REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną
Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną

REKLAMA

REKLAMA

Kolejne wojewódzkie sądy administracyjne orzekają, że urzędnicy skarbowi nie mogą wykreślać podatników VAT z rejestru podatników bez wydania decyzji administracyjnej. Wykreślenie podatnika z rejestru bez wydania decyzji administracyjnej jest bezskuteczne.

Część orzeczeń zdążyło się już uprawomocnić. Co to oznacza dla przedsiębiorców bezpodstawnie wykreślonych z rejestru VAT? Najkrócej mówiąc – nie utracili statusu podatnika VAT i związanych z nim praw.

Autopromocja

– Mogą się dzięki temu starać np. o zwrot nadwyżki podatku naliczonego. Wydaje się też, że mogliby podjąć w sądzie próbę uzyskania odszkodowania, choć nie będzie to proste – komentuje Piotr Chojnacki doradca podatkowy w TA&TPT.

Szansy na wygranie odszkodowania nie widzi też za bardzo Łukasz Blak, doradca podatkowy w Certus LTA. – Wykazanie szkody będzie w takiej sytuacji bardzo trudne, o ile nie niemożliwe. Najwięcej wykreśleń z rejestru VAT dotyczy przecież małych podatników albo firm dopiero rozpoczynających działalności. Niełatwo im będzie wykazać wysokość utraconych przyszłych zysków.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: Biuletyn VAT

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Forma stygmatyzacji

Łukasz Blak zwraca uwagę, że wykreślenie z rejestru VAT zmienia sytuację prawną podatnika – pozbawia go prawa do odliczenia podatku, do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, utrudnia akceptację jego faktur przez kontrahentów itp.

– Wykreślenie z rejestru to forma stygmatyzacji podatnika – mówi Przemysław Antas, radca prawny i doradca podatkowy w Antas Legal. Wylicza, że kontrahenci są wzywani do korekty deklaracji, odmawia się im prawa do odliczenia podatku, a nawet wzywa do przedstawienia dowodów wykonania usług.

– Skutkiem tego wielu z nich zrywa współpracę z przedsiębiorcą, co może się stać szczególnie dobitne, gdy się okaże, że wykreślenia było bezskuteczne – zauważa ekspert.

Czas na sąd kasacyjny

Na razie kwestia odszkodowań to „dzielenie skóry na niedźwiedziu”, bo fiskus daleki jest od kapitulacji w sporze o wykreślenia. Zaskarżył do Naczelnego Sądu Administracyjnego część wyroków I instancji.

Co ciekawe, już dwa i pół roku temu minister finansów Marian Banaś potwierdził w odpowiedzi z 22 marca 2017 r. na interpelację poselską (nr 10878), że wykreślenia wymagają wydania decyzji administracyjnej.

– Czas, aby wypowiedział się w tej sprawie NSA. Najlepiej, żeby zrobił to w formie uchwały – uważa Przemysław Antas.

Ekspert ma nadzieję, że sąd kasacyjny zaaprobuje stanowisko, zgodnie z którym wykreślenie wymaga wydania decyzji administracyjnej.

– W przeciwnym wypadku byłoby to usankcjonowanie „sądów kapturowych” nad podatnikami – komentuje Przemysław Antas.

Wielkie porządki

Problem nie jest nowy, ale nasilił się od 2017 r., gdy w ustawie o VAT pojawiły się nowe przepisy pozwalające fiskusowi na wykreślanie firm z rejestru podatników czynnych VAT (nowe art. 96 ust. 9–9a). Dotyczy to m.in. podatników, którzy nie istnieją, z którymi mimo udokumentowanych prób urząd nie może się skontaktować, którzy zawiesili działalność na więcej niż pół roku, nie składali w tym czasie deklaracji albo składali przez pół deklaracje zerowe (to się nie zmieni). Urzędnicy wykreślają z rejestru także podatników, którzy podali nieprawidłowe dane w zgłoszeniu rejestracyjnym, wystawiali puste faktury bądź mieli sądowy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

W praktyce najczęściej z rejestru znikają podatnicy, którzy na zbyt długo zawiesili działalność gospodarczą albo składali deklaracje zerowe.

Decyzja czy powiadomienie

Zdaniem urzędników wykreślenie jest zwykłą czynnością materialno-techniczną, która nie wymaga wydania decyzji administracyjnej. Uważają więc, że nie muszą prowadzić formalnego postępowania podatkowego, wystarczy, że powiadomią przedsiębiorcę o utracie przez niego statusu podatnika VAT.

– W praktyce najczęściej sprawa kończy się notatką urzędnika wpiętą do akt bez zawiadamiania podatnika o wykreśleniu. Przedsiębiorca dowiaduje się o tym od swojego kontrahenta, który nie chce przyjąć wystawionej przez niego faktury – wyjaśnia Przemysław Antas.

Niektórzy podatnicy decydują się zaskarżyć takie postępowanie fiskusa do sądu.

Na korzyść podatników

Tak właśnie było w sprawie zakończonej wyrokiem WSA w Gliwicach z 18 lipca 2019 r. (sygn. akt I SA/Gl 542/19). Spółka została wykreślona z rejestru, bo przez ponad pół roku składała deklaracje zerowe. Złożyła skargę do sądu, bo uważała, że fiskus powinien był w jej sprawie wydać decyzję. To dawałoby jej możliwość odwołania się do II instancji.

Zarzuciła też naczelnikowi urzędu skarbowego, że zignorował treść art. 96 ust. 9e ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik powinien mieć prawo do złożenia wyjaśnień, czy zbyt długie składanie zerowych deklaracji nie wynika ze specyfiki jego biznesu.

Fiskus bronił się, twierdząc, że wykonał zwykłą czynność materialno-techniczną, która nie wymaga decyzji. Zwrócił też uwagę na to, że spółka została wcześniej wykreślona z rejestru VAT-UE, a zanim to nastąpiło, urzędnicy bezskutecznie próbowali się z nią skontaktować. Przeszukali internet i bazy danych, takie jak POLTAX czy SERCE, ale nigdzie nie znaleźli numeru telefonu spółki ani jej adresu e-mail.

WSA stwierdził, że wykreślenie było bezskuteczne. Zwrócił uwagę na to, że naczelnik US musiał znać adres pocztowy spółki, skoro dostarczył na niego powiadomienie o wykreśleniu. Najpierw więc powinien był zażądać wyjaśnień od przedsiębiorcy co do specyfiki jego działalności i sprawdzić, czy to nie ona wpływa na zbyt długie składanie deklaracji zerowych.

WSA nie miał też wątpliwości, że wykreślenie z rejestru VAT jest czymś więcej niż zwykłą czynnością techniczną i urzędnicy powinni byli wydać w tej sprawie decyzję. Od rejestracji dla celów VAT zależy bowiem m.in. korzystanie z niektórych zwolnień podatkowych bądź zastosowanie odwrotnego obciążenia VAT – zwrócił uwagę sąd.

Podobnego zdania były też inne sądy wojewódzkie: w Gdańsku w wyroku z 25 czerwca 2019 r. (sygn. akt I SA/Gd 557/19) i z 28 maja 2019 r. (sygn. akt I SA/Gd 591/19), w Szczecinie w wyroku z 6 grudnia 2018 r. (sygn. akt I SA/Sz 579/18), w Warszawie w wyrokach z 13 lipca 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 3158/17), z 4 lipca 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 3481/17), z 22 marca 2017 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 640/16 i VIII SA/Wa 566/16).

Wszystkie te wyroki, z wyjątkiem orzeczeń gdańskiego WSA, są już prawomocne, z tym że dwa ostatnie dotyczą stanu prawnego jeszcze przed 2017 r., gdy fiskus miał mniejsze kompetencje w zakresie wykreślania z rejestru (ale też nie robił tego w formie decyzji).

Zapadły też dwa umiarkowanie korzystne dla skarbówki wyroki WSA we Wrocławiu: z 5 marca 2019 r. (sygn. akt I SA/Wr 1164/18, nieprawomocny) i z 5 września 2018 r. (sygn. akt I SA/Wr 454/18, prawomocny). Sędziowie orzekli, że wykreślenie z rejestru VAT nie wymaga wydania decyzji administracyjnej, bo jest to zwykła czynność materialno-techniczna. Mimo to i tak uznali wykreślenia za bezskuteczne, ale z innego powodu – urzędnicy nie zgromadzili wystarczająco wielu danych o podatniku i nie wysłuchali jego wyjaśnień co do specyfiki jego działalności (w obu przypadkach chodziło o zbyt długie składanie zerowych deklaracji). ©℗

Od 1 września wykreślenia jeszcze szybciej

Od niedzieli urzędnicy mogą wykreślać podatnika z rejestru VAT już po 3 miesiącach (po kwartale), a nie – jak dotychczas po 6 miesiącach – nieskładania deklaracji VAT.

Nie zmieniła się natomiast zasada, że podatnik jest wykreślany z rejestru VAT, jeśli przez 6 kolejnych miesięcy (dwa kolejne kwartały) składał deklaracje zerowe.

Maciej Dybaś z Crido Taxand zwraca uwagę na jeszcze jedną zmianę, która również będzie mieć wpływ na problem wykreśleń z rejestru VAT.

– Od 1 września br. funkcjonuje biała lista podatników, która zmusi przedsiębiorców do częstszego niż dotychczas weryfikowania statusu swoich kontrahentów dla celów VAT. Może się okazać, że wielu z nich po raz pierwszy zderzy się z problemem wyrejestrowanego z VAT kontrahenta. Problem ten, i tak już poważny, tylko więc się nasili – przewiduje ekspert.

Mariusz Szulc mariusz.szulc@infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA