W większości państw Unii Europejskiej - podobnie jak w Polsce - obowiązuje podatek od nieruchomości lub gruntowy. Tylko w nielicznych krajach UE nie trzeba płacić takich podatków. W niektórych krajach Unii Europejskiej stawki podatku od nieruchomości wynoszą kilka procent wartości nabywanej nieruchomości.
Od tej zasady są jednak wyjątki. I tak np. na Malcie nie trzeba płacić takich podatków. Natomiast w Danii nabycie nieruchomości jest wolne od podatku, choć podatek płacony jest od dochodu z nieruchomości.
Wielka Brytania i Włochy
Z oficjalnych danych statystycznych wynika, że najwięcej Polaków, którzy wyjechali za granicę, jest w Wielkiej Brytanii, Irlandii oraz we Włoszech. Z takimi wyjazdami wiąże się też zmiana miejsca zamieszkania, a także kupno gruntów czy też mieszkania.
W Wielkiej Brytanii obowiązuje podatek katastralny. Prawodawstwo brytyjskie rozróżnia dwa rodzaje nieruchomości: nieruchomości przeznaczone na cele mieszkalne (domestic) oraz nieruchomości o przeznaczeniu handlowym (non-domestic). Podatek od nieruchomości mieszkalnych jest określany mianem podatku gminnego (council tax), zaś podatek od nieruchomości handlowych jest określany mianem podatku zuniformizowanego (uniform tax). Jednak obydwa podatki, zarówno podatek od nieruchomości mieszkalnych, jak i handlowych mają charakter lokalny.
Również przeprowadzając się do Irlandii można podjąć decyzję o kupnie własnego domu lub mieszkania. Jeżeli zaciągnie się pożyczkę na zakup domu, można skorzystać ze zwolnień podatkowych.
Opłata skarbowa
Jeżeli kupi się dom po przeprowadzeniu się do Irlandii, możliwe, że będzie trzeba zapłacić opłatę skarbową, czyli podatek od wartości nieruchomości. Dalszych informacji udziela Sekcja Opłat Skarbowych (Stamp Duty Section) pod numerem 1890 482 582.
Inne zasady obowiązują we Włoszech. Nie występuje tam ogólny podatek od wartości majątku netto (podatek od bogactwa). Funkcjonuje natomiast lokalny podatek od nieruchomości, którego stawki są corocznie określane przez każdą włoską gminę. We Włoszech obowiązuje także podatek rejestracyjny od transferu nieruchomości. Nakładany jest obecnie w formie opłaty skarbowej i wynosi 7 proc. w wypadku nieruchomości miejskich oraz 15 proc. dla gruntów rolnych.
Podatek od sprzedaży nieruchomości nakładany jest również w formie opłaty skarbowej, a jego stawka wynosi 3 proc.
U sąsiadów
Podatek od nieruchomości lub gruntów występuje także u naszych najbliższych unijnych sąsiadów. Przykładowo w Czechach podatek od nieruchomości nakładany jest na grunty i zabudowania. Stawki podatku zależą od typu, umiejscowienia oraz przeznaczenia nieruchomości.
Na Słowacji obowiązują podobne zasady stosowania podatku od nieruchomości jak w Polsce. Podatkiem tym objęte są na Słowacji: grunty, budowle, mieszkania wraz pomieszczeniami niemieszkalnymi i użytkowanymi wspólnie. Na Słowacji obowiązuje także podatek od budowli.
Podstawę podatkową stanowi powierzchnia całkowita zabudowy w mkw. według stanu na 1 stycznia roku podatkowego. Stawka podatkowa waha się, w zależności od budowli, od 1 do 50 koron słowackich. Podstawowe stawki podatkowe powiększa się o 0,75 koron za każdą nadziemną kondygnację. Na Słowacji obowiązuje dodatkowo podatek mieszkaniowy. Stawka podatkowa podatku od mieszkań wynosi 1 koronę za każdy mkw. powierzchni podłóg mieszkania, pomieszczeń niemieszkalnych oraz wspólnych pomieszczeń użytkowych. Od podatku zwolnione są: nowe mieszkania na okres 5 lat, w użytkowaniu pierwszego właściciela, mieszkania służące do rehabilitacji oraz rekwalifikacji osób niepełnosprawnych, jak również do świadczeń usług socjalnych przez osoby prawne lub fizyczne, nie związanych z działalnością zarobkową.
W Estonii obowiązuje podatek gruntowy w wysokości 0,5 proc. od wartości gruntu, który może być podwyższony od 0,3 proc., do 0,7 proc. na podstawie decyzji władz samorządowych.
Na Litwie podatkiem od nieruchomości opodatkowane są litewskie oraz zagraniczne podmioty gospodarcze. Stawka wynosi 1 proc. od wartości bilansowej nieruchomości z uwzględnieniem stref gospodarczych. Płaci się go raz na kwartał. W gestii władz samorządowych leży zwolnienie lub zmniejszenie stawki podatku od nieruchomości kosztem zmniejszenia wpływu do budżetu.
Na Łotwie podatkiem od nieruchomości objęte są osoby fizyczne, osoby prawne i nierezydenci Łotwy, którzy są właścicielami lub mają prawo do łotewskich nieruchomości (uwzględniając również ziemię). Podatek ten stosowany jest do nieruchomości i nie ukończonych budowli znajdujących się na Łotwie. Do końca 2006 roku będzie on wynosił 1,5 proc. od ogólnej wartości (wyceny) nieruchomości podlegającej opodatkowaniu. Dla budynków do końca 2006 roku wartość podlegająca opodatkowaniu to średnia wartość bilansowa. W pierwszym roku po ukończeniu budowy budynków przeznaczonych dla celów handlowych nie płaci się podatku od nieruchomości, pod warunkiem, że budowa została zakończona po 1 stycznia 2001 r.
W Niemczech obowiązuje podatek gruntowy i od nabywania nieruchomości. Stawki podatku są uzależnione od regionu kraju.
Wyjątki i obliczenia
Jak już wspomnieliśmy, są kraje, gdzie nie funkcjonuje podatek od nieruchomości. Przykładem są Dania i Malta. Są też państwa, w których podatek ten dotyczy tylko wybranych podatników lub stawkę podatku należy obliczyć biorąc pod uwagę określone prawem wskaźniki.
We Francji podatek od nieruchomości nakładany jest jedynie na osoby prawne i wynosi 3 proc. wartości nieruchomości.
Jeśli chodzi o przykłady specjalnych wyliczeń, to należy wspomnieć o Szwecji, gdzie nieruchomości (domy i mieszkania) będące w posiadaniu osób fizycznych w Szwecji podlegają opodatkowaniu stawką od 0,5 do-1 proc. Wartość nieruchomości dla celów podatkowych szacowana jest co 6 lat i wynosi około 75 proc. wartości rynkowej. Na Węgrzech obowiązuje podatek budowlany, płatny od powierzchni mieszkalnej budynku. Jego stawka wynosi maksymalnie 942 forintów węgierskich (HUF) – około 3,8 euro za mkw. rocznie lub maksymalnie 3 proc. wartości rynkowej budynku (ustalanej przez władze samorządowe). Obowiązuje także podatek gruntowy, płatny od gruntu niezabudowanego. Stawka wynosi maksymalnie 209 HUF (około 0,84 euro za mkw. rocznie).
Również w Austrii podatek od nieruchomości wyliczany jest jako kombinacja stawki (od 0,5 do 2 promila) wartości jednostkowej nieruchomości i mnożnika określanego corocznie przez gminę. Płatność podatku następuje kwartalnie, a podatek do 75 euro płaci się jednorazowo do 15 maja każdego roku.
Opodatkowanie w Belgii
Również w Belgii stawki podatku od nieruchomości są określane w sposób specyficzny. W Belgii obowiązuje tzw. podatek gruntowy. Płatnikami tego podatku są właściciele oraz użytkownicy nieruchomości. Podstawą naliczania tego podatku jest tzw. przychód katastralny, który jest przychodem średnim, rocznym od nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, a także środków produkcji mających z natury rzeczy lub przeznaczenia charakter nieruchomości.
Podatki gruntowe w Belgii znajdują się w gestii administracji fiskalnej regionów, a wpłaty z ich tytułu zasilają budżety gmin, prowincji i regionów. Stawki podatków katastralnych ustalane są przez władze regionalne i różnią się w zależności od miejsca usytuowania nieruchomości. Średnia stopa podatku wynosi ok. 50 proc. wartości podatku katastralnego liczonego według stanu na 1 stycznia 1975 r.
W Portugalii obowiązuje podatek od nieruchomości/własności, zwany SISA i dotyczy on aktów przekazania praw własności nieruchomości oraz innych. Obowiązuje ujednolicona stawka tego podatku w wysokości 8 proc. Jednak istnieją pewne wyjątki od zastosowania 8-proc. stawki. Zredukowaną stawkę w wysokości 4 proc. można zastosować w sytuacji, kiedy działka lub budynek jest nabyty w celach przemysłowych, ważnych z punktu widzenia rozwoju tego kraju.
MAKSYMALNE STAWKI PODATKU W POLSCE W 2006 ROKU • dla budynków i ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 18,43 zł/mkw. • dla budynków mieszkalnych lub ich części – 0,56 zł/mkw. • dla pozostałych budynków lub ich części – 6,17 zł/mkw. • dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 0, 68 zł/mkw. • dla pozostałych gruntów – 0,33 zł/mkw. • dla budowli – 2 proc. ich wartości • dla budynków lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych – 3,71 zł/mkw.
