REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy nowela do ustawy o rachunkowości spowoduje likwidację ZEAS-ów?

Wojciech Lachiewicz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Czy w związku ze zmianami przepisów ustawy o rachunkowości, a w szczególności art. 11, po 31 grudnia 2008 r. dalej będzie możliwe prowadzenie obsługi finansowej szkół i przedszkoli lub placówek oświatowych w formie zespołu ekonomiczno-administracyjnego będącego samorządową jednostką budżetową?

Wprowadzone nowelą z 18 marca 2008 r. zmiany do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor) nie znoszą szczególnych zasad obsługi finansowej szkół i placówek oświatowych dopuszczonych przepisem art. 5 ust. 9 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty), który mówi że: W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3.

Autopromocja

Natomiast przepis art. 11 uor, w jego nowym brzmieniu, wyłącza możliwość, aby jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek prowadziły księgi rachunkowe w formie tradycyjnej (papierowej) poza siedzibą szkoły (placówki). Przy czym przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera można dokonywać wpisów spoza siedziby szkoły lub placówki, na podstawie art. 13 ust. 2 i 3 w związku z nowym art. 11 ust. 3 uor. W konsekwencji tego księgi rachunkowe szkoły lub placówki może w formie komputerowej ze swojej siedziby prowadzić zespół ekonomiczno-administracyjny, pod warunkiem dochowania standardów z art. 13 ust. 2-6 uor i wymagań z art. 44 i 45 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (dalej: uofp).

POZNAJ PRZEPISY ART. 11 USTAWY O RACHUNKOWOŚCI, KTÓRY OD 1 STYCZNIA 2009 R. OTRZYMA BRZMIENIE:

Art. 11. 1. Księgi rachunkowe prowadzi się w siedzibie jednostki.

2. Jednostki posiadające oddziały (zakłady) mogą prowadzić księgi rachunkowe w siedzibie jednostki albo oddziałów (zakładów).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. Księgi rachunkowe mogą być prowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poza siedzibą jednostki albo oddziału (zakładu), w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 i 3 oraz w razie powierzenia ich prowadzenia podmiotowi prowadzącemu działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

4. W przypadku nieprowadzenia ksiąg rachunkowych w siedzibie jednostki albo oddziału (zakładu) kierownik jednostki obowiązany jest:

1) powiadomić właściwy urząd skarbowy o miejscu prowadzenia ksiąg w terminie 15 dni od dnia wydania ksiąg poza siedzibę jednostki albo oddziału (zakładu),

2) zapewnić dostępność ksiąg rachunkowych do badania przez upoważnione organy kontroli zewnętrznej w siedzibie jednostki albo oddziału (zakładu).

Uwaga: Zasady oraz wymagania kwalifikacyjne związane z usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych określają nowe przepisy art. 76a-76i uor.

Zasady prowadzenia gospodarki finansowej szkół i placówek zaliczanych do sektora finansów publicznych

Szkoły, przedszkola i placówki prowadzone przez samorządy lub ministrów działają w formie jednostek budżetowych lub zakładów budżetowych. Podstawowe zasady prowadzenia gospodarki finansowej szkół i placówek zaliczanych do sektora finansów publicznych reguluje uofp. Natomiast w przypadku ewidencjonowania procesów gospodarki finansowej i procesów gospodarki majątkiem działają przepisy uor wraz ze szczegółowymi zasadami rachunkowości budżetowej z uofp i rozporządzeń wykonawczych.

W sektorze finansów publicznych za gospodarkę finansową jednostki (a zatem również za finanse szkoły, przedszkola lub placówki oświatowej z art. 79 ust. 1 ustawy o systemie oświaty) odpowiada kierownik jednostki lub upoważniony przez niego pracownik. Natomiast samo prowadzenie rachunkowości jednostki sektora finansów publicznych norma z art. 45 uofp wiąże z funkcjami głównego księgowego jako pracownika jednostki spełniającego określone w prawie wymagania zawodowe.

Głównemu księgowemu kierownik jednostki powierza obowiązki i odpowiedzialność z zakresu:

• prowadzenia rachunkowości jednostki,

• wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi,

• dokonywania wstępnej kontroli operacji gospodarczej lub finansowej z planem finansowym jednostki,

• dokonywania wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów będących podstawą operacji gospodarczych i finansowych.

Odstępstwem od wymienionych założeń organizacji gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych są rozwiązania dopuszczone przepisem art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty.

Zapamiętaj!

Każdy organ prowadzący szkołę lub placówkę (niezależnie czy należy ona, czy nie należy do sektora finansów publicznych) ma obowiązek zapewnienia jej obsługi organizacyjnej, administracyjnej, a także obsługi finansowej (art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty).

Formy obsługi finansowej szkół

Szczególną formą realizacji wymienionych obowiązków jest powierzenie czynności obsługi w gestię innej jednostki z jednostek prowadzonych przez ten organ (w tym szkole lub placówce) albo w gestię specjalnie tworzonej w tym celu jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej. W przypadku szkoły lub placówki będącej jednostką lub zakładem budżetowym posłużenie się wymienionymi rozwiązaniami tak rozumianej „zewnętrznej” obsługi finansowej wymaga dodatkowych decyzji organu. Jego rzeczą jest precyzyjnie rozgraniczyć uprawnienia i obowiązki właściwe gospodarce finansowej (w tym rachunkowości) pozostające w gestii dyrektora szkoły lub placówki od uprawnień i obowiązków przejmowanych przez jednostkę obsługującą z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty.

 

W dotychczasowej praktyce oświatowej zastosowanie art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty zazwyczaj prowadziło do rozwiązań, w ramach których jednostka obsługująca wykonywała za szkołę lub placówkę w zasadzie całość spraw z zakresu jej rachunkowości. Dyrektorom pozostawiano wówczas realizację obowiązków z zakresu inwentaryzacji majątku i ostateczne zatwierdzanie wyników inwentaryzacji przed ich wpisem do ksiąg rachunkowych. Poza tym dyrektorowi pozostawiano funkcje dysponenta finansowego środków szkoły lub placówki. Zmiany wprowadzone do art. 11 uor powodować będą utrudnienia w stosowaniu dotychczasowych rozwiązań, w ramach których księgi finansowe szkoły lub placówki jednostka obsługująca prowadziła w swojej siedzibie. Dotyczy to ksiąg rachunkowych prowadzonych w formie tradycyjnej (papierowej), które będzie musiało odbywać się w danej szkole lub placówce oświatowej i tam również będzie miejsce przechowywania ksiąg.

Niewątpliwie żadne z dwóch rozwiązań przewidzianych w art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty nie jest samo przez się wyjątkiem od zasady prowadzenia ksiąg szkoły na miejscu, czyli „w szkole”. Należy natomiast zwrócić uwagę na istotny wyjątek od zasady prowadzenia ksiąg „na miejscu”, który ma źródło w przepisach art. 13 ust. 2 i 3 w związku z nowym art. 11 ust. 3 uor. Powołane zapisy nadal dopuszczają możliwości prowadzenia ksiąg rachunkowych „poza siedzibą” szkoły lub placówki, pod warunkiem że będzie się to dokonywało przy użyciu komputera.

Oprócz rozwiązań z zakresu księgowości komputerowej, dodatkowym wyjątkiem od zasady, że księgi prowadzi się w siedzibie, jest jeszcze powierzenie prowadzenia ksiąg podmiotowi zajmującemu się tzw. „usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych”. Należy zaznaczyć, że normy prawne dotyczące gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych wykluczają dopuszczalność powierzania czynności kierownika z art. 44 uofp, albo czynności głównego księgowego z art. 45 uofp na rzecz podmiotów świadczących usługi z art. 76a uor. Oczywiste przy tym pozostaje, że realizacja przez organ prowadzący szkołę lub placówkę oświatową jego obowiązków z art. 5 ust. 7 pkt 3 ustawy o systemie oświaty w drodze powierzenia prowadzenia obsługi finansowej (w tym rachunkowości) na rzecz innej jednostki podległej, w tym na rzecz specjalnie tworzonego „zespołu”, nie powoduje, że działalność takiej jednostki zaliczałaby się do „działalności gospodarczej z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych” zgodnie z art. 76 i nast. uor.

Prowadzenie ksiąg rachunkowych „na miejscu”

Po 31 grudnia 2008 r. na skutek wejścia w życie nowego art. 11 uor, dalsze posługiwanie się rozwiązaniami z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty (w tej części, w jakiej obejmują rachunkowość obsługiwanej szkoły lub placówki) powinno uwzględniać zasadę prowadzenia i przechowywania ksiąg w siedzibie szkoły lub placówki.

Zapamiętaj!

Zmiana zapisu art. 11 ust. 3 uor definitywnie wyłącza dopuszczalność dalszego prowadzenia ksiąg rachunkowych szkoły (placówki) w formie papierowej, jeśli dokonywałoby się to przez zespół ekonomiczno-administracyjny szkół poza siedzibą szkoły lub placówki.

Natomiast komputerowe prowadzenie ksiąg szkół i placówek można nadal wykonywać w jednostce obsługującej (w tym w zespole ekonomiczno-administracyjnym szkół) z dochowaniem standardów z art. 13 ust. 2-6 uor. Księgi tak prowadzone stanowią zasoby informacyjne rachunkowości zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych lub wyodrębnionych ich części, bez względu na miejsce ich powstania i przechowywania. Dlatego wpisu do ksiąg rachunkowych prowadzonych w formie elektronicznej osoba uprawniona może dokonywać z dowolnego miejsca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku ksiąg szkół i placówek, jako zbiorów danych prowadzonych z użyciem komputera, wpis może być dokonany w siedzibie szkoły (placówki), ale i tak samo w jednostce obsługi finansowej, np. w zespole ekonomiczno-administracyjnym szkół lub innej jednostce podległej organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę.

Zapamiętaj!

Kwestie formalne właściwe dla komputerowo prowadzonych ksiąg i dokonywania w nich wpisów powinny regulować wewnętrzne ustalenia zasad (polityki) rachunkowości szkoły lub placówki oświatowej (art. 10 uor).

Natomiast osobę odpowiedzialną za prowadzenie ksiąg i dokonywanie wpisów powinien wskazywać kierownik jednostki obsługującej szkołę lub placówkę. Kierownik powierza zazwyczaj takiej osobie wykonywanie określonych funkcji głównego księgowego obsługiwanej szkoły lub placówki, w tym uprawnienia i obowiązki z zakresu wstępnej kontroli każdego dokumentu dotyczącego operacji gospodarczej i finansowej szkoły lub placówki.

Zapamiętaj!

Po dokonaniu wpisu do ksiąg szkoły lub placówki, dowody stanowiące podstawę wpisów można przechowywać w siedzibie jednostki obsługującej.

Ze względu na nowe brzmienie art. 11 ust. 3 uor i treść art. 13 ust. 2-6 uor zasadne jest przyjęcie rozwiązania, w którym do komputerowo prowadzonych ksiąg szkoły lub placówki, poza kierownikiem i pracownikiem jednostki obsługującej (np. zespołu ekonomiczno-administracyjnego szkół), powinien mieć również dostęp dyrektor szkoły (placówki) „w siedzibie”, zarówno na potrzeby wykonywanej funkcji dyrektora i dysponenta finansowego, jak i na potrzeby ewentualnych kontroli zewnętrznych (z art. 11 ust. 4 pkt 2 uor). Po zamknięciu roku obrotowego (budżetowego) w szkole lub placówce powinny pozostawać wydruki z ksiąg rachunkowych bądź równoważne z wydrukiem zapisy na komputerowym nośniku danych (art. 13 ust. 6 uor).

Podsumowanie

W konsekwencji przyjęcia powyższych poglądów należałoby uznać, że omawiane tutaj sposoby organizacji obsługi finansowej szkół i placówek („poza ich siedzibą”), jeśli rozwiązania z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty uznawać za obejmujące rachunkowość, są unormowaniem szczególnym i niezależnym od zasad „usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych” z art. 76a-76i uor. Na tyle, na ile tak widziany przepis art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty, wraz z wynikającą z niego szczególną obsługą rachunkowości szkół i placówek, nie utraci mocy z dniem 1 stycznia 2009 r., jednak zmiana art. 11 uor spowoduje problemy wszędzie tam, gdzie księgi rachunkowe szkół i placówek prowadzone są metodą tradycyjną (papierową). Zmiany w uor nie powinny być powodem utrudnień w tych jednostkach obsługujących, które księgi szkół i placówek prowadzą z użyciem komputera i z dochowaniem standardów z art. 13 ust. 2-6 uor.

Podstawy prawne

• Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 140, poz. 984)

• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393)

• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 70, poz. 416)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    REKLAMA