COVID-19, Ubezpieczenia społeczne

Opublikowany 23 lutego 2024 r. projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków przewiduje zmianę  kategorii ryzyka dla 32 grup działalności, dzięki czemu nastąpi obniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Tylko w przypadku jednej grupy działalności nastąpi wzrost kategorii ryzyka i tym samym wzrost stopy procentowej składki wypadkowej. Zmiany będą obowiązywać od składek należnych za kwiecień 2024 r.

Co odróżnia umowę o dzieło od umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług? Czy decydujące znaczenie ma nazwa umowy? Czy umowę o dzieło trzeba zgłaszać do ZUS i opłacać od niej składki na ubezpieczenie społeczne? Kiedy ZUS może zakwestionować umowę o dzieło?

ZUS w szerokiej kampanii medialnej informuje i przypomina od pewnego czasu, że tylko do 1 stycznia 2024 r. płatnicy składek mogą przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych (ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA) za okres od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. Natomiast korekty tych dokumentów za okres od stycznia 2022 r. są możliwe w ciągu 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy. ZUS przygotował też odpowiedzi na 9 najczęściej pojawiających się pytań na ten temat. Wyjaśnia m.in. kwestię ew. sankcji za brak korekt, zasady odzyskiwania nadpłat, czy zmiany dot. korygowania dokumentów od 1 stycznia 2024 r.

Obniżka składek na ubezpieczenie społeczne od 2024 roku - większa i szybsza niż się spodziewano - jest najważniejszym z pakietu środków ogłoszonych 22 listopada 2023 r. przez ministra finansów Jeremy'ego Hunta w celu pobudzenia brytyjskiej gospodarki i poprawy notowań rządzącej Partii Konserwatywnej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że od 5 sierpnia 2023 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 3 lipca 2023 r., które wprowadza nowe kody tytułów ubezpieczenia oraz modyfikacje w opisach niektórych z nich. ZUS wskazuje, że nowe i zmienione w opisach kody płatnicy składek mają obowiązek stosować w przekazywanych do ZUS w dokumentach za ubezpieczonych począwszy od 5 sierpnia 2023 r. - chyba, że dotyczą wcześniejszych okresów.

ZUS informuje, że korekty deklaracji i raportów dotyczące zwrotu nadpłaconych składek ubezpieczeniowych w latach 1999-2021 płatnicy muszą złożyć do końca 2023 roku. Jak to zrobić? Na kontach płatników składek jest obecnie ponad 2,5 mld PLN nadpłat! 

Kto może korzystać z PUE ZUS i jakie sprawy może tam załatwić? Jakie usługi dostępne są dla ubezpieczonych (np. pracowników), płatników składek i świadczeniobiorców w 2023 roku?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że jeżeli płatnik składek do 30 grudnia 2022 r. nie założył samodzielnie konta na Platformie Usług Elektronicznych ZUS lub nie upoważnił nikogo do dostępu do profilu, ZUS utworzy mu profil techniczny do 31 stycznia 2023 roku. Profil ten wymaga aktywacji przez płatnika.

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o ok. 6,5 proc. więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku - wynika z raportu ZUS. Największa grupa wykonawców umów o dzieło to mężczyźni w wieku 30–39 lat.

Od 2022 roku obowiązują nowe terminy, w jakich płatnicy składek mogą przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych (ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA). ZUS przypomina o tym za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Płatnicy składek mogą spodziewać się wiadomości na swoich profilach na PUE ZUS.

Znamy już miesięczny limit podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie. Prezes ZUS ustalił ten limit w kwocie 17 337,50 zł. Czym jest ubezpieczenie chorobowe? Kto może podlegać ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie a kto podlega temu ubezpieczeniu obowiązkowo?

Niedawno otrzymałem pismo z ZUS-u, gdzie ZUS wszczął postępowanie administracyjne za okres od 2002 roku. W tamtym okresie byłem wspólnikiem kilku spółek, niektóre z nich nie prowadziły żadnej działalności, jednak nie były zawieszone, ani wykreślone z KRS-u. Czy ZUS może teraz wydać decyzję w zakresie składek za rok 2002 r. skoro minęło już ponad 5 lat?

Czy dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje, gdy ZUS poinformował błędnie o saldzie na koncie? Wyjaśnia dr Katarzyna Kalata, radca prawny.

W świetle przepisów covidowych obowiązujących od marca 2020 r. zawieszono bieg niektórych terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego, w tym dotyczących między innymi terminów przedawnienia. Na tle art. 15zzr ustawy covidowej powstały liczne wątpliwości co do zakresu obowiązywania tego przepisu. W związku z kształtującą się linią orzeczniczą sądów administracyjnych podatnicy powinni dla pewności doliczyć kilkadziesiąt dni do terminu przedawnienia ich zobowiązań podatkowych, bo organy podatkowe zyskały dodatkowy czas na weryfikację prawidłowości ich rozliczeń.

Czy odwołanie stanu epidemii i wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego od 16 maja 2022 r. zmieniło obowiązki pracodawców i pracowników (np. w zakresie badań okresowych, szkoleń BHP, czy pracy zdalnej)? Wyjaśnia rzecznik prasowy Państwowej Inspekcji Pracy.

Rzeczywistość gospodarcza od początku marca 2020 roku związana z epidemią COVID-19 wymusiła wypracowanie szczególnych rozwiązań w wielu obszarach życia, w tym w podatkach. Wobec czego podjęto kroki prawne zapewniające podatnikom uchronienie ich przed negatywnymi konsekwencjami zaistniałej sytuacji. Wprowadzano szczególne rozwiązania, limity, uproszczenia lub złagodzenia konkretnych warunków, w tym preferencje związane z przeciwdziałaniem COVID-19. Szereg przepisów w PIT posługuje się sfomułowaniem „przeciwdziałanie COVID-19, które należy rozumieć jako wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych choroby wywołanej wirusem. Przepisy te nie będą jednak obowiązywać w nieskończoność. Wprawdzie stan epidemii, na razie nie został odwołany, to jednak wydaje się, że jest do tego coraz bliżej. Które przepisy temporalne ustawy o PIT przestaną istnieć wraz z końcem epidemii?

W polskim systemie prawnym wciąż brakuje jednoznacznej podstawy prawnej umożliwiającej pracodawcy swobodne tzn. bez narażenia się na ryzyko jakiejkolwiek odpowiedzialności) pytanie pracowników czy kandydatów do pracy o to, czy są zaszczepieni (w zasadzie nie tylko w kierunku COVID-19, ale w ogóle). Oznacza to, że zadawanie pytania o szczepienie jest na ten moment obarczone ryzykiem, którego nie da się wyeliminować. Obszary ryzyka są przy tym dwa: kwestia ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa pracy – tłumaczy Anna Wiluś-Antoniuk, radca prawny w agencji zatrudnienia LeasingTeam Group – w obu przypadkach sytuacja prawna jest niejasna. Na szczęście zmiany przepisów wydają się możliwe w niedługiej przyszłości – nie brakuje bowiem zwolenników takich zmian.

Od 2022 roku składkę na ubezpieczenie zdrowotne zapłacą osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie. Chodzi tu w szczególności o członków zarządu i prokurentów spółek.

Składka zdrowotna – zmiany od 2022 roku. Ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw przewiduje szereg zmian w ustawie z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zmiany te zajdą od 1 stycznia 2022 r. i dotyczyć będą w szczególności modyfikacji kalkulacji składki zdrowotnej dla poszczególnych grup podatników, zniesienia możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, a ponadto objęcia obowiązkiem składki zdrowotnej podmiotów, które wcześniej nie posiadały takiego obowiązku (np. członków zarządu, czy prokurentów spółek).

Wynagrodzenie dla wspólnika za zarządzanie spółką komandytową – PIT i składki ZUS. Umowa spółki komandytowej może przewidywać, że za prowadzenie spraw spółki, zarządzanie jej majątkiem i personelem, reprezentowanie spółki na zewnątrz, opracowanie i realizację strategii rozwoju etc. – wspólnikowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, które jest niezależne od zysku z tytułu udziału w spółce. Jak powinno być opodatkowane to wynagrodzenie? Czy od tego wynagrodzenia trzeba rozliczać składki ZUS?

Ceny transferowe a COVID-19: TP compliance. W ostatnim artykule z cyklu poświęconego Rekomendacjom FCT podsumowujemy kwestie związane z tzw. TP compliance w odniesieniu do okresu obowiązywania pandemii COVID-19.

Zaległe składki ZUS pracownika a PIT. Uiszczenie przez płatnika zaległych składek ZUS w części należnej od świadczenia wypłacanego pracownikowi, nie generuje przychodu po stronie tego pracownika, a tym samym obowiązku płatnika (pracodawcy) w zakresie poboru zaliczek na podatek dochodowy. Powyższą tezę potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 22 lipca 2021 r., sygn. I SA/Rz 389/21.

Rozporządzenie o ochronie danych osobowych zakazuje, co do zasady, przetwarzania danych dotyczących zdrowia. Jednak zakaz ten nie jest bezwzględny, a RODO przewiduje szereg wyjątków od niego. Jednym z nich jest wyjątek legalizujący przetwarzanie tych danych m.in. do celów profilaktyki zdrowotnej, medycyny pracy etc., przy czym ma się to odbywać w warunkach określonych w RODO – przekonują Mateusz Janion oraz Klaudia Jędrzejczyk, prawnicy z kancelarii Loewen Legal Hub.

Zatrudnianie cudzoziemców. Tarcza antykryzysowa automatycznie przedłużyła ważność wiz i pozwoleń na pracę dla obcokrajowców. Od momentu odwołania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego wrócą jednak poprzednie zasady. Dowiedz się, ile czasu zostanie na legalizację pracy i pobytu cudzoziemców w Polsce.

Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Krajowa Administracja Skarbowa od początku epidemii COVID-19 wydała już około 90 tys. decyzji o przyznaniu ulg na łączną kwotę ok. 8,1 mld zł.