa w sprawie samofakturowania

Art. 106d ust. 1 pkt 1
ustawy o VAT

Faktury dokumentujące otrzymanie całości lub części zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi (czyli tzw. faktury zaliczkowe) dotyczące sprzedaży na rzecz podmiotu, z którym została zawarta umowa w sprawie samofakturowania

Art. 106d ust. 1 pkt 2
w zw. z art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT

Faktury dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, których miejsce świadczenia znajduje się na terytorium państwa trzeciego (czyli poza Unią Europejską)

Art. 106d ust. 1 pkt 3
w zw. z art. 106a pkt 2 lit. b) ustawy o VAT

Jak widać, katalog przedstawiony w tabeli nie zawiera faktur dokumentujących dostawę towarów lub świadczenie usług, których miejsce świadczenia znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego. Wynika to z faktu, że w tym zakresie o dopuszczalności samofakturowania decydują przepisy tego państwa członkowskiego, a nie przepisy polskie. Faktury wystawiane przez nabywców są w takich przypadkach fakturami wystawianymi na zasadach obowiązujących w państwie członkowskim nabywcy.

Samofakturowanie a sprzedaż poza terytorium kraju

Miejsce świadczenia czynności

Przepisy, na podstawie których jest zawierana
umowa w sprawie samofakturowania

Przepisy, na podstawie których faktury są wystawiane przez nabywców

Na terytorium państwa trzeciego (poza Unią Europejską)

Polskie

Polskie

Na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego

Państwa członkowskiego
nabywcy

Państwa członkowskiego
nabywcy

Podatnik świadczy usługi doradcze dla firm z innych państw członkowskich oraz z państw Unii Europejskiej. Z firmami spoza Unii Europejskiej może zawierać umowy o samofakturowanie na podstawie art. 106d ust. 1 ustawy o VAT. Nabywcy, z którymi zostaną zawarte takie umowy, powinni wystawiać faktury zgodnie z polskimi przepisami.

Inaczej jest w przypadku nabywców z innych państw członkowskich. Z takimi nabywcami umowy o samofakturowanie mogą zostać zawarte tylko na podstawie przepisów tych państw członkowskich. Nabywcy, z którymi zostaną zawarte takie umowy, powinni wystawiać faktury zgodnie z przepisami swoich państw członkowskich.

Faktury dokumentujące transakcje, których miejsce świadczenia znajduje się na terytorium innego państwa UE, mogą zostać objęte samofakturowaniem według zasad obowiązujących w tym kraju.

3. Jak powinna wyglądać umowa w sprawie samofakturowania

Aby możliwe było wystawianie faktur przez nabywcę, musi on zawrzeć z podatnikiem umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika. W umowie musi zostać określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności. Jest to jedyny wymagany przepisami element umowy o samofakturowanie.

Akceptacji treści faktur wystawianych przez nabywcę może dokonywać pełnomocnik dostawcy. Potwierdził to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 21 stycznia 2015 r. (sygn. IBPP2/443-803/14/WN), w której czytamy, że:

(...) akceptacja faktur VAT, faktur korygujących oraz faktur zaliczkowych przez współpracownika Spółki nabywającej usługi lub towary od Dostawcy na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez Dostawcę, wypełnia dyspozycje art. 106d ustawy o VAT.

Na marginesie należy dodać, że w przeszłości (do końca 2012 r.) konieczne było, aby faktury wystawiane przez nabywców były akceptowane przez sprzedawcę w formie podpisu. Obecnie przepisy nie określają sposobu zatwierdzania wystawiania faktur przez nabywców. W konsekwencji strony umów o samofakturowanie mają swobodę w określaniu procedury zatwierdzania faktur.

Dopuszczalne jest nawet milczące zatwierdzanie faktur przez sprzedawców. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 września 2015 r. (sygn. IBPP2/4512-508/15/WN):

(...) opisana we wniosku procedura samofakturowania, zgodnie z którą faktury pierwotne będą wystawiane przez danego dostawcę, a faktury korygujące będą wystawiane przez Wnioskodawcę, a zatwierdzanie poszczególnych faktur odbywać się będzie w oparciu o mechanizm milczącego zatwierdzania faktur, tj. zatwierdzenie faktury nastąpi przez kontrahenta Spółki wówczas, gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi on sprzeciwu lub uwag w stosunku do faktury korygującej wystawionej przez Spółkę – będzie oznaczać spełnienie warunku istnienia określonej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez kontrahenta, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.


4. Jaką treść powinny mieć faktury wystawiane w ramach samofakturowania

Faktury wystawiane przez nabywców muszą zawierać dodatkowy element, tj. wyraz „samofakturowanie” (zob. art. 106e ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT). W pozostałym zakresie treść faktur wystawianych przez nabywców – w imieniu i na rachunek sprzedawców – jest taka sama jak treść „zwykłych” (wystawianych przez sprzedawców) faktur.

Faktury wystawiane przez nabywców zawsze muszą zawierać dodatkowy element, tj. wyraz „samofakturowanie”.

Nabywców wystawiających faktury w ramach samofakturowania obowiązują przy tym standardowe terminy wystawiania faktur określone przepisami art. 106i ustawy o VAT. W konsekwencji najczęściej nabywcy obowiązani są wystawić fakturę do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi (art. 106i ust. 1 ustawy o VAT). Natomiast w przypadku faktur zaliczkowych powinni to uczynić do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu otrzymania przez sprzedawcę zapłaty (art. 106i ust. 2 ustawy o VAT).

Podatnicy X (sprzedawca) oraz Y (nabywca) zawarli umowę w sprawie samofakturowania. 29 lipca 2016 r. podatnik Y zlecił przelew na poczet zaliczki na dostawę towarów. Przelew ten został otrzymany przez podatnika X 1 sierpnia 2016 r. Zamówione towary zostały wysłane przez podatnika X własnym transportem 30 sierpnia 2016 r. i zostały dostarczone podatnikowi Y 2 września 2016 r. W tej sytuacji termin wystawienia przez podatnika Y w ramach samofakturowania:

1) faktury zaliczkowej upłynął 15 września 2016 r. (termin ten liczony był bowiem od dnia otrzymania zaliczki przez podatnika X, a więc od 1 sierpnia 2016 r.; moment zlecenia przez podatnika Y zapłaty zaliczki nie miał znaczenia),

2) faktury końcowej upłynął 15 października 2016 r.

5. Czy z faktur wystawianych w ramach samofakturowania można odliczać podatek naliczony

Faktury wystawione w ramach samofakturowania stanowią dla nabywców podstawę odliczania z nich podatku naliczonego, o ile w ramach określonej przez strony procedury zostały zaakceptowane przez podatnika (sprzedawcę). Jak bowiem stanowi art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego faktury (jak również faktury korygujące) wystawione przez nabywcę, jeżeli nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego.

Ze względu na brzmienie art. 88 ust. 3a pkt 5 ustawy o VAT organy podatkowe przyjmują, że prawo do odliczenia z faktur wystawianych w ramach samofakturowania powstaje dopiero w momencie ich zaakceptowania przez sprzedawcy (o ile wcześniej u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy z tytułu danej czynności – zob. art. 86 ust. 10 ustawy o VAT). Tytułem przykładu wskazać można interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 września 2014 r. (sygn. ILPP2/443-694/14-2/JK) czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 5 stycznia 2016 r. (sygn. IBPP2/4512-3/16/ICz). Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji:

(...) faktury wystawione przez Wnioskodawcę w imieniu Dostawcy poprzez przedstawiony we wniosku system, z zastosowaniem opisanej szczegółowo procedury zatwierdzania faktur, spełnia wymogi określone w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT, tym samym wystawione w przedstawiony sposób faktury będą upoważniały Wnioskodawcę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z omawianych faktur w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi zatwierdzenie danej faktury przez Dostawcę towarów, o ile przed końcem tego okresu w odniesieniu do nabytych towarów powstanie obowiązek podatkowy po stronie Dostawcy.

31 sierpnia 2016 r. nabywca A wystawił w ramach samofakturowania fakturę dokumentującą dokonanie dla niego przez podatnika B dostawy towarów. Informację (e-mail) o akceptacji tej faktury przez podatnika B nabywca A otrzymał 1 września 2016 r. Według wyjaśnień organów podatkowych prawo do odliczenia podatku naliczonego z tej faktury powstało we wrześniu 2016 r.

6. Czy w ramach samofakturowania można wystawiać faktury korygujące

W ramach samofakturowania nabywcy mogą wystawiać również – w imieniu i na rzecz sprzedawców – faktury korygujące (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 24 stycznia 2014 r., sygn. IPPP3/443-1001/13-3/SM). Obowiązują w tym zakresie takie same zasady jak w przypadku „zwykłych” faktur. W tym także takie faktury korygujące muszą zawierać wyraz „samofakturowanie” i w ramach określonej przez strony procedury być potwierdzane przez sprzedawcę.

7. Czy można wystawiać duplikat faktury powstałej w ramach samofakturowania

Jeżeli faktura wystawiona przez nabywcę towarów i usług w imieniu sprzedawcy ulegnie zniszczeniu lub zaginie, obowiązek wystawienia duplikatu faktury ciąży na tym nabywcy. Duplikat faktury jest wówczas wystawiany:

1) zgodnie z danymi zawartymi w egzemplarzu faktury będącym w posiadaniu nabywcy – jeżeli z wnioskiem o wystawienie duplikatu faktury wystąpi sprzedawca (art. 106l ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o VAT),

2) zgodnie z danymi zawartymi w egzemplarzu faktury będącym w posiadaniu sprzedawcy – jeżeli zaginie lub ulegnie zniszczeniu egzemplarz faktury nabywcy (art. 106l ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT).

VAT 2017

Od 1 stycznia 2017 r. nie zmienią się zasady samofakturowania.

Podstawa prawna:

• art. 15 ust. 1, art. 86 ust. 10 w zw. z art. 86 ust. 10b pkt 1, art. 88 ust. 3a pkt 5, art. 106d, art. 106e, art. 106i ust. 1 i 2 oraz art. 106l ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1579

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    Oszczędności Polaków 2024. Na rachunkach bankowych jest 1 223,46 mld zł

    Gospodarstwa domowe w Polsce w końcu lutego 2024 roku dysponowały na rachunkach bankowych środkami w wysokości 1 223,46 mld zł. Były one o 15,20 mld i 1,26% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 120,54 mld zł tj. 10,9% większe niż przed rokiem (w styczniu roczna dynamika tych depozytów wynosiła 11,3%).

    Podmiot uprawniony do zatwierdzania czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji. Co wynika z przepisów ustawy?

    Podmiot zatwierdzający czynności zarządu jest nową instytucją, która po raz pierwszy pojawiła się w polskim systemie prawnym w Ustawie o fundacji rodzinnej. Uprawnienie do zatwierdzania czynności obejmuje okres, gdy fundacja rodzinna posiada status fundacji rodzinnej w organizacji, to jest okres od momentu zawiązania fundacji rodzinnej (odpowiednio: złożenia oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej stanowiącego akt założycielski fundacji, albo otwarcia spadku po spadkodawcy, który ustanowił fundację rodzinną w treści testamentu). Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie sposobu funkcjonowania tego podmiotu.

    Wynajmujesz magazyn lub halę produkcyjną? Czy wiesz, że możesz uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego?

    Przedsiębiorca nie musi być właścicielem nieruchomości, żeby skorzystać ze wsparcia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Znaczna część działalności prowadzonej w wynajmowanych halach produkcyjnych i magazynowych kwalifikuje się do zwolnień od podatku. Jak to więc możliwe, że wielu najemców nie korzysta z ulg podatkowych, chociaż mogliby?

    REKLAMA