Czy płatność podzielona (split payment) ograniczy nadużycia i ochroni neutralność VAT?
REKLAMA
REKLAMA
Istotą tego rozwiązania jest rozdzielenie płatności z wystawionej faktury na wartość sprzedaży netto, którą nabywca będzie uiszczać na rachunek dostawcy lub jest rozliczana w inny sposób, natomiast pozostała część należności wynikająca z faktury, czyli wartość podatku należnego VAT, będzie płacona na specjalny rachunek bankowy dostawcy, tzw. rachunek VAT. Mechanizm ten z założenia utrudnia lub wręcz uniemożliwia powstawanie nadużyć już na etapie samej transakcji. Jednocześnie zapewnia lepszą transparentność rozliczeń z tytułu podatku VAT i utrudnia wyprowadzanie pieniędzy za granicę.28 Rozwiązanie to zostało wdrożone w Polsce od 1 lipca 2018 roku29. W obecnym kształcie będzie miało charakter fakultatywny i będzie możliwe do zastosowania wśród podatników podatku VAT czynnych. Regulacja prawna zakłada, że rozwiązanie to ma obejmować transakcje B2B30. Z doniesień prasowych wynika, że Ministerstwo Finansów planuje wdrożenie tego mechanizmu jako obligatoryjnego dla niektórych branż. Ze stosownym wnioskiem o derogację do Komisji Europejskiej Polska już wystąpiła31.
Zasady nowego mechanizmu będą opierać się na regułach innych niż te dotychczas stosowane przy zakupach. Otóż sprzedawca, który zdecyduje się na stosowanie split payment jako formy regulowania zobowiązań wynikających z faktur, jest zobowiązany do utworzenia specjalnego rachunku VAT. Na ten wyznaczony rachunek VAT nabywca towarów lub usług będzie mógł opłacać faktury na rzecz sprzedawcy w całości lub części dotyczącej wartości sprzedaży brutto lub całości lub części podatku należnego wynikającego z faktury. Jeżeli podatnik zdecyduje się na częściowe regulowanie tych zobowiązań, pozostałą część wynikająca z faktury nabywca może regulować na rzecz sprzedawcy na odrębny rachunek rozliczeniowy sprzedawcy. Co do zasady mechanizm ten będzie miał zastosowanie do pojedynczych faktur. Rodzi to pytanie o konsekwencje wdrożenia tego mechanizmu dla sprzedawcy. Przy założeniu, że przy zastosowaniu tego mechanizmu regulowana jest tylko kwota odpowiadająca podatkowi należnemu wynikającej z faktury sprzedawca będzie bezpośrednio decydował tylko o kwocie należności netto wynikającej z wystawionej faktury. Dysponowanie kwotą podatku należnego będzie natomiast ograniczone. Generalnie podatnik będzie mógł wykorzystać środki zgromadzone na tym rachunku jedynie w celu uregulowania należności wynikających z faktur i otrzymywania zwrotu nadwyżki podatku VAT.
Wybór tego sposobu rozliczeń będzie dawał sprzedawcy przywileje. Będzie on mógł regulować całościowo lub częściowo należność wynikającą z otrzymanych faktur zakupowych. Zapłata z zastosowaniem split payment będzie dokonywana przy użyciu tzw. komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub SKOK i podatnik będzie decydował, jaką część lub całość zobowiązania związanego z wskazaną przez niego fakturą będzie regulował poprzez ten mechanizm. Ponadto podatnik będzie mógł korzystać z możliwości uzyskania przyspieszonych zwrotów nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Podatnik stosujący omawiany mechanizm będzie miał możliwość otrzymania zwrotu w terminie 25 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej. Zwrot będzie następował na wyznaczony rachunek VAT, przy użyciu również tzw. komunikatu przelewu, informującego o odpowiednim zapisie na tym rachunku, dotyczącym wysokości kwoty zwrotu oraz okresu, za który dokonano tego zwrotu. Wniosek o przyspieszony zwrot nadwyżki podatku VAT będzie składany przez podatnika wraz z deklaracją podatkową. Przyspieszony zwrot podatku VAT będzie zależał od woli podatnika, nie wyklucza tym samym możliwości skorzystania z regulacji prawnych odnoszących się do zwrotu nadwyżki podatku VAT na zasadach ogólnych. Ponadto podatnik będzie mógł zażądać przelania kwot znajdujących się na rachunku VAT na inny rachunek bankowy będący w dyspozycji podatnika. Powyższa regulacja nie będzie dotyczyła państwowych jednostek budżetowych w odniesieniu do rachunków VAT prowadzonych dla rachunków rozliczeniowych wskazanych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Wyłączenie to związane jest ze specyfiką tych organów.
Żądanie zwrotu musi mieć jednak formalny charakter (wniosek), rozpatrywany przez organy podatkowe w trybie postępowań podatkowych określonych w ustawie – Ordynacja podatkowa. Organ podatkowy będzie wydawał postanowienie w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku i może odmówić udzielenia zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT, jeśli np. u podatnika zostanie stwierdzona zaległość podatkowa lub będzie zachodziła uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku nie zostanie wykonane, lub powstanie zaległość podatkowa.
Polecamy: Jak stosować split payment
Kolejnym przywilejem dla podatników, którzy zdecydują się na stosowanie mechanizmu podzielonej płatności i dokonają zapłaty danej faktury przy wykorzystaniu tego mechanizmu, jest niestosowanie przez organy podatkowe regulacji dotyczących odpowiedzialności solidarnej zawartych w dziale Xa ustawy oraz sankcji określonych w art. 112b ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 oraz art. 112c ustawy, ale tylko do wysokości kwoty podatku odpowiadającej kwocie podatku wynikającej z tej faktury. Ponadto do podatników stosujących ten mechanizm nie będą miały zastosowania regulacje art. 56b Ordynacji podatkowej, tj. podwyższona stawka odsetek za zwłokę w odniesieniu do zaległości w podatku od towarów i usług, pod warunkiem, że mechanizm ten podatnik zastosował do większości faktur (co najmniej 95%).
Wskazane powyżej przywileje nie będą możliwe do zastosowania, jeśli podatnik wiedział, że faktura zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności została wystawiona przez podmiot nieistniejący, stwierdza czynności, które nie zostały dokonane, podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością, jak również potwierdza czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego.
Artykuł stanowi fragment książki:
"Ucieczka przed podatkami i kontrola podatkowa"
redakcja naukowa: Hanna Kuzińska
Wydawnictwo Poltext
__________________
28 http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=1864
29 Ustawa z dnia 15 grudnia 2017r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 62)
30 Skrót pochodzący z języka angielskiego, oznaczający transakcje pomiędzy dwoma lub więcej podmiotami gospodarczymi.
31 http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dla-mediow/wywiady/eksperci-mf
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat