Akcjonariusz, Dematerializacja akcji

Prosta Spółka Akcyjna. Po wielomiesięcznych konsultacjach, burzliwych dyskusjach środowisk biznesowych i naukowych, z dniem 1 lipca 2021 roku polski ustawodawca wprowadził do polskiego porządku prawnego nową spółkę prawa handlowego - Prostą Spółkę Akcyjną. Ma ona stanowić złoty środek dla przedsiębiorstw nowo powstałych i innowacyjnych, umożliwiając im rozwój, jednocześnie zabezpieczając interesy tworzących je osób. Czy tak jest naprawdę? Jak Prosta Spółka Akcyjna „ma się” do praktyki i realiów obrotu?

Dematerializacja akcji spółek. Akcjonariusz, który nie przekazał swoich akcji spółce celem ich dematerializacji de facto może zostać pozbawiony wszelkich praw jakie wiążą się z posiadanymi akcjami. Spółki które nie podjęły czynności mający na celu wdrożenie obowiązkowej dematerializacji wciąż mogą tego dokonać. Skutki niewdrożenia dematerializacji akcji przez spółki akcyjne i spółki komandytowo-akcyjne wyjaśnia Sara Synowiec – aplikantka adwokacka z Lubasz i Wspólnicy – Kancelarii Radców Prawnych.

Dematerializacja akcji - 1 marca 2021 r. wejdą w życie przepisy o powszechnej dematerializacji akcji oraz innych papierów wartościowych i instrumentów emitowanych przez spółki akcyjne. To duża zmiana dla akcjonariuszy chociażby przez to, że dotychczasowa ich identyfikacja względem spółki polegająca na posiadaniu akcji (w przypadku akcji na okaziciela) lub wpisie do księgi akcyjnej (w odniesieniu do akcji imiennych), zostanie zastąpiona wpisem do rejestru akcjonariuszy. To wpis w tym rejestrze będzie decydował o tym, czy dana osoba jest akcjonariuszem i ile posiada akcji. Dlatego każdy akcjonariusz powinien zadbać o swoje prawa i zwrócić uwagę na praktyczne aspekty związane z funkcjonowaniem rejestru.

Jak wiadomo z dniem 30 września 2020 r. rusza, przekładana ze względu na COVID -19, dematerializacji akcji. Najpóźniej bowiem tego dnia spółki akcyjne niebędące spółkami publicznymi oraz spółki komandytowo-akcyjne zobowiązane są dokonać pierwszego (z pięciu) ogłoszenia wzywającego swoich akcjonariuszy do złożenia dokumentów akcji w spółce. Przed dokonaniem tego wezwania, a więc również nie później niż do 30 września 2020 r., spółki te powinny dokonać wyboru podmiotu uprawnionego do prowadzenia rejestru akcjonariuszy (wyboru takiego dokonuje walne zgromadzenie) oraz podpisać z wybranym przez walne zgromadzenie podmiotem umowę o prowadzenie rejestru akcjonariuszy. Jak zatem widać czasu jest już mało, a odpowiedzialność duża.

Od 1 stycznia 2020 roku wprowadzono szereg zmian w funkcjonowaniu spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych, których częścią jest obowiązkowa dematerializacja akcji. Dokumentowa forma akcji zostanie zastąpiona elektronicznym rejestrem akcjonariuszy, który będzie prowadzony przez podmiot uprawniony do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, czyli bank bądź dom maklerski.