REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach rachunkowych sprzedaż części nieruchomości

Izabela Grochola
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W październiku 2006 r. nasza spółka nabyła grunt wraz z posadowionym na nim budynkiem biurowym, odliczając z wystawionej faktury VAT. Obecnie planujemy sprzedaż budynku wraz z częścią gruntu. Jakie skutki dla celów VAT będzie miała ta transakcja? W jaki sposób należy ustalić wartość części sprzedanego gruntu? Proszę o przedstawienie sposobu ujęcia w księgach rachunkowych spółki powyższych operacji.

RADA

Autopromocja

W omawianym przypadku sprzedaż części nieruchomości, przy której nabyciu spółce przysługiwało prawo do odliczenia VAT, korzysta ze zwolnienia z VAT z możliwością rezygnacji z tego zwolnienia i opodatkowania dokonanej dostawy według podstawowej stawki VAT. Wartość sprzedanego gruntu można ustalić według proporcji sprzedanej części do całej powierzchni nieruchomości gruntowej. Sposób ujęcia w księgach rachunkowych zdarzeń związanych z zakupem oraz późniejszym rozchodem nieruchomości zależy od celu, w jakim zostały one nabyte. Szczegóły wraz z ewidencją - w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Z dniem 1 stycznia 2009 r. weszły w życie zmiany w ustawie o VAT w zakresie opodatkowania dostawy budynków, budowli oraz ich części.

Czy sprzedaż budynku z gruntem jest zwolniona czy opodatkowana VAT

Obecnie obowiązujące uregulowania podatku od towarów i usług rozszerzyły zakres zwolnień w przypadku sprzedaży budynków. Zwolnienie ma teraz dużo szerszy zakres i zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT obejmuje dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

• pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przez pierwsze zasiedlenie ustawa o VAT nakazuje rozumieć (art. 2 pkt 14) oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w myśl przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W opisanym w pytaniu przypadku dostawa części gruntu wraz z budynkiem nie jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, ponieważ:

• nie jest to pierwsza dostawa po wybudowaniu budynku ani

• nie jest to dostawa budynku po jego ulepszeniu, którego wartość wynosiła co najmniej 30% wartości początkowej.

Ponadto przy założeniu, że spółka nabyła opisaną nieruchomość w październiku 2006 r. w ramach pierwszego zasiedlenia, upłynął również 2-letni okres od pierwszego zasiedlenia. Oznacza to, że planowana przez Czytelnika kolejna dostawa części tej nieruchomości jest zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT (podstawę prawną zwolnienia należy wskazać na fakturze dokumentującej sprzedaż).

Spółka może też zrezygnować z tego zwolnienia i dostawę gruntu z budynkiem opodatkować VAT. W tym celu muszą być jednak spełnione dwa warunki:

• zarówno sprzedający, jak i nabywca muszą być zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni,

• przed dniem dokonania transakcji sprzedający i nabywca muszą złożyć zgodne oświadczenie właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, że wybierają opodatkowanie dostawy.

Ustawodawca zwolnił z VAT również inne dostawy, których przedmiotem są budynki, budowle lub ich części (art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT). Zwolnienie to ma zastosowanie w sytuacjach, gdy nie ma zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT). Podatnik może zastosować zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10a, gdy dokonuje dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej omówionym zwolnieniem, jeżeli:

• w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT naliczonego,

• nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do odliczenia VAT naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów (warunek ten nie ma zastosowania, gdy podatnik przez okres co najmniej 5 lat korzystał z obiektu po jego ulepszeniu w wykonywanej działalności opodatkowanej VAT).

W omawianym przypadku wskazane zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10a nie znajduje zastosowania, ponieważ spółka odliczyła VAT przy zakupie gruntu wraz z posadowionym na nim budynkiem biurowym.

Planując sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, Państwa spółka powinna dokonać oceny, która z form sprzedaży (opodatkowana czy zwolniona z VAT) będzie bardziej korzystna, pamiętając przede wszystkim o tym, że:

• opodatkowana sprzedaż nieruchomości korzysta ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych,

• zwolniona z VAT sprzedaż nieruchomości, przy której zakupie podatnik odliczył VAT, pociąga za sobą obowiązek korekty odpowiedniej części odliczonego podatku (skala korekty uzależniona jest od tego, w którym roku od dnia oddania nieruchomości do używania dokonana została sprzedaż).

Przyjęta przez podatnika zasada dotyczy zarówno sprzedaży budynku, jak i części gruntu, bowiem (zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT) w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Budynek i grunt to odrębne środki trwałe

Zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych budynek oraz grunt stanowią odrębne środki trwałe. Ustalenie odrębnych wartości tych składników ma znaczenie chociażby ze względu na możliwość dokonywania od nich odpisów amortyzacyjnych. Grunty (z wyjątkiem gruntów służących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową) nie podlegają amortyzacji. Spółka ma natomiast prawo do amortyzowania budynku.

Jeżeli nie dokonano ustalenia odrębnych wartości składników środków trwałych w akcie notarialnym oraz na fakturze, spółka powinna ustalić te wartości we własnym zakresie - najlepiej w oparciu o wycenę dokonaną przez rzeczoznawcę. Oczywiście łączna wartość wycenianych składników musi być równa cenie nabycia wynikającej z faktury.

Co jest kosztem uzyskania przychodu w przypadku sprzedaży budynku z gruntem

Kosztem uzyskania przychodu w przypadku sprzedaży budynku będzie jego niezamortyzowana wartość. W przypadku gruntu, od którego nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, kosztem będzie jego wartość w cenie nabycia, natomiast w omawianym przypadku - jedynie część tej wartości.

Celem ustalenia wartości powierzchni stanowiącej koszt uzyskania przychodu zasadne jest dokonanie podziału według proporcji powierzchni sprzedanej do całej powierzchni gruntu.

 

Jak ująć w księgach rachunkowych sprzedaż budynku wraz z częścią gruntu

Sposób ujęcia w księgach rachunkowych nabycia, utrzymania oraz rozchodu nieruchomości uzależniony jest od tego, czy:

• były one pozyskane na własne potrzeby jednostki - wówczas kwalifikujemy je na zasadach przewidzianych dla środków trwałych,

• celem ich posiadania było osiągnięcie korzyści z tej nieruchomości, wynikających np. z przyrostu ich wartości - wówczas stanowią one w aktywach jednostki składnik inwestycji (art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości).

W zależności od dokonanej kwalifikacji odmiennie księgowane są również koszty dotyczące amortyzacji nieruchomości, które w przypadku inwestycji stanowią element pozostałych kosztów operacyjnych (art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. c ustawy o rachunkowości).

PRZYKŁAD

W październiku 2006 r. spółka dokonała zakupu gruntu wraz z budynkiem o łącznej wartości 480 000 zł netto. Według wyceny biegłego wartość budynku wynosi 150 000 zł, a wartość gruntu 330 000 zł. W kwietniu 2009 r. spółka dokonała sprzedaży budynku wraz z częścią gruntu, stanowiącą 1/3 całej jego powierzchni. Spółka odstąpiła od zwolnienia sprzedaży, wystawiając na rzecz nabywcy fakturę o wartości 270 000 zł + 22% VAT.

Księgowanie

Wariant I - zakup dokonany w celu inwestycyjnym:

1. Faktura za zakup gruntu wraz z budynkiem:

Wn konto 300 „Rozliczenie zakupu” 585 600,00 zł

Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” 585 600,00 zł

2. Rozliczenie otrzymanej faktury i przyjęcie nieruchomości inwestycyjnej do ewidencji bilansowej:

Wn konto 040 „Inwestycje w nieruchomości - budynek” 150 000,00 zł

Wn konto 040 „Inwestycje w nieruchomości - grunt” 330 000,00 zł

Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 105 600,00 zł

Ma konto 300 „Rozliczenie zakupu” 585 600,00 zł

3. Odpisy amortyzacyjne od wartości budynku w okresie listopad 2006 - kwiecień 2009 r. (30 miesięcy; stawka amortyzacyjna - 2,5%): (150 000,00 x 2,5%) / 12 x 30

Wn konto 761 „Pozostałe koszty operacyjne” 9 375,00 zł

Ma konto 070 „Odpisy umorzeniowe inwestycji” 9 375,00 zł

4. Wyksięgowanie z ewidencji bilansowej budynku w związku z jego sprzedażą:

a. Dotychczasowe umorzenie

Wn konto 070 „Odpisy umorzeniowe inwestycji” 9 375,00 zł

Ma konto 040 „Inwestycje w nieruchomości - budynek” 9 375,00 zł

b. Wartość nieumorzona

Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 140 625,00 zł

Ma konto 040 „Inwestycje w nieruchomości - budynek” 140 625,00 zł

5. Wyksięgowanie z ewidencji bilansowej części wartości gruntu w związku z jego sprzedażą:

Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 110 000,00 zł

Ma konto 040 „Inwestycje w nieruchomości - budynek” 110 000,00 zł

6. Faktura VAT wystawiona dla nabywcy tytułem sprzedaży budynku wraz z częścią gruntu:

Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” 329 400,00 zł

Ma konto 222 „Rozliczenie podatku VAT należnego” 59 400,00 zł

Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 270 000,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wariant II - zakup dokonany na użytek własny spółki:

1. Faktura za zakup gruntu wraz z budynkiem:

Wn konto 300 „Rozliczenie zakupu” 585 600,00 zł

Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” 585 600,00 zł

2. Przyjęcie nieruchomości inwestycyjnej do ewidencji bilansowej:

Wn konto 010 „Środki trwałe - budynek” 150 000,00 zł

Wn konto 010 „Środki trwałe - grunt” 330 000,00 zł

Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 105 600,00 zł

Ma konto 300 „Rozliczenie zakupu” 585 600,00 zł

3. Odpisy amortyzacyjne od wartości budynku w okresie listopad 2006 - kwiecień 2009 r.:

Wn konto 400 „Amortyzacja” 9 375,00 zł

Ma konto 070 „Umorzenie środków trwałych” 9 375,00 zł

4. Wyksięgowanie z ewidencji bilansowej budynku w związku z jego sprzedażą:

a. Dotychczasowe umorzenie

Wn konto 070 „Umorzenie środków trwałych” 9 375,00 zł

Ma konto 010 „Środki trwałe” 9 375,00 zł

b. Wartość nieumorzona

Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 140 625,00 zł

Ma konto 010 „Środki trwałe” 140 625,00 zł

5. Wyksięgowanie z ewidencji bilansowej części wartości gruntu w związku z jego sprzedażą:

Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 110 000,00 zł

Ma konto 010 „Środki trwałe” 110 000,00 zł

6. Faktura VAT wystawiona dla nabywcy tytułem sprzedaży budynku wraz z częścią gruntu:

Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” 329 400,00 zł

Ma konto 222 „Rozliczenie podatku VAT należnego” 59 400,00 zł

Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 270 000,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 3 ust. 1 pkt 17 i 32 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 42, poz. 341

• art. 2 pkt 14, art. 29 ust. 5, art. 43 ust. 10 i 10a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11

Izabela Grochola

główna księgowa w spółce z o.o.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Opłaty za jednorazowe opakowania plastikowe do żywności - rozliczenia VAT, CIT i PIT w 2024 roku [wyjaśnienia Ministerstwa Finansów]

    W komunikacie z 28 marca 2024 r. Ministerstwo Finansów udzieliło wyjaśnień odnośnie zasad rozliczania opłat pobieranych z tytułu sprzedaży opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje lub żywność na gruncie VAT oraz podatków dochodowych. Komunikat ten nie ma formalnego statusu interpretacji podatkowej ani objaśnień podatkowych.

    Tabela kursów średnich NBP z 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona przez NBP 29 marca 2024 roku [nr 064/A/NBP/2024]. Jaki dzisiaj kurs euro? Jakie zmiany w kursach walut?

    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    REKLAMA