REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Standaryzacja i harmonizacja rachunkowości w Europie

REKLAMA

Zmiany w polskim prawie bilansowym, wprowadzające obowiązek stosowania MSR przez niektóre spółki, są skutkiem realizacji strategii Komisji Europejskiej na lata 2000-2005, która już kilka lat temu sformułowała wymóg zastosowania MSR przez wszystkie spółki giełdowe w ich skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych, także w bankach, do końca 2005 r., a w dalszej perspektywie także w sprawozdaniach jednostkowych.
Obowiązek taki uregulowało rozporządzenie Unii Europejskiej1.
Ponadnarodowe regulacje rachunkowości o największym znaczeniu w skali światowej to Międzynarodowe Standardy Rachunkowości IAS tworzone przez IASB oraz US GAAP Ogólnie Akceptowane Zasady Rachunkowości, tworzone przez FASB2.
IASB jest niezależną prywatną organizacją. Została powołana w 1973 r. na mocy porozumienia między zawodowymi organizacjami księgowych z Australii, Kanady, Wielkiej Brytanii, Irlandii i USA. Cele IASB, na podstawie konstytucji IASB, to:
• opracowywanie, zgodnie z interesem publicznym, zestawu wysokiej jakości, zrozumiałych i możliwych do wyegzekwowania globalnych standardów rachunkowości, których zastosowanie sprawi, że informacje w sprawozdaniach finansowych i innych formach sprawozdawczości finansowej będą wysokiej jakości, przejrzyste i porównywalne, aby w ten sposób pomóc w podejmowaniu decyzji uczestnikom światowych rynków kapitałowych i innym użytkownikom tych sprawozdań,
• promowanie stosowania i rygorystycznego przestrzegania tych standardów oraz
• doprowadzenie do sytuacji, w której krajowe standardy rachunkowości i MSR będą ze sobą zgodne i oparte na wysokiej jakości rozwiązaniach3.

Tabela 1. Pojęcie harmonizacji i standaryzacji rachunkowości
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Źródło: opracowanie na podstawie red. Alicja A. Jaruga, „Międzynarodowe regulacje rachunkowości. Wpływ na rozwiązania krajowe”, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2002, str. 6–7

Obecnie istnieją 34 standardy i 24 interpretacje SKI (Stały Komitet ds. Interpretacji powołany w 1997 r.), publikowane są co roku w zbiorczym wydaniu, które zawiera też konstytucję IASB, historię MSR, słownik terminów. Oficjalnym tekstem jest oryginał w języku angielskim.
Wyróżnia się dwa główne systemy rachunkowości, jakie ukształtowały się w Europie: kontynentalny model rachunkowości, (którego typowym przykładem jest Francja) i anglosaski, którego podwaliny stworzyła Wielka Brytania4. Modele te zostały scharakteryzowane w tabeli 2.

Tabela 2. Ogólna charakterystyka kontynentalnego i anglosaskiego modelu rachunkowości
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Źródło: opracowanie na podstawie S. Surdykowska, „Rachunkowość międzynarodowa”, Kantor Wydawniczy Zakamycze, 1999 oraz red. A. Jaruga, „Międzynarodowe regulacje rachunkowości. Wpływ na rozwiązania krajowe”, Wyd. C.H. BECK, Warszawa 2002 oraz red. L. Bednarski i J. Gierusz, „Rachunkowość międzynarodowa”, PWE, Warszawa 2001

Obecnie istnieje trend rozwoju rachunkowości w kierunku modelu anglosaskiego – na skutek:
• rozwoju rynków kapitałowych oraz
• sukcesów w zakresie harmonizacji rachunkowości w UE,
czego potwierdzeniem jest również stale wzrastające znaczenie MSR, ukształtowanych na bazie modelu anglosaskiego.

Tabela 3. Przesłanki rozwoju rachunkowości międzynarodowej
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Źródło: opracowanie własne

Kraje członkowskie UE i kraje stowarzyszone mają obowiązek inkorporacji dyrektyw unijnych do swego prawa spółek lub prawa bilansowego.

Tabela 4. Dyrektywy Unii Europejskiej znaczące dla rachunkowości
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Źródło: opracowanie na podstawie red. A. Jaruga, „Międzynarodowe regulacje rachunkowości. Wpływ na rozwiązania krajowe”, Wyd. C.H. BECK, Warszawa 2002, str. 30

Dostosowanie prawa bilansowego do regulacji unijnych w Polsce

W Polsce przejawem dostosowywania prawa bilansowego do regulacji unijnych była nowelizacja ustawy o rachunkowości z 9 listopada 2001 r., która weszła w życie 1 stycznia 2002 r.
W Polsce istnieje Komitet Standardów Rachunkowości, którego zakres działania obejmuje:
• wydawanie standardów krajowych,
• opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących rachunkowości,
• analiza Międzynarodowych Standardów Rachunkowości,
• współpraca zagraniczna w sprawie standaryzacji rachunkowości.
Podstawą prawną zastosowania krajowych standardów rachunkowości jest art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości, który ustala relacje regulacji standardów krajowych w stosunku do przepisów ustawy o rachunkowości.
Na krajowe regulacje rachunkowości największy wpływ mają MSR i prawodawstwo UE. Na podstawie rozporządzenia Unii Europejskiej nr 1606/2002 w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości wprowadzono zmiany do ustawy o rachunkowości ustawą z 27 sierpnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie (Dz.U. Nr 213, poz. 2155). Najistotniejszą zmianą jest określenie jednostek, które na mocy przepisów prawa bilansowego mają obowiązek stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, do art. 2 dodano ust. 3 w brzmieniu: Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej MSR, stosują przepisy ustawy (o rachunkowości) oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.

Schemat 1. Uregulowania prawne rachunkowości i ewidencji podatkowej w Polsce
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Źródło: opracowanie własne

Joanna Nieszporek-Wolak
Autorka opracowania jest wykładowcą w Katedrze Rachunkowości Politechniki Częstochowskiej;

Pytania: czytelnicy.rfa@infor.pl

1
1606/2002 z 19 lipca 2002 r.
2IAS International Accounting Standards, IASB International Accounting Standards Board. GAAP Generally Accepted Accounting Principles, FASB Financial Accounting Standard Board
3 Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 2001, SKwP, str. 17.
4S. Surdykowska, Rachunkowość międzynarodowa, Kantor Wydawniczy Zakamycze 1999, str. 64 67.


Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    Oszczędności Polaków 2024. Na rachunkach bankowych jest 1 223,46 mld zł

    Gospodarstwa domowe w Polsce w końcu lutego 2024 roku dysponowały na rachunkach bankowych środkami w wysokości 1 223,46 mld zł. Były one o 15,20 mld i 1,26% wyższe niż miesiąc wcześniej i o 120,54 mld zł tj. 10,9% większe niż przed rokiem (w styczniu roczna dynamika tych depozytów wynosiła 11,3%).

    Podmiot uprawniony do zatwierdzania czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji. Co wynika z przepisów ustawy?

    Podmiot zatwierdzający czynności zarządu jest nową instytucją, która po raz pierwszy pojawiła się w polskim systemie prawnym w Ustawie o fundacji rodzinnej. Uprawnienie do zatwierdzania czynności obejmuje okres, gdy fundacja rodzinna posiada status fundacji rodzinnej w organizacji, to jest okres od momentu zawiązania fundacji rodzinnej (odpowiednio: złożenia oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej stanowiącego akt założycielski fundacji, albo otwarcia spadku po spadkodawcy, który ustanowił fundację rodzinną w treści testamentu). Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie sposobu funkcjonowania tego podmiotu.

    Wynajmujesz magazyn lub halę produkcyjną? Czy wiesz, że możesz uzyskać zwolnienie z podatku dochodowego?

    Przedsiębiorca nie musi być właścicielem nieruchomości, żeby skorzystać ze wsparcia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Znaczna część działalności prowadzonej w wynajmowanych halach produkcyjnych i magazynowych kwalifikuje się do zwolnień od podatku. Jak to więc możliwe, że wielu najemców nie korzysta z ulg podatkowych, chociaż mogliby?

    Składka zdrowotna może wzrosnąć po przekroczeniu limitów. „Przedsiębiorcy znowu się będą zastanawiać, jaką formę wybrać, a jak źle wybiorą, to zapłacą wyższy podatek niż powinni”

    Poznaliśmy propozycje zmian w składce zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców. Składka od stycznia 2025 roku ma wynosić w podstawowej wysokości 9 proc. liczonych od 75 proc. płacy minimalnej. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem linowym lub ryczałtem składka może wzrosnąć po przekroczeniu limitów, których wysokość jest uzależniona od średniego wynagrodzenia. Zmiany w składce zdrowotnej komentuje doradca podatkowy Adam Mariański.

    REKLAMA