Klauzula pewności prawa, Ordynacja podatkowa 2017

Zdaniem przedsiębiorców klauzula pewności prawa nie stanowi tak skutecznego narzędzia, jakim miała być w pierwotnym założeniu. Zwracają oni uwagę, że obronie praw przedsiębiorców służą też inne instrumenty, takie jak klauzula in dubio pro tributario, czy też szereg zasad generalnych wprowadzanych w ramach Prawa przedsiębiorców, jak choćby rozstrzyganie wątpliwości faktycznych na ich korzyść, czy zasada „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, podczas odmowy wydania indywidualnej interpretacji podatkowej (zgodnie z art. 14b § 5c Ordynacji podatkowej - tj w przypadku przypuszczenia zaistnienia praktyki unikania opodatkowania), będzie miał obowiązek wystąpienia do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o opinię jedynie w przypadku, gdy zagadnienie wyłaniające się na tle stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego nie było wcześniej oceniane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Zmiany Ordynacji podatkowej w tym zakresie mają obowiązywać od 1 sierpnia 2017 roku.

Od 2017 roku można powoływać się na utrwaloną praktykę interpretacyjną, także tę z 2016 r. – potwierdziło Ministerstwo Finansów. W praktyce jednak może się to okazać nieskuteczne. Fiskus zawsze może argumentować, że stan faktyczny jest inny – wskazują eksperci.

Od 1 września 2017 roku ma obowiązywać zupełnie nowa ustawa regulująca podstawowe zasady wykonywania działalności gospodarczej. Ta ustawa ma nosić nazwę Prawo przedsiębiorców i zastąpić ustawę z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Jednym z kluczowych elementów Prawa przedsiębiorców ma być zasada pewności prawa wiążąca się z pojęciem utrwalonej praktyki interpretacyjnej

Trwają prace legislacyjne nad uchwaloną przez Sejm 2 grudnia 2016 r. ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Ustawa ta m.in. wprowadzi tzw. klauzulę pewności prawa, czy zmieni limity przychodów dla prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, czy stosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Senat na posiedzeniu 13 grudnia 2016 r. wniósł 14 poprawek do tej ustawy. Poprawki nie mają jednak zasadniczego charakteru.

Przedsiębiorcy i podatnicy nie poniosą od 2017 roku konsekwencji finansowych zmiany praktyki interpretacyjnej organów podatkowych i innych organów administracji o ile stosowali się do dotychczasowej ugruntowanej praktyki wyznaczanej w szczególności przez interpretacje indywidualne, interpretacje ogólne i objaśnienia podatkowe (nowa instytucja w Ordynacji podatkowej). Przedsiębiorca będzie mógł powoływać się także na interpretację udzieloną innemu przedsiębiorcy, o ile nie została ona zmieniona, a stan faktyczny przedstawiony w interpretacji jest taki sam jak stan faktyczny, w jakim znajduje się przedsiębiorca.

W ustawie o VAT mają nastąpić od 2017 roku zmiany w przepisach dotyczących solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe podmiotu dokonującego dostaw określonych towarów i kaucji gwarancyjnej. Natomiast w ustawie o VAT i Ordynacji podatkowej wprowadzone mają zostać nowe przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności pełnomocnika rejestrującego podatnika za zaległości podatkowe podatnika powstałe w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania tego podatnika jako podatnika VAT.