Jak rozliczać transakcje w walutach obcych dla celów bilansowych

Wioletta Chaczykowska
rozwiń więcej
Spółka handlowa współpracuje na szeroką skalę z kontrahentami zagranicznymi (UE), w związku z tym w księgach pojawia się wiele transakcji wyrażonych w walutach obcych. Dla celów bilansowych przychody i koszty wycenia się po kursie średnim obowiązującym w dniu przeprowadzenia operacji. W jaki sposób prowadzić ewidencję, aby być w zgodzie zarówno z ustawą o rachunkowości, jak i ustawą podatkową?

 

rada

 

Najlepszym rozwiązaniem będzie prowadzenie dodatkowej ewidencji pozabilansowej dla celów podatkowych.

uzasadnienie

Problem z zastosowaniem różnych kursów dla celów bilansowych i podatkowych dotyczy przede wszystkim tych spółek, które przeprowadzają dużo transakcji w walutach obcych. Przyjęcie uproszczenia w postaci zastosowania do celów bilansowych kursu średniego obowiązującego w ustawach podatkowych może zatem zniekształcić wynik finansowy spółki.

Otrzymując lub wystawiając fakturę w walucie obcej na zakup/sprzedaż usług czy towarów (te ostatnie kupione z UE), stosuje się do wyceny średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski, obowiązujący na dzień wystawienia faktury.

Z kolei według przepisów ustawy o podatkach dochodowych uzyskiwane przychody czy ponoszone koszty przelicza się po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu/poniesienia kosztu.

Dla spółek, w których obrót z zagranicą nie jest prowadzony na szeroką skalę (nie stanowi istotnej wielkości), istnieje możliwość zastosowania, w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, uproszczeń. Można więc przyjąć do wyceny kurs z poprzedniego dnia (zgodnie z ustawą podatkową), pod warunkiem że zastosowanie innego kursu (niezgodnego z ustawą o rachunkowości) nie wywiera ujemnego wpływu na realizację obowiązku jasnego i rzetelnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego spółki. Wszystko więc zależy od tego, czy różnica między kursem podatkowym i bilansowym jest istotna.

Jeśli są to znaczące kwoty, to niestety nieunikniona jest podwójna wycena. Wówczas dla celów podatkowych różnicę tę należałoby wykazywać w ewidencji pozabilansowej jako korektę kosztów/przychodów podatkowych.

Przykład 1

12 czerwca spółka kupiła od kontrahenta zagranicznego usługę o wartości 5000 euro. Kurs średni NBP na dzień przeprowadzenia operacji (12 czerwca) wynosił 3,8232 PLN/EUR, natomiast kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (11 czerwca) wynosił 3,8312 PLN/EUR.

Ewidencja księgowa

1. Wycena według:

a) ustawy o rachunkowości

5000 euro × 3,8232 PLN/EUR = 19 116 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

b) przepisów podatkowych

5000 euro × 3,8312 PLN/EUR = 19 156 zł

Różnica na poniesionych kosztach wynosi 40 zł.

Ewidencja pozabilansowa - zwiększenie kosztów podatkowych:

Wn„Korekta kosztów podatkowych” 40

2. Ustalenie wyniku:

a) dla celów bilansowych

wartość poniesionych kosztów - 19 116 zł

b) dla celów podatkowych

wartość poniesionych kosztów - 19 156 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 2

15 czerwca spółka sprzedała kontrahentowi zagranicznemu towar o wartości 10 000 euro. Kurs średni NBP na dzień przeprowadzenia operacji (15 czerwca) wynosił 3,8112 PLN/EUR, natomiast kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (14 czerwca) wynosił 3,8008 PLN/EUR.

Ewidencja księgowa

1. Wycena według:

a) ustawy o rachunkowości

10 000 euro × 3, 8112 PLN/EUR = 38 112 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

b) przepisów podatkowych

10 000 euro × 3,8008 PLN/EUR = 38 008 zł

Różnica na uzyskanych przychodach wynosi 104 zł.

Ewidencja pozabilansowa - zmniejszenie przychodów podatkowych:

Wn„Korekta przychodów podatkowych” 104

2. Ustalenie wyniku:

a) dla celów bilansowych

wartość uzyskanych przychodów - 38 112 zł

b) dla celów podatkowych

wartość uzyskanych przychodów - 38 008 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

- art. 4 i 30 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

-art. 15a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

Wioletta Chaczykowska

księgowa z licencją MF

Księgowość
Webinar: Kasowy PIT 2025
22 lis 2024

Praktyczny webinar „Kasowy PIT 2025” poprowadzi Monika Brzostowska, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Podczas webinaru omówione zostaną zasady rozliczania kasowego PIT wchodzące od 2025 r.

Czy większość nabywców towarów i usług, na których wystawiane będą obowiązkowo faktury ustrukturyzowane, zrezygnuje z posiadania tych dokumentów?
21 lis 2024

Dla większości adresatów czynności wykonanych przez podatników VAT czynnych faktura ustrukturyzowana jako dokument będzie czymś nieznanym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Zdaniem Profesora faktura ustrukturyzowana nie jest obiektywnie jakimkolwiek dokumentem księgowym, bo brak jest jej „doręczenia” dłużnikowi. W drodze wyjątku faktury te można uznać za „doręczone” innym podatnikom VAT czynnym, ale owo podatkowe „doręczenie” nie wywołuje ex lege skutków cywilnoprawnych. 

Nie wszyscy wnioskujący otrzymali dotację A2.1.1. Jakie dalsze kroki może podjąć przedsiębiorca, którego wniosek nie został objęty wsparciem?
21 lis 2024

W końcu po trzykrotnym przedłużaniu terminu oceny wniosków 26 września 2024 r. Ministerstwo Aktywów Państwowych opublikowało listę rankingową projektów zgłoszonych w ramach inwestycji A2.1.1 Inwestycje wspierające robotyzację i cyfryzację w przedsiębiorstwach z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności. 

Zwolnienie z podatku przychodów po umorzeniu kredytu frankowego. Ministerstwo Sprawiedliwości chce rozszerzyć zakres zwolnienia
21 lis 2024

Ministerstwo Sprawiedliwości chce rozszerzyć zakres zwolnienia z podatku przychodów, uzyskanych wskutek umorzenia kredytów hipotecznych we frankach - podał resort w uwagach do projektu rozporządzenia, wydłużającego zwolnienie do końca 2026 r.

Zmiany w prawie upadłościowym od 2025 roku: jak wpłyną na wierzycieli i dłużników?
21 lis 2024

W opublikowanym 18 października 2024 projekcie nowelizacji ustawy – Prawo restrukturyzacyjne i ustawy – Prawo upadłościowe (nr z wykazu: UC43) znajdziemy szereg znaczących zmian, które mają na celu implementację Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, zwanej „dyrektywą drugiej szansy”. Nowe przepisy mają wejść w życie w 2025 roku. Wprowadzają one regulacje, które mogą znacząco wpłynąć na procesy restrukturyzacyjne oraz na sytuację przedsiębiorstw borykających się z problemami finansowymi.

Do jakiej kwoty darowizna bez podatku w 2025 roku?
22 lis 2024

Jak nie zapłacić podatku od darowizn w 2025 roku? Kiedy darowizna będzie zwolniona z podatku? Jakie grypy podatkowe zostały określone przez ustawodawcę? Jakie kwoty wolne w przyszłym roku, a także, jakie stawki podatku od darowizn?

Filmowi księgowi – znasz ich historie? Rozwiąż quiz!
21 lis 2024
Księgowi na ekranie to nie tylko liczby i dokumenty, ale też intrygi, emocje i zaskakujące zwroty akcji. Jak dobrze znasz filmy, w których bohaterowie związani są z tym zawodem? Rozwiąż quiz i sprawdź swoją wiedzę o najciekawszych produkcjach z księgowymi w roli głównej!
Zmiany w podatku od nieruchomości od 2025 roku. Czy wydane wcześniej interpretacje nadal będą chronić podatników?
20 lis 2024

Projekt ustawy zmieniającej przepisy dotyczące podatku od nieruchomości został skierowany do prac w Sejmie, druk nr 741. Zmiany przepisów planowo mają wejść w życie od 1 stycznia 2025 roku.  Co te zmiany oznaczają dla podatników, którzy posiadają interpretacje indywidualne? Czy interpretacje indywidualne uzyskane na podstawie obecnie obowiązujących przepisów zachowają moc ochronną od 1 stycznia 2025 roku?

Integracja kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi od 2025 roku. Obowiązek odroczony do 31 marca
20 lis 2024

Ministerstwo Finansów poinformowało 20 listopada 2024 r., że uchwalono przepisy odraczające do 31 marca 2025 r. obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi. Ale Minister Finansów chce w ogóle zrezygnować z wprowadzenia tego obowiązku. Podjął w tym celu prace legislacyjne. Gotowy jest już projekt nowelizacji ustawy o VAT i niektórych innych ustaw (UD125). Ta nowelizacja jest obecnie przedmiotem rządowych prac legislacyjnych.

KSeF obowiązkowy: najnowszy projekt ustawy okiem doradcy podatkowego. Plusy, minusy i niewiadome
20 lis 2024

Ministerstwo Finansów przygotowało 5 listopada 2024 r. długo wyczekiwany projekt ustawy o rozwiązaniach w obowiązkowym KSeF. Spróbujmy zatem ocenić przedstawiony projekt: co jest na plus, co jest na minus, a co nadal jest niewiadomą. 

pokaż więcej
Proszę czekać...