REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Należyta staranność w VAT – definicja i kryteria

Monika Brzostowska
Konsultant podatkowy
Należyta staranność w VAT – definicja i kryteria
Należyta staranność w VAT – definicja i kryteria

REKLAMA

REKLAMA

Brak dochowania należytej staranności w podatku od towarów i usług jest argumentem coraz częściej stosowanym przez urzędy skarbowe w przypadku odmowy zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Należyta staranność jest pojęciem, które sprawiało wiele problemów. Nie ma bowiem ustawowej definicji tego pojęcia, a co za tym idzie, było ono inaczej rozumiane przez podatników, a inaczej przez urzędników Krajowej Administracji Skarbowej.

Ministerstwo Finansów postanowiło rozwiać wszelkie wątpliwości i opublikowało dokument "Metodyka w zakresie oceny dochowania należytej staranności przez nabywców towarów w transakcjach krajowych".

Autopromocja

Na czym polega należyta staranność w VAT?

Należyta staranność to szereg czynności, które podatnik powinien podjąć przed zawarciem transakcji. Odpowiednia weryfikacja kontrahenta, dopełnienie formalności, sprawdzenie okoliczności transakcji może pomóc podatnikowi uniknąć późniejszych problemów. Spełnienie określonej metody działania podatnika pozwoli uniknąć ewentualnego kwestionowania prawa do odliczenia podatku VAT. Jeżeli podatnik nie będzie odpowiednio uważny przy zawieraniu transakcji, a więc zignoruje obiektywne okoliczności, wskazujące na to, że transakcja może mieć na celu naruszenie prawa lub oszustwo, wówczas powinno zostać zakwestionowane prawo tego podatnika do odliczenia podatku naliczonego.

Co to oznacza? Podatnik powinien dokonywać weryfikacji nie tylko wtedy, gdy rozpoczyna współpracę z nowym kontrahentem, ale również gdy już handlował z danym podmiotem.

Kryteria formalne należytej staranności

Najprostszą czynnością, którą może podjąć podatnik, jest weryfikacja formalna kontrahenta. Powinien on sprawdzić, czy podmiot jest zarejestrowany w odpowiednim rejestrze jako przedsiębiorca, podatnik VAT czynny, czy nie został wykreślony z rejestrów. Wg Metodyki Ministerstwa Finansów brak dochowania należytej staranności może być zarzucony podatnikowi, gdy:

  • brak jest rejestracji kontrahenta w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – o ile rejestracja w KRS lub CEIDG jest wymagana w przypadku kontrahenta;
  • kontrahent nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny – nabywca może to zweryfikować przez usługę „Sprawdzenie statusu podmiotu VAT”, dostępną na Portalu Podatkowym lub poprzez złożenie wniosku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego;
  • kontrahent jest – na moment transakcji – wpisany do prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej wykazu podmiotów, które zostały wykreślone przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnicy VAT lub które nie zostały zarejestrowane przez naczelnika urzędu skarbowego, na podstawie art. 96 ust. 4a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług5 , zwanej dalej „ustawą o VAT”;
  • kontrahent nie posiada, lub – pomimo żądania podatnika – nie przedstawił wymaganych koncesji i zezwoleń dotyczących towarów będących przedmiotem planowanych transakcji;
  • osoby zawierające umowę/dokonujące transakcji nie posiadają umocowania do działania w imieniu kontrahenta – podatnik może przykładowo zweryfikować umocowanie osób upoważnionych do udzielenia pełnomocnictw w imieniu kontrahenta na podstawie danych z KRS lub CEIDG.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kryteria transakcyjne należytej staranności

Podatnikowi może zostać zarzucony brak dochowania należytej staranności również, kiedy nie są spełnione odpowiednie kryteria transakcyjne. Podatnik powinien zwrócić szczególną uwagę na sytuacje, kiedy kontrahent zmienia ustalone i wcześniej obowiązujące warunki współpracy. Okoliczności, na które należy zwrócić uwagę to:

  • wyeliminowanie ryzyka gospodarczego w transakcji;
  • akceptacja sztucznego podziału transakcji lub zgoda na rabat, jeżeli podatnik dokona płatności gotówką;
  • płatność przelewem za towar na dwa inne rachunki bankowe lub na rachunek innego podmiotu, na rachunek zagraniczny;
  • cena towaru jest bezpodstawnie niższa niż cena rynkowa tego towaru;
  • podatnik nabył towary od kontrahenta, którego przedmiotem działalności nie jest handel owym towarem;
  • skrócenie terminu płatności;
  • transakcja została dokonana w sposób, w który w danej branży nie gwarantuje bezpieczeństwa;
  • kontrahent dokonał dostawy towarów wbrew wymaganiom jakościowym, które są normowane przepisami prawa;
  • dokonanie transakcji bez umowy w formie pisemnej, elektronicznej itp.;
  • bezzasadna zmiana metody transportu towarów.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Obniżenie podatku – przesłanki negatywne

Podatek VAT jest neutralny. Co do zasady prawo do jego odliczenia nie może być ograniczane. Jednakże ustawa wskazuje przesłanki, które pozbawiają tego prawa. W myśl art. 88 ust.3a ustawy o podatku od towarów i usług podatnik nie ma prawa do obniżenia podatku należnego o naliczony w szczególności, gdy wystawcą faktury jest podmiot nieistniejący, jeżeli faktury nie dokumentują czynności faktycznie wykonanych, podają kwoty niezgodne z rzeczywistością.

Szerzej podsumowuje to wyrok WSA w Lublinie z 23 marca 2018 r. I SA/Lu 57/18 Faktura powinna więc odzwierciedlać zdarzenie gospodarcze zarówno pod względem przedmiotowym, jak i podmiotowym. W przypadku gdy podatek wynika jedynie z faktury, która nie dokumentuje faktycznego zdarzenia rodzącego obowiązek podatkowy u jej wystawcy - faktura taka nie daje uprawnienia do odliczenia wykazanego w niej podatku. Przyznanie bowiem prawa do odliczenia podatku w takim przypadku oznaczałoby, że prawo do odliczenia przysługuje z tytułu samego posiadania faktury z wykazanym podatkiem, który nie jest należny od podmiotu, który fakturę taką wystawił, gdyż faktycznie nie realizował czynności opisanej w tej fakturze. Tymczasem prawo do odliczenia podatku jest następstwem powstania obowiązku podatkowego z tytułu faktycznej czynności podatnika wystawiającego fakturę, czyli obowiązku podatkowego powstałego na poprzednim etapie obrotu.

Podsumowanie

W obecnych czasach podatnikowi nie trudno stać się częścią łańcucha karuzeli podatkowej. Powinien on dokonywać czynności, które uchronią go przed kwestionowaniem przez organy podatkowe prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. MF wskazało tylko przykładowe działania, jakie może podjąć podatnik, aby zabezpieczyć swoje interesy i nie ponosić konsekwencji zawierania transakcji z podmiotami nieodpowiednimi, a tym samym dochować należytej staranności.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    REKLAMA